DeCode heldur sífellt áfram að floppa

Þegar að Íslensk erfðagreining var stofnuð fyrir áratug voru háleit markmið sem einkenndu allt starfið. Þetta var eins og hálfgerð skýjaborg. Nú er ljóst að fyrirtækið er að floppa stórt ár frá ári, staðan heldur aðeins áfram að versna. Það sem margir töldu að yrði björt framtíð er orðin að óttalegri sorgarsögu, sögu brostinna tækifæra og glataðra markmiða umfram allt.

Það að tapið á rekstrinum hjá DeCode, móðurfélagi ÍE, nemi 85,5 milljónum dala á síðasta ári, eða tæpum sex milljörðum íslenskra króna, segir alla sólarsöguna betur en allt annað í raun og veru. Það er sífellt að halla þarna undan fæti. Tapið er gígantískt á íslenskan veruleika allavega og þetta stefnir í meira flopp en jafnvel svartsýnustu menn spáðu fyrir 3-5 árum. Þessi staða er skelfileg miðað við allar hinar háleitu væntingar og öflugu tækifæri sem margir töldu vera framundan fyrir þetta fyrirtæki.

Ég man vel eftir því þegar að umræðan var sem allra mest um gagnagrunn á heilbrigðissviði. Það eru hvað orðin sjö til átta ár síðan að sú rimma stóð. Þá barðist Ingibjörg Pálmadóttir sem heilbrigðisráðherra fyrir málinu í ríkisstjórn Davíðs Oddssonar og það var eitt mesta hitamál síns tíma í þingsölum. Langt er síðan að Ingibjörg fór af sviðinu sem stjórnmálamaður og háleitu draumarnir um þennan möguleika hafa ekki enn ræst. Ég held að ekki einu sinni svartsýnustu menn í þinginu hafi talið það möguleika að svona illa myndi horfa fyrir Íslenskri erfðagreiningu innan áratugar.

Það er varla björt framtíð framundan þegar að tapið er svona mikið og varla von um bjartari tíð með blóm í haga eins og skáldið á Gljúfrasteini sagði forðum daga.

Tap deCODE eykst milli ára

Athugasemdir

[Jón Steinar Ragnarsson, 7.3.2007 kl. 04:00]

Vegur DeCode hefur alltaf byggst á væntingum fremur en vísindum. Því miður.

[Þorvarður Ragnar Hálfdanarson, 7.3.2007 kl. 05:36]

Ekki alveg sammála því. Margt góðra vísindaverka hefur komið frá DeCode og almennt má segja að þeir séu frekar respected í faginu en ég hef nokkra innsýn í það þó ég hafi aldrei tengst DeCode á neinn hátt. Hvort vísindin borgi reikningana er hins vega önnur saga...

[Hilmar Björn (IP-tala skráð) 7.3.2007 kl. 06:55]

Miðað við þessi skrif þín held ég að þú ættir endurskoða lýsinguna á sjálfum þér, þ.e.a.s. hvort þú sért örugglega bjartsýnn og jákvæður maður (ekki illa meint).  Lyfjaþróun krefst tímafrekra (og um leið kostnaðarsamra) rannsókna og því ekki óeðlilegt að mikið tap sé á upphafsárum fyrirtækja í slíkum geira.  "You have to spend money to make money"

[Steini Briem (IP-tala skráð) 7.3.2007 kl. 09:57]

"You have to spend money to make money." Þetta hef ég líka alltaf sagt og hef aldrei efast um að þetta muni hefast hjá mér að lokum, eins og hjá Kára kallinum sem á varla spjarirnar utan á sig. The more I spend, the more I make. That is the Nicelandic way of life. Ég mun örugglega eignast sand af seðlum á grafarbakkanum og ef það verður jafn mikið og ég verð búinn að eyða um ævina verð ég hæstánægður. Ég er bjartsýnn maður að eðlisfari, enda þótt ég sé með afbrigðum þunglyndur. En Klakversk erfðarafgreining er að þróa lyf við því.

[Hafsteinn Karlsson, 7.3.2007 kl. 10:13]

Ég man ekki betur en að þegar fyrirtækið fór af stað 1996 hafi foyrstumenn þess alltaf talað um að það tæki 12-15 ár að þróa vöru til að setja á markað. Sá tími er enn ekki kominn og fjöldamargt í pípunum hjá fyrirtækinu. Rannsóknar- og þróunarvinna krefst tíma og þolinmæði.

[Ellert Júlíusson, 7.3.2007 kl. 10:52]

Þeir þurfa ekki annað en að koma einu lyfi á markaðinn til að snúa við blaðinu. Menn gera sér augljóslega ekki alveg grein fyrir því hversu miklar fjáhæðir eru í gangi í lyfjageiranum. Til að mynda þá velti Pfizer, sæmilega stórt fyrirtæki 48.4 milljörðum dollara eða 3.264.000.000.000.000kr ísl á árinu 2006.

Eitthvað yrðu þessi 6 milljarðar ísl litlir inni í þessari tölu. Maður vonar bara að þeir finni eitthvað bitastætt áður en féð þrýtur!

[Andri Thorstensen (IP-tala skráð) 7.3.2007 kl. 11:40]

Nah, það var alveg ljóst frá upphafi að þetta væri áhætturekstur og það dýr áhætturekstur ... en ef vel gengi yrði ávinningurinn ansi mikill. Segir sig sjálft að það getur brugðið til beggja vona í áhætturekstri.

Er ekki líka heldur ólíklegt að stjórn DeCode sé að halda rekstrinum enn úti ef það er borin von um að fyrirtækið nái að rétta úr kútnum?

Annars held ég að jafnvel þótt DeCode muni floppa (sem er alls ekki víst enn) að þá hafi áhrif þess á íslenskt samfélag verið mjög jákvæð. Decode hefur verið brautryðjandi í uppbyggingu þekkingariðnaðarins á Íslandi og stuðlað að því að fullt af vel menntuðu fólki hafi kosið að búa hér og starfa sem það hefði margt ekki gert ella. (Hvar væri t.d. Hannes Smárason ef DeCode hefði ekki komið til?) 

[Hákon Hrafn (IP-tala skráð) 7.3.2007 kl. 13:04]

Sammála Hafsteini

Fjölmiðlar bjuggu til alltof miklar væntingar til fyrirtækisins. Stjórnendur þess sögðu að þetta tæki 10-15 ár, 5-10 ár með mikilli heppni að koma einhverju alvöru lyfi á markað. Fjölmiðlar túlkuðu þetta sem svo að það kæmu ekki minna en 10 ný lyf á markaðinn frá Decode á næstu 3-5 árum og blésu upp væntingarnar. Þegar sannleikurinn kom svo í ljós (sem stjórnendurnir höfðu alltaf haldið fram), þá hrundi almenningsálitið á fyrirtækinu.
Það verður vissulega mjög slæmt ef fyrirtækið floppar algjörlega en það er hægt að skoða statusinn á nokkrum verkefnum á decode.com.

Fyrir 3-4 árum var lítið fyrirtæki svipað og decode í USA  (og örugglega mörg svipuð) sem fékk loksins eitt lyf samþykkt af FDA. Gengið hækkaði 20x á nokkrum vikum en ég veit ekki hvort lyfið er komið á markað núna. það er semsagt stutt á milli feigs og ófeigs í þessum bransa.

Þar sem þetta er í fyrsta skipti sem ég kommenta hjá Stefáni þá langar mig að hrósa honum fyrir skemmtilega, vel uppfærða síðu og áhugaverðar umræður.

[Sigurður J. (IP-tala skráð) 7.3.2007 kl. 13:19]

Almennt viðmið þegar lagt er upp með sprotafyrirtæki á líftæknisviðinu er að það taki a.m.k. 15 ár að verða arðbært.   Önnur þumalputtaregla er að u.þ.b. 90% þessara fyrirtækja ná aldrei því marki.   Það er einfaldlega jafn áhættusamt og það getur verið ábatasamt að fjárfesta í þekkingariðnaði og að auki krefst það mikillar þolinmæði - fólk ætti að hafa þetta í huga þegar stjórnmálamenn verða með fagurgala um þetta þegar nær dregur kosningum.

M.v. að deCode varð að endurskoða viðskiptalíkan sitt frá grunni, þ.e. frá því að vera bioinformatics fyrirtæki í meira hefðbundið líkan, m.a. vegna skæruhernaðar af hálfu ýmsra aðila, sýnist mér að fyrirtækið sé að standa sig ágætlega.   Þetta er fyrirtæki sem borin er virðing fyrir í bransanum, er nr. 1 í heiminum á sumum sviðum líftæknirannsókna og býr yfir mikilli þekkingu sem nú er verið að vinna hörðum höndum að breyta í öflugar tekjulindir.  

Líklega dugar ekki núverandi fjármögnun fyrirtækinu ekki til að komast á arðbært stig; viðbótarfjármögnun og lækkun kostnaðar hlýtur að vera framundan og svo er nokkuð líklegt að stóru hákarlarnir í lyfjabransanum séu með augastað á fyrirtækinu með yfirtöku í huga.