Jacques Chirac gefur ekki kost á sér

Jacques Chirac, forseti Frakklands, lýsti því yfir í ávarpi til frönsku þjóðarinnar frá Elysée-höll í kvöld að hann myndi ekki sækjast eftir endurkjöri. Chirac hefur verið einn af mest áberandi stjórnmálamönnum Frakklands í áratugi og á að baki litríkan stjórnmálaferil. Hann hefur alla tíð verið umdeildur stjórnmálamaður og verið áberandi í sínum verkum og telst einn af lykilmönnum franskra stjórnmála síðan á valdadögum Charles De Gaulle. Kynslóðaskipti verða í forystusveit með brotthvarfi hans.

Jacques Chirac fæddist 29. nóvember 1932. Stjórnmál hafa verið samofin lífi hans í um hálfa öld. Hann var alinn upp pólitískt af forsetunum Charles De Gaulle og Georges Pompidou, mun frekar þeim síðarnefnda. Hann varð fyrst virkur fyrir alvöru í forystusveit þegar að hann varð starfsmannastjóri Pompidou í franska forsætisráðuneytinu árið 1962. Pompidou leit á Chirac sem lærling sinn í stjórnmálum og nefndi hann skriðdrekann sinn vegna hæfileika hans í pólitísku starfi, bæði við að koma hlutum í framkvæmd og vinna grunnvinnuna í kosningabaráttum, en Chirac hefur alla tíð verið rómaður fyrir að vera inspíreruð kosningamaskína og sannur leiðtogi sem kann að leiða baráttuna.

Chirac varð á þessum árum þungavigtarmaður bakvið tjöldin fyrir bæði Pompidou og De Gaulle. Í bók um hann sem ég á er enda lýst hvernig hann vinnur undir álagi og í alvöru kosningaslag. Hann sé maður sem keyrir maskínu áfram vafningalaust og kemur beint að efninu. Sagt hefur reyndar verið um hann af lykilstuðningsmönnum að menn sem leiði baráttu með honum þurfi að hafa járnvilja og sætta sig við allt sem geti gerst. Menn hafa þurft að vera vel spenntir niður fyrir átök með honum. Slíkur hafi krafturinn og viljinn verið til verka. Það eru því mörg sterk lýsingarorð sem lýsa þessum litríka stjórnmálamanni og er kraftur sennilega eitt þeirra helstu.

Chirac fór fyrst í framboð árið 1967 að áeggjan Pompidou og náði kjöri fyrir heimahérað sitt í Correze. Stúdentaóeirðirnar voru miklar árið 1968 og bylgja gegn ráðandi öflum varð áberandi í frönsku samfélagi. Lék Chirac mikilvægan þátt í því að ná sáttum milli aðila í átökunum. Pólitískur ferill De Gaulle fór af sporinu og hann varð óvinsæll sem fulltrúi kerfisins. Árið 1969 beið hann mikinn persónulegan og pólitískan ósigur er tillögur hans um breytingar á stjórnarskránni voru felldar í þjóðaratkvæðagreiðslu. Brást þessi aldna kempa sem leitt hafði Frakkland í gegnum stríðið og verið öflugasti stjórnmálamaður landsins á 20. öld, við með því að boða afsögn sína af forsetastóli.

Pólitískir andstæðingar hans stóðu eftir orðlausir. Öllum að óvörum sté þessi aldni forystumaður af stól sínum og fór. Á hádegi daginn eftir tapið hafði svo afsögn hans tekið gildi og hann hafði yfirgefið Elysée-höll í hinsta skipti. Þessi öflugi stjórnmálaleiðtogi yfirgaf stjórnmálasviðið hljótt en þó með snörpum hætti. Er hann lést ári síðar var hans minnst sem eins öflugasta pólitíska leiðtoga landsins, en árinu áður var hann óvinsæll og hafði beðið sögulegt tap. Hann var vissulega forseti á umbrotatímum. Eftirmaður hans á forsetastóli varð pólitískur lærifaðir Chiracs, forsætisráðherrann Georges Pompidou. Chirac lék áberandi þátt í þessari einu kosningabaráttu hans.

Chirac varð landbúnaðarráðherra í frönsku stjórninni árið 1972, sérlega valinn af Pompidou og þótti standa sig vel í umfangsmiklum samningaviðræðum og vera mikill talsmaður fransks landbúnaðar á vettvangi Evrópusamvinnunnar og verja þann geira af krafti. Chirac varð innanríkisráðherra í ársbyrjun 1974. Pompidou forseti lést úr krabbameini í apríl 1974. Í forsetakosningunum sem fylgdu í kjölfarið studdi Chirac mjög eindregið Valery Giscard d'Estaing. Hann vann forsetakosningarnar í baráttu við Francois Mitterrand. Á móti skipaði Giscard svo Chirac sem forsætisráðherra eftir forsetakosningarnar og tók við þann 27. maí 1974, þá 41 árs, yngstur til þessa í embætti.

Pólitísk sambúð Giscard og Chirac varð stormasöm er á hólminn kom og var Chirac ósáttur við að fá ekki meiri völd og áhrif til að framfylgja sínum málum. Hann sagði af sér forsætisráðherraembættinu árið 1976 og hóf að byggja sinn arm upp til valda í frönskum stjórnmálum. Ári síðar varð Chirac borgarstjóri í París, er embættið var endurvakið, en það hafði verið lagt af árið 1871. Hann sigraði samherja Giscard forseta, Michel d'Ornano, og hlaut mikil völd við sigurinn. Hann gegndi embættinu í heil 18 ár. Chirac gaf kost á sér í forsetakosningunum 1981 gegn Giscard. Honum mistókst að komast í seinni umferðina en braut upp hægrafylgið. Giscard tapaði fyrir sósíalistanum Francois Mitterrand.

Giscard kenndi alltaf Chirac um ósigur sinn árið 1981 og vændi Chirac um að hafa lagt Mitterrand lið til að losa við sig úr forystu hægriarmsins. Milli þeirra hefur ríkt kalt stríð alla tíð síðan, en þeir eru báðir af sömu kynslóð en Giscard er sex árum eldri en Chirac. Við tap Giscard og valdamissinn úr Elysée-höll varð Chirac í raun leiðtogi hægriarmsins og stjórnarandstöðunnar í forsetatíð Mitterrands. Chirac varð forsætisráðherra að nýju eftir þingkosningarnar 1986 er Mitterrand neyddist til að velja hann í embættið eftir hægribylgju í kosningum. Sambúð þeirra var stormasöm, svo vægt sé til orða tekið. Chirac gaf kost á sér gegn Mitterrand í forsetakosningunum 1988 en tapaði naumlega.

Hann lét af forsætisráðherraembættinu eftir forsetakosningarnar. Deilt var mjög um forystu hans og hann stóð sennilega þá tæpast sem leiðtogi á áhrifamesta hluta stjórnmálaferilsins. Hann var borgarstjóri í París í gegnum þennan kafla ferilsins og eiginlega hélt sú tign honum á kortinu allan þennan tíma. Hann reis aftur til forystu í upphafi tíunda áratugarins. Hægrimenn unnu stórsigur í þingkosningunum 1993 og komust til valda. Sósíalistar guldu afhroð og Mitterrand neyddist til að deila völdum. Chirac ákvað að verða ekki forsætisráðherra þriðja sinni og Edouard Balladur var valinn til verkefnisins gegn því að fara ekki fram gegn Chirac í forsetakosningunum 1995.

Balladur sveik það loforð er kannanir sýndu sterka stöðu hans í aðdraganda kosninganna. Chirac hélt sínu striki og ákvað að fara fram gegn forsætisráðherranum. Margir þeirra sem fylgt höfðu Chirac ákváðu að fylgja Balladur, t.d. menn á borð við Charles Pasqua og Nicolas Sarkozy (nú frambjóðandi hægriblokkarinnar í kosningunum í vor). Svo fór að Chirac tókst að komast í gegnum fyrri umferðina og slá út Balladur. Mætti Chirac í seinni umferðinni sósíalistanum Lionel Jospin. Margir töldu framboð hans vonlaust en hann styrktist eftir því sem leið á baráttuna. Svo fór að sigur Chiracs í forsetakosningunum í maí 1995 varð naumur. Hann hlaut 52,6%.

Chirac tók við forsetaembættinu af Mitterrand 17. maí 1995. Hann fyrirgaf Balladur aldrei framboðið og hann sparkaði honum sem forsætisráðherra eftir kosningarnar og skipaði Alain Juppé, tryggan fylgismann sem fylgt hafði honum í gegnum þykkt og þunnt. Chirac þótti byrja af krafti í embættinu. Hann ákvað að rjúfa þing fyrr en ella í júní 1997 og boða til kosninga, viss um að hægriblokkin undir forystu Juppé tækist að vinna endurkjör. Svo fór ekki og áhættan varð dýrkeypt. Jospin leiddi sósíalista til óvænts kosningasigurs og neyddist Chirac til að útnefna andstæðing sinn í kosningunum tveim árum áður sem forsætisráðherra. Valdasambúð þeirra varð harðvítug og erfið.

Chirac tókst að ná endurkjöri á forsetastól með eftirminnilegum hætti árið 2002. Þá var forsetinn fyrst kjörinn til fimm ára, en áður hafði kjörtímabilið verið sjö ár. Í fyrri umferð kosninganna urðu þau athyglisverðu tíðindi að Jospin forsætisráðherra mistókst að tryggja sér sæti í seinni umferðina og öllum að óvörum varð þjóðernishægrimaðurinn Jean-Marie Le Pen mótherji Chiracs í seinni umferðinni. Jospin stóð eftir með sárt ennið og stjórnmálaferli hans lauk því með öðrum hætti en hann hafði óneitanlega stefnt að.

Í seinni umferðinni sameinuðust meira að segja svarnir andstæðingar Chiracs um að kjósa hann til að koma í veg fyrir að Le Pen yrði forseti. Það var skondið að sjá Sósíalistaflokkinn hvetja fólk til að kjósa Chirac og forða Frökkum frá stjórn Le Pen. Og Chirac hlaut 82% greiddra atkvæða. Í kjölfarið vann bandalag hægri- og miðflokka í Frakklandi afgerandi sigur í þingkosningum og Jean-Pierre Raffarin, bandamaður forsetans, tók við forsætisráðherraembættinu af Jospin í júní 2002. Hægrimenn voru aftur við völd eftir fimm ára valdasambúð með sósíalistum.

Í maí 2005 beið forsetinn sinn mesta pólitíska ósigur er honum mistókst að fá þjóðina til að samþykkja stjórnarskrá Evrópusambandsins. Eftir það varð ljóst að hann yrði lamaður á valdastóli það sem eftir tímabilsins væri. Neyddist hann til að sparka Raffarin af valdastóli og skipaði Dominique de Villepin sem forsætisráðherra. Sniðgekk hann þar Sarkozy, en hann fyrirgaf honum ekki svo glatt að hafa ekki stutt sig í baráttunni við Balladur á hægrivængnum árið 1995.

Chirac lagði allt sitt af mörkum til að stjórnarskrárin færi í gegn vorið 2005. Ávarpaði hann þjóðina þrisvar til að reyna að hafa áhrif á hana en hafði ekki erindi sem erfiði. Styrkur hans var að fjara út. Vinsældir forsetans hafa dalað mjög að undanförnu og hneykslismál hafa fylgt honum hin seinni ár. Þrátt fyrir mikinn sigur í forsetakosningunum fyrir fimm árum tókst honum ekki að nota umboðið af krafti og byggja upp sterka stöðu. Hann fjaraði út sem leiðtogi hægt og hljótt.

Og nú er hann að fara. Litríkum stjórnmálaferli er að ljúka. Chirac hefur í gegnum alla slagina og átökin þrátt fyrir allt verið með ímynd baráttumannsins og talinn hafa níu líf eins og kötturinn er kemur að pólitískri forystu. Eftir tvo mánuði flytur hann úr Elysée-höll og heldur á vit eftirlaunakyrrðarinnar út í sveit rétt eins og De Gaulle áður og mun hann ætla sér að flytjast til heimahaganna í Correze með konu sinni Bernadette, sem hann hefur verið giftur í hálfa öld. 

Chirac er langrækinn og sýndi það í verki í kvöld með því að segjast hvergi styðja Nicolas Sarkozy sem eftirmann sinn þó að hann sé langlíklegastur hægrimanna til að hreppa húsbóndatign í Elysée-höll og mælist best nú, sex vikum fyrir fyrri umferðina. En hann mun væntanlega er á hólminn kemur styðja hann.

En nú verða kynslóðaskipti. Það blasir við að nýr forseti Frakklands verði enda fæddur eftir lok seinni heimsstyrjaldarinnar, fyrstur til þessa. Það eru kaflaskil í franskri pólitík hvorki meira né minna. Það verður fróðlegt að sjá hvaða hlutverk pólitíski klækjarefurinn frá Correze muni leika eftir lok valdaferilsins.

Chirac segist ekki gefa kost á sér áfram

Er Ingibjörg Sólrún runnin út á pólitískum líftíma?

Það er ljóst að Ingibjörg Sólrún Gísladóttir er búin að vera sem trúverðugur stjórnmálaleiðtogi fái flokkur hennar þann mikla skell sem sjá má í skoðanakönnun Fréttablaðsins í dag eftir nærri tveggja ára formennsku hennar. Svo virðist sem aðeins pólitískt kraftaverk á næstu 60 dögum geti bjargað pólitískum ferli Ingibjargar Sólrúnar.

Það er greinilega mikil skelfing hlaupin á flokksmenn yfir stöðunni. Í dag var enda Árni Páll Árnason farinn að tala sem lúser í Silfri Egils, svo mikla athygli vakti. Sú staða að Samfylkingin, sem átti að verða pólitískt mótvægi við Sjálfstæðisflokkinn undir forystu Ingibjargar Sólrúnar, sé nú að mælast æ ofan í æ sem minni flokkurinn á vinstrivængnum og að festast sem 20-25% flokkur hlýtur að vera gríðarlegt pólitískt áfall fyrir flokk og formann. Samfylkingin er enda jafnstór Framsókn í kjörfylginu 2003 í Fréttablaðskönnun dagsins.

Það virðist vera sem að Ingibjörg Sólrún sé komin í sína erfiðustu pólitísku baráttu - kannski þá síðustu, hver veit? Orðrómur þeirra sem hvað mest hafa stutt Össur er klárlega með þeim hætti núna að fullreynt sé með Ingibjörgu Sólrúnu nái flokkurinn ekki góðri kosningu í þingkosningunum. Kannanir nú sýna vondu stöðu víða og hvergi mælist Samfylkingin með ásættanlega stöðu. Konurnar flýja flokkinn unnvörpum og þar er stanslaus flótti út. Það virðist vera uppgjöf komin innan Samfylkingarinnar. Ingibjörg Sólrún virðist vera í senn bæði að gefa eftir í málefnalegum átökum og sem leiðtogi. Stefnan virðist vera mjög flöktandi og þögnin er stingandi meðan að fylgið minnkar.

Ingibjörg Sólrún varð formaður fyrir tæpum tveim árum undir merkjum þess að flokkurinn væri ekki búinn að ná hæstu hæðum - hún væri sú hin eina rétta til að snúa við stöðu mála. Eftir að Össuri var hnikað til fyrir svilkonu sína hefur hinsvegar saga flokksins orðið hrakfallabálkasaga hin mesta og ekkert gengið upp. Ingibjörg Sólrún hefur fengið á sig táknmynd hins sigraða, þvert á það sem var á níu ára borgarstjóraferli hennar í Reykjavík. Hún virðist ekki fúnkera vel við þær aðstæður með blæ lúsersins á brá.

Það virðist að duga eða drepast fyrir Ingibjörgu Sólrúnu. Hún er ekki öfundsverð af sinni stöðu eins og nú er komið málum. Flokkurinn er í frjálsu falli og hún sem átti að gera Samfylkinguna að leiðandi afli í takt við norræna jafnaðarmannaflokka er að mistakast ætlunarverkið, flokkurinn minnkar sífellt. Það stefnir í harða brotlendingu að óbreyttu. Hvað verður um flokk og formann í þeirri stöðu? Varla neitt kræsilegt.

Kuldaleg örlög

Það er mjög stingandi að heyra fréttir af því þegar að fólk finnst látið í íbúð sinni - það deyji eitt og yfirgefið og finnist kannski fyrir einskæra tilviljun. Þessi frétt af hinni bandarísku frú Bock slær þó ansi margt út. Hún dó ein í íbúð sinni, fyrir heilum fjórum árum. Hafði verið týnd vissulega en einhvernveginn hafði engum snillingnum dottið í hug að hún hefði hreinlega dáið heima og væri þar niðurkomið. Ekki hefur nú rannsóknin á meintu hvarfi hennar verið mjög fagmannleg skyldi maður ætla hreinlea.

Það hlýtur að vera ömurlegt hlutskipti að vera einn og yfirgefinn á dauðastundinni. Maður einhvern veginn fyllist dapurleika og máttleysi við að lesa fréttir af því að fólk finnist eftir að hafa verið látið í vikur jafnvel. Hef hugsað talsvert um þetta þegar að við fáum fréttir af slíku hér heima á Fróni. Þetta er oftast nær fólk sem á enga að og lifir eitt sínu lifi, og deyr eitt skiljanlega. Mér finnst það einhvernveginn vera mikilvægt að fólk eigi einhverja að og geti lifað glatt við sitt og hafi notalegan félagsskap í gegnum lífið.

Það er skelfilegt að skynja það að til er fólk í samfélaginu okkar sem er eitt og yfirgefið og deyr án þess að eiga engan að. Svona nokkuð gerðist hér heima meira að segja um jólin. Það er sérlega napurlegt að fólk sé látið í íbúð sinni öll jólin og enginn taki eftir neinu. Er kærleikurinn og ástúðin almennt svo lítill orðinn að til sé fólk sem upplifi jafnvel eitt og yfirgefið jólahátíðina? Það er stórt spurt, en oft verður fátt um svör.

Mér finnst þetta staðfesta breytingar á samfélaginu. Við erum orðin of upptekin af okkur sjálfum til að gefa okkur. Eða þetta er allavega eitthvað sem leitar á hugann minn. Það er varla annað hægt en hugsa eitthvað við svona fréttir, hvort sem þær koma héðan af Fróni eða utan úr heimi.

Fannst á heimili sínu eftir að hafa verið týnd í fjögur ár

Vatnstjón á Sólvallagötunni

Þetta er ekkert smátjón sem hefur orðið í bílageymslu fjölbýlishússins á Sólvallagötu í Reykjavík. Tjón upp á tugmilljónir. Sagt er í fréttum að 20-30 bílar séu skemmdir. Þetta hefur verið ófögur aðkoma enda munu um 2.000 tonn af vatni hafa lekið þar inn, væntanlega er þetta hreinlega skólp. Dælt hefur verið vatni síðan snemma í morgun.

Vatn veldur auðvitað rosalegu tjóni og er auðvitað mjög seinlegt og erfitt að ná því á brott. Það eru engar fljótvirkar aðgerðir í því tilliti eða góðar ef út í það er farið. Skaðinn er auðvitað þannig séð skeður. Þegar að ég var unglingur vann ég hjá fyrirtæki sem flæddi vatn inn í. Það var ófögur aðkoma að því þann morguninn og tók nokkurn tíma að koma öllu í samt lag.

Maður kennir í brjósti um það fólk sem hefur orðið fyrir tjóni, enda er vatnstjón af þessu tagi tilfinnanlegt, sérstaklega í því tilliti að bifreiðar skemmast, tala nú ekki um ef lekinn nær í einkageymslur þar sem jafnan er eitthvað verðmætt geymt í bland við aðra hluti.

Tugmilljóna króna tjón á Sólvallagötunni; ljóst að vatn hefur lekið víðar

Jacques Chirac kveður frönsk stjórnmál

Jacques Chirac, forseti Frakklands, mun ávarpa frönsku þjóðina frá Elysée-höll eftir tæpar fimm klukkustundir. Hann mun þá tilkynna um þá ákvörðun sína að gefa ekki kost á sér til endurkjörs. Fyrri umferð frönsku forsetakosninganna fer fram eftir sex vikur, sunnudaginn 22. apríl og seinni umferðin fer fram tveim vikum síðar, sunnudaginn 6. maí, á milli þeirra tveggja er mest fylgi hljóta í fyrri umferðinni. Nýr forseti Frakklands mun sverja embættiseið fimmtudaginn 17. maí, nákvæmlega tólf árum eftir að Chirac sór embættiseið fyrst.

Augu allra stjórnmálaáhugamanna í Frakklandi sem og um alla heim munu verða á því hvort að Chirac forseti muni lýsa í kveðjuávarpinu yfir opinberum stuðningi við Nicolas Sarkozy, innanríkisráðherra, sem er opinbert forsetaefni hægriblokkarinnar. Hvorki Chirac né Dominique de Villepin, forsætisráðherra, hafa lýst yfir stuðningi við Sarkozy. UMP var byggð upp sem pólitískur heimavöllur Jacques Chirac. Á nokkrum árum hefur Sarkozy tekist að gera hana að sinni með einkar athyglisverðum hætti og eiginlega má segja að völdin hafi hægt og hljótt fetað frá forsetanum og til innanríkisráðherrans klóka.

Það bauð sig enginn fram gegn Sarkozy innan flokksins sem forsetaefni hans er framboðsfrestur rann út um jólin. Sarkozy var svo staðfestur sem forsetaefni hægriblokkarinnar í janúar. Hann hlaut þó aðeins 70% atkvæða gildra flokksmanna í netkosningunni sem fram fór. Það þótti mikið áfall, enda sagði það með afgerandi hætti að hann væri ekki óumdeildur frambjóðandi hægriblokkarinnar og armur forsetans horfði þögull á útnefningarferlið sem byggði upp Sarkozy sem leiðtoga hægriblokkarinnar. Allt fram til þessarar stundar hafa lykilmenn forsetans ekki útilokað að hann færi fram sem óháður, en hann bakkar nú út. Hann verður 75 ára í nóvember.

Fjarvera Chiracs forseta á baráttufundi UMP-hægriblokkarinnar í janúar er Sarkozy var útnefndur sem forsetaefni var svo sannarlega hrópandi áberandi að öllu leyti. Villepin forsætisráðherra hefur ekkert sagt heldur sem flokkast sem stuðningsyfirlýsing við Sarkozy og hefur sagst bíða ákvörðunar forsetans og t.d. ekki útilokað framboð sjálfur, þó hann sé reyndar með óvinsælli forsætisráðherrum í sögu Frakklands og verið mjög illa liðinn allt frá því að hann tók við embætti eftir að Chirac fórnaði Jean-Pierre Raffarin eftir að ESB-stjórnarskránni var hafnað í maí 2005, sem var eitt mesta pólitíska áfall forsetans. Villepin mætti t.d. á fundinn í janúar en kaus ekki.

Það hefur verið greinilegt kalt stríð milli aðila og farið eiginlega sífellt versnandi eftir því sem styttist í örlagastund og lok kjörtímabils forsetans. Jacques Chirac hefur aldrei fyrirgefið Sarkozy að hafa ekki stutt sig í forsetakosningunum 1995 og það verið dökkur blettur í hans huga. Það var til marks um það pólitíska minni Chiracs að hann skyldi ekki velja Sarkozy sem forsætisráðherra í júní 2005 er hann sparkaði Raffarin og skyldi velja Villepin.

En nú er Chirac að kveðja. 45 ára litríkum stjórnmálaferli er að ljúka. Það verður fróðlegt að sjá hvernig pólitíski klækjarefurinn í Elysée-höll kveður. Verður það með mildum eða kuldalegum nótum - mun hann viðurkenna yfirburðarstöðu Sarkozy á hægrivængnum. Það er alveg ljóst að stjórnmálaáhugamenn um allan heim munu horfa með áhuga á kveðjustund forsetans í kvöld.

Búist er við því að Chirac muni ekki sækjast eftir endurkjöri

Samfylkingin dalar enn - D og VG eflast

Samfylkingin tapar enn fylgi. Í nýrri könnun Fréttablaðsins mælist flokkurinn með 19,2%, hið minnsta til þessa í könnunum blaðsins, og 12 þingmenn - myndi missa átta þingmenn frá kosningunum 2003. Allar kannanir sem birst hafa að undanförnu hafa sýnt fylgistap Samfylkingarinnar frá þeim kosningum, mismikið þó en þetta telst þó versta mæling flokksins í háa herrans tíð og fer að jafnast á við niðursveifluna miklu á fyrstu árum flokksins. 

Sjálfstæðisflokkurinn og VG bæta við sig fylgi í könnuninni. Fylgi Sjálfstæðisflokksins hækkar um tvö prósentustig milli kannana og er nú 38,9% og myndi flokkurinn fá 25 alþingismenn í þeirri stöðu, bæta við sig þrem þingmönnum frá kosningunum 2003. VG er enn að mælast í mikilli fylgissveiflu - bætir við sig rúmum tveimur prósentustigum frá síðustu könnun blaðsins fyrir hálfum mánuði. Nú mælist VG með 25,7% og 17 þingmenn, myndi bæta við sig hvorki meira né minna en 12 þingmönnum frá kosningunum 2003.  Til samanburðar við þetta má nefna að í nýjustu könnun Gallups mældist VG með 18 þingmenn og rúm 27%.

Framsóknarflokkurinn hækkar örlítið milli kannana - er nú með 9,3% og sex þingmenn, myndi tapa sex þingmönnum frá alþingiskosninguinum 2003. Staða Framsóknarflokksins hefur ekki verið góð í könnunum talsvert lengi og ekki virðist flokksþing framsóknarmanna um síðustu helgi hafa hækkað fylgi þeirra mikið né heldur átökin um auðlindaákvæðið sem er mesta kreppa ríkisstjórnarinnar frá fjölmiðlamálinu. Minnstur er sem fyrr Frjálslyndi flokkurinn. Hann mælist nú með 5,7% og þrjá þingmenn, myndi tapa einum frá alþingiskosningunum 2003. Er flokkurinn nú mjög að nálgast mjög þau mörk þar sem að hann missir jöfnunarmenn, en mörk á að fá þá er 5% fylgi á landsvísu eins og flestir vita eflaust.

Samanlagt fylgi stjórnarflokkanna, Sjálfstæðisflokksins og Framsóknarflokksins, er nú 48,2% og eru flokkarnir samanlagt með 31 þingmann, einum frá þingmeirihluta og er orðið nokkuð um liðið síðan að stjórnarflokkarnir voru svo nærri meirihluta og virðist vera raunhæfur möguleiki skv. því að stjórnin haldi eflist Framsóknarflokkurinn. Þetta er allavega fróðleg mæling. Sem fyrr vekur mikla athygli að sjá hina afgerandi kvennasveiflu til vinstri grænna frá Framsóknarflokki og Samfylkingu, mun frekar frá seinni flokknum, sem vekur mikla athygli í ljósi þess að formaður Samfylkingarinnar er kona. Virðist formanninum ganga illa að haldast á kvennafylginu, sem eru stór tíðindi.

Þessi könnun var gerð í gær og er um að ræða 800 manna úrtak. 61,8% tóku afstöðu en 29,1% tóku ekki afstöðu. Hlutfall óákveðinna minnkar því þónokkuð, þannig að þetta eru merkilegri skilaboð vissulega í ljósi þess. Stóru tíðindin eru hér hversu lítil Samfylkingin er að verða og hversu mjög VG er að styrkjast sem forystuflokkur til vinstri. Ánægjulegt er að sjá fylgisaukningu Sjálfstæðisflokksins. Athygli vekur að ekki er spurt um fylgi við nýtt framboð Margrétar Sverrisdóttur, Ómars Ragnarssonar og fleiri aðila sem mikið hefur verið í umræðunni en kannski hefur verið hliðarspurning um það framboð. Það ræðst, en hér eru semsagt tíðindi vissulega.

Það sem vekur mikla athygli mína er hversu öflugir Sjálfstæðisflokkur og VG eru í þessari könnun. Þetta virðast vera turnarnir í stjórnmálunum núna. Merkileg tímamót það. Fari kosningar í einhverja svona átt verða þeir sigurvegarar kosninganna og því mikil skilaboð eflaust um það að þeir láti reyna á samstarf falli rikisstjórnin. Annars er sveiflan til vinstri grænna orðin mjög löng og öflug og verður ekki hunsuð. Fylgið virðist hreinlega flæða út úr Samfylkingunni í stríðum straumum og staða formannsins, Ingibjargar Sólrúnar Gísladóttur, virðist versna með hverri könnun. Það er orðið fátt eftir sem minnir á forna frægð hennar í stjórnmálum. Mikið fall. Fróðlegt að sjá hvort þessi þróun haldi áfram.

Þessi könnun færir okkur skilaboð og pælingar til að hugsa um og vinna úr. Það er alveg ljóst að mikil gerjun er í stjórnmálunum og fylgið á mikilli ferð. Þrátt fyrir það er fylgistap Samfylkingarinnar orðið mjög staðfest og staða formannsins vond eftir því. Það hversu illa henni og flokknum helst á kvennafylginu eru stóru tíðindin, en kannanir segja að konur treysti frekar Steingrími J. og Geir H. Haarde sem forsætisráðherra en henni. Stór tíðindi það.

En það hlýtur að fara um Samfylkingarfólk við þessar mælingar og hversu illa er að rætast úr forystu formannsins sem átti að færa flokkinn í hæstu hæðir. Það er ekki að gerast og greinilegt að spár stuðningsmanna Össurar Skarphéðinssonar í formannsslagnum í Samfylkingunni fyrir tveim árum eru heldur betur að rætast könnun af könnun. Fylgið hrynur af flokknum og formaðurinn veikist sífellt. Merkileg staða það - mjög áberandi líka.

Samfylkingin með 19,2% fylgi samkvæmt könnun Fréttablaðsins