Hillary fellir tár í New Hampshire

Það var svolítið sérstakt móment að sjá fréttina um kosningafund Hillary Rodham Clinton með óákveðnum kvenkyns kjósendum í Portsmouth í New Hampshire. Þar bognaði Hillary loksins í þunga þeirra átaka sem blasa við henni á lokastundunni fyrir kosninguna í fylkinu á morgun. Það er orðið æ augljósara að sú kosning verður henni örlagarík, sama á hvorn veginn sem fer.

Kannanir benda nær allar til þess að hún tapi og róðurinn þyngist enn, eins og ég vék að fyrr í dag. Það að Hillary bogni í þessum þunga þarf ekki að koma að óvörum, þetta er hörð barátta og eitthvað verður að láta undan í þeim hasar. Hillary hefur haft á sér ásýnd kjarnakonunnar sem lætur nákvæmlega ekkert á sig fá og hefur kraft í alla hluti. Það má vera að þetta sé sú hlið á Hillary sem fólk hafi alla tíð beðið eftir að sjá. Hún verði kannski að sýna tilfinningar til að fólk fái samúð með henni.

Hillary hefur oft verið eins og maskína án tilfinninga, eins og ljón, kraftmikil og einbeitt, algjörlega tilfinningalaus í og með líka. Þetta eru því nokkur tíðindi. Hún veit sem er að framundan er örlagadagur. Þetta er make-or-break staða. Ekkert flókið við það. Það er ekki undarlegt að tilfinningar eigi þar samleið með keppnishörkunni.

Clinton beygði af

Hillary berst af krafti fyrir pólitísku lífi sínu

Hillary Rodham Clinton berst nú fyrir pólitísku lífi sínu í kappi við tímann í forkosningabaráttunni í New Hampshire. Fari svo að hún tapi stórt þar á morgun, eins og sumar kannanir benda til, verður það mesta áfall stjórnmálaferils hennar og mun veikja hana það mjög að líkur minnki á því að hún verði forsetaefni demókrata. Það eru stórtíðindi miðað við það bakland sem hún fór af stað með í baráttuna; digra sjóði og góða bakhjarla. Tap hennar í þessum slag myndi líka breyta miklu innan flokksins.

Það hefur eiginlega verið óraunverulegt að fylgjast með fréttunum frá New Hampshire. Það finna allir vinda breytinganna blása - þetta eru örlagaríkir dagar. Það er eitthvað stórt um að vera, hið stærsta mjög lengi. Barack Obama er að breyta pólitísku landslagi innan Demókrataflokksins með dramatískum hætti. Það fer ekki á milli mála að stórstjarna er komin til sögunnar; sama hvort hann vinnur eða tapar úr þessu er hann orðinn einn öflugasti stjórnmálamaður nútímans, pólitískur predikari sem talar af innlifun. Hann hrífur fólk með sér, dregur fjöldann að sér, fyrst og fremst er hann að sópa að sér ungu fólki sem sér í honum vonarneista til uppstokkunar eftir tvo áratugi Bush og Clinton í Hvíta húsinu.

Það má reyndar velta því fyrir sér hvort að Hillary sé að græða á því að hafa Bill Clinton með sér á kosningaferðalaginu. Hann er voldugur pólitíker, en er líka táknmynd liðins tíma í bandarískum stjórnmálum. Sá myndir á laugardag frá kosningafundi þar sem greinilegt var að eldmóðinn vantaði algjörlega. Það er eiginlega varla hægt að trúa því að þetta séu sömu Clinton-hjónin sem stálu sviðsljósinu fyrir sextán árum og gerðu flokkinn að sínum með líflegri kosningabaráttu, fullri af eldmóð og baráttuanda. Við sem upplifðum forsetakosningarnar 1992 munum eftir þeim anda. Það er eftirminnilegt að rifja þá baráttu upp, best er henni lýst í The War Room, frábærri heimildarmynd.

Það er alveg gríðarlegt máttleysi yfir Hillary núna. Það vantar neistann, það vantar drifkraftinn á bakvið það sem hún er að gera. Það er eins og nútíminn hafi farið framhjá henni. Hún heldur langar ræður án innlifunar á kosningafundum, talar mikið um reynsluna og fortíðina en gleymir alveg að tala til framtíðarinnar, unga fólksins sem vill styðja hana. Enda sést á könnunum að þetta fólk er að flýja hana, það sér bjartari neista í Obama. Hann er vonarneisti. Ungt fólk studdi Clinton-hjónin í forsetakosningunum 1992 og 1996 vegna þess að þau boðuðu eitthvað nýtt. Nú eru þau táknmyndir fortíðarinnar. Þetta er kaldhæðnislegt.

Fyrir nokkrum mánuðum taldi ég að Hillary myndi ryðja allri samkeppni um útnefninguna úr vegi sínum í upphafi. Fór oft yfir það hér, benti þó líka á að færi hún að hökta og tapa í upphafi yrði róðurinn þungur. Hún virkaði ósigrandi og varð að halda þeirri ímynd. Hún var særð eftir Iowa og það er einhvernveginn eins og neistinn hafi slokknað á leiðinni frá kappræðunum í Philadelphia fyrir nokkrum vikum. Hillary skynjar að þetta er orðin örlagarík barátta, strax í upphafi. Sá strax í gær að hún var búin að breyta um áherslur og farin að fókusera á meiri neista í málflutningi og tala til unga fólksins. Kannski er það orðið of seint.

Verð að viðurkenna að ég þurfti eiginlega að tvítékka fréttirnar af nýjustu könnunum í New Hampshire þar sem Obama var með forskot upp á tveggja stafa tölu. Það eru stórtíðindi af þeirri stærðargráðu að það sé verið að endurskrifa söguna í New Hampshire. Það eru vindar breytinganna sem blása þar. Það verða örlagarík stórtíðindi tapi Hillary stórt og það gæti orðið tap sem markar endalokin fyrir þessa öflugu kjarnakonu sem hefur verið svo dómínerandi á alþjóðavettvangi árum saman. Og hver hefði trúað því fyrir aðeins nokkrum vikum.

Þó að ég hafi ekki alltaf verið sammála Hillary hef ég dáðst að neistanum hennar og eldmóði. Þegar að hún kom hingað til Íslands fyrir um áratug á kvennaráðstefnuna fangaði hún athyglina og allt snerist um hana. Man eftir löngu ræðunni hennar sem hún flutti blaðlaust í Borgarleikhúsinu. Hún einhvernveginn þurfti ekkert fyrir því að hafa, neistaði af krafti. Það var eiginlega ógleymanleg ræða. Hreifst af henni þá, þó ekki væri ég sammála hverju orði. Það hvernig hún talaði og hversu mikill kraftur var í henni situr eftir innst í huganum. Þetta var mikið móment.

Í gær sá ég sömu konu flytja ræðu í Nashua. Það hefur margt breyst. Hún er enn öflug en vindarnir blása í aðrar áttir. Þetta átti að vera árið hennar, árið þegar að fyrsta konan yrði kjörin valdamesti maður heims; stóru þáttaskilin sem markaði upphaf seinni bindis sögunnar um Clinton-veldið. Í staðinn hnígur sólin til viðar. Kvöldrökkrið blasir við hjónunum öflugu frá vonarbænum í Arkansas. Hún er í baráttu lífsins, kannski þeirri sem bindur enda á allt saman. Hann virkar þreyttur og fjarlægur. Það er eins og lánið hafi yfirgefið þau.

Eru þetta virkilega sömu hjónin og voru táknmyndir breytinga á sínum tíma? Það eru sögulegir dagar í New Hampshire. Er gullaldartími Clinton-hjónanna virkilega liðinn? Stór spurning. Fari allt á versta veg á morgun, eins og dökkustu kannanir gefa til kynna, mun allt breytast. Þá færist stjörnuljóminn annað og þeim hefur verið hafnað. Hver hefði trúað þessu fyrir aðeins nokkrum vikum?

Er ógæfa fólgin í því að verða Idol-stjarna?

Það er orðið margsannað að sigur í tónlistarkeppninni Idol fylgi skammlíf frægð sem oftast nær verður hrein bölvun er yfir lýkur. Nægir svosem að líta á íslensku sigurvegarana í Idol-keppninni. Flestir nutu frægðar í kringum keppnina og fyrst á eftir, en hafa annars gleymst að mestu. Fyrsta Idol-stjarnan, Kalli Bjarni, situr nú í fangelsi og afplánar langan dóm fyrir fíkniefnasmygl, önnur Idol-stjarnan Hildur Vala hefur reyndar náð lengst að margra mati en hefur pásað sig. Þriðja stjarnan, Snorri Snorrason, naut vinsælda sumarið 2006 en lítið hefur heyrst í honum síðan.

Sigurvegarar Idol-keppninnar í Bandaríkjunum hafa oftar en ekki gleymst. Stærsta stjarnan í keppninni til þessa, fyrir utan fyrsta sigurvegarann Kelly Clarkson, hlýtur að teljast leikkonan og söngkonan Jennifer Hudson, sem sló í gegn í þættinum árið 2004. Hún komst þó ekki alla leið og féll að lokum úr leik um miðja keppni, mörgum að óvörum. Síðan hefur sól hennar risið mjög og hún sló endanlega í gegn í kvikmyndinni Dreamgirls árið 2006 og hlaut óskarsverðlaunin og gullhnöttinn fyrir túlkun sína á söngstjörnunni Effie White í myndinni. Hudson er orðin ein skærasta söngstjarna sinnar kynslóðar í kjölfarið og flestir hafa gleymt Fantasiu Barrino sem vann keppnina sama ár og hún.

Ruben Studdard vann Clay Aiken með sjónarmun í keppninni árið 2003. Studdard er flestum gleymdur og margir þóttust sjá stjörnu í Clay, sem var dálæti margra þá, en hann hefur fallið í sama skuggann líka. Nú er Taylor Hicks, sem var stjarna í Idol fyrir tveim árum, og þekktur fyrir að hafa grátt í vöngum meðfram söngnum, búinn að missa sjarmann að mati útgefendanna og misst samninginn sinn. Hann stendur einn. Eftir stendur því að aðeins einn Idol-sigurvegari hefur markað gull og það er Kelly Clarkson.

Annars er besta dæmið um það hvernig fór fyrir Idol hérna heima það að efnið var slegið af. Idol gekk í þrjú ár hérna heima en var svo slegið af. Svo var X-factor tekið upp og það entist bara í einn vetur. Nú er engin svona keppni hérna heima, ef undan er skilin Eurovision-keppnin langlífa í Laugardagslögunum, en sá bolti virðist ætla að ganga endalaust og í gegnum allan veturinn, mörgum til gremju.

Af hverju var ekki haldið áfram með X-factor? Var ekki mikið áhorf á þáttinn, ekki vantaði auglýsingarnar í hann og ekki var hægt að sjá annað en að þjóðin hefði gaman af að horfa á. Talað var um keppendur og allt dæmið fram og til baka á bloggi, spjallvefum og almennt í samfélaginu. Gekk sá pakki ekki upp eða hvað gerðist? Væri gaman að vita það.

Annars er þetta allt eflaust besta dæmið um að þessi módel endast ekki nema vissan tíma og þeir sem sigra hafa ekki úthald í frægðina nema á meðan að stjörnuglampi þáttanna skín. Þeir eru fáir sem lifa lengur í bransanum en sá glampi.

Idol sigur ekki ávísun á farsæld

Manndrápsakstur í umferðinni

Enn og aftur berast fregnir af ökumönnum sem keyra um á manndrápshraða, keyra langt yfir hraðamörk og jafnvel í vímuástandi. Akstur á þeim hraða og var t.d. í þessu tilfelli á Reykjanesbrautinni flokkast ekki undir neitt annað en hreinan háska, enda eru í senn bæði ökumaðurinn og þeir sem hann mætir í lífshættu vegna þess. Ætla að vona að við séum ekki komin í biðferli eftir banaslysi, þar sem ökumaður í dópvímu drepur jafnvel fjölda fólks með hugsunarleysi sínu og gerræðislegum ákvörðunum.

Það er auðvitað mikið áhyggjuefni hversu alvarleg staðan er í umferðarmálum með tilliti til mála af þessu tagi. Það er búið að tala vel og lengi um að úrbóta sé þörf - taka verði á þessum augljósa vanda. Það þarf að fara að gera eitthvað meira en bara tala. Það er auðvitað dapurlegt þegar að fólk tekur þá ákvörðun að geisast áfram á kolólöglegum hraða og jafnvel í vímu, ber ekki einu sinni meiri virðingu fyrir sjálfu sér en það og hvað þá þeim sem það mætir á leið sinni.

Þetta hefur gerst of oft á síðustu mánuðum. Þetta hlýtur að fara að leiða til þess að horft verði út fyrir orð okkar allra sem tölum fyrir því að fólk hugsi sitt ráð og fari ekki undir stýri í annarlegu ástandi. Akstur í vímu, annaðhvort að völdum áfengis eða eiturlyfja, er vaxandi vandamál sem kristallast æ meir með atvikum að undanförnu.

Í sjálfu sér tel ég þetta orðið eitt mesta vandamálið í umferðinni í dag. Það er engin trygging fyrir því þegar fólk sest undir stýri og heldur út í umferðina að það mæti ekki fólki undir áhrifum vímugjafa - út úr heiminum í sínu annarlega ástandi. Þetta er mikið áhyggjuefni sem full þörf er á að tala um með mjög áberandi hætti.

Tekinn á 139 km hraða á Reykjanesbraut

Jólunum lokið - þrettándastemmningin

Jæja, þá er jólahátíðinni lokið. Þetta voru notaleg og góð jól, eins og oftast nær. Las margar góðar bækur og hafði virkilega gaman af. Að mínu mati eru engin jól án bóka. En nú dimmir aftur yfir, jólaljósin slökkna og skammdegið verður alls ráðandi það sem eftir er mánaðarins. Það er þó bót í máli að daginn lengir sífellt nú og bráðlega mun birtan lýsa upp myrkrið. Þannig að ekki verður myrkrið ráðandi lengi úr þessu.

Mér finnst í sannleika sagt leiðinlegasti tími ársins vera dagarnir eftir jólin, í janúar, þegar að jólaljósin slökkna. Sumir hafa reyndar tekið upp á því að hafa jólaljósin lengur og njóta þeirra fram eftir mánuðinum. Finnst það ekkert verra. Í minningunni hefur janúar verið leiðinlegasti mánuður ársins. Það er eitthvað við þann mánuð sem er átakanlega leiðinlegt, rétt eins og desember er ávallt toppur alls, þegar að gleðin og jákvæðnin eiga að lýsa upp mannlífið með jólaljósunum. Þannig hefur það allavega alltaf verið hjá mér.

Margir vilja kveðja jólin með flugeldaskothríð í takt við það sem var á gamlársdag. Það hefur mikið verið skotið upp hér á Akureyri í dag, greinilegt að margir telja þetta ekki síðri tíma fyrir flugelda en áramótin sjálf. Kannski er það ágætis hefð hjá fólki, hef ekki gert mikið af því sjálfur reyndar. Hinsvegar finnst mér fátt meira óþolandi en þegar að það er verið að skjóta upp flugeldum í tíma og ótíma utan þessara tveggja daga. Sumir hafa tekið upp á því að gera þetta um hánótt jafnvel á virkum degi milli áramóta og þrettándans við lítinn fögnuð flestra. Er ekki mjög hrifinn af flugeldunum utan þessa tíma.

Það er dapurlegt að heyra af því að fólk slasist við flugeldaskothríðina. Það er mikilvægt að fara varlega í þessum flugeldamálum. Það var gott mál þegar að varnargleraugun komu, enda voru mjög margir sem fengu vond meiðsli í andliti í flugeldaskothríðinni. Margt hefur breyst til hins betra og vonandi hafa flestir sloppið slysalaust í gegnum áramótin og þrettándann. Hafa allavega ekki verið margar fréttir um alvarleg meiðsl í flugeldaskothríðinni síðustu dagana, sem betur fer. Vonandi hafa allir farið varlega og sloppið vel frá þessu öllu.

Óhapp við þrettándabrennu