Hversu þung refsing er 16 ára fangelsi í raun?

Alltaf eru það nokkur tíðindi þegar að einstaklingar eru dæmdir í 16 ára fangelsi fyrir manndráp. Held að lengsta refsing hérlendis í morðmáli hafi reyndar verið 20 ár í morðmálinu á Snorrabraut 1993 og svo 17 ár í Geirfinnsmálinu margfræga og Stóragerðismálinu fyrir tæpum tveim áratugum. Held að það hafi hinsvegar aldrei gerst að morðingjar sitji allan þann tíma sem þeir eru dæmdir til.

Þeir sem fá svona dóma geta væntanlega sloppið er rétt rúmlega helmingur hefur verið afplánaður. Svo eru dæmi um að þeir sem fremja alvarleg morð fá mun vægari refsingu og losna mun fyrr út þar af leiðandi. Held að morðmál séu þau mál sem flestir vilja þungar refsingar í. Mannslífið er það dýrmætasta sem hver og einn á. Sá sem bindur enda á það með ógeðfelldum hætti eiga að fá þunga refsingu og oftast nær hefur það farið svo hérlendis. Þó eru til þau mál þar sem mjög hefur verið deilt um hvort of vægt hafi verið dæmt og þeir sem fremja þau morð sleppi ekki einum of auðvelt frá sínu voðaverki.

Oft er rætt um hvort að morðingjar á Íslandi fái of væga dóma þegar að þeir þekktustu hefur verið sleppt út löngu áður en dæmd refsing er liðin. Refsirammi í svona alvarlegum málum verður í sjálfu sér alltaf umdeildur og eðlilegt að skiptar skoðanir séu á því. Mér hefur alltaf fundist of vægt dæmt í alvarlegum málum, gildir þá einu hvort það eru kynferðisafbrot eða morð. Hef alltaf litið á kynferðisafbrot sem sálarmorð í sjálfu sér, enda verður aldrei hægt að bæta úr þeim skaða sem unninn hefur verið, t.d. hafi slíkt staðið árum saman.

Kannski er ein ástæða þess að refsiramminn er umdeildur hversu léleg aðstaða fangelsismála hafi verið. Húsakostur íslenskra fangelsa er almennt fyrir neðan allt. Það er t.d. með ólíkindum að enn hafi ekki risið almennilegt fangelsi á höfuðborgarsvæðinu. Þrátt fyrir áralangt tal um að bæta húsakost fangelsa hefur lítið í því gerst, nema ef frá er skilin viðbygging á Litla Hrauni í dómsmálaráðherratíð Þorsteins Pálssonar, ritstjóra Fréttablaðsins. Eftir margra ára baráttu er loksins komið almennilegt fangelsi hér á Akureyri þó.

En dómurinn í dag vekur spurningar um hvort hann sé of þungur eður ei. Fyrir mér finnst mér stóra spurningin vera hvað felist í þessum þyngstu dómum. Er refsingin jafn harkaleg og hún hljómar. Þegar að umdeildir morðingjar sem hafa framið kaldrifjað morð eru lausir úr fangelsinu innan tíu ára er ekki nema von að spurt sé.

Dæmdur í 16 ára fangelsi

Sagan af hinum óþolandi flugdólgum

Undir niðri er ekki hægt annað en hlæja að þessum flugdólgum, en mikið skelfilega er nú leiðinlegt að lenda í svona fólki sem kann fótum sínum ekki forráð með drykkju og áreitir farþega í flugvélum. Þetta er sem betur fer ekki daglegt brauð, en eflaust gerist það æði oft að fólk fær sér einum of mikið neðan í því í fluginu og sumir fá sér ágætis skammt fyrir flugið. Fólk er mjög misjafnt fullt og það er fátt ömurlegra en lenda í að sitja með fólki sem hefur fengið sér of mikið og veit ekki alveg hvað þá á að gera nema að eyðileggja flugferðina fyrir öðrum.

Var reyndar einu sinni í flugstöð á Bretlandi fyrir nokkrum árum og þar tók ég einmitt eftir einum manni sem lá greinilega mjög vel áfengismareneraður á bekkjarunu í bið eftir flugvél. Hann var þó ekki dauður eins og við segjum en það varð að benda honum nokkuð vel á að vélin væri að fara, þegar að kallið kom. Og hann staulaðist um borð, náði að redda því og fékk sér meira og svaf hinu værasta á leið til Íslands. Hann missti sig reyndar aðeins í vélinni og tók væn köst en bar sig að öðru leyti sig vel. En hann náði athygli allra um borð. Stjarna flugsins.

Varð loks rólegur og settlegur er Keflavík var í sjónmáli. Hef heyrt í mörgum sem hafa upplifað vissa dramatík í fluginu yfir Atlantshafi með þeim sem hafa gengið lengra. Frægust er sennilega sagan sem ég heyrði af einum í fluginu með tannlækninum sem tók vænt kast og allt varð vitlaust út af. Man mjög vel eftir viðtalinu við hann eftir á þar sem hann vildi skaðabætur frá flugfélaginu og alles. Reyndar ekki heyrt af málinu síðan, nema þá í fyndinni ferðasögu, sem viðstöddum fannst reyndar ekki fyndið meðan á henni stóð.

Held af lýsingum að dæma að þessi maður hafi ekki beint brosað framan í flugfreyjurnar í vélinni og sennilega best geymdur á fjarlægum stað að sofa úr sér gleðivímuna og lætin. En það er ekki á hverjum degi sem svona fréttir koma, sem betur fer segir maður bara. En alltaf komast blessaðir flugdólgarnir nú í fréttirnar.

Áreitti farþega á leið til Toronto