Blair vill ekki lýsa yfir stuðningi við Brown

Flokksþing Verkamannaflokksins verður sett í Manchester í dag. Þetta verður síðasta flokksþingið í leiðtogatíð Tony Blair, forsætisráðherra Bretlands. Hann mun flytja kveðjuræðu sína sem leiðtogi á flokksþinginu á þriðjudag. Þetta hefur verið mánuður átaka fyrir Verkamannaflokkinn. Þar var tekist á af krafti um forystuna og var Blair neyddur til að lýsa því yfir, eftir afsagnir undirráðherra og bréfaflóð þingmanna flokksins, að hann myndi hætta í stjórnmálum innan árs. Blasti við að honum yrði steypt af stóli með sama hætti og íhaldsmenn steyptu Margaret Thatcher árið 1990 ef hann myndi ekki nefna tímaramma endaloka stjórnmálaferilsins. Hann var beygður til uppgjafar.

Búast má við að Blair vilji í þessari síðustu ræðu sinni sem flokksleiðtogi á flokksþingi hvetja til samstöðu. Mátti þetta sjá vel í viðtali við Blair í dag. Þar talar hann um að næstu ár eigi að vera ár málefna og uppbyggingar inn í þingkosningarnar 2009 en ekki innra hjaðningavíg sem skaði flokkinn. Greinilegt er að Verkamannaflokkurinn hefur skaðast gríðarlega í átökunum sem urðu í mánuðinum. Þær urðu það harðskeyttar að einingar mynduðust og tekist var á með það beittum hætti að landsstjórnin sat hjá í innanflokksáflogum en misstu yfirsjónar á sínum pólitísku verkefnum við stjórnvölinn. Greinilegt er að Bretar hafa fengið nóg af þessari óeiningu, ef marka má kannanir.



Það vekur mikla athygli í fyrrnefndu viðtali að Blair vill með engu móti lýsa yfir jafnafdráttarlausum stuðningi við Gordon Brown sem eftirmann sinn á leiðtogastóli og hann virtist gera fyrir síðustu þingkosningar vorið 2005 og skömmu eftir þær þegar að hann í fyrsta sinn nefndi Brown sem leiðtogaefni eftir brotthvarf sitt úr leiðtogastóli. Gordon Brown hefur verið álitinn krónprins flokksins alla leiðtogatíð Blairs og hávær orðrómur hefur alla tíð verið um að þeir hafi samið um skiptingu valda eftir snögglegt lát John Smith, leiðtoga flokksins, árið 1994. Brown hafi þá hætt við leiðtogaframboð sitt að því gefnu að hann fengi þá að verða eftirmaður Blairs við forystu flokksins.

Blair var fljótur að snúa umræðunni annað þegar að hann var inntur nú eftir stuðningi við Gordon Brown. Það er alveg augljóst að þegar að sá tími kemur að Blair hættir að þá munu hörðustu stuðningsmenn hans ekki una Gordon Brown þess að verða leiðtogi. Mikið er enda rætt um leiðtogaframboð Alan Johnson og David Miliband. Mörgum að óvörum hefur John Reid aftekið að vilja verða leiðtogi nú nýlega. Skoðanakannanir sýna að traust Breta á Verkamannaflokknum og forystu hans er tekið að dvína mjög og í könnun í síðustu viku kom fram að 2/3 telja flokkinn ekki verðskulda lengri tíma við völd.



Merkilegast af öllu í stöðunni er að nú sýna kannanir að David Cameron er orðinn langvinsælasti stjórnmálamaður Bretlands og hann mælist mun vinsælli en Gordon Brown. Það merkasta við stöðuna þessar vikurnar er að Gordon Brown hefur veikst með forsætisráðherranum í þessu valdatafli og er að verða ólíklegra að hinn afgerandi krónprins muni er á hólminn kemur taka við af Blair. Greinilegt er að Tony Blair vill ekki gefa Brown neitt forskot á sæluna í leiðtogaslagnum. Það er líklegast að slagurinn verði enda harður um forystuna innan flokksins.

Fullyrða má að samstaðan innan Verkamannaflokksins sé tekin að dvína mjög og óánægja flokksmanna með Blair hefur náð hámarki. Bíða flestir forystumenn vinstrihluta flokksins nú eftir brotthvarfi hans, enda er hann mjög hataður þar, eins og vel sást á ársfundi TUC um daginn, þar sem Blair var púaður niður. Þessi verkalýðsarmur flokksins hefur þriðjungsvægi í leiðtogakjörinu. Verður fróðlegt að sjá hvernig flokksþingið verði, hvort að það verði heilög kveðjusamkunda Blairs eða vettvangur ólgu og átaka.

Blair vildi ekki lýsa stuðningi við Brown sem arftaka sinn