Spenna í bandarísku þingkosningunum

Það stefnir í mjög spennandi þingkosningar í Bandaríkjunum eftir hálfan mánuð. Staða repúblikana virðist vera mjög erfið og við blasa töpuð staða í fulltrúadeildinni og jafnt standi jafnvel í öldungadeildinni. Skoðanakannanir sem birtust um helgina lofa ekki góðu fyrir repúblikana altént og stefnir í erfiðan lokasprett, með þeim erfiðari fyrir flokksmenn til fjölda ára í kosningabaráttu vestan hafs. Í ljósi alls þessa kemur ekki að óvörum að George W. Bush, forseti Bandaríkjanna, boði til blaðamannafundar í Hvíta húsinu í dag til að fara yfir stöðu mála og svara spurningum fjölmiðlamanna um þau málefni sem hæst bera nú.

Það verður seint sagt að Bush forseti hafi haldið marga blaðamannafundi á tæplega sex ára forsetaferli sínum. Það hefur verið sjaldgæfur viðburður og jafnan þótt boða mikilvægi þess að forsetinn léti meira á sér bera til þess að efla flokk sinn með einum eða öðrum hætti. Það er öllum ljóst að Bush hefur látið mikið á sjá sem stjórnmálamaður. Það er í sjálfu sér ekki óeðlilegt. Hann getur ekki haldið í aðrar kosningar og er því á lokaspretti sem stjórnmálamaður að mestu leyti. Það er oft hlutverk forseta í Bandaríkjunum í svona stöðu; hefur unnið tvær forsetakosningar og er með lamaða stöðu í almenningsálitinu eða þingið á móti sér.

Ósjálfrátt hallar undan fæti í svona stöðu. Þess vegna er æ mikilvægara fyrir forsetann að ná að halda inngripi inn í þingsalina, flokkur hans haldi þinginu. Ef marka má kannanir er staðan skelfileg sé litið á fulltrúadeildina og fátt virðist geta komið í veg fyrir valdaskipti þar nema hreint kraftaverk. Foley-málið hefur verið lamandi fyrir repúblikana ofan á margt annað og veikt stoðir þeirra sem máttu ekki við áfalli, trúaða hægrimenn sem þola ekki beint siðferðisbresti á borð það sem kom fram í því máli. Öldungadeildin virðist standa í járnum eins og nú horfir. Ef Bush missir völd í þingdeildunum syrtir verulega í álinn með stöðu hans lokasprett valdaferilsins.

Það eru því nokkrir örlagatímar í bandarískum stjórnmálum þessa dagana. Kosningabaráttan er að líða undir lok og þar kemur mæling á stöðunni núna. Það skiptir máli í forsetakosningunum 2008 þegar að eftirmaður George W. Bush verður kjörinn. Sum átök kosninganna nú eru meira í fréttum en annað. Það verður mest horft væntanlega til Connecticut, þar sem að Joe Lieberman heyr baráttu ferilsins sem óháður við manninn sem felldi hann í forkosningu meðal demókrata í fylkinu í ágúst, Ned Lamont. Allar kannanir benda til sigurs Lieberman. Arnold Schwarzenegger og Hillary Rodham Clinton þurfa svo væntanlega ekki mikið að hafa fyrir endurkjöri.

Þetta verða kosningar sem fylgst verður með. Nú ræðst hvort Bush snýr vörn í sókn eður ei. Nái hann því ekki verða næstu tvö árin, endaspretturinn á stormasömum stjórnmálaferli, frekar vandræðalegar og erfiðar fyrir þennan sextuga harðjaxl frá Texas, sem heldur heim innan skamms en á þó nokkur mikilvæg misseri enn eftir sem húsbóndi í Pennsylvaníu-stræti 1600.

Bush boðar til blaðamannafundar í Hvíta húsinu