Viðræður halda áfram - VG móðgar Framsókn

Það er ljóst eftir þingflokksfund Sjálfstæðisflokksins í kvöld að Geir H. Haarde, forsætisráðherra, hefur fullt umboð þingflokksins til að ræða um myndun ríkisstjórnar eins og hann telur best henta. Viðræður halda áfram milli stjórnarflokkanna. Eins og fyrr segir í kvöld eru kjaftasögur um að Framsóknarflokknum hafi verið boðnir fjórir ráðherrastólar í endurmyndaðri ríkisstjórn.

Það má búast við að formenn stjórnarflokkanna haldi áfram viðræðum á morgun og fari yfir stöðuna. Ríkisstjórnin situr áfram, enda hélt hún velli og því ekki beinlínis nein hraðferð á stöðunni. Í kvöld sá ég viðtal við Ólaf Ragnar Grímsson, forseta Íslands, í sjónvarpi. Þar tók hann auðvitað undir allt sem Geir H. Haarde, forsætisráðherra, hefur sagt í þessum efnum. Stjórnin hélt velli og hún hefur fulla stjórn á atburðarás svo framarlega að vilji sé um að ræða um áframhaldandi samstarf.

Það var fróðlegt að sjá hæðnislega móðgun VG í garð Framsóknarflokksins í dag. Þar var Framsókn boðið upp á þann kostulega díl að verja minnihlutastjórn Samfylkingar og VG vantrausti og vera þögull hornkarl til hliðar. Þetta eru flokkarnir sem æ ofan í æ hafa móðgað Framsóknarflokkinn og dengt yfir þá ósómanum. Síðast í kvöld sá ég grein eftir Össur Skarphéðinsson, þingflokksformann Samfylkingarinnar, þar sem hann skrifar hæðnislega um Guðna Ágústsson, landbúnaðarráðherra og varaformann Framsóknarflokksins. Það virðist ekki vera neitt nema skens á bakvið þetta blaður vinstriflokkanna.

Ég er reyndar enn að hugsa um hvort að VG hafi verið alvara með þessu boði. Þetta hlýtur að hafa verið grín. Þetta hlýtur að vera tilboð sem varla þarf að svara. Annars sýnist mér að Björn Ingi Hrafnsson hafi afgreitt þetta svokallaða tilboð pent og glæsilega á vef sínum. Þetta er auðvitað ekkert nema móðgun við Framsóknarflokkinn. Orð Höskuldar Þórhallssonar, alþingismanns, síðdegis um að hann vilji samstarf verður túlkað sem vilji hans og Valgerðar Sverrisdóttur um áframhaldandi samstarf. Ekki er ég hissa hafandi fengið svona skelfilegt tilboð um ekki neitt upp í hendurnar.

Það verður fróðlegt að sjá hvað gerist á næstu dögum. Meirihluti á Alþingi er í höndum Sjálfstæðisflokks og Framsóknarflokks. Þjóðin kaus ekki ríkisstjórnina frá völdum. Það er mjög einfalt mál. Stjórnarflokkarnir eiga að taka sér góðan tíma til að velta fyrir sér næstu skrefum. Persónulega tel ég að það eigi að láta reyna á þetta samstarf, enda sé ekki farartálma framundan í þeim efnum. Það liggur ekkert á, einfalt mál það!

Geir: Sérstök ákvörðun ef stjórnarsamstarfið heldur ekki áfram

Þingflokkur fundar - Framsókn boðnir fjórir stólar?

Nýr þingflokkur Sjálfstæðisflokksins situr nú á sínum fyrsta fundi í Alþingishúsinu. Á meðan ganga kjaftasögur um að Sjálfstæðisflokkurinn hafi nú þegar boðið Framsóknarflokknum fjóra ráðherrastóla í endurmyndaðri ríkisstjórn flokkanna. Geir H. Haarde, forsætisráðherra, bar á móti þeim sögum í fréttaviðtali rétt í þessu. Engan veginn er ljóst enn hver staða viðræðnanna er en að mínu mati þarf að ræða vel stöðu mála í þessum valkosti áður en aðrir fara upp á borðið í ljósi þess að stjórnin hélt velli.

Það er eflaust merkileg stund í Alþingishúsinu núna á fyrsta þingflokksfundi Sjálfstæðisflokksins eftir kosningar. Tíu nýjir alþingismenn eru að sitja þingflokksfund í fyrsta skipti. Það hefur orðið mikil uppstokkun og eðlilegt að Geir vilji fara yfir stöðu mála með þingmönnum flokksins. Þetta er fyrsti þingflokksfundurinn í þrjá áratugi þar sem að Halldór Blöndal, fyrrum ráðherra og þingforseti, situr ekki en hann var kjörinn þingmaður frá 1979 en lét af þingmennsku eins og flestir vita á laugardag.

Það verður fróðlegt að sjá hvort einhver niðurstaða komi af fundinum, þó eflaust sé þetta mun frekar formlegur fundur þar sem menn hittast, ræða stöðuna og bera saman bækur sínar. Eflaust sækist Geir þar eftir einhverju umboði til viðræðna. Staðan virðist mjög opin. Það er ljóst að þessi kjaftasaga um tilboð Sjálfstæðisflokks til Framsóknarflokks um fjóra stóla er ansi hávær og fróðlegt að vita hvort hún sé sönn. Beðið er eftir því hvað komi út úr viðræðum af þessu tagi en það er án vafa mikilvægt að kanna þennan valkost fyrstan allra, enda kaus þjóðin ekki stjórnina frá völdum.

Höskuldur Þórhallsson, alþingismaður, sagði í svæðisfréttum RÚVAK fyrir stundu þá skoðun sína að Framsóknarflokkurinn ætti að sækjast eftir setu í ríkisstjórn. Það virtist gilda hvort sem er til hægri eða vinstri. Skiptar skoðanir virðast vera innan Framsóknarflokksins með það hvað gera skuli. Eflaust eru háværari kröfur á landsbyggðinni um að flokkurinn fari í stjórn. Þar varð enda Framsóknarflokkurinn fyrir mun minna afhroði en á höfuðborgarsvæðinu, enda þurrkaðist Framsókn út í höfuðborginni.

Hér í Norðausturkjördæmi hlaut Framsóknarflokkurinn þrjá þingmenn kjörna af sjö á landsvísu. Í raun og veru er forysta flokksins hér orðinn valdamesti hluti þingflokksins og skoðun forystunnar hér skiptir máli í þessu efni. Skoðun Höskuldar ómar eflaust skoðun Valgerðar Sverrisdóttur, utanríkisráðherra og leiðtoga flokksins í kjördæminu.

Valgerður þarf að segja sitt mat þykir mér. Valgerður er að mínu mati enda orðin sá forystumaður Framsóknarflokksins sem mest mark er tekið á í ljósi ráðandi leiðtogastöðu innan þingflokksins.

Jón Sigurðsson og Ómar Ragnarsson syngja um 2012

Mér fannst það algjörlega magnað móment í gærkvöldi í leiðtogaumræðum í Ríkissjónvarpinu þegar að Jón Sigurðsson og Ómar Ragnarsson fóru allt í einu að syngja saman lagið Árið 2012, við texta eftir Ómar. Lagið varð ódauðlegt í glæsilegum flutningi Vilhjálms Vilhjálmssonar sumarið 1969.

Þetta hófst með því að Jón talaði um að Ómar hefði sagt hvernig textinn varð til. Allt í einu byrjuðu þeir að syngja lagið saman. Fannst þetta mjög skondið augnablik en þarna braust eiginlega út létti karakterinn í Jóni, sem því miður hefur lítið sem ekkert sést af síðustu mánuði. Kannski var það stóri feill Framsóknar að hafa ekki sýnt léttari hliðar á Jóni í þessari kosningabaráttu.

Það er víst óhætt að segja að Ómar Ragnarsson hafi lífgað upp á þessar leiðtogaumræður í gegnum kosningabaráttuna og það hvernig honum tókst að fá Jón Sigurðsson til að syngja með sér um árið 2012 var ansi magnað móment. Reyndar hefur mér alltaf fundist þetta gott lag.

Texti Ómars við lagið er auðvitað hrein snilld. Sumt í framtíðarsýn Ómars til ársins 2012 séð frá 1969 hefur ræst, sumt er auðvitað fjarri lagi. En lagið lifir góðu lífi.

Ragnheiður hættir sem bæjarstjóri í Mosó

Það kom fram fyrir stundu að Ragnheiður Ríkharðsdóttir muni hætta fljótlega sem bæjarstjóri í Mosfellsbæ. Það kemur ekki að óvörum, enda ljóst að Ragnheiður væri að yfirgefa bæjarmálin með þessu framboði. Það var reyndar þegar samið um það við upphaf kjörtímabilsins að Ragnheiður hætti sem bæjarstjóri í síðasta lagi um næstu áramót. Þau skipti verða nú fyrr. Væntanlega verður Haraldur Sverrisson, annar maður á lista Sjálfstæðisflokksins, nýr bæjarstjóri.

Eins og kom fram hér á vef mínum í gærkvöldi tel ég Ragnheiði mjög góða viðbót við þingflokk Sjálfstæðisflokksins. Það er mjög mikið gleðiefni að sjá glæsilegan kosningasigur Sjálfstæðisflokksins í Suðvesturkjördæmi. Þar bætir Sjálfstæðisflokkurinn við því þingsæti sem bættist við í kjördæminu. Í stað fjögurra kjördæmasæta í kosningunum 2003 fékk Sjálfstæðisflokkurinn fimm og náði jöfnunarsætinu auk þess. Það er reyndar skondið að Ragnheiður Ríkharðsdóttir er eini jöfnunarþingmaður Sjálfstæðisflokksins í þessum kosningum.

Ég fer ekki leynt með það að innkoma Ragnheiðar sé gleðileg fyrir flokkinn. Hún markar sterka stöðu Sjálfstæðisflokksins í Kraganum og það að átta konur sitja á þingi í nafni Sjálfstæðisflokksins. Enginn flokkur hefur fleiri konur á þingi eftir þessar þingkosningar. Reyndar er það þó áfall að konum fækkar milli kosninga, rétt eins og gerðist reyndar vorið 2003.

Mun stjórnarsamstarfið sitja áfram við völd?

Mér finnst líkur hafa aukist ansi mikið á því að ríkisstjórnarsamstarfi Sjálfstæðisflokks og Framsóknarflokks verði haldið áfram. Það er alveg hægt að halda áfram ef viljinn er fyrir hendi. Þingmannatala stjórnarinnar er tala á blaði, lág tala miðað við aðstæður þó. Það sem skiptir mestu máli er vilji og áhugi til verkanna, samstillt átak um að gera vel. Sé það fyrir hendi er allt hægt í raun og veru.

Það er skiljanlegt að framsóknarmenn séu hugsi eftir svo vonda stöðu. Þetta er þeim mikið pólitískt áfall, sem þeir verða að vinna úr. Hinsvegar er greinilegt að Framsóknarflokkurinn var að bæta við sig síðustu dagana og kannski hefðu þeir getað snúið stöðunni betur við hefðu þeir haft lengri tíma. Erfitt um að segja. Því fæst ekki svarað. Ég tel að Jóni Sigurðssyni hafi tekist að efla flokkinn umfram allt inn á við en mistekist það frekar út á við. Minnir hann mig svolítið á Michael Howard, fyrrum leiðtoga breska Íhaldsflokksins, í þeim efnum.

Ég er þó sammála Guðna Ágústssyni um að kjósendur hafi ekki verið að senda Framsókn reisupassann. Þeir voru hinsvegar að senda þeim skilaboð um að taka til í sínum ranni, vinna betur saman og gera upp fortíðina. Þetta var innanflokksuppgjör sem fékk þennan vonda dóm. Umfram allt tel ég þetta hafa verið uppgjör við Halldórsarminn sem fékk mikinn skell í ljósi sérstaklega úrslitanna í Reykjavík. Framsóknarmenn verða að gera upp þau úrslit og það finnst mér kristallast mjög vel í tali Guðna Ágústssonar sem greinir að mínu mati innstu rót þess helsta vanda sem Framsókn átti við að stríða í þessum kosningum.

Það er alveg ljóst að eigi ríkisstjórnin að geta haldið áfram verða hlutföll að breytast innan hennar. Helmingaskipti eru ekki viðeigandi haldi hún áfram. Kosningarnar fóru með þeim hætti að uppstokkun verður að eiga sér stað á mannaskipan eigi að réttlæta tilvist hennar áfram. Eitt af því sem hefur heyrst er spurning um það hvernig að Framsóknarflokkurinn ætli að manna pósta sína með aðeins sjö þingsæti, verandi með sex ráðherrastóla. Það má ekki gleyma því að tveir ráðherrar urðu utan garðs í kosningunum, reyndar annar þeirra sem aldrei hefur verið kjörinn á Alþingi í sjálfu sér, sjálfur formaður Framsóknarflokksins.

Það hefur jafnvel verið talað um að þeir þingmenn Framsóknarflokksins sem verði ráðherrar víki af þingi og hleypi varamönnum að. Það myndi rýmkast verulega til í þeirri stöðu. En samt sem áður er lýðræðisleg krafa eigi að halda þessu samstarfi áfram að ráðherrastólum Sjálfstæðisflokksins fjölgi um einn til tvo hið minnsta. Það er mjög einfalt mál. Framsóknarflokkurinn þarf að meta sína stöðu. Það er skiljanlegt sé hann bensínlaus í stöðunni eða skorti vilja né kraft til að halda áfram í lykilráðuneytum og vilji frekar staldra við, kasta mæðinni og fara í að safna kjarki og krafti til að halda aftur upp í gönguferðir um óvissusvæði.

Staða mála er óviss. Nú sem fyrr er Geir H. Haarde, forsætisráðherra, með tromp sín vel á hendi og staða hans er gríðarlega góð í ljósi þessa. Stjórnin hélt velli. Það er heiðarlegt og sjálfsagt eftir langt samstarf að flokkarnir staldri við og íhugi næstu skref og hvort grunnur sé enn til staðar. Bjarni Harðarson, alþingismaður, sagði reyndar í gær ýmsa hluti sem fengu mig til að hugsa um hvort að hann yrði jafnvel nýr Kristinn H. Gunnarsson innan sinna raða. Veit ekki hvort svo verður.

Það er alveg ljóst að eigi að halda þessu ferðalagi áfram þurfa allir um borð í bílnum að halda glaðir til verksins, annað er ávísun á vont ferðalag að mínu mati. En staðan ræðst von bráðar.

Líklegast að stjórnin sitji áfram

Er stjórnmálaferli Jónínu Bjartmarz lokið?

Jónína Bjartmarz, fráfarandi umhverfisráðherra, fékk þungan skell í þingkosningunum um helgina er hún féll af þingi. Stjórnmálaferli hennar virðist lokið. Fall hennar kemur skömmu eftir margfrægt mál tengt veitingu ríkisborgararéttar til Luciu Celeste Molina Sierra, tengdadóttur hennar. Þá var Jónína í eldlínu mjög erfiðrar umræðu og reifst við Helga Seljan, frænda minn, í eftirminnilegu Kastljósviðtali. Allt til loka kosningabaráttunnar barðist hún fyrir því að fá afsökunarbeiðni frá Ríkisútvarpinu vegna umfjöllunar Kastljóss. Hún kom auðvitað ekki.

Jónína tók sæti á Alþingi 1. janúar 2000 þegar að Finnur Ingólfsson sagði af sér þingmennsku og ráðherraembætti, en Valgerður Sverrisdóttir tók við iðnaðar- og viðskiptaráðuneytinu af Finni á sömu tímamótum. Jónína var lengi áberandi í nefndastarfi þingsins, lengst af sem varaformaður allsherjarnefndar og formaður heilbrigðis- og trygginganefndar Alþingis. Jónína hlaut ekki ráðherrastól, mörgum að óvörum, í ráðherrauppstokkun vorið 2003 er Páll Pétursson hvarf úr félagsmálaráðuneytinu en þess í stað varð Árni Magnússon ráðherra, sem nýkjörinn þingmaður. Jónína varð loks ráðherra fyrir tæpu ári.

Það eru mikil tíðindi að Framsóknarflokkurinn hafi þurrkast út af þingi í Reykjavík. Ég man ekki hvað er langt síðan að Framsókn var þingmannslaus í Reykjavík síðast. Ef einhver veit það endilega komið með það, einhverra hluta vegna er ég ekki viss um það þó að allskonar tölur og pólitískar stúdíur séu í hausnum á mér oft á tíðum. Held að hann hafi verið þó með þingmann þar allavega samfellt síðan á sjöunda áratugnum. Man það þó ekki. Það er auðvitað rosalegt áfall fyrir flokkinn þar að ná ekki formanni Framsóknarflokksins inn sem öruggum þingmanni og fall Jónínu Bjartmarz er auðvitað táknrænt eftir allan ölduganginn á henni vegna sérstaklega þessa umdeilda máls.

Ég skrifaði hér fyrir nokkrum vikum er málið var sem mest í umræðu að kjósendur í Reykjavík suður myndu að lokum fella dóm yfir Jónínu og það yrði fróðlegt að sjá hver útkoma hennar yrði er hún færi fyrir kjósendur. Dómurinn varð giska skýr, þetta er þungur áfellisdómur yfir Jónínu og Framsóknarflokknum í Reykjavík yfir höfuð auðvitað. Þar tekur uppbyggingarstarf við. Þrír þingmenn féllu fyrir borð hjá flokknum. Þetta er auðvitað skelfileg staða fyrir flokk sem hefur vanist völdum og áhrifum nær samfellt í yfir þrjá áratugi og haft völd til að stjórna lykilmálum. Þetta er líka mikið áfall fyrir Björn Inga Hrafnsson, leiðtoga flokksins í borgarstjórn.

Framsóknarflokkurinn gengur í gegnum dimma dali þessa dagana. Skoðanakannanir voru dökkar og raunveruleikinn varð kuldalega líkur könnunum. Þetta eru þung örlög fyrir Framsóknarflokkinn. Í Reykjavík tekur uppbygging við. Stjórnmálaferli Jónínu Bjartmarz virðist lokið eftir sjö ára þingsetu og árs ráðherraferil. Hún hefur enga stöðu lengur í raun innan flokksins og er á útleið úr hringiðu stjórnmálanna.

Ráðherraferli Jónínu Bjartmarz lýkur með kuldalegum hætti og öllum ljóst að ekkert annað tekur við fyrir hana en að pakka niður á skrifstofunni í Skuggasundi og hugleiða næstu skref í öðrum veruleika en þeim pólitíska. Það verður fróðlegt að sjá hver næstu skref Jónínu Bjartmarz verða nú við þessi kuldalegu kaflaskil.