Bullitt fyrr og nú

Leikarinn Brad Pitt hefur nú lýst yfir áhuga sínum á að endurgera hina þekktu hasarmynd Bullitt frá árinu 1968. Hefur hann í hyggju að feta í fótspor Steve McQueen og leika hlutverk leynilögreglumannsins Frank Bullitt – hlutverk sem Steve gerði ódauðlegt. Þó að Brad Pitt sé óumdeilanlega eitt stærsta nafn kvikmyndabransans í dag og er mjög þekktur leikari munu þeir sem unna Bullitt eiga erfitt með að setja hann í sama klassa og McQueen eða sjá hann fyrir sér í sömu sporum. Það er auðvitað svolítill kjarkur sem býr að baki því að endurgera svo vinsæla mynd og fróðlegt að sjá hvort þar verði fetað á nýjar slóðir eða endurgert ramma fyrir ramma.

Bullitt er ein frægasta kvikmynd sjöunda áratugarins. Hún markaði frægð aðalleikarans McQueen og gerði hann endanlega að gullinni stjörnu í Hollywood. Bullitt segir söguna af harðsoðna leynilögreglumanninum Frank Bullitt í San Francisco, sem flækist í snúið mál þar sem við sögu koma mafían og óprúttnir stjórnmálamenn. McQueen var allt í öllu við gerð myndarinnar, hann stólaði á Peter Yates sem leikstjórann sem myndi halda utan um verkið. Þetta var fyrsta mynd Yates vestanhafs. Fáir vissu hvort hann gæti gert sanna bandaríska hasarmynd með öllu sem til þyrfti. Áhyggjurnar voru óþarfar og myndin varð sannkallaður gullmoli.

Myndin á sér auðvitað marga hápunkta. Þeirra mestur telst auðvitað hinn sögufrægi og æsispennandi kappakstur um stræti San Francisco. Allir sem minnast borgarinnar úr myndum á borð við Vertigo, Guess Who´s Coming to Dinner, Mrs. Doubtfire, Dark Passage, The Graduate, Dirty Harry og Foul Play sjá borgina í enn einu magnaða ljósinu þegar að Bullitt í túlkun McQueen eltir leigumorðingjana tvo um göturnar. Hasarinn er sannur og hraðinn gríðarlegur. Saman fer þetta í ógleymanlega senu, sem er í senn leiftrandi og nær tökum á áhorfandanum.

Þessi frægasta kappaksturssena kvikmyndasögunnar hefur verið margstæld og á sér margar eftirtúlkanir sem við höfum séð með einum eða öðrum hætti á öðrum stöðum. Sennilega náði William Friedkin senunni best í The French Connection þrem árum síðar, en það var auðvitað æðisleg sena, kannski ekki mikið síðri en þó síðri á staðal þeirra sem mæla hlutina eftir öllum pakkanum, enda er sú sena auðvitað sett í stíl þeirrar sem markaði Bullitt sem lykilmynd á sínum tíma. Colin Higgins reyndi meira að segja að stæla senuna í gamanmyndinni Foul Play áratug síðar, sem gerðist einmitt í sömu borg, en þar eru Goldie Hawn og Chevy Chase í sönnum hasar.

Senan er ekki bara eðall séð frá hraðanum og fimninni í pakkanum heldur auðvitað hvernig hún er tekin upp myndrænt séð. Hún er auðvitað myndrænt meistaraverk í sjálfu sér, skotin eru vel útfærð og næm frá öllum hliðum og áhorfandinn hugsar ekki um neitt annað en það sem gerist í hasarnum. Hugurinn fylgir bílunum eftir. Þetta er sena sem dáleiddi fólk í bíó fyrir fjórum áratugum og gerir enn, enn hefur engin mynd trompað þennan hasar og eflaust á þeim forsendum er farsælasti grunnur hennar byggður. Allur heildarrammi senunnar stenst tímans tönn og hún er enn eftirminnileg.

Steve McQueen var auðvitað stórstjarna á síns tíma mælikvarða. Hann á það sameiginlegt með Brad Pitt að vera myndræn stjarna með glans að nær öllu leyti. Hann hafði sjarma og glæsileika, gat túlkað bæði gaman sem drama á næman hátt. Hafði allan pakkann. McQueen var þó ekki bara sæti strákurinn á hvíta tjaldinu, hann gat bæði verið sá harði og mildi. Túlkaði bæði næmar týpur og eins rosalega nagla sem allir tóku eftir, gátu stungið hressilega. Hlutverk Bullits er eflaust hans frægasta á ferlinum og markaði hann endanlega sem stórstjörnu.

Hans verður þó minnst fyrir fleiri hlutverk alla tíð. Góð dæmi um flotta túlkun hans eru Cooler King í The Great Escape, Vin í The Magnificent Seven, Henry Thomas í Baby the Rain Must Fall, Jake Holman í The Sand Pebbles, Thomas Crown í The Thomas Crown Affair (myndin sem gerði hann eflaust að kyntákni eftir fræga ástarleikjataflsenu við Faye Dunaway – sem lék sálfræðing Crowns í túlkun Pierce Brosnan í endurgerð myndarinnar þrem áratugum síðar), Doc McCoy í The Getaway (þar sem hann fór á kostum í flottri túlkun með þáverandi eiginkonu sinni Ali MacGraw – mynd sem Alec Baldwin og Kim Basinger endurgerðu meðan að ástarblossinn þeirra var enn til staðar árið 1994), Henri Charriere í Papillon og Michael O'Hallorhan í The Towering Inferno.

Steve McQueen varð ekki gamall maður. Hann lést úr krabbameini árið 1980, aðeins fimmtugur að aldri. Síðasta hlutverk hans á góðum leikferli var rulla Papa Thorson í The Hunter árið 1980, sama ár og hann lést. Steve McQueen hefur lifað merkilega vel í gegnum tímans tönn, þó hann hafi löngu skilið við. Á vissum kafla eftir dauða hans gleymdist hann að mestu, utan helstu myndanna hans. Á síðustu árum hafa myndir hans öðlast aftur líf á DVD og orðið frægar að nýju, enda eru flestar myndir hans á síðustu sautján árum hans tær snilld.

Brad Pitt ætlar sér að feta í fótspor Steve McQueen, bæði færa Bullitt aftur á hvíta tjaldið, eflaust með sínum takti og endurgera frægustu senu hasarmyndanna. Það þarf dirfsku og kraft til að leggja í svoleiðis nokkuð. Myndin eina og sanna verður fertug á næsta ári og þá sjáum við nýjan Bullitt á gömlum grunni eflaust. Hvort hann nær að trompa þann gamla efast ég stórlega um, en samt sem áður verður fróðlegt að sjá hvað verður úr þessu hjá Pitt.

Pitt endurgerir Bullitt

In Memoriam

11/07 - KRS

Og því var allt svo hljótt við helför þína
sem hefði klökkur gígjustrengur brostið.
Og enn ég veit margt hjarta harmi lostið
sem hugsar til þín alla daga sína.

En meðan árin þreyta hjörtu hinna
sem horfðu eftir þér í sárum trega
þá blómgast enn og blómgast ævinlega
þitt bjarta vor í hugum vina þinna.
Tómas Guðmundsson skáld (1901-1983) (Hið bjarta vor)

Sorglegt mál úr fortíðinni

Það hefur verið sláandi að heyra lýsingar á því kynferðislega og sálræna ofbeldi sem gerðist á drengjaheimilinu í Breiðavík fyrir áratugum. Heildarmynd þeirrar skelfingar hefur verið að opinberast hægt og rólega síðustu mánuði með nöprum hætti. Það að lýsingar á kynferðisofbeldinu og líkamlegum barsmíðum sem börn þurftu að þola komist fyrst í umræðuna fyrir alvöru nú allt að fjórum áratugum síðar er að mínu mati stóralvarlegt mál.

Hversvegna var þetta mál í þagnarhjúpi öll þessi ár? Hvar var eftirlitið á þessum tíma eiginlega og hvar voru þeir sem báru ábyrgð á málaflokknum? Þetta er skelfilegt í einu orði sagt. Þetta er auðvitað mjög stórt hneykslismál að mínu mati - mikill áfellisdómur yfir þeim sem héldu á málum á þessum tíma. Það var sláandi að sjá harðfullorðna menn, meira að segja Lalla Johns sem þarna var vistaður sem barn, brotna saman við tilhugsunina eina um þennan stað í Kastljósviðtali, þessi örlög að vera þar neyddur til vistar, allt ofbeldið og ógeðið.

Það var stingandi stund að sjá Kastljósviðtölin fyrir nokkrum mánuðum og skynja það sem hefur þarna gerst. Það er skylda þeirra sem leiða málaflokkinn í dag að taka á því og það hefur verið gert að verulegu leyti, sem mikilvægt er. Það er enda ekki til of mikils mælst að stjórnvöld dagsins í dag biðji þessa menn opinberlega afsökunar á því að hafa verið neyddir til vistar á þessum vítisstað sem þetta heimili hefur verið og liðsinni þeim til að finna lífshamingju að nýju, sé það þá hægt eftir slíkar skelfingar.

Þagði yfir martröðinni í tæp fjörutíu ár

Haldið áfram í Eurovision - syngja má á ensku

Ríkisútvarpið hefur ákveðið að halda áfram þátttöku í Eurovision. Það hefur eflaust legið löng umhugsun að baki áður. Okkur Íslendingum hefur mistekist þrjú ár í röð að komast áfram í keppninni og Eiríkur Hauksson náði ekki að fleyta okkur áfram þrátt fyrir að hann væri með að flestra mati skothelt lag. Blærinn á keppninni hefur verið markaður af sterkri stöðu austantjaldsþjóða og sú staða markaðist vel með forkeppninni í vor.

Áfram á að halda. Svipað fyrirkomulag verður áfram við lýði. Reglurnar hafa þó breyst. Mikla athygli vekur að ekki er lengur útilokað að lög séu á ensku í undankeppninni, þó að það sé þó talið æskilegast að lögin séu á íslensku. Það er allavega ekki útilokað lengur að hafa ensku fyrirfram. Það eru stórtíðindi. Ennfremur er klausan um að þeir sem taki þátt, bæði laga- og textasmiðir, þurfi að hafa íslenskt ríkisfang eða vera búsettir á Íslandi frá 1. október 2007 og fram yfir keppnina. Þetta gæti hæglega opnað leið annarra að keppninni. Það er mjög jákvætt að mínu mati.

Mikil ólga varð innan Eurovision-samfélagsins í heild með úrslitin í vor. Ekkert lag frá Vestur-Evrópu komst í úrslitapakkann úr forkeppninni, heldur röðuðu þar sér upp lög úr austanblokkinni. Slóvenía var það land sem næst stóð vesturhlutanum. Það segir sína sögu vel. Það er alveg ljóst, og staðfestist af úrslitum kosningarinnar í gærkvöldi, að möguleikar Íslands á að komast upp úr botninum eru hverfandi og margir telja að stokka eigi keppnina upp. Ólgan hefur oft verið ráðandi hér heima allt frá því að Selmu Björnsdóttur mistókst að komast upp úr botninum með If I had your Love í maí 2005 í keppninni í Kiev.

Í fyrra var talað um að Silvía Nótt hefði skemmt fyrir sér og því ekki komist áfram. Staða Eiríks nú vakti nýjar spurningar. Ekki aðeins reyndar var staða okkar rædd heldur staða Vestur-Evrópu almennt. Í raun væri heiðarlegast að brjóta upp keppnina. Þarna keppa yfir 40 lönd um árangur. Það væri auðvitað best að hafa keppni fyrir vestur- og austurhlutann. En sama fyrirkomulag á að hafa á næsta ári, en það er dæmt til að breytast, tel ég.

Mér finnst reyndar mikið álitaefni hvort Ísland eigi að taka áfram þátt í keppninni. Það verður að stokka hana upp, enda er orðrómurinn um samsærið ekki lengur íslenskur heldur ómar um alla V-Evrópu. Það er engin furða á því eftir það sem gerðist í vor.

Reglum um Söngvakeppni sjónvarpsins breytt

Hildur Sif Helgadóttir látin

Hildur Sif Helgadóttir er látin. Hildur Sif skrifaði hér á Moggablogginu um þá lífsreynslu að berjast við krabbamein nær alveg fram í andlátið - hún vann hug og hjörtu allra þeirra sem lásu vefinn, rétt eins og varð í tilfelli Ástu Lovísu Vilhjálmsdóttur sem skrifaði um veikindi sín og baráttu. Það var lærdómsríkt að fylgjast með henni blogga um lífsreynslu sína og örlög með í senn hetjulegum og eftirminnilegum hætti. Baráttuhugur hennar var aðdáunarverður.

Ég las vefinn hennar þann tíma sem hún skrifaði hér og fylgdist með stríði hennar, sem því miður tapaðist eins og svo margar barátturnar við þennan vágest sem þessi sjúkdómur er. Það eru alltaf tíðindi þegar að eitt okkar sem skrifar hér deyr. Þó að þeir sem berjist við krabbamein séu um leið að berjast við dauðann sjálfan er það alltaf sorglegt högg þegar að endalokin verða veruleiki. Þó að Hildur Sif hafi verið mikið veik var andlátsfregn hennar mikið áfall okkur hér.

Hildur Sif barðist til hinstu stundar og bloggaði nær alveg fram í andlátið. Vefurinn hennar er minning um hetju, eins og svo margir fleiri slíkrar gerðar. Það eru margir í dag í sömu sporum sem skrifa opinberlega um lífsreynslu sína og vekja okkur öll til umhugsunar um að það er í raun ekkert sjálfsagt í þessum heimi. Ég dáðist mjög að Hildi Sif. Styrkur hennar var aðdáunarverður, allt til hinstu stundar. Það er sjónarsviptir af henni fyrir bloggsamfélagið okkar hér.

Ég votta eiginmanni Hildar Sifjar og fjölskyldu hennar mína innilegustu samúð.