540 dagar.... og baráttan er hafin í USA

Eftir 540 daga verður 44. forseti Bandaríkjanna, eftirmaður George W. Bush, kjörinn. 540 dagar eru jafnan heil eilífð í pólitískri baráttu. En baráttan um Hvíta húsið er þegar hafin af krafti. George W. Bush er mjög greinilega að mestu leyti búinn að vera sem öflugur stjórnmálamaður. Hann mælist svipað óvinsæll og Richard M. Nixon á Watergate-tímanum. Örlög hans seinasta sprett valdaferilsins urðu ljós með tapi þingdeildanna beggja í nóvember.

Þessar óvinsældir kristallast mjög afgerandi í upphafi kosningabaráttunnar svo snemma. Það hefur ekki gerst fyrr að í apríl ári fyrir forsetakosningar séu flestir komnir á fullt og meira að segja kappræður flokkanna hafnar. Fyrstu forkosningarnar verða ekki fyrr en í janúar 2008. Í vikunni mættust átta forsetaframbjóðendur demókrata í kappræðum. Þar er hörð barátta um útnefningu flokksins. Eftir tvo ósigra í forsetakosningum munu demókratar berjast af krafti fyrir því að öðlast völd í Hvíta húsinu samhliða völdum í báðum þingdeildum. Þar er leitað að sigurvegara og kröfur flokksmanna eðlilega mjög miklar.

Þessir átta kandidatar eru misjafnlega sterkir. Fyrirfram blasir þó við að þrír beri höfuð og herðar yfir hópinn. Það eru Hillary Rodham Clinton, forsetafrú Bandaríkjanna í átta ár við hlið mannsins með pólitísku lífin níu og öldungadeildarþingmaður New York frá 2001, Barack Obama, öldungadeildarþingmaður frá 2004 - glæný pólitísk stjarna en mesta efni blökkumanna frá dögum Martins Luthers Kings, og John Edwards, öldungadeildarþingmaður N-Karólínu í fjögur ár og varaforsetaefni Kerrys í floppkenndri kosningabaráttu 2004. Hinir eru líka missterkir en sennilega er Joe Biden, diplómatinn í hópnum, næstur þeim í kalíber.

Einu sinni var sagt að Hillary væri með þetta í vasanum. Menn efast um það og Obama hefur verið að slá í gegn. Milli þeirra ríkir brosandi kuldi, sem sást best á stingandi auglýsingum fyrir nokkrum vikum. Margir hafa nefnt þau hina ósigrandi framboðsblöndu demókrata, ef það þeirra sem tapar fari fram sem varaforsetaefni hins. Þó vænleg sé er það ólíkleg blanda. Obama hefur reyndar þegar lokað á þann möguleika í viðtali hjá David Letterman fyrir nokkrum vikum að verða varaforsetaefni Hillary. Það er því barist um frontinn á framboði hjá þeim báðum eflaust. Sennilega má segja nær öruggt að raunveruleg barátta sé á milli þeirra.

Barátta repúblikana um útnefningu flokksins er galopin, enda getur George W. Bush ekki gefið kost á sér til endurkjörs og varaforsetinn Dick Cheney hefur aldrei haft áhuga á forsetaembættinu. Þar er stefnt að kappræðum fljótlega. Mikil barátta er hafin þar milli frambjóðenda, mjög harðskeytt og sú kuldalegasta frá kapphlaupinu milli George W. Bush og John McCain árið 2000. Frá sigri Ronalds Reagans árið 1980 hefur þetta verið frekar rólegt hjá repúblikunum fyrir utan fyrrnefndan slag árið 2000 þar sem baráttutækni Karl Rove skein í gegnum áberandi þegar að Bush sló út McCain með grimmilega beittum auglýsingum sem seint gleymast.

Þar takast helst á þrír öflugir menn; Rudolph Giuliani - umdeildur borgarstjóri í New York sem varð þjóðarhetja á örlagadeginum 11. september 2001 er hryðjuverkamenn grönduðu tvíburaturnunum, Mitt Romney - ríkisstjóri Massachusetts um skeið, repúblikaninn sem varð ríkisstjóri í demókratavígi Kennedy-anna og Kerrys, og fyrrnefndur John McCain, öldungadeildarþingmaður í tvo áratugi og gömul stríðskempa frá Víetnam - sem tapaði fyrir Bush eins og fyrr segir árið 2000 eftir að hafa veitt honum óvænta keppni um hnossið í New Hampshire. McCain verður 72 á næsta ári - hann yrði elsti forseti Bandaríkjanna næði hann semsagt kjöri í Hvíta húsið.

Forsetaefnin eru komin á fullt. Þó enn séu um níu mánuðir í fyrstu forkosningar og 540 dagar í kosningarnar sjálfar er hasarinn jafnmikill og kosið væri í næsta mánuði í forkosningum flokkanna. Það verður fróðlegt hverjir ná að halda dampi í gegnum þetta gríðarlega langa skeið - til þess þarf hafsjó af dollaraseðlum og væna sjóði atorku í bland við auðæfin. Þegar er búið að ráða allt kosningastarfsfólk og maskínan er á full swing. Bush á enn eftir tæp tvö ár í Hvíta húsinu en bæði flokksfélagar hans og andstæðingarnir hafa startað - stórt merki þess hversu áhrif forsetans fara sífellt þverrandi, sérstaklega innan eigin flokks.

Forsetaefnin nota öll tæknina. Vefsíður eru löngu komnar í gagnið. MySpace er það heitasta í dag. Þeir hafa allir opnað vefsetur á þeim magnaða stað afþreyingar og samskipta. Ég opnaði eigin síðu á MySpace fyrir ári. Gaman af samfélaginu þar. Ákvað að bæta frambjóðendunum við, flestum af þeim allavega. Þeir samþykktu mig allir, þó ég væri ættaður frá landi í fjarska kosningamaskínunnar vestanhafs og því frekar vonlaust atkvæði í því mannhafi sem þau þurfa að heilla til að ná á leiðarenda. En gaman af þessu samt.

Þetta verða líflegir 540 dagar. Það verður áhugavert að sjá hverjir hafa mesta þrekið og komast alla leið inn í lokasprett forkosninganna og fá farmiða flokka sinna inn í tvísýnasta og harðvítugasta forsetaslag í sögu Bandaríkjanna. Þetta verður massífur pakki!

Athugasemdir

[Kallaðu mig Komment, 28.4.2007 kl. 22:15]

Sæll Stefán. Takk fyrir góða úttekt. Varðandi líklegt varaforsetaefni demókrata myndi ég þó veðja á John Edwards, hvort sem Hillary eða Obama koma til að hljóta útnefninguna. Ástæða þess er einfaldlega landfræðileg. Edwards nýtur þess að vera frá Norður-Karólínu eða með öðrum orðum suðurríkjunum. Ef demókratar ætla sér sigur á næsta ári hafa þeir einfaldlega ekki ráð á því að sniðganga suðrið.

[Stefán Friðrik Stefánsson, 30.4.2007 kl. 23:08]

Komment: Takk kærlega fyrir góð orð um skrifin. Alveg sammála því að Edwards kemur sterklega til greina sem varaforsetaefni hvernig sem fer nái hann ekki útnefningunni. Ég tel t.d. borðleggjandi að Hillary muni velja hann nái hún hnossinu. Ekki munu þeir sniðganga suðrið. Annars má ekki gleyma að Hillary hefur sterk tengsl í suðrið sem ríkisstjórafrú Arkansas í áraraðir og hún mun ekki gleyma því svæði með Clinton forseta sér við hlið.

mbk.