A Foreign Affair - gullmoli á sunnudagskvöldi

Mikið innilega var það nú notalegt að horfa á klassamyndina A Foreign Affair í kvöld í Sjónvarpinu. Ég hef alla tíð verið einlægur aðdáandi gamalla kvikmynda og finnst notalegt að sjá þær öðru hverju. Ég á mikinn fjölda gamalla mynda og nýt þeirra reglulega. Það er þó orðið nokkuð um liðið síðan að ég sá hana síðast. Það var virkilega yndislegt að rifja hana upp og kíkja á hana aftur.

A Foreign Affair er auðvitað ein gullaldarmynda leikstjórans Billy Wilder. Hún var gerð að lokinni seinni heimsstyrjöldinni, árið 1948. Þá fannst Wilder tímabært eftir allt saman að fjalla um stríðið í gamansömum tón á eftirstríðsárunum. Marlene Dietrich og Jean Arthur eru í aðalhlutverkunum, hlutverkum Eriku og Phoebe. Wilder fékk óskarsverðlaunatilnefningu fyrir sitt frábæra handrit, ekki var það í fyrsta né hið síðasta skiptið.

Þetta eru auðvitað frábærar leikkonur, báðar settu sterkan svip á kvikmyndir og mannlíf þessa tíma. Dietrich var dáð leikkona og auðvitað ekki síður sem söngkona - mjög litríkur karakter. Persónulega fannst mér Dietrich alltaf best á sínum leikferli árið 1961 þegar að hún brilleraði í hlutverki frú Bertholt í Judgment at Nuremberg. Það var yndisleg leiktúlkun. Svo var hún auðvitað yndisleg í tveim stórmyndum sjötta áratugarins; Witness for the Prosecution og Touch of Evil. Dietrich var yndisleg söngkona, ein þeirra bestu. Uppáhaldslagið mitt með henni er eitt hennar bestu; Falling In Love Again.

Jean Arthur var ein af bestu leikkonum gullaldartímans í Hollywood. Sterk leikkona, sem gat túlkað með öllu látbragði sínu. Hún var sönn gamanleikkona en gat túlkað drama jafnsterkt í raun. Gríðarlega vönduð í sínum verkum. Hún unni aldrei leiklistinni og sagði margoft að hún vildi hætta í þessu harki, hún hefði aðeins endað í þessu fyrir tilviljun. Þrátt fyrir allt gerði hún bestu myndirnar sínar viss um að hún gæti ekki leikið. Hún brilleraði fyrst í hlutverki Babe í Mr. Deeds Goes to Town. Gary Cooper féll þá fyrir henni og ég held að allir sem sáu myndina þá, sem og þeir sem sjá hana fyrst, elski hana eftir það.

Mér fannst hún alltaf best í stórmyndinni Mr. Smith Goes to Washington árið 1939. Hún gaf hlutverki Clarissu mikla dýpt og var sterk þar á móti James Stewart sem að mínu mati átti þar einn besta leik síðustu aldar í hlutverki hins heiðarlega og grandvara þingmanns Hr. Smith. Ég gæti nefnt enn myndir. Túlkun Jean á Bonnie í Only Angels Have Wings er sönn og sterk, fyllir upp í flottan ramma, þar sem hún brillerar á móti hópa þekktra leikara, t.d. Cary Grant og Thomas Mitchell og tekst að skyggja á sjálfa Ritu Hayworth. Svo var hún auðvitað guðdómleg í You Can´t take it with You í rullu Alice.

Þegar að ég vil horfa á ekta gamanmynd er æði oft mitt val að horfa á The More, the Merrier og The Talk of the Town. Báðar eru brill, sérstaklega sú seinni þar sem að hún á einn besta leik á ferlinum í hlutverki Noru Shelley og er þar yndisleg með þeim Ronald Colman og Cary Grant. Þetta er mynd sem mér finnst alltaf góð, var það fyrst þegar að ég sá hana og mér finnst hún enn yndisleg; sá hana síðast bara fyrir nokkrum dögum. The More, the Merrier er auðvitað bara tær snilld. Charles Coburn fékk óskarinn fyrir túlkun sína á Benjamin Dingle. Klikkar aldrei sú mynd, gjörsamlega pottþétt.

Jean Arthur hætti leik alltof snemma. Hún hætti með glans þó. Síðasta myndin hennar var Shane, árið 1953, að mínu mati einn besti vestri sögunnar og traustasta myndin sem hægt er að horfa á. Hún er svo innilega sönn. Alan Ladd var auðvitað gríðarlega góður þar sem sjálfur Shane en senuþjófurinn þar var auðvitað Brandon de Wilde sem heillaði hvern einn og einasta sem sáu myndina í hlutverki Joey. Jean var þar traust í hlutverki Marian. Það er mynd sem lét engan ósnortinn og sérstaklega lokaatriðið þar sem Shane fer er brilljansinn uppmálaður. Hvort Shane deyr eða lifir í endann er eitt frægasta deiluefni kvikmyndasögunnar.

En já, það var svo sannarlega notalegt að sjá aftur A Foreign Affair. Billy Wilder var einn mesti snillingur kvikmyndasögunnar. Einn af þeim allra bestu í þessum bransa. Ég skrifaði ítarlegan leikstjórapistil um Billy Wilder fyrir fjórum árum, skömmu eftir lát hans, en hann dó árið 2002. Bendi lesendum á þau skrif, vilji þeir vita meira um Wilder og hans bestu verk.

Þannig að þetta var því ekta popp og kók-kvöld við imbann. Vona að Sjónvarpið færi okkur fleiri svona eðalmyndir á næstunni! Það er aldrei of mikið sýnt af gullmolum kvikmyndasögunnar.