Sárindi auðmanna - hvað verður um Glitni?

Ég er ekki hissa á því að Jón Ásgeir Jóhannesson og Þorsteinn Már Baldvinsson séu sárir með málalok í Glitni og þeir þurfi einhverja daga til að jafna sig á hvernig komið sé málum. Þetta er mikið áfall fyrir stóreignamenn sem hafa ekki oft orðið fyrir teljanlegum erfiðleikum og hafa jafnan spilað til sigurs í sínum fjárfestingum. Stóra spurningin eftir viðtölin er þó sú hvort nokkur maður trúi því að upphaf og endir vandamála tvímenninganna sé aðkoma ríkisins.

Ég spyr mig enn að því hvort Seðlabankinn, almenningur í þessu landi, hafi átt að lána Glitni stórfé gegn veðum sem aðrir bankar vildu ekki taka. Hví fer Glitnir ekki til annarra banka fyrir hluthafafundinn með þessi frábæru veð og leitast eftir lánum á grundvelli þeirra? Ef það gengur er væntanlega hægt að hafna hlutafjáraukningu á hluthafafundi. Þeir hljóta enn að reyna að snúa stöðunni við ef þeir telja það fært. Án þess hafa þeir viðurkennt tap sitt.

Þetta er allt mjög sorglegt upp að vissu marki og gremjan skiljanleg. Enn er reynt að spinna vef samsæriskenninga og illinda gegn Davíð Oddssyni persónulega þegar Glitni hefur verið forðað frá gjaldþroti. Ég skil sárindi Þorsteins Más að svona skildi fara á vakt hans sem stjórnarformanns. Allir sem halda um stjórnvölinn í svona stöðu, algjöru öngstræti, myndu verða sárir og reiðir í þeirri stöðu. En eftir stendur að bankinn gat ekki einn og óstuddur tekist á við vanda sinn.

Aðkoma allra flokka á einhverju stigi þessa máls segir allt sem segja þarf. Ég varð ekki var við að einhver flokkur hafi lagst gegn þessu, hvort sem var á miðnæturfundinum í Seðlabankanum eða síðar, þó erfitt sé að spá hver staðan sé með Frjálslynda flokkinn þar sem þingflokksformaðurinn, sem sat fundinn, hefur nú verið settur af, þrátt fyrir fyrri heitstrengingar formannsins um að bjarga honum frá áhlaupi liðsmanna Nýs afls.

Jón Ásgeir flutti langa eldmessu ergju og reiðiöldu í Íslandi í dag. Viðtalið tók fyrrum talsmaður hans í viðskiptaheiminum. Vissulega áhugavert með þessu að fylgjast og viðtalið vakti fleiri spurningar en talsmaðurinn fyrrverandi lagði fyrir Jón Ásgeir.

Enn koma púslin í þessu máli saman. Ég velti þó fyrir mér hvort verði af ríkisvæðingu Glitnis þar sem Jón Ásgeir og Þorsteinn Már segja ekki útséð með að þeir bjargi bankanum frá "vondu körlunum" sem björguðu honum frá gjaldþroti.

Sjóðir Glitnis opnaðir á morgun

Athugasemdir

[Haukur Kristinsson, 1.10.2008 kl. 02:45]

enda var ekkert annað í stöðunni, en skiljanlegt að hluthafar hafi verið svekktir að tapa stórum upphæðum en svona er þetta bara þegar menn gambla,

[Guðm. R. Ingvason (IP-tala skráð) 1.10.2008 kl. 09:23]

Sæll Stefán.

Ásakanir Jóns Ásgeirs um að Ríkistjórn Íslands, m.a. fyrir forgöngu Seðlabanka/seðlabankastjóra, hafi framið stærsta bankarán Íslands með aðkomu sinni að lausafjármögnun Glitnis, og Þorsteins Más um að ómálefnalega hafi verið staðið að mati trygginga ofl. af Seðlabankanum, eru að mínu mati grafalvarlegar.

Þessar ásakanir hljóta að kalla á hröð, hörð og ákveðin viðbrögð stjórnvalda.

Mín skoðun er sú, að skattfé almennings eigi alls ekki að leggja í hættu í samstarfi við aðila, sem telja að Ríkisstjórn Íslands/Seðlabankinn sé að stela frá þeim.

Ég tel réttast, að Ríkisstjórnin dragi til baka loforð sitt um að leggja 600 millj. EVRA í kaup á bankanum.

Jón Ásgeir og Þorsteinn Már fullyrða að þeim hafi verið stillt upp við vegg og eiginlega neyddir til að samþykkja aðkomu ríkisins/Seðlabankans að fjármögnun Glitnis. Þeir hljóta því að fagna vilji Ríkisstjórnin bakka út úr málinu. 

Það kemur alls ekki, að mínu mati, heldur til greina, að veita Glitni 600 millj. EVRA skammtímalán af hálfu stjórnvalda/Seðlabanka, fyrst veðhæfni boðinna trygginga Glitnis fyrir slíku láni virðist ekki duga í bankaheiminum, hér eða erlendis.

Skv. fullyrðingum Jóns Ásgeirs og Þorsteins Más virðast þeir ákveðið telja að það sé hálfgert smámál að leysa "tímabundinn" lausafjárvanda bankans.

Þá eiga þeir að sjálfsögðu að leysa vanda bankans sjálfir, þeim ber skylda til þess og ég vona svo sannarlega hluthafanna, starfsmannanna og innistæðanna vegna að þeim gangi sem allra best við það.

En sem skattgreiðandi, frábið ég mér þátttöku í því, að skattpeningar mínir séu lagðir í nokkurt samstarf við aðila, sem telja að mínir opinberu fulltrúar, þ.e. ríkisstjórnin og Seðlabankinn séu að stela frá þeim.

Kveðja

GRI 

[Arnar (IP-tala skráð) 1.10.2008 kl. 09:24]

Ég held að það sé mikilvægt að fólk geti rætt í alvöru um atburðarásina og borið saman valkostina gjaldeyrislán til þrautavara eða hlutafjárinnspýting án þess að blanda persónum og leikendum úr Baugsdrama og persónu Davíðs Oddssonar inn í það sem forsendu.

Þegar þetta borið saman þarf að muna eftir tvennu sem mér finnst yfirleitt gleymast í allri umræðu:

Í fyrsta lagi lánar enginn Seðlabanki til þrautavara án vaxta. Í slíkum tilfellum eru vextir meira að segja oft bæði háir og auk þess geta lánveitingum fylgt skilyrði um aðgerðir til að losa fjármuni og þar með tryggja sem skjótasta endurgreiðslu. Þess vegna er ekki hægt að fullyrða að lánaleiðin hefði fyrirfram útilokað ávöxtun fjármunanna.

Í öðru lagi er staða skuldunauta og hluthafa við gjaldþrot gerólík. Við gjaldþrot eru hluthafar aftastir í röðinni enda talið eðlilegt að þeir standi og falli með félagi sínu og tapi öllu við þrot. Skuldunautar eru fremst í röðinni við þrotabúið og ganga þá að tryggingum sem þeir mega leysa til sín. Ríkissjóður er nú í stöðu hluthafans inni í Glitni en ekki skuldunautarins og augljóst að við verðum að fara að fá jákvæðar fréttir af aðgengi Glitnis, sem og annarra banka, að lausu fé í erlendri mynt ef staða bankans á að vera betri eða lífvænlegri nú en hún var fyrir helgi.

Þegar þetta tvennt er haft í huga er ekki augljóst að krafan um áhættu/öryggi skattpeninga eða vísan ávinning af milljörðunum 85 dugi ein og sér til að útskýra af hverju hlutafjárinnspýting var tekin fram yfir lán. Þar hlýtur margt annað að koma til líka og möguleikarnir auðvitað fleiri en sá sem Þorsteinn Már heldur fram. Einhver botn fæst væntanlega í það fljótlega.

Á tímum alþjóðlegrar lausafjárkreppu þegar alkul er á millibankamarkaði og ekkert lánað á þeim markaði nema með vöxtum sem eru nánast orðnir súrrealískir í sögulegu samhengi er það því miður orðið daglegt brauð að bankar leita til sinna Seðlabanka sem lánveitanda til þrautavara. Fyrir höfnun þess hlutverks hljótum við að ætla að liggi málefnaleg rök, mögulega með tilvísun til versnandi eignagæða og afskrifta framundan.

En ef það er ástæðan er ljóst að björgun Glitnis er fjarri því lokið með 85 milljarða hlutafjárinnspýtingu ríkissjóðs. Næstu skref í aðgerðinni hljóta að liggja fyrir áður en vikan er liðin.

[Hebbi (IP-tala skráð) 1.10.2008 kl. 10:25]

Hvaða vini sínum ætli Davíð selji svo bankann?

[Ólína Kjerúlf Þorvarðardóttir, 1.10.2008 kl. 10:57]

Þetta eru góðar og málefnalegar umræður, og fáu við þær að bæta.

Ég vænti þess að það muni skýrast við umræður í þinginu hvað raunverulega gerðist - og vona svo sannarlega að málið verði rætt þar af stillingu, með það fyrir augum að upplýsa almenning. 

Þá verður líka spennandi að sjá hvað umfjöllun hluthafafundar Glitnis muni leiða af sér.