Íslenskt bankarán - kuldaleg lífsreynsla

Alltaf nöturlegt að heyra af bankaráni í íslensku samfélagi. Sem betur fer hafa bankarán verið sjaldgæf hér. Hafa gerst þó inn á milli og jafnan vakið athygli, eðlilega. Sem betur fer hefur ofbeldi ekki átt sér stað þó harka fylgi verknaðinum. Held að það sé rétt hjá mér að aðeins séu 24 ár frá fyrsta íslenska bankaráninu þar sem vopni var beitt af alvöru.

Það var þegar að rænt var við Landsbankann á Laugavegi í skjóli nætur. Um það voru skrifaðar bækur og atburðarásin, sem var stórmerkileg, var sviðsett í Sönnum íslenskum sakamálum. Það hlýtur að vera afar kuldaleg lífsreynsla að vera á vakt við þessar aðstæður á hábjörtum degi og leiðir til spurninga um öryggismál þeirra sem vinna í bankanum. Það virðist alltaf vera smugur fyrir þá sem skipuleggja sig vel og eru staðráðnir í að láta verknaðinn ganga upp.

Þetta minnir mun frekar á erlendan veruleika í kvikmyndunum en það sem gerist í okkar litla og rólega samfélagi. En samhliða öllum verslunarránunum í skjóli nætur má eiga von á því að skipulögð séu stærri rán þar sem reynt er að ná slatta af peningum. Vonandi mun ganga vel að finna þennan ræningja í Glitnisútibúinu.

Vopnað bankarán í Lækjargötu

Skelfilegur bandarískur raunveruleiki

Það er dapurlegra en orð fá lýst að lesa fréttir af því að bandarískur unglingur hafi ákveðið að slátra fjölskyldu sinni, skjóta foreldra og systkini á meðan að þau sofa, vegna þess að honum hafi ekki samið við föðurinn. Þó að bandarískt samfélag sé að mörgu leyti óútreiknanlegt er þetta svo kaldrifjaður verknaður að það er ekki nema von að spurt sé hvernig að unglingar komist í skotvopn með þessum hætti og brenglist svona gjörsamlega.

Þetta mál minnir í fyrstu aðallega á það þegar að Menendez-bræðurnir drápu foreldra sína fyrir tveim áratugum á heimili sínu í Beverly Hills. Það var á yfirborðinu hin fullkomna fjölskylda í flottu hverfi en þar var greinilega margt að. Um þetta mál voru t.d. skrifaðar bækur og gerð eftirminnileg sjónvarpsmynd. Mikið fjölmiðlamál eðlilega á sínum tíma. Það er ekki nema von að spurt sé hvað fari í gegnum huga fimmtán ára unglings þegar að hann slátrar fjölskyldu sinni. Klikkunin er algjör.

Það er erfitt að fá svör við erfiðum spurningum en það er eðlilegt að fyrstu viðbrögðin séu undrun. Er tölvuleikjaveruleikinn þar sem hægt er að skjóta niður fólk endalaust og kuldalegt efni þar sem morð og óhugnaður er aðalefnið að hafa slík áhrif á ungt fólk að það geti verið svo kaldrifjað að slátra sínum nánustu? Ekki nema von að spurt sé. Það hefur verið rætt mörgum sinnum á undanförnum árum um skotvopnaeign í Bandaríkjunum; hversu auðveldlega ungt fólk geti komist í skotvopn og misst algjörlega stjórn á sér; nægir þar að hugsa til fjöldamorðanna í bandarískum skólum. Við fengum smáskammt af þeim óhugnaði í Finnlandi fyrir nokkrum mánuðum.

Þetta eru sorglegar staðreyndir. Erfitt er að finna einhverja eina töfralausn. Ein þeirra er þó að endurskoða byssulög og herða viðurlög til muna en það er ekki ein gullin töfralausn, enda hefur sannast að sé nógu kaldrifjaður vilji að baki þess að gera slíkt og hugurinn að baki er brenglaður getur fátt stöðvað hann. En þegar að fimmtán ára unglingar geta framið slíkan verknað og hafa aðgang að vopnum er eðlilegt að spurningin sé hvað sé eiginlega að gerast. Hvar er samfélagið að bresta?

Ég hef alltaf verið talsmaður þess að herða lög um byssueign og setja ströng viðurlög í þeim efnum. Það á að vera grunnmál. En það er alveg ljóst að þessi veruleiki er sorglegri en orð fá lýst. En vonandi leggjast Bandaríkjamenn nú í alvöru pælingar um skotvopnavandann og hvað sé að gerast í þeirra samfélagi.

Myrti foreldra og yngri bræður

Manndrápsakstur í umferðinni

Enn og aftur berast fregnir af ökumönnum sem keyra um á manndrápshraða, keyra langt yfir hraðamörk og jafnvel í vímuástandi. Akstur á þeim hraða og var t.d. í þessu tilfelli á Reykjanesbrautinni flokkast ekki undir neitt annað en hreinan háska, enda eru í senn bæði ökumaðurinn og þeir sem hann mætir í lífshættu vegna þess. Hvað er fólk að hugsa þegar að það keyrir á slíkum hraða eða hvað fer í gegnum huga þess á meðan? Eða sennilega hugsar það auðvitað ekki neitt, þeysir bara áfram hugsunarlaust.

Ætla að vona að við séum ekki komin í biðferli eftir banaslysi, þar sem ökumaður á háskahraða drepur jafnvel fjölda fólks með hugsunarleysi sínu og gerræðislegum ákvörðunum. Það er auðvitað mikið áhyggjuefni hversu alvarleg staðan er í umferðarmálum. Það er búið að tala vel og lengi um að úrbóta sé þörf - taka verði á þessum augljósa vanda. Það þarf að fara að gera eitthvað meira en bara tala. Það er auðvitað dapurlegt þegar að fólk tekur þá ákvörðun að geisast áfram á kolólöglegum hraða og jafnvel í vímu.

Þeir sem keyra svona bera ekki einu sinni virðingu fyrir sjálfu sér og hvað þá þeim sem það mætir á leið sinni. Þetta hefur gerst of oft á síðustu mánuðum. Þetta hlýtur að fara að leiða til þess að horft verði út fyrir orð okkar allra sem tölum fyrir því að fólk hugsi sitt ráð og fari ekki undir stýri í annarlegu ástandi. Akstur í vímu, annaðhvort að völdum áfengis eða eiturlyfja, er vaxandi vandamál sem kristallast æ meir með atvikum að undanförnu.

Í sjálfu sér tel ég þetta orðið eitt mesta vandamálið í umferðinni í dag. Það er engin trygging fyrir því þegar fólk sest undir stýri og heldur út í umferðina að það mæti ekki fólki undir áhrifum vímugjafa - út úr heiminum í sínu annarlega ástandi. Þetta er mikið áhyggjuefni sem full þörf er á að tala um með mjög áberandi hætti.

Hirtur á 150 km hraða á Reykjanesbrautinni

Glansandi gott viðtal við Björn í Silfrinu

Það var mjög áhugavert að horfa á ítarlegt og vandað viðtal Egils Helgasonar við Björn Bjarnason, dómsmálaráðherra, í Silfrinu í dag. Þar var farið ítarlega yfir stöðu mála - eins og Björns er von og vísa var ekki töluð nein tæpitunga og talað hreint út um mál. Merkilegust fannst mér afgerandi yfirlýsing Björns um að hann ætlar sér að sitja á þingi út kjörtímabilið. Það hefur mikið verið skrafað um stöðu hans og mjög gott að hann tali hreint út um pólitíska framtíð sína.

Það hefur alltaf mátt treysta því að hann hafi skoðanir og láti í sér heyra um hitamál samfélagsins, á meðan að sumir aðrir ráðherrar eru mun minna áberandi og halda sér einum of mikið til hlés. Hann hefur verið í stjórnmálum af lífi og sál eins og verk hans og netskrif sýna vel, en hann hefur haldið úti heimasíðu af meiri dugnaði en nokkur íslenskur stjórnmálamaður, en margir þeirra verða hreinir aumingjabloggarar þegar að kosningum og prófkjörum sleppir, sem betur fer er þeim þó að fjölga sem nota netið til að tala milliliðalaust til umbjóðenda sinna og landsmanna allra.

Það sem vakti mesta athygli mína er að Björn talaði fjarri því eins og hann sé að fara að hætta á næstu mánuðum. Þvert á móti var hann í stuði í dag, var ekkert að hika við að gagnrýna eitt og annað í borgarmálum og gerði upp við pólitíska andstæðinga, suma undir rós en aðrir fengu væn skot. Sú yfirlýsing sem mér fannst merkilegust, fyrir utan skýr svör um næstu skref Björns í stjórnmálum, snerist um Evrópumál en ég er sammála honum um að það muni hrikta í stoðum flokkanna ef Evrópumál verða sett á dagskrá af meiri þunga en nú er.

Ekki er útlit fyrir að almenn samstaða myndu vera til staðar í þeim um Evrópuáherslur, t.d. í Sjálfstæðisflokknum. Fannst reyndar vanta að Egill myndi spyrja Björn um skoðun Þorgerðar Katrínar Gunnarsdóttur, varaformanns Sjálfstæðisflokksins, hvað varðar Evruuppgjör fyrirtækjanna og tengd mál. Varð ekki var við spurninguna og beið satt að segja eftir henni, en af orðum Björns að dæma er enginn Evrópuhugur í honum og skal engan undra. Það er engin sátt um að Evrópuvæða Sjálfstæðisflokkinn og verður ekki.

Það er orðinn mjög langur tími síðan að Björn hefur verið gestur Egils í Silfrinu. Telst til að hann hafi ekki farið til Egils í vel á þriðja ár, ef mig minnir rétt. Skot hafa verið milli þeirra á netinu og lífleg skoðanaskipti um hin og þessi mál. Það var gott að sjá Björn leiftra af fjöri og orðfimi í Silfrinu. Þetta var gott viðtal. Þeir sem hafa talið að Björn sé búinn að vera í pólitík hafa eflaust orðið fyrir vonbrigðum í dag með þetta góða viðtal.

Björgunarsveitarmenn í varalið lögreglu?

Var Spaugstofan geðveikari en síðast?

Eftir mestu gagnrýni á tveggja áratuga grínferli sínum mátti búast við að Spaugstofan reyndi að deila á þjóðina sem gagnrýndi hana í þætti gærkvöldsins. Og auðvitað var gríninu beint að geðsjúkdómum í víðum skilningi þess orðs, enda voru þeir sakaðir um að sýna þeim sjúkdómi óvirðingu og fjalla öðruvísi um þau veikindi en önnur og falla í pytt fordómanna sem hafa svo oft einkennt þau.

Fannst þessi þáttur eiga ágætis móment vissulega en undir lokin fór þetta eiginlega einum of langt, varð svona kjánalega mikið rugl. Það er oft með Spaugstofuna að þeir skynja ekki hvenær að eitt efni hættir gjörsamlega að vera fyndið og fara að slá þær nótur að yfirkeyra annars ágætis gamanefni með endurtekningum sem þjóna engum tilgangi, gengisfella grínið svo að fólki finnst alveg nóg um. Gott dæmi var ósmekklegt grín að veikindum Ólafs F. Magnússonar, borgarstjóra, og hnífabrandarinn margslitni. Bæði varð yfirgengilega slitið og ósmekklegt í sjálfu sér, þó kannski hafi mátt brosa út í annað í fyrsta sketsi.

Veit ekki hvort Spaugstofan hefur lært eitthvað á látum síðustu viku. Það var nefnilega ekki verið að gagnrýna neitt annað en siðferðisþröskuldinn í efni þeirra. Það er eitt að gera grín að einhverju en það er annað að draga það svo langt að fólki gjörsamlega ofbýður. Held að það hefði engum fundist grínið um Ólaf F. ósmekklegt fyrir viku nema vegna þess að það var endurtekið svo oft og yfirkeyrt að fólki fannst nóg komið. Skipti þar í sjálfu sér engu skoðun fólks á persónu Ólafs F. Magnússonar heldur að fólki fannst að svona ætti ekki að gera. Það er alveg óþarfi að kynda undir fordómum á geðsjúkdómum.

Gamansemi Spaugstofunnar fyrir viku keyrði yfir öll mörk. Það er kannski eðlilegt að Spaugstofan svari því með því að grínast með það. Þeir gerðu það líka þegar að þeir voru sakaðir um að draga Guð upp úr háði og vera klámhundar. Bæði málin voru mjög umdeild og kölluðu á harðari umræðu en þeir höfðu upplifað fram að því. Báðum málum var svarað í spéspegli helgina eftir ólguna. Því hlaut grín um geðsjúkdóma og geðpælingar í víðri merkingu að vera það sem myndi súmmera upp vikuna. Enda er þetta mesta gagnrýni sem þeir hafa orðið fyrir.

Fólki nefnilega misbauð og skiptir þá engu hversu lélegar eftiráskýringar Spaugstofumanna eru. Finnst samt þetta skemmtiprógramm orðið ansi þreytt. Spaugstofan hefði gott af því að fara að pása sig aðeins. Þreytan lekur af þessu grínkonsepti þeirra.

Britney algjörlega búin að missa það

Það er greinilegt að Britney Spears er orðin algjörlega galin. Lýsingar á geðheilbrigði hennar nú eftir að hún hefur verið svipt lögræði og sjálfræði gefur tilefni til að fullyrða að hún hafi endanlega verið búin að missa ráð og rænu og verið paranojuð. Það hefur verið á við að hreinan harmleik að fylgjast með fréttum af endatafli falls hennar síðustu dagana, enda greinilega allt hrunið í lífi hennar.

Þetta hlýtur að vera alveg gjörsamlega skelfilegt líf sem hún lifir. Frægðin getur verið mjög dýrkeypt, ætli að Britney sé ekki að verða fyrsta flokks dæmi um það. Annars er það litla sem heitir orðið líf hjá Britney komið í rúst. Hún er búin að missa börnin vegna óreglu og á hraðferð til glötunar. Það er ekki beint hægt að segja að mikið sé eftir af frægri ímynd hennar sem saklausrar blondínu með englablæ - fátt eftir sem minnir á forna frægð, ef marka má misheppnaða endurkomuna fyrir nokkrum mánuðum sem var með því daprara sem sést hefur lengi.

Sumir bíða eftir að hún deyi. Þær fréttir bárust um daginn að allar helstu fréttastöðvarnar hefðu tilbúið æviágrip hennar ef hún myndi deyja svo að það yrði auðvelt að setja inn á vefsíðurnar. Ég man þegar að Britney var að byrja að ótrúleg ímynd saklausrar stelpu, allt að því hreinnar meyjar með tæra englaásýnd, var búin til fyrir hana. Sú ímynd var kostulega hjúpuð. Hún var undir þeim merkjum mjög lengi. Á tveim til þrem árum er ferill hennar fokinn út í veður og vind og hún er orðin eins og útlifuð tuskudúkka sem heldur aðeins áfram að steypast í glötun.

Britney virðist ekki lifa neinu skemmtilífi lengur, þó það sé reynt. Það er ekki fjarstæðukennt að telja að henni vanti stórlega hjálp frá glötun, þó frá öðrum en peningaplokkurum á borð við dr. Phil. Hún er á hraðri niðurleið og aðeins spurning hvenær að hún steypist endanlega í duftið. Þetta eru í senn skelfileg og nöpur örlög.

Sakaði mömmu sína um að sænga hjá kærastanum

Fjöldamorð í Chicago

Það er skelfilegt að heyra fréttirnar af enn einu fjöldamorðinu í Bandaríkjunum, nú í kvenfataverslun í Chicago. Hef verið að fylgjast með fréttum af þessu. Það er ljóst að fjórir eða fimm voru myrtir en ekkert hefur enn verið staðfest með skotmanninn. Þetta er eðlilega aðalmálið vestanhafs og einhver tími líður áður en heildarmyndin verður ljósari.

Þetta eru óneitanlega mjög sjokkerandi tíðindi, enn ein árásin sem skekur bandarískt samfélag. Það er ekki ár síðan að Virginia Tech-árásin blóðuga átti sér stað og allir muna eftir Columbine-skotárásinni. Ekki er langt síðan að Norðurlöndin nötruðu eftir fjöldamorð í Jokela-framhaldsskólanum í Finnlandi. Þetta er skelfileg upplifun.

Veit ekki hvort Bandaríkjamenn eru orðnir vanir svona skelfilegum skotárásum, enda hefur margt dunið yfir bandaríska þjóðarsál. Það hlýtur samt að hafa mikil áhrif á heilt samfélag að upplifa svona fjöldamorð og það í verslunarhúsnæði þar sem enginn á von á að neitt slæmt geti gerst.

4 látnir í skotárás í Chicago

Demókratar vilja draumateymi Hillary og Obama

Það fór ekki á milli mála þegar að Barack Obama og Hillary Rodham Clinton mættust í kappræðum í stjörnum prýddri Kodak-höllinni í englaborg kvikmyndanna í vikunni að flokksmenn vilja að þau fari fram saman í forsetakosningunum í nóvember. Það þeirra sem tapi fylki liði með hinu. Það er greinilegt að þau eru bæði farin að horfa fram fyrir flokksslaginn og hafa tónað sig niður, enda stefnir í spennandi baráttu við John McCain.

Það er eðlileg komin upp pressa meðal demókrata að hinum harða slag þeirra ljúki, en þau hafa hjólað hvort í annað með svæsnum hætti síðustu vikur, og flokkurinn hafi frambjóðandann til mjög fljótlega. Þetta verði ekki harðskeytt barátta um hvern þingfulltrúa fram á vorið. Eftir ofur-þriðjudaginn mun engin barátta af alvöru vera meðal repúblikana - McCain búinn að ná útnefningunni - og því skiljanlegt að demókratar vilji hefja mikilvægasta stig kosningabaráttunnar, að endurheimta Hvíta húsið eftir átta ára forsetatíð repúblikanans George W. Bush. Það er mikilvægara en allt annað í huga þeirra, eins og sést af tali allra í flokknum.

Margir demókratar líta auðvitað á Hillary og Obama sem draumateymi í forsetakosningunum eftir níu mánuði. Hún er jú fyrsta konan og hann fyrsti blökkumaðurinn sem eiga raunhæfa möguleika á Hvíta húsinu. Sameiginlegt framboð þeirra yrði því sögulegt og mjög sterkt. Sjálfur hefur Obama þó fram til þessa neitað alfarið að taka boði um að verða varaforsetaefni Hillary og ég held að enginn hafi lagt í að spyrja Hillary að því hvort hún tæki að sér aukahlutverk með Obama í frontinum. Hún hefur lagt það mikið í framboðið að enginn hefur séð hana fyrir sér í aukahlutverki. Tap myndi þýða endalok ferils hennar, að flestra mati.

En kannski er það að breytast og samhugur flokksmanna að verða meiri. Það þeirra sem taki ofur-þriðjudag hafi það sterkan byr að menn sættist á að það verði frambjóðandinn. Það er greinilegt á nýjustu könnunum sem sýna John McCain með sterkari stöðu en þau bæði að þau verða að fylkja liði. Eftir hörð átök Clinton og Obama-hjónanna yrði það allavega stórmerkilegt framboð og eiginlega áhugaverðara en allt annað að sjá Clinton forseta og Obama slíðra sverðin en einum og hvöss orð hafa fallið til að þau gleymist á næstu mánuðum.

Hvernig svo sem fer virðist Obama hafa veðjað á rétt. Hann hefur engu að tapa með framboðinu og mun aðeins styrkja sig hvernig sem fer, ólíkt Hillary. Obama er ekki í ólíkri stöðu nú og John Edwards við síðustu forsetakosningar, sem sá er tekur áhættuna vitandi að hann tapar engu hvernig sem fer. Hann mun aðeins eflast og það verulega - stimplar sig inn í forystusveit flokksins með einum hætti eða öðrum. Bill og Hillary Rodham Clinton lögðu grunn að þessu framboði með forsetatíðinni 1993-2001 og hafa lagt hjarta og sál í vinnuna. Tap er ekki til í orðabók þeirra.

Það stefnir í spennandi forsetakosningar. Einn óvinsælasti forseti bandarískrar stjórnmálasögu heldur brátt inn í pólitíska sólsetrið heima í Texas og stefnir í miklar breytingar í Washington hvernig sem fer í baráttunni um Hvíta húsið. Repúblikanar gætu vel stokkað sig hressilega upp með brotthvarfi bæði Bush og Cheney af pólitíska sviðinu.

Hverjir svo sem mætast að lokum á örlagadeginum 4. nóvember má fullyrða að næsti forseti verði harla ólíkur George W. Bush. McCain er enginn Bush og Obama og Clinton boða allt annað en óbreytt ástand. Saman yrðu þau hiklaust sterkari en ein síns liðs með öðrum frambjóðanda. En geta þau sætt sig við að vera memm eftir öll stóru orðin ?

Munu Clinton og Obama bjóða fram saman?

Er óánægja með Arnbjörgu í þingflokknum?

Þau eru stórmerkileg Staksteinaskrifin í Mogganum í dag sem beinast að Arnbjörgu Sveinsdóttur, þingflokksformanni Sjálfstæðisflokksins. Þar er greinilega skrifað um víðtæka óánægju þingmanna flokksins með verklag hennar og forystu í þingflokknum. Gefið er í skyn að hún sé afskiptasöm um það hvernig þingmenn flokksins beita sér í umræðum og vilji hafa mikið um það að segja hvenær þingmenn tala og um hvað þeir tala.

Þarna er greinilega talað af þekkingu um mál og með öruggar heimildir, enda þætti mér ólíklegt að þetta væri diktað upp og útlistað með þessum hætti nema að einhver fótur væri fyrir þessu. Staksteinar eru nafnlausir en það er freistandi að telja að Styrmir Gunnarsson, ritstjóri Morgunblaðsins, haldi þar á penna. Sé svo væri áhugavert að vita hversu víðtæk þessi óánægja sé enda finnst mér afar ólíklegt að Styrmir væri að blása upp þessu máli án ástæðu og það væri augljós óánægja til staðar.

Mér finnst þetta harkalegar árásir og velti því fyrir mér hvort að þessi óánægja sé svo víðtæk að þingflokkurinn sé að snúast gegn formanni sínum. Sé svo eru það stórmerkilegar fregnir. Það hlýtur að vera að svo afgerandi árásir frá lykilmönnum í Morgunblaðinu gegn formanni þingflokks Sjálfstæðisflokksins hafi verið ræddar eitthvað á Valhallarfundi með Þorgerði Katrínu Gunnarsdóttur, varaformanni Sjálfstæðisflokksins, í morgun. Þar sem ég var ekki viðstaddur þann fund get ég þó ekki fullyrt það.

Ekki er óeðlilegt að velta því fyrir sér hvort að þessi óánægja sé svo víðtæk að hún geri að engu vonir Arnbjargar um frekari metnað innan flokkskjarnans, en hann hefur augljóslega verið til staðar eftir að hún kom aftur á þing eftir að falla í þingkosningunum 2003. Hún tapaði leiðtogakosningu í prófkjöri Sjálfstæðisflokksins hér í kjördæminu fyrir rúmu ári og fór ekki leynt með sárindi sín með það tap, enda eini sitjandi þingmaðurinn sem tók þátt í prófkjörinu.

Þar sem hún varð ekki ráðherra í vor er ólíklegt að hún verði það síðar á kjörtímabilinu þegar að Kristján Þór Júlíusson hefur náð þeirri þingreynslu sem honum greinilega vantaði er ráðherraefni voru valin. Þessi óánægja er allavega efni í vænar pælingar. Það getur aldrei talist gott að svona kjaftasögur kraumi þar sem gefið er í skyn að þingflokkur sé að snúast gegn formanni sínum.

Carla Bruni orðin forsetafrú Frakklands

Það kemur engum að óvörum að Nicolas Sarkozy, forseti Frakklands, og Carla Bruni hafi gift sig í Elysée-höll. Þau hafa átt í fjölmiðlavænu ástarsambandi síðustu vikur og fjölmiðlar hafa elt turtildúfurnar heimshornanna á milli. Það eru samt stórmerkileg tíðindi að hin ítalska Carla sé orðin forsetafrú Frakklands og maður sér hana ekki alveg fyrir sér í hlutverki húsfreyjunnar í Elysée-höll.

Hún hefur verið kennd við marga heimsþekkta menn í gegnum tíðina; nægir þar að nefna Mick Jagger, Donald Trump, Eric Clapton, Kevin Costner og Laurent Fabius, fyrrum forsætisráðherra sósíalista í Frakklandi. Margir telja að hún hafi verið ástæða endaloka áratugalangs og margumtalaðs sambands Mick Jagger og fyrirsætunnar Jerry Hall. Hún á að baki tónlistarferil en sneri baki við þeim bransa fyrir fyrirsætuferil.

Það varð ljóst í desember að hún væri nýja konan í lífi Sarkozy Frakklandsforseta, en tveim mánuðum áður hafði forsetinn skilið við Cesiliu, eiginkonu sína í áratug. Það hafði verið ljóst allt frá kjöri forsetans í fyrravor að hjónabandi þeirra væri í raun lokið og þátttökuleysi Ceciliu í forsetakosningunum í maí 2007 voru mjög sterk ábending í þá veru að ekki yrði hjónabandssælan í Elysée-höll langlíf - hún sást ekki þar og kjaftasagan sú að hún hafi ekki einu sinni kosið eiginmanninn, hafi ekki farið á kjörstað.

Þau skildu tímabundið meðan að Sarkozy var innanríkisráðherra og það hafði verið stirt þeirra á milli árum saman - kuldaleg samskiptin í fyrrasumar og haust í sviðsljósi forsetaembættisins voru mjög áberandi og augljóst að draga myndi til tíðinda. Enda sáust þau ekki saman í marga mánuði áður en þau skildu. Mesta athygli vakti þetta þegar að Cecilia þáði ekki heimboð Bush-hjónanna til Maine er Sarkozy forseti átti leið um Bandaríkin í heimsókn sem markaði upphaf þíðu milli Bandaríkjanna og Frakklands eftir að Jacques Chirac flutti úr Elysée-höll. Fjarvera Ceciliu var æpandi áberandi.

Ástarsamband forsetans við Cörlu Bruni hefur verið umdeilt og það verður áhugavert að sjá hvernig það fer í franska alþýðu að eignast forsetafrú af tagi Cörlu. Hún er ekki beinlínis týpan sem telst líkleg til að vera konan við hlið hins önnum kafna eiginmanns eins og fyrri forsetafrúr, en það er ekki hægt að segja annað en að þær Bernadette Chirac, Danielle Mitterrand, Anne Giscard d´Estaing, Claude Pompidou og Yvonne de Gaulle hafi verið hinar ekta týpur makans við hlið forsetans, þær sem sinntu hlutverkinu upp á klassíska mátann.

Sarkozy vann frönsku forsetakosningarnar í maí 2007 með afgerandi hætti, hlaut sterkt umboð og naut lengi vel mikils stuðnings, sem sást best í því að bandamenn hans unnu þingkosningarnar mánuði síðar. Það hefur þó verið að halla undan fæti. Erfiðleikar heima fyrir og ástarsambandið við fyrirsætuna umdeildu hafa greinilega veikt stöðu hans. Enn eru þó rúm fjögur ár eftir af kjörtímabili forsetans og áhugavert að sjá hvernig honum gangi með þessa nýju og umdeildu konu upp á arminn.

Cecilia Sarkozy yfirgaf Sarkozy forseta og franska forsetaembættið í haust með þeim orðum að hún hvorki vildi né gæti fetað í fótspor Bernadette Chirac - gæti aldrei orðið hin eina sanna forsetafrú Frakka. Enn áhugaverðara verður að sjá Cörlu Bruni í þessu hlutverki, satt best að segja.

Forseti Frakklands kvæntur á ný

Foreldrar missa stjórn á tölvunotkun barnanna

Það er að verða ansi algengt að maður heyri sögur af því að foreldrar hafi algjörlega misst stjórn á tölvunotkun barna sinna og jafnvel að komi til handalögmála vegna þess að börn og unglingar sætti sig ekki við mörkin. Þess hafa verið dæmi að lögreglan sé kvödd að heimilum fólks til að grípa inn í heimilisátök þar sem foreldrarnir reyna að hafa stjórn á netnotkun barna sinna og missa alveg stjórn á stöðunni - lögreglan verður aðilinn sem aðeins getur lægt öldur.

Mér finnst það stóralvarlegt mál þegar að svo er komið að aðeins lögreglumenn geta leyst heimilisástand vegna deilna um tölvur. Hvert stefnir samfélagið eiginlega? Ekki veit ég hvað þessi strákur sem réðst að mömmu sinni vegna þess að honum voru settar skorður við tölvunotkun er gamall. Hef heyrt að hópurinn 10-15 ára sé einna verstur í þessu samhengi og jafnvel að yngri hóparnir verði stjórnlausastir.

Það má líka velta því fyrir sér hvernig heimilisaðstæður séu þar sem foreldrarnir hafa enga stjórn á börnum sínum og þurfa að leita til lögreglu til að halda heimilisfriðinn og það við ólögráða börn sín. Þetta hlýtur að teljast dæmi um einhverja vanrækslu þar sem börnin líta á tölvuna sem besta vin sinn og jafnvel þann aðila sem helst er leitað til, mun frekar en annarra einstaklinga.

Þetta er svolítið sláandi veruleiki og ekki nema von að spurt sé hvað sé til ráða, þegar að lögreglan ein getur lægt öldur í heimilisátökum barna og foreldra, sem hafa í sjálfu sér enga stjórn á vandanum.

Ósætti vegna tölvunotkunar

mbl.is 10 ára

Það er svona varla að maður trúi því að það sé liðinn áratugur frá því að fréttavefur Morgunblaðsins opnaði. Tíminn er sannarlega fljótur að líða. Frá fyrsta degi hefur hann verið upphafsvefurinn í þeim tölvum sem ég hef átt, enda finnst mér enginn íslenskur fréttavefur komast nærri honum.

Það er ekki ofsagt að mbl.is hafi markað þáttaskil í miðlun frétta og upplýsinga til landsmanna. Hann var fyrsti alvöru fréttavefurinn hérlendis og hefur verið í lykilhlutverki í lífi fréttaþyrstra Íslendinga um allan heim alla tíð síðan. Það segir allt sem segja þarf um breytingar á heimsmyndinni að það hafi verið efast um er mbl.is hóf göngu sína að vefurinn myndi eiga framtíð fyrir sér.

Það er fyrir löngu orðin hefð hjá mér að líta fyrst á mbl.is þegar að ég vil fréttir og oftast nær er þar eitthvað sem skiptir máli. Þetta er traustur og góður fréttamiðill. Eitt og hálft ár er svo liðið síðan að ég tengdist honum enn betur og fór að blogga hérna í vefkerfi Moggans. Hefur verið frábær tími, enda er þetta bloggkerfi landsins. Ekkert betra.

Óska mbl.is innilega til hamingju með daginn. Þetta er afmælisbarn sem getur verið stolt af sínum verkum og verið viss um að hann hefur markað þáttaskil í þjóðfélagsumræðunni og fréttamiðlun og á eftir að gera það um ókomna tíð. Það er jú enginn dagur án mbl.is!

Mbl.is á afmæli í dag

Sorgarsaga hnignandi stjörnu

Það er að verða eins og að horfa á raunveruleikaþátt eða kvikmyndina Ed Tv að fylgjast með sorgarsögu Britney Spears. Þetta er eiginlega sorgleg saga, enda blasir við að manneskjan er gjörsamlega búin að missa vitið og er ekki í jarðsambandi.

Það er orðið illa komið þegar að fólk er svipt sjálfræði og lögræði og greinilegt að hún hefur enga stjórn á lífi sínu. Fyrir nokkrum mánuðum barðist hún fyrir forræði yfir börnum sínum. Nú er staðan orðin þannig að forsjá hennar sjálfrar er í höndum foreldra hennar. Þvílík örlög.

Það er kannski ekki eðlilegt að finna til með fræga fólkinu, en sorgarsaga þessarar söngkonu sem hefur svoleiðis gjörsamlega misst fótanna í gegnum frægð sína er dapurlegri en orð fá lýst. Þetta er sennilega eitt af þeim dæmum þar sem freistandi er að telja að frægðin eyðileggi fólk og hamingju þess.

Britney svipt lögræði tímabundið

Óánægja með óstöðugleika í borgarmálunum

Það er greinilegt að mikil óánægja er meðal kjósenda með þann óstöðugleika sem er uppi í borgarmálunum, en þar hefur ríkt ítalskt ástand og þrír meirihlutar og borgarstjórar setið síðustu 120 dagana. Nýr meirihluti Sjálfstæðisflokks og F-lista tók við völdum við mjög erfiðar aðstæður og mikið verkefni blasir við Ólafi F. Magnússyni, borgarstjóra, að sýna að meirihlutinn standi undir verkefninu og geti stýrt af krafti.

Það eru sögulegir umbrotatímar í stjórnmálum í Reykjavíkurborg. Uppi er ástand sem aldrei hefur gerst áður. Þrátt fyrir að jafnmargir borgarstjórar hafi setið á þessu kjörtímabili og hinu síðasta er R-listinn lenti í vandræðum með borgarstjóramál sín; sögulega afsögn borgarstjóra vegna hneykslismáls og eftirminnileg starfslok þaulsetins borgarstjóra vegna innri sundrungar, eru borgarbúar óvanir því að óstöðugleiki sé uppi með þeim hætti að meirihlutar komi og fari. Því er ekki að neita að þetta er erfið staða en í þeirri stöðu reynir á þá sem fara með völdin.

Mér finnst það ekki óeðlilegt að kjósendur telji stjórnmálamenn ekki hafa staðið undir nafni - ekki getað fært stöðugleika í pólitísku starfi. Enn er langt til kosninga, rúmir 27 mánuðir, og fjarri því að afgerandi reynsla hafi komið á nýjan meirihluta og borgarstjórann eftir aðeins viku við völd. Það er eðlilegt að hver meirihluti fái sinn tíma og borgarstjórinn ennfremur. Á þessum ólgutímum er eðlilegt að rót sé á fylgi og fólk sé að átta sig. Um leið þarf reynsla að komast á meirihlutann og rykið að setjast. Þá fyrst kemur marktæk mæling á stöðu mála.

Þessi könnun hlýtur að vera umhugsunarefni fyrir alla stjórnmálamenn í Reykjavík. Mér finnst þeir allir hafa brugðist með einum eða öðrum hætti. Sá sem hóf þetta margfræga óstöðugleikatímabil var Björn Ingi Hrafnsson, fyrrum borgarfulltrúi Framsóknarflokksins. Hundrað dögum eftir að hann hóf sitt valdatafl sprakk það framan í Björn Inga og hann fór sneyptur af velli, tekinn af lífi pólitískt innan eigin raða hvorki meira né minna. Eftir stendur Framsókn sem það framboð í borginni sem fæstir treysta. Kuldaleg örlög það.

Nú reynir á þá stjórnmálamenn sem eftir eru að tryggja stöðugleika í borgarstjórn Reykjavíkur. Það er það sem vantar - eftir því eru kjósendur að kalla, fyrst og fremst.

Fáir ánægðir með nýjan meirihluta

Söguleg fylgislægð - tilvistarkreppa Framsóknar

Framsóknarflokkurinn mælist með lægsta fylgi sitt í sögu skoðanakannana Gallups í dag - mælist aðeins með sjö prósentustig og það eftir níu mánuði í stjórnarandstöðu. Ekki er hægt að segja annað en að tilvera Framsóknarflokksins sé í raun komin í verulega hættu. Fylgi af þessu tagi og hrun af þessum skala er elsta starfandi stjórnmálaflokki landsins mikið áfall.

Þetta eru mjög váleg tíðindi fyrir Guðna Ágústsson, formann Framsóknarflokksins, sem má ekki við miklum skakkaföllum svo að farið verði brátt að tala hreinlega um endalok stjórnmálaferils hans og hver taki við af honum á næsta flokksþingi. Þrátt fyrir níu mánuði á formannsstóli og að hafa gefið út vinsæla ævisögu fyrir jólin er flokkurinn enn á niðurleið og er að fjara út. Það vekur athygli að sjá þessa tilvistarkreppu Framsóknarflokksins og að hann sé að fá rauða spjaldið frá kjósendum, þó valdalaus sé orðinn að mestu leyti og ætti að vera í kjöraðstöðu til að bæta við sig fylgi. Þetta er stórmerkileg hnignun.

Formenn Framsóknarflokksins áratugum saman hafa verið menn valda, menn sem hafa getað krafist oddastöðu í íslenskum stjórnmálum. Þeir hafa getað krafist mikils í stjórnarsamstarfi, þeir hafa sprengt ríkisstjórnir og myndað nýjar um leið án hiks, og hafi þeir verið í stjórnarandstöðu hafa þeir verið lykilforystumenn og haft byr í seglin í andstöðunni gegn ríkisstjórn án þátttöku flokksins. Það er af sem áður var. Formaður Framsóknarflokksins er að verða sem hornkarl í íslenskum stjórnmálum, flokksleiðtogi sem skiptir í raun engu máli.

Þjóðin er að fella mjög þungan dóm yfir Framsókn þessa nöpru vetrardaga. Flokkurinn hefur misst sérstöðu sína og virðist vera í óvissuferð án veganestis. Enn kennir forysta flokksins öllum öðrum en sjálfum sér um sögulegt fall flokksins - þar á bæ væri hollt að líta í eigin barm um stund, tel ég. Haldi mælingar af þessum skala áfram er freistandi að telja daga Framsóknarflokksins liðna fyrr en síðar.

Barátta Framsóknarflokksins á hinum nöpru tímum valdaleysis er að verða að baráttu fyrir tilveru sinni. Og hver hefði trúað því að þessi yrðu örlög Framsóknar áður en aldarafmælinu yrði náð.


Nýlegir pistlar SFS um hnignun Framsóknar
Björn Ingi segir af sér og hættir í stjórnmálum
Björn Ingi yfirgefur stjórnmálin með sviðna jörð
Hjaðningavíg Framsóknar eru sjálfskaparvíti
Sól Framsóknar hnígur til viðar í höfuðborginni

Sögulegt lágmark Framsóknarflokksins

McCain myndi sigra bæði Hillary og Obama

Samkvæmt nýjustu skoðanakönnunum vestanhafs myndi John McCain sigra bæði Hillary Rodham Clinton og Barack Obama í forsetakjöri. Mælist hann með 48% í baráttu gegn Hillary, sem mælist með 40%, en myndi hljóta 47% í baráttu við Obama, sem mælist með 41%.

Þetta eru stórmerkilegar tölur og sýna vel hversu spennandi kosningarnar munu verða. Það stefnir í hörkubaráttu um miðjuna nú þegar að nokkuð ljóst er orðið að John McCain verði frambjóðandi repúblikana í nóvember og virðist hann eiga langmestu möguleiku frambjóðenda repúblikana á Hvíta húsinu.

Notalegheitin á milli Hillary og Obama verður sífellt skiljanlegra þegar að litið er á þessa könnun. Þau eru væntanlega bæði orðin nokkuð smeyk við McCain og vilja þjappa demókrötum saman en ekki sundra þeim, en svo virðist vera að repúblikanar hafi helst grætt á sundurlyndi þeirra á milli. Sundurlyndið var að skapa miklar vígalínur í flokknum.

Í ljósi stöðunnar sem upp er komin þar sem ljóst er að McCain verður alvöru keppinautur um Hvíta húsið og alls ekki víst að demókratar eigi auðveldan sigur í vændum er ekki óvarlegt að búast við að demókratar vonist eftir að frambjóðandi flokksins verði valinn fljótlega en ferlið ekki dregið fram á vorið.

Bolluvikan langa - syndsamleg sælutíð

Mörgum finnst bolluátið sem fylgir hinum dísæta bolludegi syndsamlegt. Sú var tíðin að bollurnar voru bara borðaðar á bolludegi. Nú er þetta orðin bolluvika mun frekar sem á hápunkt sinn á bolludegi. Bakarar vinna vikuna alla fyrir daginn stóra við að baka og það er hægt að kaupa bolluna löngu áður en stundin mikla rennur upp. Þetta er orðin helsta útgerð bakaranna og eðlilega treina þeir sér hana.

Persónulega finnst mér gamla góða bollan alltaf langbest. Passar alltaf best við. Annars eru orðnar svo margar gerðir til að það er alltaf eitthvað nýtt að smakka. Verður áhugavert að kynna sér þessa nýjustu með ferskum ávöxtum ofan á bollunni. Allt er annars til í þessum bransa. Það er orðin ein snilldin í bransanum hjá bökurum að finna upp nýjar gerðir af bollunum.

Óska öllum gleðilegrar og syndsamlega sætrar sæluhelgar. Annars er bolludagurinn ótrúlega snemma á ferðinni. Enda eru páskarnir í næsta mánuði. Eftir aðeins um fimmtíu daga, þeir geta varla verið fyrr á ferðinni en þetta. Jólin varla búin fyrr en að næsta stórhátíð rennur upp. Tíminn líður hratt á gervihnattaöld eins og Maggi Eiríks sagði forðum.

Að borða bollu eins og maður

Minningu Heath Ledger sýndur sómi

Það er ánægjulegt að umsjónarmenn slúðurþáttanna í Hollywood hafi ákveðið að sýna að þeir hafi ekki hjarta úr steini með því að hætta við að sýna umtalað myndband með Heath Ledger. Í ljósi andláts hans er eðlilegt að bíða niðurstöðu úr krufningu til að fá úr því skorið hvert banamein hans hafi verið. Í þeim efnum dugar engar getgátur eða sögur af því tagi sem hafa grasserað. Það er mikilvægt að sýna fjölskyldu og vinum leikarans þá virðingu að sýna ekki þetta myndband.

Þetta hefði kannski litið öðruvísi út hefðu verið sögusagnir um að Ledger hefði átt við fíkniefnavandamál að stríða og hann þá verið lifandi. Aðeins eru nokkrir dagar liðnir frá því að hann dó og það er ekki langt þangað til að liggi fyrir hvort að eiturlyf eða verkjalyf að einhverju tagi hafi valdið dauða Ledgers. Það hefði verið mjög ómerkilegt að sýna þetta myndband eða kveikja undir ýmsar kjaftasögur áður en niðurstöður krufningar eru opinberar og dánarorsökin er ljós.

Það er greinilegt að Heath Ledger nýtur mikillar virðingar í Hollywood. Vinir hans úr leikarabransanum voru fljótir að standa vörð um minningu hans vegna umræðunnar um þetta myndband og fjöldi þeirra snerust til varnar honum og vildu að myndbandið yrði ekki sýnt. Í ljósi allra aðstæðna er óþarfi að kynda undir kjaftasögur og þess í stað beðið eftir þess að niðurstaðan verði ljós, sem verður á næstu dögum. Það er alveg óþarfi að slúðra meira um það en orðið er.

Hætt við að sýna myndband með Heath Ledger

Gullaldartónlist færð til nútímans af Magna

Alla mína ævi hefur tónlist hljómsveitarinnar Queen skipað mjög stóran sess í tónlistarsafninu mínu. Það líður varla sá dagur að Queen sé ekki í spilaranum, en stundum koma dagar þar sem nýja tónlistin verður meira áberandi. En samt er Queen alltaf til staðar. Þetta er einfaldlega grunnur alls annars. Mér finnst þetta alltaf fersk tónlist, sama hvort spilað er á köldum vetrardegi eða fögrum funheitum sumardegi. Eiginlega á sér alltaf tilgang og passar alltaf, á sér alltaf stað í hjartanu.

Það er heiðarlegt að segja að maður hafi eiginlega alist upp með þessari tónlist, hún var aldrei fjarri. Systur mínar spiluðu Queen í botni æ ofan í æ í denn á bernskuárum mínum, voru heitustu aðdáendur hljómsveitarinnar og Mercury sem ég á sennilega eftir að kynnast og það var ekki hægt annað en að taka eftir snilldinni. Hún síaðist inn í huga mér og eiginlega er aldrei skemmtilegra að upplifa tónlist en með lögum Queen og að horfa á tónleikana þeirra á Wembley sem eru auðvitað ógleymanlegt augnablik í sögu tónlistarinnar.



Freddie Mercury er einn af eftirminnilegustu söngvurum tuttugustu aldarinnar, hafði sterkan karakter og mikla nærveru sem söngvari. Söng af innlifun og frontaði þetta band með þeim hætti að ekki er hægt annað en að minnast persónunnar og bandsins sem eins hins öflugasta á sínum tíma. Tel hann hiklaust einn risanna í rokktónlistar síðustu áratuga. Þetta var hljómsveit sem markaði þáttaskil og svo mikið er víst að mörgum brá verulega þegar að hann dó, langt fyrir aldur fram, fyrir sautján árum. 



Mér finnst eitthvað svo innilega notalegt við það að spila Queen og það í botni, að sjálfsögðu. Þetta er klassi í tónlist síðustu áratuga, passar alltaf vel og hæfir eiginlega hvaða degi sem er. Klassi í gegn. Gott að Magni ætli að færa þessa gullaldartónlist í sinn búning og koma fram sem Mercury. Það verður sjón að sjá. Hlakka til að sjá hvernig að það kemur út.

Magni í hlutverk Freddy Mercury

Hillary og Obama semja frið í baráttunni

Það var greinilegt á kappræðum Barack Obama og Hillary Rodham Clinton í Kodak-höllinni, heimili Óskarsverðlaunanna, í nótt, að þau hafa tónað niður baráttu sína gegn hvoru öðru, eftir harkalegar persónulegar árásir síðustu vikurnar, en reyna þess í stað að horfa fram fyrir flokksslaginn. Þau gengu mjög langt gegn hvoru öðru í kappræðunum í Suður-Karólínu fyrir tíu dögum þar sem þau létu allt flakka og létu eins og John Edwards væri ósýnilegur.

Nú þegar að Edwards er endanlega horfinn á braut, þó flestir geti verið sammála því að hann hafi verið hreinn skuggi í baráttunni eftir töpin í Iowa og Suður-Karólínu, að þá er þetta endanlega orðið hið sögulega einvígi sem allir höfðu spáð í gegnum allt síðasta ár; einvígi fyrstu konunnar og fyrsta blökkumannsins með möguleika á Hvíta húsinu. Sumir telja þetta aðalslaginn í baráttunni um forsetaembættið. Það er óvarlegt að telja það, enda er engu að treysta með John McCain sem keppinaut demókrata. Það stefnir allt í að þetta verði hörð barátta um miðjufylgið allt fram að kjördegi eftir níu mánuði.

Persónulegar árásir Hillary og Obama gengu svo langt fyrir tíu dögum, með kappræðunum og þrumandi árásum á milli Obama og Clintons forseta, að efast var um hvort að þessi slagur gæti haldist á siðsamlegum nótum. Það vakti mikla athygli þegar að Hillary og Obama heilsuðust ekki einu sinni í þingsalnum í Washington fyrr í vikunni er Bush Bandaríkjaforseti flutti síðustu stefnuræðu sína og gaf þeim sögusögnum byr undir báða vængi að barátta þeirra væri orðin svo heiftúðug að hún gæti skemmt fyrir flokknum í forsetakosningunum í nóvember. Það þeirra sem tapaði myndi ekki leggja hinu lið í gegnum aðalslaginn mestallt árið vegna þess að ólgan væri svo mikil.

Það var engu líkara en að öll átök síðustu tveggja vikna og bakstungurnar á milli frambjóðendanna og maka þeirra hefðu ekki átt sér stað enda brostu og hlógu Hillary og Obama í takt í nótt. Stemmningin var kammó á yfirborðinu en undir niðri kraumaði þó. Þessi slagur er fjarri því búinn að mati flestra. Sumir ganga svo langt að tala um talningu upp á hvern þingfulltrúa og því slag fram á vorið. Tel að líkurnar á því séu þó að minnka. Nú þegar að ljóst er orðið að John McCain verður forsetaframbjóðandi repúblikana og enginn keppinauta hans geti í raun stöðvað hann er demókrötum það vel ljóst að þeir verða að klára sín mál fljótlega.

Er sammála mati Bob Schneider eftir kappræðurnar um að staðan er þannig að útkoman úr ofur-þriðjudegi muni skipta sköpum um það hver verði frambjóðandi demókrata. Samkvæmt könnunum er Hillary á sigurbraut og virðist ekki hafa skaðast af stuðningi Ted Kennedy og Caroline Kennedy Schlossberg við Obama. Auk þess virðist sem að Obama hafi ekki tekist í kappræðunum siðsamlegu í gær að segja af hverju ætti að kjósa hann frekar en Hillary, sem hefur þegar á hólminn kemur mun meiri reynslu en hann.

Staðan er heiðarlega séð með þeim hætti að Hillary leiðir slaginn og hefur sterkari stöðu en Obama er að reyna að ná forystunni. Honum tókst það ekki í þessum kappræðum og hefur takmarkaðan tíma til þess. Stemmningin er sú að demókratar verða að finna keppinaut gegn McCain fljótlega. Það er orðið ljóst hvernig fer í forkosningunum þar og því mun pressan verða á það nú að færa keppnina á næsta stig, alvöru baráttu um Hvíta húsið.

Settu upp silkihanskana