Uppsveifla á föstudegi

Mikið er það nú ánægjuleg tilbreyting að sjá jákvæðan viðsnúning á mörkuðum og vonandi er þetta aðeins upphafið á jákvæðum fréttum á næstunni. Eiginlega hefur það helst líkst svæsinni hryllingsmynd að fylgjast með mörkuðunum að undanförnu og þróunin í þessari viku helst líkst martröð. Því verða jákvæðu tíðindin alltaf miklu notalegri í svona ástandi.

Ekki er gott að spá um hvort uppsveiflan haldi áfram og botninum sé náð. Væntanlega mun þetta rokka upp og niður meira á næstunni og ekki öruggt með stöðugleikann. En jákvæðu dagarnir sannfæra allavega almenning að það mun birta upp um síðir, þegar við höfum tekið út timburmennina eftir fjármálafylleríið.

Allt á uppleið

Hryllingsfréttir á markaðnum

Sama er hvert litið er, allsstaðar eru fyrirtæki í erfiðleikum. Þeir eru þó mismiklir og erfitt að átta sig á því hversu slæm staðan er, þó vel sé ljóst að hún muni varla batna bráðlega. Ég vorkenni eiginlega mest Sindra á Stöð 2 að þurfa að mæta á hverjum degi með þessar hryllingsfréttir sem markaðsmálin eru og reyna að brosa meðan þær eru lesnar. Varla skemmtilegt verkefni.

Þegar traustar stoðir eins og Nýsir eru farnar að gefa sig er eðlilegt að spyrja sig hvaða fyrirtæki eigi góða daga í þessu mótstreymi. Fylleríið er svo sannarlega búið og timburmennirnir verða svæsnir í haust og sennilega mestallan vetur hið minnsta.

Nýsir á barmi gjaldþrots

Verðbréfahrun í kjölfar svarta sunnudagsins

Staðan á fjármálamörkuðum er ekki glæsileg á þessum morgni. Fallið á Lehman Brothers gefur til kynna hversu erfiðir tímar eru framundan. Hinn mikli reynslujaxl bandarískra efnahagsmála, Alan Greenspan, hefur spáð því að lægðin í Bandaríkjunum sé orðin það mikil að hún gerist aðeins einu sinni á öldinni. Hann spáir því að fallið muni því minna helst á svörtu mánudagana 1929 og 1987. Þegar farið að nefna gærdaginn svarta sunnudaginn.

Velti fyrir mér hvaða áhrif fall Lehman bræðra hafi hér á Íslandi. Væntanlega gerir hún Íslendingum æ erfiðar fyrir með lántökur. Fjárfestar á alþjóðavettvangi munu síður taka áhættur með lánveitingum til Íslendinga við þessar aðstæður. Annars er skjálftatíðnin á mörkuðum augljós um allan heim og algjör óvissa uppi.

Stóru tíðindin í endalokum Lehman Brothers eru þau að bankar ganga ekki lengur að því vísu að yfirvöld bjargi þeim. Eflaust eru þetta því nokkur þáttaskil í því sem koma skal.

Skjálfti á fjármálamörkuðum

Nær Eimskip því að verða hundrað ára?

Augljóst er að Eimskip riðar til falls. Björgólfsfeðgar ætla nú að reyna allt til að bjarga þessu forna veldi í íslenskri viðskiptasögu, sem þeir keyptu fyrir fimm árum í ævintýralegum viðskiptum. Mikill yrði skellurinn ef fyrirtækið færi á hausinn undir þeirra leiðsögn, en þeir hafa sofið allhressilega á verðinum með þá sem þeir hafa treyst fyrir stjórnun þess. Mikil eru mistökin.

Þegar Eimskip var stofnað árið 1914 var það kallað óskabarn þjóðarinnar. Mikill ævintýraljómi hefur verið yfir velgengni þess - merkileg saga er að baki. Hverjum hefði dottið í hug þegar Hörður Sigurgestsson lét af forstjórastarfi í Eimskip fyrir átta árum að innan áratugar yrði jafnvel ævintýrið mikla úti. Hörður skilaði mjög góðu búi þegar hann lét af störfum. Ljóst er að margt hefur farið á verri veg og öllu hefur verið sólundað í tóma vitleysu.

Eftir þingkosningarnar í fyrra velti ég því fyrir mér hvort Framsóknarflokkurinn næði að lifa fram að hundrað ára afmælinu árið 2016. Réttmæt spurning sem á enn vel við þegar Framsóknarflokkurinn nær ekki að notfæra sér kjöraðstæður til að endurreisa flokkinn við í skoðanakönnunum. Nú gildir hið sama um Eimskip. Strandar óskabarn þjóðarinnar á tíunda áratug starfsaldarinnar eða nær það að halda upp á aldarafmælið árið 2014?

Sex ár eru jafnan ekkert svo sérstaklega langur tími, en fyrir Eimskip í þessari stöðu er það kannski of langur tími til að tóra. Hver veit?

Björgólfsfeðgar tilbúnir að bjarga Eimskip

FL Group - In Memoriam

Ekki er hægt að segja annað en skammlíf saga FL Group hafi verið ævintýri líkust - fallið mikla varð þó dramatískt rétt eins og tímabundin velgengni Hannesar Smárasonar. Fyrir nokkrum árum vildu allir verða eins og Hannes - þetta var aðallínan í skaupinu 2006. Frægðarsól hans hneig til viðar og FL Group fuðraði upp.

Fjöldi sérfræðinga í viðskiptum hafa sagt söguna alla í mörgum orðum og í löngum skrifum, analíseraða í botn. Myndklippan um FL Group er hinsvegar alveg frábær og segir alla söguna á örfáum mínútum. Skylduáhorf, hvorki meira né minna!

Væri sagan af þessu kvikmynduð, með einkalífi aðalsöguhetjanna með, væri þetta örugglega eins og Dallas með Ewing-fjölskyldunni í forgrunni í miðju olíubraskinu og sukkinu.

Kannski væri tilvalið að Stöð 2 próduseri seríu um þetta yfirgengilega rugl með Jóni Ásgeiri sjálfum í gestahlutverki.

Inn og útum gluggann-viðskipti hjá Baugsfeðgum

Mjög áhugavert er að lesa viðskiptatilfærslurnar hjá Baugsfeðgum. En afhverju kemur þetta ekki á óvart? Þetta eru auðvitað svona ekta inn og út um gluggann-viðskipti. Hvað mun breytast? Eru fyrirtækin ekki að fara úr einum vasa yfir í annan hjá sama aðilanum? Get ekki betur séð. Það er fiffað til og frá svo hratt að meðaljóninn nennir ekki að fylgjast með.

Allt er þetta gert því Jón Ásgeir Jóhannesson getur ekki tekið á sig dóm eins og honum var gert í hæstarétti fyrir nokkrum vikum. Ekki eru nú allir svona heppnir að geta sleppt því að taka út sína refsingu en það eru ekki allir svo heppnir að eiga mikla peninga og geta búið til hjáleið frá dómskerfinu. Kannski er þetta aðdáunarvert á sinn hátt, enda eru ekki allir sem fá dóm á sig sem geta komist hjá því með því að flytja allt sitt hafurtask á erlenda grund.

Hitt er svo annað mál að Baugur er fyrir lifandis löngu orðið alþjóðlegt fyrirtæki og því þarf það varla að koma að óvörum að klippt sé á tengsl móðurfyrirtækisins á landið. Fyrirtækin hér eru einfaldlega bara færð í annan vasa því það hentar betur og FL Group fær á sig undarlega breytingu sem fáir skilja nema þeir allra innvígðustu í bransanum. En breytingarnar eru í sjálfu sér engar, þetta heitir á góðri íslensku fiff og hókus pókus tilfærslur. Svosem gaman að sjá svona sjónhverfingar á hásumri.

FL Group verður Stoðir

Fyrirsjáanleg hagræðing - Spron bjargað

Ekki kemur að óvörum að Kaupþing og Spron séu að sameinast. Þetta er aðeins fyrsti hlutinn af fyrirsjáanlegri hagræðingu á fjármálamarkaði í þeirri stöðu sem við blasir nú og eiginlega enn meira spennandi að fylgjast með atburðarásinni í kjölfarið. Hvaða hagræðing er næst á dagskrá?

Staða Spron við þessa sameiningu er sláandi miðað við það sem var að gerast fyrir ári. Þá voru viðskipti í gangi með bréfin í Spron á gengi um 20. Nú er Kaupþing að yfirtaka á gengi rétt um 4, 3,83. Þvílíkar sviptingar og ekki hægt að finna neitt orð til að lýsa þessari stöðu en björgunaraðgerðir. Staða Spron er ekki beysin er þessi samruni á sér stað og yfirtakan lítur út sem björgunarhringur.

Auðvitað er þetta bara byrjunin. Staða Sparisjóðanna er þannig að efast má um að þeir lifi af þessar breytingar. Sviptingar hafa verið innan þeirra að undanförnu og það er ekki búið enn. Varla verða margir eftir er árið líður í aldanna skaut. Hagræðing á fjármálamarkaði verður lykilorðið á næstunni og þetta aðeins fyrsta skrefið.

En mikið er þetta nú samt stórt skref og táknrænt um þá krepputíð sem verður sífellt augljósari. Stóra spurningin er svo bara hversu margir missi starfið hjá Spron. Hef heyrt töluna 200. Ekki er það fjarri lagi, spái ég.

Væntanlega er það bara byrjunin á hópuppsögnum í fjármálafyrirtækjum. Þó mikið hafi verið hagrætt nú þegar er það aðeins fyrsta skref í þessari tíð.

Kaupþing og SPRON sameinast

Eru bankarnir að fegra sjálfa sig í krísutíðinni?

Ekki er við því að búast að tíðindin um að bankarnir hafi hagnast um 80 milljarða króna vegna veikrar stöðu íslensku krónunnar styrki stöðu þeirra meðal almennings. Stóra spurningin er reyndar hvort bankarnir séu að fegra ársfjórðungsuppgjör sitt með gjaldeyrisviðskiptum. Varla mun það verða til að styrkja stöðu þeirra.

Almenningur í landinu fer brátt að finna vel fyrir vondri tíð, sannkallaðri krísutíð. Sumarið verður mörgum erfitt, en varla mun þó niðursveiflan koma endanlega fram fyrr en í haust. Flest bendir til að þá verði lendingin hörð og erfið, þegar eru merki um hvert stefnir og augljóst að hátt bensín- og matarverð eru fyrstu áþreifanlegu merkin um hvernig staðan sé fyrir fólkið í landinu. Fjöldauppsagnirnar hjá Icelandair eru því miður boðberi þess sem koma skal.

Þessar tölur og tíðindi um hvernig bankarnir styrkjast á falli krónunnar, styrkjast á því að eigur landsmanna og þeirra einkahagur fuðrar upp, er þeim ekki til vegsauka. Stóra spurningin verður hvernig bönkunum gangi að plumma sig í stöðunni og hvort ríkið muni verka þá upp eftir allt útrásarfylleríið síðustu árin, sem virðist hafa verið innistæðulausara en mörgum óraði fyrir.

Bankarnir fá 80 milljarða

Svarti dagurinn hjá Glitni - erfið uppstokkun

Þetta er svartur dagur hjá Glitni. Starfsmönnum sagt upp í kippum og kreppublærinn vofir yfir. Augljóst er að ekki telst hið traustasta í dag að starfa í fjármálafyrirtæki. Sú svarta tíð sem ríkir á fjármálamarkaði í dag leiðir af sér að það er ótryggt um stöðu mála og það hefur blasað við vikum saman að það komi til uppsagna og uppstokkunar í þeim geira.

Auðvitað er það alltaf kuldalegt og erfitt að vera í þeim bransa sem er á niðurleið og vita að það á að stokka upp - það vill enginn verða fyrir þeim niðurskurði. Hið versta í þessu er að flestir vita að þetta er ekki endapunktur hagræðingar og uppstokkunar. Búast má við að tekið verði á bruðlinu í kringum þessi fyrirtæki og horft í hvert horn eftir hagræðingarleiðum og ekki útilokað að fleirum verði sagt upp. Óvissan er mikil og ekki hægt annað en vorkenna þeim sem verða fyrir því.

Var fyrir nokkrum vikum á fundi með forstjóra í fjármálafyrirtæki. Þar skipti hann starfsmönnum í þrjá hópa; þann fyrsta sem væri eðalstarfsfólkið á vinnustaðnum, öðrum í miðlungshóp sem stæði sig ágætlega en væri að fljóta í og með á afrekum fyrsta hópsins og svo þeim þriðja sem væri sísta starfsfólkið sem væri að fljóta á því góða frá báðum efri hópunum. Eflaust kemur uppstokkun fyrst niður á lægri hópum þeirrar greiningar þegar sverfir að. Haldið er í toppfólkið en hinir mæta afgangi og eru fyrst skornir niður.

Þá reynir virkilega á góðu verkin í fyrirtækinu og hverjir standa sig. Farið hefur verið með uppsagnirnar í bönkunum, sem voru hafnar fyrir misseri síðan, hálfpartinn sem mannsmorð. Mörgum uppsögnum var lokið með starfslokasamningum svo að lítið var rætt um uppstokkanir. Öðrum er boðið að taka á sig lægri laun og þeir ganga svo út. Fyrir suma verður uppsögnin og uppstokkun á vinnustaðnum skiljanlega mjög erfið, enda er kuldalegt fyrir alla að vera sagt upp í svona tíðarfari.

En í öllum breytingum felast viss tækifæri. Vonandi er hið fornkveðna rétt að góðu fólki séu allir vegir færir, meira að segja í kuldatíð.

88 sagt upp hjá Glitni

Óprúttið hótelplott um skortstöðuna í Íslandi

Það er alveg stórmerkilegt að lesa greinina í Financial Times og fá smá innsýn í plottpælingar alþjóðlegu peningamannanna með íslensku bankamönnunum á 101 hótel í upphafi ársins. Er þjóðsögu líkast. Fer ekki á milli mála að þarna eru komnir þeir óprúttnu aðilar sem Davíð Oddsson, seðlabankastjóri, gerði að umtalsefni í ræðu sinni á ársfundi Seðlabankans.

Peningamennirnir í útrásinni hafa talað digurbarkalega og farið langt í landvinningum. Nú virðist stólað á að ríkið komi þeir til bjargar á örlagastundu. Hratt flýgur stund í gleðinni, segir maður nú bara. Eftir allar sælustundirnar, bruðlið og peningaplottið virðist komið að því að hægja verði á ferðinni eftir mikla keyrslu. Fróðlegt verður nú að sjá hvernig það verður allt saman er yfir lýkur.

Þessi plottsaga af hótelinu jaðrar við frásögn í skáldsögu. Hún er þó eflaust merkilega sönn - innsýn í heim þar sem spilað er upp á mikla hagsmuni.

Allir taka skort í Íslandi