Er Tony Blair á leið til Brussel?

Það kemur ekki að óvörum að sögusagnir hermi að Tony Blair, fyrrum forsætisráðherra Bretlands, verði fyrsti forseti Evrópusambandsins. Allt frá því að Blair hvarf af hinu pólitíska sviði í júní eftir áratug í Downingstræti hefur hann verið nær ósýnilegur. Val á honum sem sáttasemjara kvartettsins í Mið-Austurlöndum hefur ekki markað hann sem lykilspilara á alþjóðavettvangi af þeim skala sem stjórnmálaleiðtogar, og væntanlega hann sjálfur, ætluðu sér. Til þess er hann bæði of umdeildur og vald hans einfaldlega ekki nógu mikið í slíku embætti.

Það hefur lengi verið talað um það hvort að Tony Blair myndi enda sem einskonar alþjóðaforseti Evrópusambandsins. Sá orðrómur hefur staðið meira og minna frá árinu 2004, er þess sáust fyrst merki að Blair ætlaði ekki að leiða Verkamannaflokkinn í fjórðu þingkosningarnar í röð. Hann var allan valdaferil sinn mikill talsmaður ESB-samstarfsins og var annt um þann vettvang, mun frekar en Gordon Brown væntanlega. Örlögin höguðu því einmitt svo til að síðasti blaðamannafundur Blairs á valdaferlinum var einmitt í Brussel, rúmum sólarhring áður en hann lét af leiðtogaembætti í flokknum, helgina áður en hann sagði af sér.

Það voru mikil viðbrigði fyrir Tony Blair að hætta sem forsætisráðherra og flokksleiðtogi, eflaust mun meiri en hann gerði sér grein fyrir. Það hefur verið öllum ljóst að sviðsljós fjölmiðla hefur ekki verið mikið á honum í nýju hlutverki. Staðan sem hann gegnir hefur ekki verið það hlutverk aðalleikara á alþjóðavettvangi sem hann eflaust taldi að fylgdi titlinum. Fjölmiðlar hafa mjög lítið fjallað um verkefni hans og umfram allt skortir honum alvöru völd til að gera eitthvað stórvægilegt. Í ofanálag er Blair of markaður sögulega af miklum hitamálum til að vera einhver allsherjarreddari á þessu svæði. Það hefur umfram allt sést af stöðu mála eftir að Blair tók við embættinu.

Skarð Blairs var mjög mikið fyrir breska fjölmiðla sérstaklega, enda hafa þeir lengi hossað honum, sérstaklega fyrir Íraksstríðið og sumir allt til endalokanna meira en aðrir. Blair hefur verið maður sviðsljóssins, tilbúinn til að gera allt fyrir spinnið, plottið og myndavélablossana. Athyglin hefur líka verið honum mikilvæg. Brown er maður annarrar gerðar, hann er mikill hugsuður en um leið meiri pólitíkus á bakvið tjöldin og er mun litlausari sem persóna en hinn litríki Blair sem sjarmeraði Breta fyrir áratug og var lengi vel dálæti þeirra, stolt og yndi. Eða allt þar til að hans glampi hvarf með sprengjublossunum í Bagdad.

Það er því ekki óeðlilegt að Blair horfi til Brussel til að fá pláss við sitt hæfi, að eigin mati, og flestir þjóðarleiðtogar ESB-landanna kannast vel við Blair, enda hefur hann starfað með þeim flestum. Það verður áhugavert að sjá hvort að Blair muni enda sem allsherjarhöfðingi í Evrópu með aðsetur í Brussel og yfirgefa hið valdalitla embætti sem hann hefur gegnt frá flutningunum úr Downingstræti.

Blair kann að verða fyrsti forseti Evrópusambandsins

Skammlíft hjónaband með 58 ára aldursmun

Ekki stóð hún lengi hjónabandssælan hjá hinni 82 ára gömlu Adelfu og hinum 24 ára unga Reinaldo. Innan við mánuði eftir að þetta umdeilda hjónaband, sem einkenndist fyrst og fremst af 58 ára aldursmun hjónanna, hófst er Adelfa látin. Brúðkaupið sem var að mestu óformlegt vakti heimsathygli, enda ekki beinlínis á hverjum degi sem að tvær gjörólíkar kynslóðir sameinast með þessum hætti.

Reinaldo hafði verið fjölskylduvinur Adelfu frá því að hann var strákur og verið undir eftirliti hennar í fjöldamörg ár. Ástin þeirra á milli var greinilega heit og milli þeirra höfðu verið tilfinningar, heitar mjög, um nokkurra ára skeið. Brúðkaupið vakti enn einu sinni umræður um hvort aldursbilið skipti raunverulegu máli í ástarsambandi. Oft hefur þó verið sagt að ástin brúi ólík landamæri, þar á meðal aldursmörkin.

Einhverjar kjaftasögur munu eflaust heyrast þess efnis að Reinaldo hafi misnotað sér stöðu hinnar gömlu konu og hafi viljað eignast arf eftir hana, aðrir tala um að ástin hafi fengið snöggan endi án þess að hjónabandið fengi að blómstra. Það kom vel fram þegar að þau giftu sig að ástin var ósvikin. Eitt er þó víst að Reinaldo erfir nú allar eigur eiginkonunnar, sem hann fékk þó aðeins að njóta í um mánuð.

Ætli að það muni ekki langur tími líða áður en við heyrum af hjónabandi með tæplega sex áratuga aldursmun þeirra sem giftast. En eflaust er það eilíft hitamál hvort að aldur sé afstætt hugtak þegar að kemur að giftingu og auðvitað ástinni sjálfri.

82 ára gömul brúður er látin

Sorglegar fréttir frá Portúgal

Það var mjög sorglegt að sjá morgunfréttirnar á Sky í morgun og heyra af slysinu á ströndinni í Sagres á Algarve í Portúgal. Þetta var skiljanlega fyrsta fréttin á bresku stöðvunum og farið yfir stöðu mála. Það sem vakti mesta athygli mína var að þau voru nafngreind strax í fyrstu frétt, sem ég sá allavega. Veit ekki hvaða reglur gilda svosem um nafnbirtingar þarna, en þetta vakti athygli mína.

Sá líka viðtöl við heimamenn þarna sem greinilega hafa kynnst því vel hversu ægifögur ströndin getur verið. Þarna hafa áður verið slys að mér skilst. Það er reyndar vandfundnir fallegri staðir á yndislegum degi en strendurnar á Algarve-svæðinu.

En fegurðin sem þar er getur breyst í viðsjárverðar hættur eins og hendi sé veifað. Það er vonandi að þetta slys verði víti til varnaðar hvað það varðar að sjórinn getur orðið hættulegur í vissum aðstæðum.

Hjón drukknuðu er þau reyndu að bjarga börnunum sínum

Systkinin Björn og Valgerður saman á Alþingi

Systkinin Björn Bjarnason, dómsmálaráðherra, og Valgerður Bjarnadóttir, varaþingmaður Samfylkingarinnar, sitja nú saman á Alþingi. Það gerist ekki á hverjum degi að systkini sitji saman á þingi fyrir tvo flokka. Síðast gerðist það er hálfbræðurnir Gunnar Birgisson, bæjarstjóri í Kópavogi, og Kristinn H. Gunnarsson, þingflokksformaður Frjálslynda flokksins, sátu saman á þingi 1999-2005, þá báðir í stjórnarliðinu.

Þar áður held ég að það hafi síðast gerst er systkinin Guðjón Arnar Kristjánsson og Jóna Valgerður Kristjánsdóttir voru saman stutt á þingi kjörtímabilið 1991-1995; Guðjón Arnar fyrir Sjálfstæðisflokkinn en Jóna Valgerður fyrir Kvennalistann. Í seinni tíð man ég bara eftir tveim systkinum á þingi, en bæði voru þau fyrir sama stjórnmálaflokkinn; í fyrra tilfellinu voru það Ingibjörg Pálmadóttir og Ísólfur Gylfi Pálmason sem voru á þingi eins og flestir muna fyrir Framsóknarflokkinn, en þau voru samferða á þingi í sex ár, 1995-2001, er Ingibjörg sagði af sér ráðherraembætti og þingsæti.

Í hinu seinna eru það bræðurnir Guðmundur Árni Stefánsson og Gunnlaugur Stefánsson, sem sátu saman á þingi í tvö ár, 1993-1995, fyrir Alþýðuflokkinn. En það eru sannarlega ekki mörg dæmi um að systkin hafi verið saman á þingi og í tveim ólíkum flokkum, þó vissulega séu Björn og Valgerður bæði í stjórnarliðinu. Valgerður kvæntist árið 1970, Vilmundi Gylfasyni, sem varð einn af litríkustu stjórnmálamönnum á vinstrivæng íslenskra stjórnmála á seinni hluta 20. aldar. Valgerður fylgdi Vilmundi í hans pólitísku verkefnum allt þar til yfir lauk með stofnun Bandalags jafnaðarmanna, en Vilmundur lést í júní 1983, langt um aldur fram.

Framboð Valgerðar í prófkjöri Samfylkingarinnar fyrir tæpu ári vakti nokkra athygli og hún varð þar í tíunda sætinu. Ég verð að viðurkenna að ég hafði beðið lengi eftir því að Valgerður færi í framboð, en ég kynntist henni fyrst sumarið 1996 er hún stýrði forsetaframboði Péturs Kr. Hafsteins en ég var í baklandi hans. Þá sá ég vel sjálfur hversu gríðarleg kjarnakona hún er. Hún er bæði vinnusöm og traust í öllum verkum, en í þeim efnum eru þau lík systkinin Björn og Valgerður svo sannarlega. Eftir áralanga þátttöku Völu í bakgrunni stjórnmálanna verður áhugavert að sjá hana loks á þingi.

Einnig hefur Erla Ósk Ásgeirsdóttir, formaður Heimdallar, tekið sæti á þingi nú. Fagna ég því að bætist í hóp ungliða Sjálfstæðisflokksins á Alþingi. Verður áhugavert að fylgjast með því hvaða mál Erla Ósk muni leggja fram á þingi á meðan að hún situr á þingi fyrir Birgi Ármannsson.

Alþingiskonum fjölgar um þrjár

Merkileg tíðindi af skjálftahrinum

Það eru mjög merkileg tíðindi að heyra það mat Páls Einarssonar að hin langvarandi skjálftahrina á hálendinu sem hefur staðið meira og minna allt þetta ár stafi fyrst og fremst af myndun Hálslóns. Virðist með því staðfest orð Guðmundar Sigvaldasonar, jarðfræðings, sem varaði við þessari þróun á fundi fyrir einum sex til sjö árum.

Það er auðvitað öllum ljóst að Ísland er land sem ávallt er í mótun en það er auðvitað visst áhyggjuefni ef þetta er þróun mála. Páll sem er einn af okkar færustu jarðeðlisfræðingum spáir áralöngum óróa á þessu svæði og jafnvel langvinnum eldgosum en þó varla tilkomumiklum. Það verður áhugavert að sjá þróun þessa.

Eins og við höfum svo oft verið minnt á lifum við á landi sem hefur verið í mótun um aldir. Eldgos hafa sýnt okkur það vel og nægir þar helst að minnast eldgossins einstaka á Bárðarbungu fyrir áratug sem varð undanfari Skeiðarárhlaups sem flestum er í minnum haft vegna í senn tilkomumikilla og skelfilegra eftirmála. Svipmyndir þess eru okkur öllum í huga.

Nú styttist óðum í að Kárahnjúkavirkjun fari á fullt í raforkuframleiðslu og vinnutíma þar ljúki. Það hefur verið talað árum saman um mögulegar afleiðingar hinna miklu framkvæmda á hálendinu. Varað hefur verið harkalegum afleiðingum og kvikuhreyfingum á svæðinu. Það verður sannarlega áhugavert að sjá hvað framtíðin ber í skauti sér á þessu svæði.

Jarðskjálftar við Upptyppinga benda til kvikuhreyfinga

Hillary á sigurbraut - spenna hjá repúblikunum

Það liggur orðið nokkuð ljóst fyrir að Hillary Rodham Clinton verði frambjóðandi demókrata í forsetakosningunum í Bandaríkjunum eftir tæpt ár. Þrem mánuðum fyrir upphaf forkosninga demókrata er staða Hillary orðin svo sterk að vandséð verður að einhver muni ná að skáka henni. Það þarf þá margt að breytast á þeim vettvangi á þeim tólf vikum sem eru til stefnu. Munurinn á milli hennar og keppinautanna er að aukast frekar en hitt og fáir trúa orðið að Barack Obama eigi séns.

Mesta stuðið hefur verið á milli Hillary og Obama undanfarna mánuði. Ég held að það sé ekki ofsögum sagt að telja að annað þeirra verði frambjóðandi demókrata. Held að möguleikar Edwards séu þó næstir því, hinir eiga einfaldlega ekki séns og það verður áhugavert að sjá hversu hratt byrjar að saxast niður af hópnum þegar að líður á janúarmánuð og harkan hefst fyrir alvöru með forkosningunum. Obama hefur skotið talsvert á Hillary, þó undir rauðri kratarós frekar en hitt en það er að færast harka í leikinn og greinilegt að Obama er dauðhræddur um að Hillary taki þetta með trompi er yfir lýkur.

Margir demókratar líta auðvitað á Hillary og Obama sem draumateymi í forsetakosningunum eftir rúmt ár. Sjálfur hefur Obama þó neitað því alfarið að taka boði um að verða varaforsetaefni Hillary og ég held að enginn hafi lagt í að spyrja Hillary að því hvort hún tæki að sér aukahlutverk með Obama í frontinum. Staðan er einfaldlega þannig núna að það leggur enginn í það, enda eru möguleikar Hillary mun betri og hún myndi ekki taka varaforsetahlutverk að sér. Tapaði hún slagnum úr því sem komið er í stöðunni myndi það tákna endalok stjórnmálaferils hennar. Það er upp á allt eða ekkert að spila fyrir hana í þessari stöðu.

Um helgina sýndu kannanir að helmingur landsmanna getur ekki hugsað sér að kjósa Hillary Rodham Clinton. Þetta gæti orðið sterkasta vopn andstæðinga Hillary í baráttunni síðustu vikurnar. Þeir munu væntanlega klifa æ meir á því að hún geti jafnvel náð að verða frambjóðandi demókrata en eigi ekki séns á forsetaembættinu sem slíku, til þess sé hún of umdeild. Það má allavega sjá það fyrir að það verði það sem þeir muni helst nota til að reyna að klóra í bakkann. En heilt yfir tel ég ekki í spilunum að einhver stoppi Hillary. Um tíma töluðu margir um Obama sem sterka manninn gegn Hillary. Hann er ekki að ná að skáka henni.

Það virðist helst spurt um það í Bandaríkjunum nú hver verði keppinautur Hillary um forsetaembættið. Það verður mikil spenna um það hver verði forsetaframbjóðandi Repúblikanaflokksins að þessu sinni. Fjórir frambjóðendur eiga séns að því er virðist; Rudy Giuliani, Fred Thompson, Mitt Romney og John McCain. Er styttist í forkosningarnar hefur Giuliani enn ráðandi stöðu að því er virðist. Forskot hans hefur þó minnkað nokkuð. Enn virðast harðir hægrimenn vera án framlínuframbjóðanda. Helst virðist horft til Romney og Thompson, en í raun virðist ljóst að næsti frambjóðandi flokksins hafi aðra grunnstefnu en Bush.

Skoðanakannanir vestanhafs benda til þess að við fáum að sjá að ári þann pólitíska slag sem stefndi svo lengi vel í að yrði sviðsettur í New York árið 2000; keppni milli Hillary Rodham Clinton og Rudolph Giuliani. Þau standa sterkast að vígi. En eins og staðan er núna er alls óvíst hver verði fulltrúi repúblikana í kosningunum. Þar gnæfir enginn einn yfir þó Giuliani leiði vissulega í könnunum. Forskot Hillary meðal demókratanna er það mikið flestir telja hana örugga alla leið í lokabaráttuna. Enda er sótt að henni bæði innan eigin raða sem og annarsstaðar. Hún er umdeild.

Það stefnir í spennandi forsetakosningar á næsta ári. Einn óvinsælasti forseti bandarískrar stjórnmálasögu heldur brátt inn í pólitíska sólsetrið heima í Texas og stefnir í miklar breytingar í Washington hvernig sem fer í baráttunni um Hvíta húsið. Repúblikanar gætu vel stokkað sig hressilega upp með brotthvarfi bæði Bush og Cheney af pólitíska sviðinu. Hverjir svo sem mætast að lokum á örlagadeginum 4. nóvember 2008 má fullyrða að næsti forseti Bandaríkjanna verði harla ólíkur þeim núverandi.

Helmingur bandarískra kjósenda vill alls ekki Hillary sem forseta