Eru Stuðmenn búnir að vera?

Um fátt hefur verið meira rætt undanfarna daga en frammistöðu Stuðmanna á afmælistónleikum Kaupþings. Þeir áttu væntanlega að vera hið öfluga lokaatriði en þeir féllu mjög í skuggann af öðrum atriðum og þóttu koma með nýjungar í spilamennsku sinni sem féllu ekki í kramið. Þar komu þeir saman með athyglisverða tilraunamennsku, þ.e.a.s. sem band án gítarleikara og undirstaðan voru þrjú hljómborð og trommur.

Það er greinilegt að margir velta því fyrir sér hvort komið sé að endalokum á löngum og um margt farsælum ferli Stuðmanna, sem hefur verið starfandi með mannabreytingum allt frá árinu 1975 eða frá því að Sumar á Sýrlandi, sem var mikil tímamótaplata, kom út. Það leikur enginn vafi á því að brotthvarf Ragnhildar Gísladóttur úr Stuðmönnum árið 2005 breytti hljómsveitinni mikið og nú nýlega hefur Þórður Árnason, gítarleikari hljómsveitarinnar, yfirgefið skipið og horft í aðrar áttir. Það er því kominn losarabragur á Stuðmenn.

Það er óumdeilanlegt að lokaatriðið á tónleikunum sem áttu að vera hápunktur urðu það ekki. Hápunkturinn var atriði Bubba Morthens, þá var mesta stemmningin og allir tóku undir, og Todmobile, þar sem mikill kraftur var á sviðinu. Stuðmenn féllu í skuggann og komið var með nýjungar sem lofuðu hreinlega ekki góðu. Þeir voru að mínu mati sem skuggi hjá sjón þó vissulega sé Egill Ólafsson alltaf góður söngvari. Undirspilið var ekki til að hrópa húrra fyrir og atriðið féll að verulegu leyti. Auk þess var lagavalið engan veginn nógu gott og hefði sveitin átt að einblína frekar á þekktari lög sín einvörðungu.

Bæði voru Stuðmenn án söngkonu, en ég held að Birgitta Haukdal hafi verið með þeim sem söngkona um nokkuð skeið, og gítarleikara. Reyndar er orðið nokkuð langt síðan að ég hef farið á ball með þeim og brá svolítið við þetta atriði. Undirspilið féll og sumt annað klikkaði líka. Eftir stóð vissulega reynt band en það bar það eiginlega ekki með sér. Sem lokaatriði olli þetta sárlegum vonbrigðum og ég held að fleiri en ég séu hálffúlir vegna þess sem þarna var kynnt, nýjungar sem ég tel að feli eiginlega frekar í sér dauða sveitarinnar en margt annað.

Það er von að spurt sé: eru Stuðmenn búnir að vera? Var þetta svanasöngurinn? Framtíð Stuðmanna hlýtur að teljast stórt spurningamerki.

Þess má geta að til hliðar við Egil Ólafsson á myndinni með færslunni eru Ragnhildur og Þórður, sem bæði hafa nú hætt í Stuðmönnum.

Sambandsþyngsli í kastljósi fjölmiðla í Hollywood

Það líður varla sá dagur að sögur berist af ástarsamböndum leikara í Hollywood, sambandsvandræðum og eða hjónaskilnuðum þar. Það hefur lengi verið svo að ástarblossinn kviknar og slökknar á víxl í kvikmyndaborginni Los Angeles og ófáar eru sögurnar af því öllu. Það eru þó fá sambönd sem þola til lengdar þunga frægðarinnar og þau eru mun fleiri samböndin sem hafa slitnað í kastljósi fjölmiðlanna rétt eins og þau hófust þannig.

Held að það ástarsamband Hollywood sem hafi lifað einna lengst í gegnum ólgusjói fjölmiðlaathyglinnar sé samband leikaranna Paul Newman og Joanne Woodward. Þau kynntust fyrir hálfri öld við gerð kvikmyndarinnar The Long Hot Summer, sem er nú til dags helst minnst fyrir ástarblossann sem kviknaði milli aðalleikaranna frekar en frábærleika sinn. Þau giftust árið 1958, nokkrum vikum áður en Joanne hlaut óskarinn fyrir fræga og margflókna túlkun sína á Eve White í The Three Faces of Eve.

Paul Newman telst einn þekktasti leikari sinnar kynslóðar. Hann varð þó að bíða í þrjá áratugi lengur en eiginkona sín eftir óskarnum, en hann vann óskarinn seint og um síðir fyrir túlkun sína á Eddie Felson í framhaldsmynd The Hustler, The Color of Money, árið 1987, hafandi tapað sjö sinnum í röð áður. Á sömu hátíð fékk hann ennfremur heiðursóskarinn og fékk mannúðarverðlaun akademíunnar innan við áratug síðar, en verk hans á þeim vettvangi hafa verið fræg. Eins og flestum er væntanlega kunnugt hefur hann gefið stærsta hluta ágóðans fyrir matvæli í sínu nafni til mannúðarmála.

Það hefur jafnan verið sagt að Joanne Woodward hafi fórnað leikferli sínum fyrir sambúðina með Paul Newman. Hún var talin sterk leikkona á sínum tíma, hélt áfram leik en fórnaði mjög miklu fyrir heimili sitt og fjölskyldulíf. Hún lék í nokkrum stórmyndum eftir 1960 en hefur haldið sig til hlés síðustu árin. Hún lék á móti eiginmanni sínum í fjölda góðra mynda þó sennilega sé samleikur þeirra í Mr. and Mrs. Bridge fyrir tæpum tveim áratugum eftirminnilegastur að mínu mati. Fyrir þá mynd fékk Woodward óskarsverðlaunatilnefningu en tapaði fyrir Kathy Bates sem átti rafmagnaðan stórleik í Misery.

En það hafa ekki öll sambönd verið jafnfarsælt og það sem Newman og Woodward byggðu upp. Flestir muna eftir fjölmiðlavænu sambandi Tom Cruise og Nicole Kidman sem flestir töldu skothelt í gegn. Það sprakk í loft upp með hvössum fjölmiðlayfirlýsingum árið 2001, ári eftir að þau brostu í gegnum tárin saman þegar að Tom Cruise tapaði óskarnum enn eina ferðina, þá fyrir Sir Michael Caine. Síðan hefur Nicole Kidman orðið mun sterkari leikkona en Tom Cruise sem hefur sigið nokkuð, en Kidman tókst fyrir nokkrum árum að vinna óskarinn, sem var markmið Cruise með mjög áberandi hætti.

Svo er auðvitað samband Ethan Hawke og Umu Thurman sem getið er í meðfylgjandi frétt. Það hélst saman mjög lengi vegna þess að þau sinntu saman heimilinu og héldu saman hópinn, fóru saman á tökustaði og voru eitt. Það sprakk þó að lokum vegna ytri fjölmiðlaþunga og framavona beggja. Lítill vafi leikur þó á því að Uma Thurman var sterkari leikarinn í sambandinu og Hawke vildi ekki fórna sér fyrir þann feril. Sama gerðist hjá Reese Witherspoon og Ryan Phillippe fyrir nokkrum mánuðum, þó framhjáhald hafi vissulega spilað inn í. Eftir að Witherspoon fékk óskarinn féll Phillippe endanlega í skugga hennar.

Veröldin í þessum bransa athygli og stjörnuglampa er oft skondin. En það er þó sammerkt með mörgum þar að samböndin sem verða til vilja oft deyja í sama glampa. Það er kannski ekki undarlegt þegar að sambandið endar sem átakapóll um athygli og hvort fái stærri skerf af glampanum sem í spilinu er.

Framinn varð hjónabandinu að falli

Prestar vilja staðfesta samvist samkynhneigðra

Ég verð að viðurkenna að það kemur mér nokkuð á óvart hversu afgerandi prestar virðast styðja að veita heimild til að staðfesta samvist samkynhneigðra. Niðurstaða þessarar skoðanakönnunar hlýtur að teljast afgerandi, enda 2/3 presta skv. henni hlynntir þessu. 

Tekist hefur verið á innan þjóðkirkjunnar um þessi mál árum saman, en eins og flestir vita var tillaga presta og guðfræðinga um að prestum yrði heimilað að annast hjónavígslu samkynhneigðra felld á prestastefnu á Húsavík í apríl.

Þessi niðurstaða segir sína sögu að mörgu leyti. Tímarnir virðast vera að breytast og þunginn í þá átt að horfa fram á veginn virðist ekki síður vera kominn til sögunnar innan stofnana þjóðkirkjunnar en á öðrum stöðum. Það verður fróðlegt að sjá hver staða málsins verður á næstunni.

Eins og sást á prestastefnu í vor var til staðar blokk innan þjóðkirkjunnar sem vildi fara alla leið. Þessi könnun sýnir að þessi skoðun er almennari innan kirkjunnar en mörgum hefði sennilega órað fyrir.

Meirihluti presta hlynntur heimild til að staðfesta samvist

Natascha og Stockholm syndrome

Það hefur ekki farið framhjá neinum að austurríska stúlkan Natascha Kampusch, sem haldið var fanginni í um áratug var illa haldin af Stockholm syndrome er yfir lauk. Eftir prísundina vorkenndi hún allra mest þeim sem hafði rænt henni og haldið henni fanginni. Fyrir þá sem ekki vita á nafngiftin fyrirmynd sína í bankaráninu í Kreditbanken í Stokkhólmi í ágúst 1973. Þar héldu bankaræningjar fjölda fólks sem gíslum sínum í fimm daga.

Að bankaráninu loknu snerust gíslarnir til varnar fyrir þá sem héldu þeim föngnum og höfðu gjörsamlega verið heilaþvegnir. Alla tíð síðan hefur nafngiftin yfir tilfelli af þessum toga verið kennd við ránið athyglisverða í Stokkhólmi. Það má svo sannarlega fullyrða að fyrst að hægt sé að heilaþvo fólk í gíslingu eftir fimm daga yfirráð sé staðan enn verri þegar að fimm ár eru liðin. Það sást vel fyrr á þessu ári er Shawn Hornbeck slapp úr áralangri prísund Michael Devlin.

Natascha Kampusch var svo þungt haldin af Stokkhólms-heilkenninu að hún syrgði manninn sem hélt henni í tæpan áratug sem gísl sínum er hún vissi að hann hefði fyrirfarið sér. Hún reyndar stakk hann af en hún hafði greinilega lifað sama lífi og Shawn Hornbeck í langan tíma. Hún var undir stjórn viðkomandi og heilaþvegin af drottnun hans. Þetta eru skelfileg örlög og sennilega eitt frægasta umhugsunarefni sálfræðinnar. Drottnun af þessu tagi er skelfileg og umhugsunarverð að öllu leyti.

Eitt frægasta fórnarlamb Stokkhólms heilkennisins er auðjöfraerfinginn Patty Hearst. Henni var rænt og haldið sem gísl í þónokkurn tíma. Hún varð svo heilaþvegin að hún gekk til liðs við þá sem rændu henni og var þátttakandi í ráni með þeim. Sorgleg örlög.

Natascha Kampusch segist vorkenna þeim sem hélt henni fanginni