Verður Þorgerður Katrín ráðherra í lykilráðuneyti?

Einn stærsti sigurvegari alþingiskosninganna var Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir, varaformaður Sjálfstæðisflokksins. Hún leiddi flokkinn til glæsilegs sigurs í Suðvesturkjördæmi. Þar tókst að ná helmingi þingsæta kjördæmisins og tryggja kjör kjarnakonunnar Ragnheiðar Ríkharðsdóttur, bæjarstjóra í Mosfellsbæ, á þing. Þorgerður Katrín leiddi að mörgu leyti gjörbreyttan framboðslista frá vorinu 2003. Af sex efstu vorið 2003 voru aðeins Þorgerður Katrín og Bjarni Benediktsson eftir. Nýir þingmenn Sjálfstæðisflokksins í Kraganum eru því fjórir alls.

Staða Þorgerðar Katrínar Gunnarsdóttur innan Sjálfstæðisflokksins styrkist mjög í ljósi þessara úrslita. Hún er auðvitað í ljósi stöðu sinnar örugg um ráðherrastól og svo gæti farið að kjördæmið hlyti annan ráðherrastól. Þetta er sterkasta vígi Sjálfstæðisflokksins, staða hans á Kragasvæðinu er auðvitað mjög sterk á sveitarstjórnarstiginu og öllum ljóst að hann er þar í fararbroddi. Það þurfti því varla að koma að óvörum að flokkurinn hefði innistæðu fyrir sex þingsætum, en samt sem áður flokkast þessi úrslit undir mikinn sigur flokksins á svæðinu og kórónar sterka stöðu Þorgerðar Katrínar ennfremur. Það blasir við öllum sem líta á úrslitin og stöðu mála.

Fyrir fjórum árum var mikið talað um stöðu Þorgerðar Katrínar í ráðherrakapal. Margir töldu að hún yrði ekki ráðherra þá, enda skipaði hún fjórða sætið á lista Sjálfstæðisflokksins í Kraganum 2003. Þá hafði hún barist fyrir prófkjöri á svæðinu en það ekki orðið ofan á og efstu fjögur sætin óbreytt frá framboðslista í Reykjaneskjördæmi hinu forna árið 1999. Þrátt fyrir það ákvað Davíð Oddsson að velja Þorgerði Katrínu á ráðherralista sinn. Hann ákvað að Þorgerður Katrín skyldi verða menntamálaráðherra á gamlársdag 2003 og sló af Tómas Inga Olrich. Þorgerður Katrín var tekin framfyrir bæði Sigríði Önnu Þórðardóttur og Gunnar I. Birgisson, sem voru fyrir ofan hana á lista.

Staða Þorgerðar Katrínar er önnur nú. Stór spurning sem fylgir ráðherrakapal Sjálfstæðisflokksins að þessu sinni er hvort að hún taki sæti í lykilráðuneyti að þessu sinni. Lykilráðuneyti eru eins og flestir vita, auk forsætisráðuneytis, utanríkis- og fjármálaráðuneyti. Aðeins ein kona hefur skipað sæti í lykilráðuneyti fram að þessu, en það er Valgerður Sverrisdóttir, fráfarandi utanríkisráðherra, sem varð fyrsta konan á stóli utanríkisráðherra fyrir tæpu ári, þann 15. júní 2006. Nú þegar er ljóst að Ingibjörg Sólrún Gísladóttir, formaður Samfylkingarinnar, skipar sæti í lykilráðuneyti en óvissa er um hvort sætið hún skipi. Óvissa er þó yfir hvort að Þorgerður Katrín færist upp í hinn stólinn.

Þegar að Árni M. Mathiesen varð fjármálaráðherra í september 2005, við endalok stjórnmálaferils Davíðs Oddssonar, var staða mála önnur. Árni var leiðtogi Sjálfstæðisflokksins í Suðvesturkjördæmi og fyrsti þingmaður kjördæmisins og Þorgerður Katrín skör neðar sett. Síðan hefur Þorgerður Katrín orðið varaformaður Sjálfstæðisflokksins og tekið við leiðtogastöðunni af Árna í Suðvesturkjördæmi. Þorgerður Katrín varð varaformaður flokksins, mánuði eftir að Árni varð fjármálaráðherra, á landsfundi Sjálfstæðisflokksins haustið 2005 og byggt sig sífellt betur upp til forystu. Árni gaf ekki kost á sér til varaformennsku gegn Þorgerði Katrínu og færði sig um kjördæmi að lokum.

Staða mála er önnur nú. Þó að Þorgerði Katrínu Gunnarsdóttur þyki eflaust vænt um menntamálaráðuneytið og það sem hún hefur sinnt á þeim vettvangi er ekki ósennilegt að hún færi sig um set og taki sæti í lykilráðuneyti við hlið forsætisráðherrans, Geirs H. Haarde, og formanns Samfylkingarinnar, sem leiðir flokk sinn í fronti Þingvallastjórnarinnar. Það verður fróðlegt að sjá hver staða Þorgerðar Katrínar verði í nýrri ríkisstjórn.

Athugasemdir

[Ágúst Ásgeirsson, 21.5.2007 kl. 14:29]

Fín skrif hjá þér, gott yfirlit og ég er sammála mati þínu. Ég velti því fyrir mér hvort menntamálaráðuneytið eigi ekki að flokkast jafn hátt og merkilegt og fjármálaráðuneytið? En eflaust tæki Þorgerður Katrín því starfi með glöðu geði því þá myndi hún öðlast enn frekari reynslu með tilliti til allrar framtíðar.

Er ekki bara eðlilegt í ljósi sigurs hennar að hún taki Ragnheiði Elíni Árnadóttur með sér í ríkisstjórn? Það finnst mér, sjálfstæðismenn verða að tefla 2-3 konum fram í ráðherrastarf. Ragnheiður er og reynd úr stjórnarráðinu sem aðstoðarmaður Geirs Haarde um árabil.

[Stefán Friðrik Stefánsson, 21.5.2007 kl. 18:14]

Takk fyrir kommentið og góð orð um skrifin. Það er svosem ekkert sjálfgefið að varaformaður stjórnarflokks skipi lykilráðuneyti heilt yfir. Hinsvegar var Geir H. Haarde fjármálaráðherra allan varaformannsferil sinn og Friðrik Sophusson var í því ráðuneyti 1991-1998 í ráðuneytum Davíðs Oddssonar. Það yrði mér því ekki undrunarefni ef Þorgerður Katrín færðist upp í annað ráðuneyti. Ég yrði heldur svosem ekkert hissa þó hún yrði áfram menntamálaráðherra.

mbk.