Mun Fred Thompson feta í fótspor Reagans?

Seint og um síðir, en engum að óvörum, hefur Fred Thompson, fyrrum öldungadeildarþingmaður frá Tennessee, nú loksins lýst yfir framboði sínu til embættis forseta Bandaríkjanna. Hann gerði það með sannkölluðum Hollywood-brag í kvöldþætti Jay Leno, með sama stíl og Arnold Schwarzenegger lýsti yfir ríkisstjóraframboðinu í Kaliforníu fyrir fjórum árum. Thompson er þekktastur fyrir leikferil sinn og við hæfi að tilkynningin um framboðið komi með showbiz-brag að vissu marki eftir allar sögusagnirnar og vangavelturnar um forsetaframboðið sem hefur staðið mánuðum saman.

Mér líst mjög vel á það að Thompson gefi kost á sér. Ég held að það sé mun opnari barátta um útnefninguna framundan hjá Repúblikanaflokknum fyrir þessar forsetakosningar en Demókrataflokknum, þar sem flest bendir nú til að Hillary Rodham Clinton, fyrrum samstarfsmaður Thompsons í öldungadeildinni, fái jafnvel allt að því krýningu. George W. Bush, forseti Bandaríkjanna, getur ekki gefið kost á sér til endurkjörs og Dick Cheney, varaforseti, fer ekki fram, svo að staðan er galopin hjá repúblikunum og gott að vænlegum valkostum fjölgi. Það blasir við að baráttan muni standi á milli Thompson, Mitt Romney og Rudy Giuliani. John McCain virðist heillum horfinn.

Það eru að verða þrír áratugir liðnir frá því að Ronald Reagan var kjörinn forseti Bandaríkjanna, tæplega sjötugur að aldri, elstur til þessa. Að baki átti Reagan leikferil og hafði verið í kjörnu pólitísku embætti áður sem ríkisstjóri í Kaliforníu. Reagan var þó aldrei talinn úrvalsleikari og myndir hans þóttu misjafnar. Það verður allavega seint sagt um Reagan að hann hafi verið einn stórleikaranna í bransanum. Það verður sennilega hið sama sagt um Thompson. Hann var aldrei aðalleikari en þess þá frekar sem trausti maðurinn inni í misjafnlega sterkum myndum, sumum þeirra stórmyndum og lék jafnan mann sem þurfti að horfast í augu við stórt verkefni sem takast þurfti á við án hiks.

Gott dæmi um þetta eru tvenn hlutverk Thompsons; flugumferðarstjórans staðfasta í Die Hard 2 og starfsmannastjóra Hvíta hússins sem horfist í augu við þann veruleika að geðsjúkur maður er með vinnuveitanda hans, sjálfan forsetann, í sigtinu í In the Line of Fire. Fred Thompson hefur oft sagt að hann hafi endað sem leikari tilviljana vegna. Hann hafi aldrei ætlað sér það hlutskipti. Enda varð Thompson ekki leikari fyrr en á seinni hluta níunda áratugarins og hafði fram að því verið lögmaður og vakti til dæmis athygli í lagateyminu í Watergate-málinu á áttunda áratugnum, sem varð pólitískur banabiti Richards Nixons, sem neyddist til að segja af sér forsetaembættinu eftir mikil átök við þing og hæstarétt.

Thompson hefur reyndar leikið forseta, allavega tvisvar að mig minnir. Hann lék Grant, 18. forsetann, í sjónvarpsmyndinni Bury My Heart at Wounded Knee nýlega og í annarri mynd fyrir nokkrum árum líka, man þó ekki nafnið á henni í svipinn. Thompson hefur oft leikið lögreglumann, saksóknara eða þingmann - sem átti vel við, bæði áður og eftir að hann sat í öldungadeildinni. Hann hefur verið bæði í gamanmyndum og dramatískum myndum með spennuívafi. Fyrrnefndar tvær myndir standa þar eflaust fremst en hann var líka í Feds, endurgerð Born Yesterday, Cape Fear, Class Action og Days of Thunder. Svo lék hann í nokkrum þáttum af Sex and the City, ekki amalegur ferill fyrir forsetaefni.

Fred Thompson sóttist eftir sæti í öldungadeildinni í Tennessee í kjölfar þess að Al Gore varð varaforseti árið 1992. Kosið var um sæti Gore árið 1994 til tveggja ára, til að klára kjörtímabil hans. Thompson vann frambjóðanda demókrata með allavega 20% mun og náði þar með sæti af demókrötum. Hann lék það eftir í kosningunum 1996 er hann sóttist eftir eigin sex ára tímabili. Thompson tilkynnti strax í upphafi að hann myndi aðeins fara fram tvisvar og stóð við það loforð með því að hætta í öldungadeildinni í ársbyrjun 2003, eftir átta ára þingmennsku.

Thompson tókst að ná kjöri í fylki sem Clinton hafði unnið nokkuð afgerandi bæði í forsetakosningunum 1992 og 1996 og var sögulega tengt demókrötum vegna þess að Gore var þaðan. Hann átti stóran þátt í sigri George W. Bush í Tennessee árið 2000. Sá sigur varð sögulegur og mjög áberandi, enda hefði Al Gore orðið forseti Bandaríkjanna ef honum hefði tekist að sigra í heimafylkinu sínu. Þá hefði Flórída aldrei skipt máli fyrir Gore. Kaldhæðnislegt og sennilega var tapið þar mun sárara fyrir Gore en að ná ekki að hafa sigur í sólskinsfylkinu Flórída.

Thompson hóf aftur leik þegar að hann hætti í öldungadeildinni. Það vakti athygli að hann hóf leik í sjónvarpsþáttaröðinni Law and Order árið 2002, nokkrum mánuðum áður en kjörtímabili hans lauk formlega. Með því varð hann fyrsti þingmaður Bandaríkjanna sem starfaði við leik samhliða þingmennskunni. Hann var í leikarahópi Law and Order í fimm ár, í hlutverki saksóknarans Branch. Law and Order hefur alla tíð verið einn af mínum uppáhaldsþáttum og það var eftirsjá af Thompson úr leikaraliðinu fyrr á árinu er hann hóf undirbúning forsetaframboðsins.

Það munu margir fagna forsetaframboði Thompsons. Það hefur vantað afgerandi fulltrúa íhaldsmanna til framboðs í bandarísku forsetakosningunum og hann fyllir visst tómarúm sem þótti áberandi meðal frambjóðenda repúblikana. Hann kemur með ekki síðri stjörnuljóma í framboðið og Rudy Giuliani og getur höfðað til breiðs hóps landsmanna ef hann heldur rétt á spilunum. Beðið hefur verið lengi eftir framboðinu og ljóst að viss eftirvænting hefur verið eftir því hvaða tóna hann muni leggja með forsetaframboði sínu.

Það verður sérstaklega horft til þess hvernig að Thompson muni leggja framboðið upp hvað varðar tengsl við Bush forseta. Eins og flestum er í fersku minni hélt Thompson utan um útnefningaferli John Roberts og Samuel Alito sem forseta hæstaréttar Bandaríkjanna og dómara við réttinn á nokkurra mánaða skeiði 2005-2006 er sæti Williams Rehnquists og Söndru Day O´Connor losnuðu og þótti þar koma vel fram hversu vel Bush forseti treystir honum. Það verður því fylgst með því hvort að forsetinni leiki hlutverk í framboðinu.

Fyrst og fremst er með framboði Thompsons tryggt að enn meiri fjör verður í útnefningaslag repúblikana um það hver verði fulltrúi flokksins í kosningunum sem marka endalok stjórnmálaferils George W. Bush. Vegna óvinsælda forsetans verður fylgst með afstöðu frambjóðendanna til forsetans og verka hans og verður þar væntanlega helst litið til Thompsons, sem sterks frambjóðanda úr suðurríkjunum og með tengsl í þau svæði sem helst hafa markað lykilstöðu Bush í stjórnmálum.

Það stefnir í spennandi forsetakosningar að ári. Flestir eru komnir á fullt fyrir löngu og sumir verið í framboði í um eitt ár. Það er til marks um djörfung og kraft Thompsons að leggja í baráttuna svo seint og verður sérstaklega áhugavert að sjá hvort að repúblikanar ákveði að velja leikara til að leiða baráttuna um Hvíta húsið af þeirra hálfu, rétt eins og fyrir þrem áratugum þegar að annar lífsreyndur leikari náði að vinna sinn eftirminnilegasta og raunverulegasta leiksigur á ferlinum.

Thompson tilkynnir framboð sitt

Luciano Pavarotti látinn

Mesti tenórsöngvari tónlistarsögunnar, meistari Luciano Pavarotti, er látinn úr krabbameini, 71 árs að aldri. Það verður ekki um það deilt að Pavarotti var fremstur óperusöngvara af sinni kynslóð og án vafa gnæfði hann yfir þeim öllum sem hlutu heimsfrægð í sínum bransa á seinni hluta 20. aldarinnar. Aðeins Enrico Caruso kemst nærri honum að sess á 20. öld. Luciano Pavarotti vann ótalmarga sigra á litríkum söngferli sínum og hlaut virðingu fólks beggja megin Atlantshafsins.

Pavarotti var umfram allt alþjóðlegur söngvari og átti aðdáendur mjög víða. Hann var líka það virkur í sínum verkum að hann gleymdist aldrei og enginn gat fetað í fótspor hans meðan að hann var enn virkur í bransanum. Ég lærði fyrst að meta snilld Pavarottis á tónlistarsviðinu á æskuárum. Amma mín var einlægur aðdáandi tenórsöngvarans frá Modena og ég erfði sannarlega þann áhuga í gegnum það. Hann snerti streng í brjósti þeirra sem hlustuðu á tónlist - söng frá hjartanu og var einlægur í túlkun sinni.

Luciano Pavarotti var virkur í sínum verkum á tónlistarsviðinu nær allt til leiðarloka. Hann var á miðri kveðjuferð sinni um heiminn þegar að hann greindist með krabbamein og varð frá að hverfa - ferðin var aldrei kláruð. Er leið að lokum sagðist hann vilja deyja heima í Modena. Hann mat land sitt og uppruna mjög mikils - sérstaklega heimabæinn Modena. Á ég langan viðtalsþátt með honum þar sem Melvyn Bragg talar við söngvarann um upprunann og ræturnar - hversu mikils hann meti það sem hann hefur átt á löngum ferli og er nú sannarlega komið tilefni til að rifja upp kynnin af þeim þætti og horfa á hann og fleiri tónlistarþætti tengda Pavarotti sem eru í safninu.

Mér fannst Pavarotti ná nýjum hæðum undir lok ferilsins þegar að hann fór að syngja með José Carreras og Placido Domingo. Í fyrsta skiptið varð það fyrir sautján árum þegar að heimsmeistarakeppnin í knattspyrnu var haldin á Ítalíu árið 1990. Þeir komu fram saman oftar en tíu sinnum og endurtóku leikinn með áberandi hætti tvisvar á HM; á Dodger leikvanginum í Los Angeles 1994 og í París, við Eiffel-turninn, árið 1998.

Seinni tónleikarnir voru sérstaklega rómaðir. Á ég Parísartónleikana á myndbandi og þeir eru mjög vinsæll valkostur þegar að ég vil hlusta á alvöru tónlist. Tenórarnir þrír slógu í gegn saman og nutu þess að syngja saman. Mér eru í fersku minni ennfremur jólatónleikarnir þeirra fyrir nokkrum árum sem slógu í gegn. Þeir tóku mjög fjölbreytt lagaval fyrir á tónleikum sínum. Allt frá fallegustu lögum óperulistarinnar; Nessun Dorma, O Sole Mio og La Donne e Mobile svo nokkur séu nefnd og tóku líka þekktar dægurlagaperlur tónlistarsögunnar fyrir.

Pavarotti varð að margra mati umdeildur fyrir að syngja jafnvel óperutónlist með dægurlagatónlistafólki, umdeilt varð þegar að hann söng með Spice Girls á tónleikum og hann bauð eitt sinn gestum til sín á fræga tónleika á Ítalíu fyrir rúmum áratug og nokkrum sinnum eftir það og tók þar dúetta með jafnvel dægurtónlistafólki annarra kynslóða, jafnvel Enrique Iglesias, Annie Lennox og svona mætti lengi telja. Þetta fór ekki vel í helstu menn óperubransans. Pavarotti var lifandi í sinni tónlistarsköpun og var virkur í að syngja af krafti og lét einu skipta hvort að það væri í nafni tenóranna þriggja eða þeirra sem komu úr öðrum áttum tónlistabransans en hann sjálfur.


Örlögin haga því svo til að hann deyr nákvæmlega áratug eftir að vinkona hans, Díana, prinsessa af Wales, var jarðsungin í London. Aðdáun Pavarottis á Díönu prinsessu var einlæg og hún dáði hann ennfremur. Frægt varð þegar að hún lét sig hafa það að hlusta á hann á tónleikunum sögufrægu í Hyde Park í London í týpískri breskri hellidembu árið 1991. Ógleymanlegir tónleikar sem ég hlusta reglulega á. Sælusvipur var á prinsessunni allan tímann sem lifði sig inn í tónlist Pavarottis. Þegar að Díana dó var söngvarinn niðurbrotinn. Hann sagðist fyrst ekki treysta sér að útför hennar en gerði það að lokum og var í kastljósi fjölmiðla daginn sem Díana var jörðuð. Honum var boðið að syngja við athöfnina en sagði að sorgin hefði áhrif á röddina.

Það var mikið rætt um það þegar að Pavarotti hóf kveðjutúr sinn, vildi hætta á sínum hátindi og með sínum hætti hvort hann gæti virkilega hætt. Margir drógu það í efa. Hann hafði verið það virkur í sínum bransa og hafði óumdeildan sess meðal Ítala og ekki síður heimsbúa allra í sinni tónlist. Leiðarlokin urðu önnur en tenórinn stefndi að. Og nú er hann allur, aðeins rétt rúmlega sjötugur. Endalokin koma mjög óvænt, þó allir hafi vitað sennilega að hverju stefndi undanfarnar vikur. Hann lætur eftir sig merkilegt ævistarf sem mun halda minningu hans á lofti um alla tíð.

Og nú er meistari tenóranna þagnaður. Litríkum ferli er lokið. Hans er minnst um allan heim á þessum degi. Blessuð sé minning hans.

Luciano Pavarotti látinn

Fjölmiðlavæn skoðanaskipti á stjórnarheimilinu

Það var mjög áhugavert að sjá Geir H. Haarde, forsætisráðherra, lýsa sig ósammála ákvörðun Ingibjargar Sólrúnar Gísladóttur, utanríkisráðherra, um að kalla eina íslenska friðargæsluliðann heim frá Írak í Kastljósi í kvöld. Bætti hann um betur með því að segja að hann hefði ekki tekið þessa ákvörðun sem utanríkisráðherra, en eins og flestir vita hefur hann gegnt því embætti. Þetta er merkileg yfirlýsing, enda sýnir hún skoðanamun leiðtoga stjórnarflokkanna í nokkuð áberandi máli að mínu mati.

Þarna kveður vægast sagt við nýjan tón. Það er orðið verulega langt síðan að leiðtogar stjórnarflokkanna hafa talað niður ákvarðanir hvors annars í fjölmiðlum og beint spjótum sínum að þeim beint í svörum við spurningum fjölmiðlamanna. Þetta gerði Ingibjörg Sólrún líka fannst mér með áberandi hætti er hún talaði um að of litlu hefði eiginlega verið varið til kosningabaráttunnar um öryggisráðssætið af hálfu utanríkisráðherra Sjálfstæðisflokksins á síðasta kjörtímabili, sem eru eins og flestir vita þeir Geir sjálfur og Davíð Oddsson, seðlabankastjóri.

Ég held að það sé ekki orðum aukið að þetta veki mikla athygli, enda er um að ræða nokkuð nýmæli í samskiptum leiðtoga stjórnarflokka hérna heima sem blasir þarna við. Við sem fylgjumst með stjórnmálum vorum ekki beinlínis vön svona í löngu og farsælu samstarfi Davíðs Oddssonar og Halldórs Ásgrímssonar í áratug. Þar voru ólíkar skoðanir gerðar samstíga á lokuðum fundum og niðurstaðan varð samhent ákvörðun beggja aðila, þó eflaust hefði eitthvað verið tekist á í lokuðum herbergjum bak við tjöldin. Svona áberandi skoðanamunur og afgerandi talsmáti leiðtoga stjórnarflokkanna um ágæti ákvarðana hvors annars vekur því auðvitað enn meiri athygli en ella vegna þess.

Þessi skoðanamunur hlýtur að kalla á spurningar um hversu sterk ríkisstjórnin sé í raun og veru - hvort að veglegur þingmeirihluti hennar verði einfaldlega ekki svo veglegur vegna átaka milli manna er á hólminn muni koma. Það hefur í sjálfu sér ekki reynt mikið á ríkisstjórnina á fyrstu 100 dögum hennar. Hún hefur siglt frekar lygnan sjó og ekki tekist á við mörg lykilmál í sjálfu sér. Mörgum finnst ákvörðun hafa verið tekin um samstarfið og mörg stór mál sett til hliðar og sú stefna tekin að reynt verði að snúa skoðanir saman síðar. Það vakti mikla athygli mína allavega í kvöld að heyra forsætisráðherrann tala um að samstarfið hefði gengið vel en menn ættu þó enn eftir að finna taktinn saman.

Eitt mál enn vekur athygli þar sem ólíkar skoðanir lykilráðherra ríkisstjórnarinnar koma fram með áberandi hætti. Það eru málefni krónunnar og hugsanleg upptaka Evru. Í kvöld sagðist forsætisráðherrann ekki finna fyrir þrýstingi í þeim efnum að Evran verði tekin upp og talaði máli krónunnar. Þrátt fyrir það hafði sjálfur viðskiptaráðherrann sagt það í fjölmiðlum fyrr um daginn að horfa yrði raunhæft á þessi mál og ekki yrði umflúið að tala um stöðu krónunnar. Klikkti hann út með því að tala um aðild að myntbandalagi Evrópu. Þetta eru ráðherrar í sömu stjórninni og þeir virðast ekki vera á sömu blaðsíðu hvað þá í sama kafla í þessu máli. Þessar ólíku skoðanir eru hróplega áberandi.

Um eitt eru menn þó áberandi sammála auðvitað. Það er að Grímseyjarferjumálið sé klúður. Allir vilja þá Lilju kveðið hafa nú, enda er klúðrið svo augljóst og áberandi að enginn leggur í að neita því. Forsætisráðherrann talaði hreint út um það í kvöld. Samt vill enginn taka ábyrgð á því og mörgum finnst óhugsandi að sú ábyrgð verði á endanum pólitísk. Persónulega finnst mér afleitt að það verði ekki gert upp almennilega og tel óhugsandi annað en að það verði gert að lokum. Þrátt fyrir allt vekur mikla athygli að samgönguráðherrann hefur enn ekki beðið skipaverkfræðinginn afsökunar á að hafa lýst því yfir í bríaríi að hann vilji að hann tæki skellinn. Kristján er á hröðum flótta undan því blaðri.

Ég held miðað við yfirlýsingar frá stjórnarheimilinu á þessum haustdögum að við séum að horfa fram á líflegan þingvetur. Það eru nokkrar vikur í þingsetningu og fjörið virðist vera hafið á fullum hraða. Það sem vekur þó mesta athygli er að stjórnarandstæðingar geta slappað af - eins og fólk leggst upp í lazy boy-stólinn til að horfa á sjónvarpið - og horft á stjórnarsinna, og það meira að segja sjálfa ráðherra ríkisstjórnarinnar, tala gegn hvor öðrum á prime sjónvarpstíma. Ætli að ólgan verði mest milli stjórnarsinnanna á þessum vetri?

Geir: Hefði ekki kallað starfsmanninn heim

Áratugur frá örlagadegi Englandsdrottningar

Á þessu síðdegi er áratugur liðinn frá því að Elísabet II Englandsdrottning flutti hið sögulega ávarp sitt til minningar um fyrrum tengdadóttur sína, Díönu, prinsessu af Wales. Hún stóð á krossgötum það síðdegi; hafði verið allt að því neydd til þess af Tony Blair að koma til London og sýna minningu prinsessunnar virðingu. Fram að því hafði hún og fjölskylda hennar verið í sumarleyfi í Balmoral-kastala á Skotlandi og kallað var á að þau yrðu sýnilegri á sorgarstund landsmanna.

Drottningin hafði fram til þess tíma aldrei mætt andstöðu landsmanna, fjölmiðla og stjórnvalda á þeim 45 árum sem hún hafði verið drottning. Þrátt fyrir að slúðurblöðin og almennir fjölmiðlar hefðu oft sýnt drottningu með umfjöllun um fjölskyldu hennar að tímarnir væru breyttir frá upphafi valdaferils hennar hafði aldrei orðið bein sýnileg andstaða við verk hennar og leiðsögn. Það gerðist svo sannarlega eftir lát Díönu, sem hafði verið yndi fjölmiðlanna og landsmanna allra. Sorgin yfirtók allt annað þessa septemberdaga. Drottningin hafði ekki viljað sýna sorg í verki en viljað að sorgin yrði sýnd úr fjarlægð. Að þeim vatnaskilum kom þessa daga að sorgin varð ekki stöðvuð og kallað var á viðbrögð þjóðhöfðingjans.

Drottningin hafði ekki einu sinni sent frá sér opinbert skriflegt ávarp eftir andlát Díönu eða orð til þjóðar í sorg - sat aðeins þögul á hefðarsetri og sá ólguna byggjast upp stig af stigi meðan að sífellt styttist í útför prinsessunnar. Drottningin og eiginmaður hennar höfðu þó tilkynnt opinberlega um andlát prinsessunnar nóttina sem hún dó, en ekki gert neitt meira í kjölfarið. Sorg landsmanna náði svo sannarlega sögulegum hæðum þessa daga og Díana var kvödd af almenningi sem þjóðhöfðingi væri. Deilt hafði verið um stöðu hennar eftir að hjónabandi hennar og Karls Bretaprins lauk og sitt sýndist hverjum. Öllum vafa var þó hressilega eytt eftir dauða hennar.

Er yfir lauk varð drottningin að snúa af leið sinni, þ.e.a.s. að sýna gamaldags sorgarviðbrögð úr fjarlægð og henni var allt að því skipað af forsætisráðherranum að halda til London og takast á við vandann. Þessa daga stefndi konungsfjölskyldan í sögulega glötun. Kannanir sýndu sögulega lágar mælingar við stuðning við drottningu og blöðin töluðu gegn henni með stríðsletri á forsíðum og gert var gys af drottningu. Er allt stefndi í glötun beygði hún af leið rúmum sólarhring áður en prinsessan var jörðuð. Mörgum fannst það mjög seint en það var samt ekki það seint að skaðinn væri óbætanlegur.

Ekki aðeins varð drottningin að ávarpa þjóðina frá höllu sinni, hún varð að mæta syrgjandi almenningi á götum Lundúna, varð að setja fánann á Buckingham-höll í hálfa stöng og binda enda á sumarleyfið fjarri skarkala fjölmiðlanna og sorg landsmanna, sem samt var orðin undir lokin æpandi í þögninni sem mætti drottningunni. Mikið hefur verið deilt um ávarp drottningarinnar þetta síðdegi, þ.e.a.s. hver hafi samið það. Kjaftasögur hafa árum saman verið á þá leið að hirðritari drottningar hafi samið uppkast sem hafi verið yfirfarið af spunameisturum Tony Blair í Downingstræti sem hafi snúið því við og umturnað.

Frægur kafli ávarpsins þar sem drottningin segist tala frá hjartanu og sem móðir og amma var sérstaklega áberandi og margir töldu óhugsandi að drottningin hefði átt frumkvæði af honum. Alla tíð hafa frægar sögur gengið af fjarlægð drottningar við börn sín og sérstaklega mikið verið talað um hversu mjög prinsinn af Wales og Anna prinsessa hafi verið meira og minna alin upp af fóstrum. Frægt er ennfremur að prinsinn af Wales hefur verið mjög fjarlægur foreldrum sínum en Mountbatten lávarður var helsta föðurímynd hans. Mörgum þótti óhugsandi að drottningin vildi tala með þessum hætti altént.

Ávarpið hafði sín áhrif. Drottningin endurheimti virðingu þorra landsmanna sem höfðu misst tiltrú á henni septemberdagana örlagaríku sem liðið höfðu áður. Henni tókst að koma standandi frá þessu hitamáli sem skók veldi hennar. Það er alveg ljóst að þegar að frá líður og valdaferli drottningar verða gerð skil í sögubókum eftir dauða hennar, reyndar nú þegar auðvitað með vissum hætti, mun þetta mál verða ofarlega á baugi. Þetta voru dimmustu dagar drottningarinnar á valdaferlinum og hún stóð tæpast þá. Annus horribilis, 1992, stóð sannarlega í skugga þessara örfáu daga eftir að Díana dó og þóttu sem hátíð í samanburði.

Enn er drottningin vissulega á krossgötum. Þessir dagar gleymast sannarlega ekki og þeirra er minnst reglulega. Þessu tímabili voru gerð eftirminnileg skil í kvikmyndinni The Queen á síðasta ári. Þar var sýnt frá því sem gerðist bakvið tjöldin og þótti myndin trúverðug og vönduð sýn á þessa dimmustu daga valdaferils hinnar margreyndu drottningar sem rann til á svellinu, mislas skilaboð almennings og átt erfitt með að horfast að lokum í augu við vandann sem hún var komin í. Dame Helen Mirren fékk óskarinn fyrir að túlka drottninguna. Sérstaklega þótti Mirren ná vel svipbrigðum drottningar í ávarpinu sögufræga.

Það er kaldhæðnislegt að ein eftirminnilega ræða drottningar hafi verið samin fyrir hana að stærstum hluta og fjarstýrt að stærstu leyti úr herbúðum stjórnmálanna; minnisvarði um konu sem skók veldi hennar með eftirminnilegum hætti af líkbörum sínum. Merkileg saga. Hljómar eins og hún sé ekki sönn en hún varð svo sannarlega átakanlega sönn fyrir konu sem hafði stýrt heimsveldi áratugum saman og mætti andstöðu fyrsta sinni og varð að beygja sig til að hljóta virðingu almenningsins aftur.

Þetta hljómar vissulega eins og handrit ættað frá Hollywood en varð áþreifanlega raunverulegt fyrir konu áhrifanna á ögurstundu valdaferils hennar.

Löng bið frjálslyndra eftir framkvæmdastjóra

Það hefur vakið mikla athygli að enn hefur Sigurjón Þórðarson, fyrrum alþingismaður, ekki verið formlega ráðinn framkvæmdastjóri Frjálslynda flokksins, þrátt fyrir orðróm um það úr öllum áttum í allt sumar. Það eru að verða fjórir mánuðir liðnir frá því að Sigurjón missti þingsæti sitt og honum vantar því eflaust verkefni. Biðlaunatíma hans er lokið nú, enda sat hann aðeins eitt kjörtímabil á þingi.

Þessi farsi frjálslyndra um valdasessa innan flokksins hafa vakið athygli. Hann hefur staðið lengi og náði sennilega hámarki fyrir tæpu ári er Margréti Sverrisdóttur var sagt upp sem framkvæmdastjóra flokksins. Eftir að Sigurjón missti þingsætið eftir að hafa tapað þingbaráttu sinni fyrir endurkjöri hér í Norðausturkjördæmi hefur hann verið í lausu lofti, en það hafa fleiri fyrrum þingmenn þeirra verið líka, en Magnús Þór Hafsteinsson, varaformaður flokksins, er ennfremur án pólitísks hlutverks, hafandi misst þingsæti sitt.

Það hefur verið athyglisvert að heyra umræðuna um þetta mánuðum saman og skiljanlegt að ekki sé rólegt yfir, hafi Sigurjóni verið lofað fyrir löngu starfinu. Reyndar hef ég heyrt margar sögur um að allt flokksstarf Frjálslynda flokksins hafi verið sett á pásu eftir kosningarnar í vor. Þingflokkurinn var endurnýjaður þar fyrir utan formanninn Guðjón Arnar Kristjánsson og lykilmenn í fyrri þingflokki féllu af þingi. Enn hefur ekki verið haldinn miðstjórnarfundur í flokknum og virðist óvissa yfir því hver fari með völdin í flokknum fyrst að formaður flokksins hafi ekki boðað slíkan fund til að stokka upp kapal flokksins og efna að því er virðist þetta loforð.

Reyndar finnst mér athyglisvert að heyra að Sigurjóni hafi verið lofað þessu embætti fyrir kosningar þar sem baráttan hér hafi verið talin vonlaus. Það sáu allir hér í vor að Sigurjón barðist á hæl og hnakka fyrir endurkjöri, hann keyrði kjördæmið fram og til baka, hélt fundi og var mjög virkur. Barátta hans fyrir endurkjöri var mjög einbeitt og hann ætlaði sér virkilega að verja sætið. Samt sem áður hefði mátt segja honum strax að baráttan væri nær vonlaust. Enda fór það svo. Hann var giska fjarri endurkjöri og í raun var lítil von á því alla tíð. Flokkurinn hlaut aðeins 0,3% meira en í kosningunum 2003 er Brynjar Sigurðsson leiddi listann.

Það hafa verið kjaftasögur um að Sigurjón hafi þurft að bíða svo lengi eftir stöðunni því að hann hafi þurft að klára biðlaunatíma sinn. Frjálslyndir bera þó mjög á móti því. Ef svo er ekki virðist formaðurinn ekki hafa sterk tök á flokknum. Ef hann getur ekki komið fram með val sitt á framkvæmdastjóra og óskað eftir stuðningi æðstu stofnana flokksins við það val getur staða hans varla verið beysin. Þingflokkur Frjálslynda flokksins breyttist mikið í vor og þar varð athyglisverð blanda í mannvali og eflaust voru ekki allir á eitt sáttir um hvernig það raðaðist upp.

Margir hljóta að velta fyrir sér stöðu varaformannsins sem er mjög veik, verandi utan þings næstu fjögur árin og það yrðu varla stórfréttir þó einhverra þingmanna flokksins myndu vilja þá stöðu. Enda getur margt gerst í stjórnmálum á fjórum árum. Það verður þó mest spennandi hversu lengi bið frjálslyndra eftir framkvæmdastjóra verði - hversu lengi þó sérstaklega Sigurjón Þórðarson verði að bíða.

Ráðning framkvæmdastjóra Frjálslynda flokksins ekki frágengin

Umdeild auglýsingaherferð Símans hittir í mark

Um fátt hefur meira verið rætt í dag en auglýsingu Símans þar sem þriðja kynslóð farsíma er auglýst með áberandi hætti með tilvísan í síðustu kvöldmáltíð Jesú Krists en sitt sýnist hverjum um framsetningu auglýsingarinnar. Ekki verður deilt um það að Símanum hefur tekist að hitta í mark með markaðssetningunni; bæði tekist að tryggja sér umræðu og fengið jafnvel ókeypis auglýsingu með svo umdeildri framsetningu sem raun ber vitni.

Það verður ekki af þeim skafið hjá Símanum að þeir hafa náð fram ótrúlegri kynningu á kerfinu og fyrirtækinu á aðeins um sólarhring. Þeir eru fáir sem ekki hafa séð auglýsinguna og umfang auglýsingarinnar hefur tryggt að fólki langar til að kynna sér auglýsinguna. Þeir hjá Símanum hafa jafnan verið með áberandi auglýsingar sem hafa hitt í mark með einum hætti eða öðrum og það hefur tekist núna, þó vissulega séu ekki allir á eitt sáttir með auglýsinguna og telji hana annaðhvort tæra snilld eða lúalega smekklausa útfærslu á síðustu kvöldmáltíðinni.

Sá í kvöld viðtalið við Halldór Reynisson og Jón Gnarr í Kastljósi. Áhugavert að heyra í þeim um þetta mál. Auðvitað er auglýsingin ekki þess eðlis að fólk vilji stöðva hana af svosem en það eru greinilega heitar skoðanir og þeim hjá biskupsstofu er ekki skemmt. Eflaust er þessi auglýsing sett fram til að stuða. Þannig má jú fá umfjöllun og það var eflaust það sem stefnt var að. Held þó ekki að stefnt hafi verið að því að gera lítið úr Jesú en einhverjir vilja þó túlka svo.

Svo mikið er víst að Símanum tókst ætlunarverkið að komast í umræðuna, ná athygli og það massívri. En það var held ég öllum ljóst að þessi framsetning myndi kalla á skiptar skoðanir og deilur. Þetta er einfaldlega þannig efni sem gert er út á. Er svosem ekki einn þeirra sem varð ofurhneykslaður, varð samt frekar hissa. Það voru eflaust viðbrögðin sem gert var út á.

Símanum tókst að ná sínu fram og fær sína umræðu, sem var vitað mál að yrði niðurstaða mála. Lífleg umræða hefur verið um þetta á blogginu í dag og sitt sýnist hverjum, sumir eru æfir, aðrir alsælir. Það er aldrei hægt að gera öllum til geðs en Síminn fær sitt break í kynningu. 

Umdeild auglýsing Símans

Miklar umræður á meðal bloggara um nýja auglýsingu Símans

Key Largo

Ein eftirminnilegasta kvikmynd fimmta áratugar síðustu aldar er kennd við Key Largo á Flórída. Það hefur lengi verið ein af mínum uppáhaldsmyndum. Ég rifjaði upp kynnin af henni í gærkvöldi. Það var viðeigandi að horfa á myndina í því leiðindaveðri sem er hérna fyrir norðan þessa dagana. Myndin gerist meðan að fellibylur gengur yfir og hávaðarok og það tónaði ágætlega við rokið hérna á Akureyri meðan að myndin var í tækinu. Kom merkilega vel út allavega... og myndin klikkar svo sannarlega aldrei.

Ég hef alltaf metið þessa mynd mikils og tel hana með þeim bestu sem komu frá leikstjóranum John Huston. Að mínu mati var John Huston einn af bestu leikstjórum 20. aldarinnar. Hann gerði á löngum ferli kvikmyndir á borð við The African Queen, The Misfits, The Asphalt Jungle, The Treasure of the Sierra Madre, Prizzi's Honor, Under the Volcano, The Man Who Would Be King, Casino Royale, og að ógleymdri hans allra bestu kvikmynd á ferlinum, The Maltese Falcon, sem jafnframt var frumraun hans sem kvikmyndaleikstjóra.

Það verður að mínu mati enginn sannur kvikmyndaáhugamaður til fyrr en hann hefur séð Möltufálkann, sem er yndislegasta og áhugaverðasta film noir-mynd sem kvikmyndafíkill getur séð (fyrir utan Casablanca). Huston hlaut leikstjóraóskarinn einu sinni á sínum litríka leikstjóraferli en það var fyrir The Treasure of the Sierra Madre árið 1948, sem margir telja með hans besta en faðir hans Walter Huston fékk ennfremur óskarinn fyrir leik sinn í henni. Key Largo var gerð á milli helstu annanna við gerð The Treasure of the Sierra Madre á árinu 1948 og var ekki dýr í gerð, enda einföld í sniðum. En hún varð ein af eftirminnilegustu myndunum á ferli Hustons.

Í Key Largo segir frá Frank sem ákveður að lokinni herþjónustu sinni í seinni heimsstyrjöldinni að heimsækja James Temple, fatlaðan hóteleiganda á Key Largo, og tengdadóttur hans Noru. Hún er ekkja eins af þeim sem þjónuðu í hernum sem Frank var yfirmaður í. Hann telur sig verða að heimsækja þau og bera þeim kveðju sína. Hann lendir þó fljótt eftir komuna í ótrúlegri atburðarás. Mafíósinn Johnny Rocco, sem er á flótta undan yfirvöldum, sest að á hótelinu og tekur Frank, James og Noru í gíslingu. Með Rocco í för er t.d. kærasta hans Gaye Dawn. Framkoma Rocco og t.d. meðferð á kærustunni veldur því að Frank leggur til atlögu við mafíósann.

Í Key Largo fara hjónin Humphrey Bogart og Lauren Bacall á kostum í hlutverkum Franks og Noru. Þetta var þriðja myndin sem þau léku saman í. Hinar voru To Have and Have Not and The Big Sleep. Allar eru þessar myndir stórfenglegar og með bestu myndum síns tíma. Bogart var án nokkurs vafa einn af bestu leikurum 20. aldarinnar. Hann var enda jafnvígur á að leika harðjaxl með massívu yfirbragði og ekki síður með tilfinningu. Bogart er einn mesti töffarinn í kvikmyndasögunni. Persóna hans og túlkun voru með þeim hætti að hann var fæddur leiðtogi í leik. Neistinn á milli Bogart og Bacall eru með mikilvægustu töfrum þessara mynda.

Bogart og Bacall voru þó gríðarlega ólík, bæði sem leikarar og persónur. En smullu saman þrátt fyrir 25 ára aldursmun og voru gift í um einn og hálfan áratug. Bogart lést úr krabbameini árið 1957 en Bacall lifir enn, nú orðin 83 ára gömul og enn á fullu að leika. Edward G. Robinson er skemmtilega illkvittinn og ógeðfelldur sem mafíósinn Johnny Rocco. Þetta var ein af hans bestu myndum á löngum og litríkum ferli. Claire Trevor snertir streng í brjósti áhorfandans í hlutverki Gaye og túlkar brothætta konu með tilfinningar og brotið stolt. Trevor var stórfengleg í hlutverkinu og hlaut óskarinn fyrir leik sinn og það mjög verðskuldað.

Key Largo er allt í senn heillandi og spennandi - athygli áhorfandans helst allan tímann á atburðarásinni. Einn helsti aðall myndarinnar er hversu mikið veðrið leikur stóran þátt í henni. Fellibylurinn verður að táknmynd ólgunnar á hótelinu - það er skemmtilega sjarmerandi að sjá myndina einmitt í nettu rokveðri, með hvínandi vindinn hljómandi undir úti ekki síður en í myndinni - svona svipuðu og því sem var einmitt í gærkvöldi. Sakar allavega ekki upp á stemmninguna.

Eru Íslendingar óstundvísir?

Svo virðist vera sem að óstundvísi tónlistargesta hafi sett stóran svip á tónleika söngkonunnar Noruh Jones um helgina. Hef heyrt þetta úr mörgum áttum allavega að margir hafi komið of seint, sem hlýtur að vera rosalega pirrandi fyrir þá sem hafa fyrir því að vera komnir snemma. Þetta hlýtur að vekja spurningar um það hvort að Íslendingar séu jafnan óstundvísir eður ei.

Persónulega finnst mér fátt meira pirrandi en að fólk komi of seint á leiksýningar eða á bíósýningu, þegar að ljósin hafa verið slökkt og jafnvel kemur slatti eftir byrjun og maður þarf kannski að standa upp fyrir öðrum sem eru að koma og vilja komast í sömu röðina eða eitthvað svoleiðis. Svo er reyndar eitt ömurlegasta pirrelsið að upplifa símhringingar í miðju leikriti eða bíómynd.

En hvað með það, óstundvísi á svona stundum er ekki spennandi og spillir ánægju þeirra sem snemma koma. Persónulega finnst mér við Íslendingar æði oft skiptast í tvo öndverða hópa; annaðhvort mætir fólk tiltölulega snemma og vill hafa svigrúm til að koma sér vel fyrir eða mætir svo seint að jafnvel er sýning eða atburður sem í gangi er hafinn fyrir einhverri stund og skyggir á það sem er að gerast. Þeir sem tilheyra fyrri hópnum verða óendanlega pirraðir yfir þeim seinni held ég.

Ætla svosem ekkert að fella þann dóm að Íslendingar séu yfir höfuð óstundvísir. Sumir eru bara þannig að koma frekar seint en snemma og núningur hópanna er því skiljanlegur. Það er ágætt að velta þessu samt fyrir sér hvort betra sé að vera snemma í mætingu eða of seinn. Get ekki ímyndað mér að þeir sem mættu snemma á rólega tónlist Noruh Jones hafi verið sælir yfir þeim sem mættu of seint.

Óstundvísir Íslendingar spilltu tónleikum

Umdeild auglýsing - Síminn stuðar kristna menn

Um leið og ég sá auglýsingu Símans um þriðju kynslóð farsíma þar sem sögusviðið var síðasta kvöldmáltíð Jesú Krists og hann er að hafa samskipti við Júdas í gegnum myndsímann sagði ég með sjálfum mér að þessi ætti eftir að verða hressilega umdeild. Það voru orð að sönnu. Þegar er farið að takast á um auglýsinguna og kristnir menn undir forystu biskups búnir að gera alvarlegar athugasemdir við framsetningu hennar.

Ég verð að segja alveg eins og er að mér fannst þessi auglýsing vera svona alveg á mörkunum hið minnsta. Fyrstu viðbrögð mín voru svolítil gapandi undrun. Átti ekki von á þessu svo sannarlega. Mjög nýstárleg framsetning. Ég taldi að þeir hjá Símanum myndu nú ekki leggja upp í að setja auglýsinguna svona upp. En væntanlega sjá þeir í þessari auglýsingu skondna framsetningu sem getur vakið hressilega athygli, sem virðist ætla að takast heldur betur, á meðan að kristnir menn telja þetta væntanlega guðlast eða altént mjög smekklaust. Biskupinn er allavega mjög afdráttarlaus í sínum skoðunum.

Það er áratugur að mig minnir liðinn frá því að Spaugstofan helgaði páskaþátt sinn íhugunum sínum um Jesú og sviðsettu atriði úr Biblíunni, þar á meðal síðustu kvöldmáltíðina. Fræg voru að auki atriði þar sem rónarnir Bogi og Örvar breyttu vatni í vín með töfrasprota, blindur maður fékk Sýn og Fjölvarpið í kaupbæti og svona mætti lengi telja. Háðfuglum var skemmt á meðan að Ólafi Skúlasyni, biskupi, og kristnum mönnum þjóðkirkjunnar var ekki beint hlátur í huga og voru frægir eftirmálar þess sem Spaugstofan gerði síðar upp í enn hlægilegri þætti þar sem Gullna hliðið eftir Davíð Stefánsson frá Fagraskógi var sett í grínbúning.

Enn og aftur er tekist á um framsetningu - nú er það eitt stærsta fyrirtæki landsins sem sviðsetur kvöldmáltíðina með lærisveinunum og Jesú vippar upp þriðju kynslóðar farsímanum og hringir í Júdas. Það verður áhugavert að sjá eftirmála þessara hressilegu átaka manna hins andlega og veraldlega auðs á næstunni.

Biskup segir nýja auglýsingu Símans smekklausa

Sóðaleg busavígsla

Það hefur þróast upp í hefð að nýnemar í framhaldsskólum séu busaðir fyrstu námsvikuna og teknir með því inn í skólasamfélagið. Í mörgum tilfellum er um að ræða athöfn sem hefur ígildi þess að vera græskulaust gaman og fólk geti jafnvel hlegið saman að athöfninni. Þess eru þó dæmi á seinni árum um að farið sé óeðlilega langt í að niðurlægja nemendur og gera lítið úr þeim með þessari athöfn.

Athygli vekur nú þessi busavígsla á Ísafirði. Mér finnst það komið út yfir öll eðlileg mörk þegar farið er að ausa rækjumjöli og flórsykri yfir nemendur og þau standa eftir skítug upp fyrir haus í for og ógeði. Það er eðlilegt kannski að gera eitthvað úr þessari athöfn en óþarfi er að láta krökkunum líða eins og þau séu niðurlægð fyrir framan aðra. Það að fá þessa yfirhalningu yfir sig hlýtur að vera í senn lexía og niðurlæging. Kannski er það tilgangurinn? Veit ekki satt best að segja hver tilgangurinn á að vera ef hrein niðurlæging fólks er tilgangurinn.

Busavígslurnar hafa á sér blæ þess að vera manndómsvígsla fyrir nýnema. Í því skyni finnst sumum allt í lagi að ganga mjög langt. Finnst að á þessu verði að vera eðlileg mörk, enda er jafnan stutt á milli þess að ganga of langt og vera með athöfn sem eigi að vera á mörkunum. Það er oft ekki gott að finna millistigið þegar að svona athöfn er skipulögð. Heilt yfir finnst mér busavígsla ekki þurfa að hljóma sem niðurlæging á nýnemum. Það er hægt að tóna alla hluti niður. En það er oft ekki þægilegt að finna mörkin sem þurfa að vera til staðar.

Það er ágætt að fá fram umræðu um þessar busavígslur. Kannski er þetta upphafið á því að fólk hugsi sig almennilega um. Jafnvel að það þurfi ekki að ausa nýnemum upp úr forarsvaði og eða rækjumjöl til að það verði hluti samfélagsins. Hvort að mildari og mannlegri leið sé ekki til staðar. Það er að mínu mati kominn tími til að þessar busavígslur verði stokkaðar upp með þeim hætti að nýnemar haldi virðingu sinni á eftir og þurfi ekki að ganga í gegnum ómannúðlega meðferð til að teljast verða einn af hópnum.

Skólameistari MÍ segir busun hafa farið úr böndunum

Óvæntur en glæsilegur sigur hjá Fjölni

Það er ekki hægt að segja annað en að það sé stórglæsilegt hjá fyrsta deildar liði Fjölnis í Grafarvogi að komast í bikarúrslitaleik gegn sjálfum Íslandsmeisturum FH. Horfði á framlengdan leik Fjölnis og Fylkis í kvöld, en þar lá spenna í lofti og eflaust áttu fleiri von á að Fylkir myndi tryggja sér farseðil á úrslitaleikinn með auðveldum hætti, altént var ég einn þeirra.

Fjölnir hefur á frekar skömmum tíma byggt sig upp sem spútnik-lið í boltanum. Stefnir flest í það núna að Fjölnir leiki í úrvalsdeild að vori og hlýtur þessi sigur að gefa liðinu byr undir báða vængi í raun og veru, enda er svona sigur á við vænsta skammt af sjálfstrausti. Hvernig svo sem úrslitaleikurinn um bikarinn mun fara verður Fjölnir held ég sigurvegari að einhverju leyti hið minnsta úr þessu, enda hefði enginn spámaður látið sér detta í hug að liðið kæmist þetta langt.

Hetja Fjölnis í kvöld var Dalvíkingurinn Atli Viðar Björnsson. Glæsilegt mark við blálok framlengingar og hann stimplar sig allavega vel inn í sögubækur þessa liðs á þessu kvöldi. Atli Viðar er í þeirri sérkennilegu aðstöðu að hafa spilað með FH og vera að mig minnir samningsbundinn þeim en er í láni frá þeim til Fjölnis, ásamt sennilega nokkrum fleirum. Það verður áhugavert við bikarúrslitaleikinn að sjá hvort að Atli Viðar fær að leika með Fjölnismönnum.  

En heilt yfir var þetta skemmtilegur leikur í kvöld. Hið óvænta getur alltaf gerst í hita leiksins. Það sannaðist í kvöld og væntanlega eru Fylkismenn sárir á þessu kvöldi við að sjá Grafarvogsliðið fá farmiðann í leikinn gegn Hafnfirðingum. En það er það skemmtilega sem betur fer við boltann að þar á enginn neitt og í spennandi leik getur hið óvænta jafnvel gerst. Það varð svo sannarlega tilfellið í Laugardalnum í kvöld.

Fjölnir úr 1. deild í bikarúrslitin gegn FH

Ófögur saga af pólitísku hneykslismáli

Það verður seint sagt að málefni Grímseyjarferjunnar séu til fyrirmyndar. Nýjustu upplýsingar málsins, sem Bjarni Harðarson, alþingismaður Framsóknarflokksins, ljóstraði upp um í kvöld eru ekki beint fagrar. Þar afhjúpast mjög vel enn önnur hlið þessa máls sem vart telst annað en pólitískt hneykslismál, altént verður það flokkað með allra mestu klúðursmálum í stjórnsýslu landsins undanfarin ár og sífellt virðist bætast við hina ófögru mynd málsins.

Það er mjög ámælisvert að heyra af þessu verklagi sem þetta tveggja ára gamla bréf sýnir. Það dúkkar nú upp, seint og um síðir, þegar að þetta skrapatól sem sumir vitringar ætla sér að kalla ferju, er að verða tilbúið. Ef marka má myndir í kvöldfréttum Sjónvarps er ekki beint útséð með að ferjan verði tilbúin á áætluðum tíma og virðist enn hlaðast við það sem gera þarf fyrir hana. Þetta er ekki glæsilegt mál og það virðist ekki beint ætla að birta yfir því ef marka má það verklag sem er að afhjúpast þessa dagana í þessu ferli öllu. Þetta er hreint og klárt pólitískt hneyksli.

Það er auðvitað mjög athyglisvert að nú birtist bréf sem sýnir að fjármálaráðuneytið hafi heimilað yfirdrátt til handa Vegagerðinni til að ljúka breytingum á þessum ryðkláfi dugi ónotaðar fjárheimildir ekki til. Þetta er verklag sem kallar á umræðu að mínu mati og það þarf að fara í saumana á þessu máli og kanna hvers eðlis það er. Þetta bréf sem þingmaður stjórnarandstöðunnar hefur í fórum sínum kallar á svör frá stjórnsýslunni, enda er svona verklag auðvitað fyrir neðan allar hellur.

Það hefur verið spurt eftir því hvort einhver eigi að bera pólitíska ábyrgð vegna þessa máls. Mér finnst ekki annað koma til greina sé það rétt að svona hafi verið unnið. Þetta er verklag sem ekki er hægt að líta framhjá.

Yfirdráttur vegna Grímseyjarferju

Krabbamein

Síðasti mánuður hefur verið fjölskyldu minni erfiður. Það eru nokkrar vikur liðnar síðan að móðir mín greindist með illkynja krabbamein. Við tók venjubundið ferli sem einkenndist af skurðaðgerð og að ná sér eftir það og ekki síður erfiður tími tekur brátt við sem einkennist af strangri lyfjameðferð. Það er ekki einstaklingsverkefni að taka þátt í slíku sjúkdómsferli. Slíkt er verkefni heillar fjölskyldu, enda eru veikindi af þessu tagi ekki eins að takast á við. Höfum við öll reynt að létta móður minni lífið síðustu vikurnar en þetta er erfiður pakki og það er ekki síður sálrænt áfall en annars eðlis að horfast í augu við.

Alla tíð hefur orðið krabbamein skelft mig. Það er eflaust með alla aðra, þetta er þungt og vont orð; sláandi og erfitt að horfast í augu við. Ég hef upplifað þann vonda vágest áður í minni fjölskyldu. Það er þungt og erfitt ferli, mjög sláandi ferli sem verður ekki mjög vel lýst með orðum, að takast á við og verður ekki undir neinn búið með alvöru nema að lenda beint í. Það verður bara að takast á við það, þó að höggið sem fylgi sjúkdómsgreiningu sé ávallt mikið. Það er óhjákvæmilegt. Um er að ræða sjúkdóm sem er erfiður við að eiga og engin orð geta undirbúið það sem við tekur við eftir slíkt.

Ég verð fúslega að viðurkenna að hugur minn hefur verið frekar fjarri þessari bloggsíðu síðustu vikurnar. Ég tók mér pásu fyrir um mánuði, fannst það réttast þá en hef síðan skrifað öðru hverju. Stundum eina færslu jafnvel hvern dag. Það er svosem misjafnlega mikið sem þarf að skrifa. Þetta er ágætis leið til að kúpla sig út úr öðru og að mörgu leyti hefur þessi vefsíða gefið mér mun meira en ég hef sennilega gefið henni. Þetta er fín leið til að tjá sig og finna skoðunum og hugsunum stað.

Ég vil þakka öllum þeim sem hafa sent mér eða okkur góðar kveðjur síðustu vikurnar. Þær met ég mjög mikils.

Vinnusamar köngulær - pödduhræðslan fræga

Mér hefur alla tíð verið meinilla við köngulær og þær verða ekki lífseigar í návist minni, svo mikið er víst. Það eru ansi margir sem kippast við þegar að köngulær eru annars vegar og þola ekki skordýr mjög vel. Sama má svosem segja um mig, þoli ekki mjög vel að hafa skordýr í kringum mig og ræðst til atlögu gegn þeim frekar hratt þegar að ég verð var við þær, en ekki er ég svosem hræddur við þær. Þó er alltaf eitthvað við köngulær sem verður þess valdandi að maður kippist aðeins við.

Þrátt fyrir þessa hræðslu við köngulær vekja þær alltaf mikla athygli. Þetta eru auðvitað vinnusöm dýr og það sést sennilega best af þessari ótrúlegu uppgötvun í Texas þar sem hefur fundist 190 metra breiður köngulóarvefur, hvorki meira né minna. Þetta er nú með því ótrúlegra sem sést hefur og telst meiriháttar afrek og ekki furða að þeir sem horfist í augu við köngulóarvefinn velti því fyrir sér hvað hafi eiginlega gengið á þegar að hann var gerður.

Ég hef séð ótrúlega margar kvikmyndir þar sem köngulær hafa komið við sögu og ekkert kippt mér svosem upp við það. Þó er ein mynd þar sem könguló tókst að kippa mér aðeins til og ég varð svona aðeins nervös. Það var Lord of the Rings: The Return of the King, hin margverðlaunaða óskarsverðlaunamynd og lokapunktur trílógíunnar ógleymanlegu. Þar er risaköngulóin Shalob svo sannarlega í stóru hlutverki um miðja myndina og eltingarleikur hennar við Fróða er bæði spennandi og nett ógnvekjandi, enda er köngulóin miskunnarlaus og vel úthugsuð.

Aðrar myndir um skordýr sem vekja alltaf tilfinningar eru t.d. The Giant Spider Invasion, Arachnophobia, Mimic (skelfilega spennandi skordýramynd - risapöddurnar gleymast ekki svo glatt), Them (nett scary :), Mothra (skáldleg og merkilega falleg innst inni), Eight Legged Freaks (þessi gleymist ekki fyrstu næturnar), The Monster that Challenged the World (ekta skordýrakölt), Starship Troopers (sannarlega ekki gamanmynd), Tremors (gleymi henni aldrei hehe), The Deadly Mantis og The Wasp Women. Þær eru miklu fleiri en þessar koma fyrst upp í hugann. Slær þó enginn þeirra út Shalob í LOTR: ROTK held ég.

Skordýr eru hluti tilverunnar. Samt skelfa þær fólk, mismikið þó. Sumir leika sér að hræðslunni í nett pirrandi kvikmyndum, bækur hafa verið skrifaðar og heimildarþættir gerðir. Gleymi aldrei löngum þætt fyrir nokkrum árum þar sem Attenborough skannaði hugarheim köngulóanna. Ógleymanlegur þáttur. Sá maður er reyndar algjör snillingur en hann fór ansi nærri því að toppa sig í þeirri skordýraþáttaröð.

En sennilega fer aldrei hræðslan í huga fólks. Það er þó misjafnt hvernig fólk lifir með hræðslunni. Ráðlegg þeim sem eru verst haldnir fóbíunni að horfa alls ekki á fyrrnefndar myndir. Það gæti orðið svolítið nastý kvöldstund yfir þeim með popp og kók. Þá er nú betra að horfa frekar á góða pöddulausa spennumynd eða rómantískan sykursnúð.

Risavefur í Texas

Hveitibrauðsdögum vinsællar ríkisstjórnar lokið

Hveitibrauðsdögum ríkisstjórnar Sjálfstæðisflokks og Samfylkingar lauk í gær, en þá hafði stjórnin setið í 100 daga. Mánuður er í dag þar til að þing kemur saman, en þar mun væntanlega fyrst reyna á styrk stjórnarinnar og hvernig hún tekst á við stórmál. Vangaveltur eru vissulega um hversu öflug stjórnin verði, en áberandi hefur verið hversu mikið hefur verið um skeytasendingar milli þingmanna stjórnarflokkanna, t.d. síðustu daga milli Össurar Skarphéðinssonar, iðnaðarráðherra, og Sigurðar Kára Kristjánssonar vegna vatnalaganna.

Skv. nýjustu könnun Gallups styðja 80% landsmanna ríkisstjórn Sjálfstæðisflokks og Samfylkingar. Þetta er einn mesti stuðningur við ríkisstjórn hérlendis í skoðanakönnunum til þessa og greinilegt að hún hefur afgerandi umboð til verka og stuðningur landsmanna við hana er afdráttarlaus, altént á þessum tímapunkti. Hún hefur gott veganesti til verkanna. Vald hennar er mikið og t.d. er hún svo sterk á Alþingi að hún getur veitt afbrigði við þingmál án liðsinnis frá stjórnarandstöðunni.

Ríkisstjórn dr. Gunnars Thoroddsens mældist með um 80% stuðning í upphafi er hún var mynduð fyrir tæpum þrem áratugum, í febrúar 1980, en síðar seig mjög á ógæfuhliðina. Telst sá stuðningur sá mesti við ríkisstjórn í sögu landsins fram að þessu, en taka skal þó fram að sú mæling var í könnunum Dagblaðsins á þeim tíma og áður en Gallup-kannanir voru komnar til sögunnar í þeirri mynd sem nú þekkist hérlendis. Sú stjórn var mynduð við mjög umdeildar aðstæður og eftir langvinna stjórnarkreppu. Vinsælustu stjórnir til þessa í mælingum Gallups eru ríkisstjórnir Davíðs Oddssonar á tíunda áratugnum.

Staða ríkisstjórnarinnar er eins og fyrr segir mjög afgerandi og þessi mæling segir allt sem segja þarf um hversu góðan byr hún hefur frá landsmönnum. Það er ekki öfundsvert að vera í stjórnarandstöðu við þessar aðstæður og óhætt að segja að reyna muni á stjórnarandstöðuflokkanna í þeirri erfiðu stöðu sem uppi er fyrir þá og sést afgerandi með þessari Gallup-könnun. Stjórnin er svo voldug að hún hefur þingið algjörlega í hendi sér. Best sást það skömmu fyrir þinglok með kosningum í landskjörstjórn og kjörstjórnir í kjördæmum, en af fimm sætum hefur stjórnarmeirihlutinn fjögur til ráðstöfunar.

Stjórnarandstaðan er því vissulega að vakna upp við hlutskipti sitt. Samt sem áður mun hún eflaust bíta vel frá sér á næsta þingvetri þó staða flokkanna sem hana mynda sé veik. Við öll sem fylgjumst með stjórnmálum vonumst auðvitað eftir því, enda er ekkert gaman af stjórnmálum ef stjórnarandstaðan er veik og máttlaus og hún verður því að stíga vel í lappirnar og sanna sig. Þar tekur við erfið vinna við að yfirstíga gremju milli aðila og fróðlegt að sjá hvernig það gengur.

Reyndar fylgir könnun frá Gallup með þessari mælingu á stjórnina. Þar kemur fátt að óvörum. Stjórnarflokkarnir halda sínu og eru að mælast með 70% fylgi, ótrúlega sterk staða sem kemur ekki að óvörum sé litið á sterka stöðu ríkisstjórnarinnar. Stóru tíðindin eru þau að Framsóknarflokkurinn er ekkert að græða milli mánaða, þrátt fyrir formannsskipti og kjör nýs varaformanns. Hann mælist innan við 10%. Þar eru framundan erfiðir tímar við uppbyggingu, svo mikið er ljóst.

Finnst reyndar fréttamat mbl.is stórundarlegt þegar kemur að þessari könnun. Þar stendur í fyrirsögn að stuðningur við stjórnina dali. Vissulega minnkar mælingin um 3% á milli mánaða, en það virkar hjákátlegt sem fyrirsagnaefni þegar á það er litið að stjórnin mælist með 80% stuðning, sem er söguleg mæling í okkar stjórnmálasögu. Fyrirsögnin hefði því auðvitað átt að snúast að því að aðeins 20% landsmanna styðja ekki stjórnina. 

Það væri hvaða stjórn sem er hreykin af því í lýðræðisríki að njóta 80% stuðnings kjósenda í könnun. Það sýnir sterka stöðu stjórnvalda. En nú er hveitibrauðsdögunum lokið og alvaran tekur við. Það er spennandi þingvetur framundan og nú reynir á ríkisstjórnina og verk hennar.

Stuðningur við ríkisstjórnina dalar