Dramatíkin í heimi stjórnmálanna

Gaman að lesa fréttina um dramatíkina í þingsalnum við upphaf fjárlagaumræðunnar. Ég fylgdist með hluta umræðnanna en það var greinilegt að fáir voru með hugann við það sem var að gerast í þingsalnum. Mikilvægustu umræðurnar fóru ekki fram í þingsalnum, það sást á svipbrigðum þingmanna, bæði í sal og þeirra sem fluttu ræður.

Lengi í gær bjóst ég við stórtíðindum, eitthvað myndi gerast í málinu. Ekki fór það svo. Enn þarf þjóðin að bíða eftir því að eitthvað komi frá stjórnvöldum. Ég ætla að vona að sú bið taki ekki mikið lengri tíma. Mikilvægt er að eitthvað komi á borðið, annað en staðlað blaður.

Ólafur Ragnar talaði reyndar til þjóðarinnar. Mér fannst hann tala í þeim örfáu lausnum sem eru í stöðunni. Fyrir einhverja virkaði þetta hughreystandi ef marka má netskrif. Ég fór ósjálfrátt að hugsa um hvað forsetinn hefði nú treyst útrásarvíkingunum mikið.

Reyndar fór ég að hugsa um hvort forsetinn væri að senda út þau skilaboð að hann yrði við stjórnvölinn myndu stjórnmálamenn ekki standa sig í stykkinu, svona svipað og dr. Kristján Eldjárn í umbrotatímum síðari hluta áttunda áratugarins.

Könnun Stöðvar 2 í gær var reyndar stórtíðindi dagsins að mínu mati. Þar kom fram að ríkisstjórnin hefur tapað miklu fylgi. Þegar spurt var um flokka var fylgið meira og minna í sömu skorðum og áður. Ergó: stjórnarandstaðan græðir ekki á stöðunni.

Blikkandi gemsar í þingsalnum

Glitnismyndbandið segir alla söguna

Ég mæli með myndbandinu um söguna á bakvið það sem gerst hefur í Glitni að undanförnu sem lauk með því að bankinn var þjóðnýttur. Vel gert myndband - fullt af ískyggilegum staðreyndum.

Bendi á myndböndin tvö um FL Group, sem voru ekki síður vel gerð.

Þorsteinn Már stjórnarformaður Glitnis áfram?

Yfirlýsing Þorsteins Más Baldvinssonar um að hluthafar í Glitni eigi að samþykkja yfirtöku ríkisins á bankanum eru merkileg endalok á yfirlýsingum hans fyrr í vikunni um stöðu málsins. Væntanlega felst í þessu að hann verði stjórnarformaður Glitnis áfram í umboði ríkisins, þó enn sé vika í hluthafafundinn, og að líklegast verði að eigendur hafi lagt árar í bát í tilraunum sínum til að bjarga bankanum frá yfirráðum ríkisins.

Auðvitað var þetta ljóst alla vikuna, enda fór þetta ekki í þetta ferli af algjörri tilviljun. Þetta er vond niðurstaða fyrir hluthafa en yfirlýsing stjórnarformannsins skýrir línur í þessum efnum til muna. Væntanlega felst í þessu líka yfirlýsing um að hann ætli sér að taka tilboði ríkisins um að gegna formennsku áfram.

Hvetur hluthafa Glitnis til að samþykkja tilboð ríkisins

Dómsdagsspá fræðimannsins

Ég er ekki hissa á því að allt sé orðið vitlaust vegna ummæla Gylfa Magnússonar. Ummæli fræðimanns í Háskólanum um að íslenska fjármálakerfið sé komið í greiðsluþrot er aðeins til þess fallið að leiða til ofsahræðslu almennings. Þetta er dökk spá og greinilegt að stjórnmálamenn og yfirmenn Seðlabankans eru ekki tilbúnir til að skrifa undir hana og skal engan undra. Gangi þessi spá eftir er samfélagið orðið frosið í gegn og við öll komin á vonarvöl.

Vissulega er staðan vond en þegar fræðimenn nota stöðu sína til að koma með svona spár er ekki við öðru að búast en samfélagið fari í panik-ástand. Tal fræðimannsins rímar reyndar við það sem forstjóri N1 sagði í gær og yfirlýsingar Baugs um að nú þurfi að fara að hamstra mat. Þetta eru alvarlegar yfirlýsingar og leiða aðeins til þess að þjóðin sekkur í þunglyndi og vonleysi, ekki aðeins um næstu vikur heldur framtíð sína á komandi árum.

Davíð: Menn tali varlega

Snjókornin og stefnuræðan

Mér fannst mjög táknrænt að það skyldi fara að snjóa þegar Geir Haarde flutti stefnuræðu sína. Þetta einhvern veginn rammaði inn alvarlega stöðuna sem blasir við. Ræðan var mjög tómleg og engin þau tíðindi í henni sem átt var von á. Ég heyri það á öllum sem ég tala við að ræðan var gríðarleg vonbrigði og einhvern veginn til marks um lánleysi þeirra sem ráða för. Einn kallaði ræðuna skipbrot fjármálaráðherrans á góðæristímunum á meðan annar nefndi hana snjókornaræðuna.

Bind vonir við að eitthvað gerist í dag, eins og fram kemur víða nú eftir því sem liðið hefur á daginn. Allir bíða eftir aðgerðum, sama hvar þeir eru í samfélaginu. Nú er þörf á traustri forystu, landsmenn sjái að það er röggsamt og ákveðið fólk við stjórnvölinn þegar mikilvægast er að einhver standi við stýrið.

Búist við tíðindum í dag

Eru stjórnarslit í uppsiglingu?

Áhugavert er að fá þau tíðindi að ríkisstjórnin hafi verið á fallanda fæti í gær, á sama tíma og Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir og Björgvin G. Sigurðsson mættu í Ísland í dag til að tala sig saman og virka samstíga. Sá síðarnefndi sagði reyndar í þeim þætti að stjórnin hefði aldrei staðið betur en einmitt í þessari viku. Ekki nema það já.

Mér finnst ráðaleysi ríkisstjórnarinnar, sem kom fram í því að ekki var tilkynnt um neitt stórvægilegt í stefnuræðunni, koma fram í þessu. Afleitt er ef ekki tekst samkomulag sem fyrst um næstu skref í þeirri stöðu sem blasir við íslensku þjóðinni. Nú er mjög mikilvægt að náð verði samkomulagi um áherslur og hugsað til framtíðar en ekki litið í baksýnisspegilinn.

Ég hef haft það á tilfinningunni seinnipart vikunnar að ríkisstjórnin komi sér ekki saman um mikilvægar áherslur og sé hikandi á örlagatímum þjóðarinnar. Auðvitað er það vont og enn verra verður það ef stjórnarslit verða í þessari krepputíð sem blasir við þjóðinni. En á það verður að líta að stjórnin hefur verið ráðalaus mjög lengi og átt erfitt með að stilla saman strengi í lykilmálum.

En þessi fréttaskýring kemur fréttaviðtalinu með Þorgerði og Björgvini í annað ljós, svo sannarlega. Hitt er svo annað mál að Samfylkingin hefur verið veik í atburðarás vikunnar. Formaðurinn er víðsfjarri vegna veikinda, varaformaðurinn utan stjórnar, án hlutverks, og sá sem í raun leiðir flokkinn hefur ekki leiðtogahlutverk innan hans, þó vissulega sé hann fyrsti formaður hans.

Íhuguðu að slíta stjórnarsamstarfinu

Geir leiðréttir Davíð - sammála Þorgerði

Ekki minnkar dramatíkin vegna þjóðstjórnarhugmynda Davíðs Oddssonar. Örstuttu eftir að Þorgerður Katrín skammaði Davíð vegna þess, svo eftir var tekið, dregur Geir úr því að Davíð hafi sagt þetta. Ég velti reyndar fyrir mér hvað felst í orðum Þorgerðar Katrínar.

Er hún með þessu að hugsa næstu skref og tryggja sér eigin sess og sýna sjálfstæði eða bara að tækla stöðuna eina og sér? Geir tekur reyndar undir með Þorgerði en leiðréttir samt Davíð í næstu setningu og telur rangt eftir honum haft.

Hvernig stendur á því að sömu ráðherrar og sátu fundinn þar sem ummælin komu fram túlka þau svo gjörólíkt?

Var ekki að viðra hugmyndir um þjóðstjórn

Semur Bubbi lag gegn FL Group og Hannesi?

Bubbi er ósáttur við stöðuna, eins og svo margir aðrir. Ætlar þó að gera eitthvað annað en rífa kjaft um það. Tók eftir því í kvöld að hann vill sækja Hannes Smárason og yfirmenn í FL Group til saka fyrir sín verk, mennina sem voru á vaktinni í þessu stóra fyrirtæki í umboði Jóns Ásgeirs Jóhannessonar. Bubbi tapaði víst stórpeningum á verkum þessara manna og virðist aðallega sár vegna þess.

Ætli hann semji ekki lag gegn þessum stórbissnessmönnum og hvernig þeir stóðu sig í þessu stóra fyrirtæki? Held að fáir geti samið listrænan óð um þetta allt saman. Allavega er Bubbi í þannig stuði að geta samið lag gegn þessum mönnum.

Veit ekki hvort mótmælin hans Bubba ná samhljómi. Þjóðin virðist á síðustu stigum hafa orðið æ meira ósammála Bubba og áherslum hans. Kannski súmmerar hann andstöðuna upp með lagi gegn þeim sem fóru illa með peningana hans.

Bubbi boðar til mótmæla

Tómleg stefnuræða á örlagatímum þjóðarinnar

Ég varð fyrir vonbrigðum með stefnuræðu Geirs H. Haarde, forsætisráðherra. Hún var í besta falli tómleg á örlagatímum heillar þjóðar. Nú í kvöld var þörf fyrir innihaldsríka og öfluga ræðu með skýrum stefnumiðum og áætlunum til að taka á þeirri grafalvarlegu stöðu sem uppi er. Þau leiðarstef sem þörf var á voru því miður ekki í ræðunni, aðeins það sem við höfum heyrt áður og vissum svosem vel fyrir.

Þetta eru þannig tímar að traust forysta þarf að vera til staðar. Í þeim efnum dugar ekkert hálfkák og blaður um annað. Verkefnið framundan er alveg augljóst, en það þarf líka að hafa leiðtoga sem tala afgerandi og traust til landsmanna og ná tiltrú þeirra. Allir landsmenn finna á eigin skinni hvert stefnir.

Orð eru að mörgu leyti góð, það þarf að tala kraft og kjark í þjóðina við þessar aðstæður. Ég skil vel að stjórnarandstaðan geti talað út og suður, en það skiptir minna máli. Þeir sem fara með völdin í landinu þurfa að ná tiltrú þjóðarinnar og tala þannig að fólk telji að eitthvað verði gert. Þetta vantaði í kvöld.

Stefnuræða forsætisráðherrans var þó vissulega full af ágætis vangaveltum og stefnumálum. Farið var yfir verksvið ráðuneytanna. Mér fannst það ágætt að heyra stefnumálin. En í raun skipta þau litlu máli meðan krónan er í frjálsu falli og landsmenn stefna í þrot. Þar þarf að tala um lausnir á vandanum.

Ef pólitíska forystan nær ekki tökum á stöðunni fyrir landsmenn alla mun illa fara. Ég neita að trúa því að stefnuleysið sé svo algjört sem raun ber því miður vitni í þessum umræðum um tómlegu stefnuræðuna.

Glitnisaðgerð ekki endapunktur

Váleg tíðindi - Geir og væntingarnar

Álit sérfræðinganna um stöðuna hérlendis er ekki uppörvandi. Við höfum fjarri því séð til botns í þessum ólgusjó. Ég finn það á öllum að beðið er þess hvað stjórnvöld segja og gera. Stefnuræða forsætisráðherrans í kvöld skiptir miklu máli í því, eins og ég sagði í gær. Væntingarnar eru miklar og fróðlegt að sjá hvað Geir muni segja þingi og þjóð í kvöld. Nú er þörf á sterkri forystu og mikilvægt að formaður stærsta stjórnmálaflokkins gæti fært þjóðinni hana við þessar aðstæður.

Mér fannst reyndar fróðlegt að sjá Þorgerði Katrínu Gunnarsdóttur, menntamálaráðherra, í kvöldfréttum fréttastofu RÚV og í Íslandi í dag ekki aðeins vísa þjóðstjórnarhugmyndunum hans Davíðs á bug heldur setja honum sín mörk. Hún ætlar greinilega að sýna sjálfstæði sitt í þessari stöðu og virðist óhrædd við að gagnrýna seðlabankastjórann.

Gjaldeyriskreppa á Íslandi?