Er Margrét Sverrisdóttir byrjuð að mýkjast upp?

Það vekur athygli að Margrét Sverrisdóttir, varaborgarfulltrúi, er byrjuð að mýkjast upp og er ekki lengur eins vígreif og hún var á mánudag og í gær með yfirlýsingum sínum um að meirihlutinn stæði og félli með setu Ólafs F. Magnússonar í borgarstjórn - færi hún inn myndi hún skipta um meirihluta. Nú segist hún ekki sjá ástæður til að fella meirihlutann nýja og talar af mun meiri stillingu en áður. Það blasir við öllum að Margrét er varamaður í borgarstjórn og svo lengi sem Ólafur F. er í stjórnmálastarfi á hún ekki fast sæti þar.

Það hljómaði mjög kostulega að Margrét ætlaði sér að sprengja meirihluta framhjá kjörnum fulltrúa og ætlaði að manípúlera því umboði sem Ólafur F. hefur sem kjörinn fulltrúi og fara með umboð hans með öðrum hætti en hann myndi vilja. Með þessu er hún farin að gera það sem Gunnar Örlygsson gerði svo illt að hennar mati og hún klagaði til umboðsmanns Alþingis að fara með umboð sitt í aðrar áttir en innan þess og er farin að líta út eins og málefnalaus vindhani, þvert á það sem ætti að fylgja þessum meirihluta þar sem F-listinn er að fá mörg lykilmál sín í gegn.

En Margrét er greinilega eitthvað farin að hugsa og róa tal sitt niður. Það er þó með öllu óvíst hvað hún geri og hver pólitísk framtíð hennar er. Eins og hún bendir sjálf á nú er hún á pólitískum berangri og er farin að horfa í kringum sig eftir nýju pólitísku heimili. Fari svo að hún taki sæti í nefndum borgarinnar í nafni minnihlutans og án styrkleika listans sem hún sat á í kosningunum 2006 hefur hún sagt sig frá honum, eins og hún gerði reyndar með fréttatilkynningu í gær og er þá komin skrefi nær þeim og væntanlega þá í þeim díl að hún fari inn í annan flokk.

Sér ekki aðstæður til að fella meirihlutann

Skondin sýn á fatamál Framsóknar í Reykjavík

Af öllu sem hefur verið sagt eða myndfært af fatamáli Framsóknarflokksins er þessi mynd hiklaust það allra besta.

F-listinn án formannssæta í nefndum borgarinnar

Það er eðlilegt að Ólafur F. Magnússon, verðandi borgarstjóri, sé ósáttur við brotthvarf Margrétar Sverrisdóttur og Guðrúnar Ásmundsdóttur úr F-listanum. Ákvörðun þeirra þýðir að F-listinn verður án formannssæta í nefndum í borgarkerfinu. Sjálfstæðisflokkurinn mun því leiða allar nefndir borgarinnar meðan að meirihluti hans og F-listans situr við völd. Af því leiðir að Ólafur F. er mun einangraðri en ella hefði orðið þrátt fyrir sterka valdastöðu sína.

Það verður að ráðast hvernig nýjum meirihluta muni ganga að stjórna borginni. Hann heldur til verka með skýrt umboð í borgarstjórn. Ólafur F. þarf ekki á varamönnum að halda í sjálfu sér ef hann situr alla fundi borgarstjórnar. Ákvörðun Margrétar og Guðrúnar hefur því aðeins áhrif sitji Ólafur F. Magnússon ekki borgarstjórnarfundi en ekki í nefndakerfinu enda mun þar verða kosið í allar nefndir og samherjar Ólafs F. munu þar eiga sæti fyrir listann, en fjórir af sex efstu frambjóðendum, allir nema Margrét og Guðrún, styðja við bakið á honum. En þetta verður áskorun fyrir nýjan meirihluta og verður að reyna á þetta í því ítalska ástandi sem er í borgarmálunum. Það verður að mynda nýjan meirihluta í upplausninni.

Auðvitað er þetta ekki ákjósanleg staða, fyrir einn né neinn. Afleit staða í sjálfu sér. En svona hefur þetta farið eftir svik Björns Inga Hrafnssonar við sjálfstæðismenn í haust. Sjálfstæðisflokkurinn fékk ekki hreinan meirihluta í kosningunum 2006 og er í þeirri stöðu að þurfa að semja við aðra til að fá einhverju ráðið. Það er ekkert nýtt við þá stöðu. En kannski má segja að það hafi verið ljóst að með því að flokkurinn fékk ekki hreinan meirihluta að þá væri opið á ítalskt pólitískt neyðarástand.

En vonandi helst þetta til kosninga, enda á flestum að vera orðið ljóst að það er aðeins kosið á fjögurra ára fresti - þó komi upp pólitískt neyðarástand ber kjörnum fulltrúa skylda að mynda nýjan meirihluta. En eðlilega svíður F-listakjósendum, sem studdu framboðið til valda og áhrifa, að þegar að hann loksins fær sín mál í gegn og valdastöðu til að skipta máli að þá flýi næstu menn á eftir leiðtoganum af hólmi og geri honum erfiðara en ella að efna málefni sín.

Mikil vonbrigði

Margrét og Guðrún segja skilið við F-listann

Eftir vendingar síðustu klukkutíma þarf það ekki að koma að óvörum að Margrét Sverrisdóttir og Guðrún Ásmundsdóttir hafi ákveðið að segja skilið við F-listann og taka ekki þátt í meirihlutasamstarfi Sjálfstæðisflokks og F-lista sem tekur við völdum á fimmtudag og afþakki nefndastörf í nafni hans. En það er þeirra ákvörðun.

Það er öll teikn á lofti um það að valdabrölt vaki fyrir Margréti Sverrisdóttur, sem hefur horft til Samfylkingarinnar með augljóslega áberandi hætti eftir að hún varð forseti borgarstjórnar í nokkrar vikur eftir myndun hins fallna vinstrimeirihluta. Sögusagnir hafa líka verið um sífellt versnandi samstarf hennar og Ólafs F, sem ég rakti í færslu hér fyrr í dag, eftir því sem heyrst hefur úr ólíkum áttum. Sú saga er stórmerkileg og eðlileg að skrifuð sé niður til að munað sé eftir henni. Hún passar vel við á þessum degi, eftir allt sem gerst hefur.

Miðað við það að F-listinn fær nú borgarstjórastól og lykilmál sín niðurnegld í málefnasamningi í samstarfi við stærsta flokk borgarstjórnar Reykjavíkur vekur athygli að Margrét og Guðrún yfirgefi F-listann. Það verður áhugavert að sjá hverjar málefnaáherslur þær eru og verða, en það segir mér svo hugur að fyrst og fremst hafi Margrét verið til í að svíkja eitt helsta kosningamál F-listans, sem er eins og allir vita flugvöllurinn í Vatnsmýrinni. Það er það mál sem tryggði þeim borgarfulltrúa 2002 og 2006, eins og allir vita.

Staða Margrétar Sverrisdóttur hefur rokkað frá því að vera stjörnuvæn, í að vera vonlaus og björt með því að ná valdasess nokkrar vikur á stormasömum vetri í borgarmálunum. Ár er síðan að hún tapaði fyrir Magnúsi Þór Hafsteinssyni í frjálslyndu varaformannskjöri - síðan hefur henni mistekist að komast á þing en reis úr því mikla pólitíska áfalli með því að verða fyrsti varaborgarfulltrúinn í sögu Reykjavíkurborgar sem kjörin var forseti borgarstjórnar og fékk einkabílstjóra og embættisbifreið.

Nú afþakkar hún að vinna með leiðtoga sínum sem borgarstjóra í Reykjavík og vinna að málefnaáherslum hans. Það er von að spurt sé hvað taki við hjá henni. Er ekki Samfylkingin næsta stoppistöð hennar?

Margrét og Guðrún með gamla meirihlutanum

Nýr meirihluti hefur engin áhrif á ríkisstjórnina

Það er mjög ólíklegt að nýr meirihluti Sjálfstæðisflokks og F-lista í borgarstjórn Reykjavíkur muni hafa áhrif á ríkisstjórnarsamstarf Sjálfstæðisflokks og Samfylkingar. Meirihlutar koma og fara á sveitarstjórnarstiginu og það er óvarlegt að ætla að blanda því saman við samstarf á öðrum vettvangi. Það hefur allavega verið afstaða mála hingað til þar sem samstörf á þeim vettvangi hafa farið þvert á ríkisstjórnarmynstur.

Það eru aðeins hundrað dagar liðnir frá því að Samfylkingin myndaði meirihluta í Reykjavík framhjá Sjálfstæðisflokki. Það hafði auðvitað engin áhrif á samstarfið í ríkisstjórn. Það er eðlilegt að slit meirihlutans sárni jafnmikið nú og var í október þegar að myndaður var meirihluti þar sem Sjálfstæðisflokkurinn, sem stærsta afl borgarstjórnar Reykjavíkur, var ekki aðili að. Þá missti hann borgarstjórastólinn. Hið sama er Samfylkingin að upplifa núna. Þetta er í sjálfu sér ekkert öðruvísi. Þá sagði Samfylkingin að samstarf kæmu og færu en samstarf í ríkisstjórn væri annar þáttur. Enda er það þannig og breytir engu hvaða framboð eiga við sem mynda með sér samstarf. Svona er pólitíkin.

Vissulega sárnaði mörgum sjálfstæðismönnum í október, en samstarf okkar í ríkisstjórn stóð á öðrum grunni en væringarnar í borgarmálunum. Hið ítalska ástand í borgarmálunum hófst með svikum Björns Inga Hrafnssonar. Þau svik hafa verið örlagarík og hann hefur nú sjálfur fengið sama hnífinn í bakið og hann stakk í Vilhjálm Þ. Vilhjálmsson í októbermánuði. Stjórnmálin geta verið kuldalegur bissness og ekkert heilagt í því. Við sjáum það allra best nú á þessu sögulega kjörtímabili í Reykjavíkurborg. Í óstöðugleikanum þarf þó að koma á nýjum meirihluta, fyrst að sá fyrri hafði ekki burði til neins, ekki einu sinni ná fram málefnasamningi.

Ingibjörg Sólrún Gísladóttir var borgarstjóri í Reykjavík í tæp níu ár og hefur taugar til borgarmálanna. Það gildir ekkert síður við valdamissi en valdaupphefð. Hið sama gildir um Guðlaug Þór Þórðarson, sem var borgarfulltrúi árum saman og sveið eðlilega að sjá nýjan meirihluta í borgarstjórn í haust og tjáði þá skoðun í fjölmiðlum. Eðlilegt er að Ingibjörg Sólrún hafi á því sömu skoðanir í sömu upplifun.

Þá sagði hún að valdatafl við myndun nýs meirihluta þá hefði engin áhrif á ríkisstjórnarsamstarfið. Það er eflaust sárt fyrir Samfylkinguna að upplifa sama sársauka og sjálfstæðismenn fundu fyrir, fyrir aðeins nokkrum vikum. En svona er þessi bissness, hann er hvorki betri né verri eftir þessar örlagaríku vendingar.

Ingibjörg Sólrún: telur nýjan meirihluta óstarfhæfan

Styrkur Ólafs F. - vildi Margrét bola Ólafi burt?

Myndun nýs meirihluta í borgarstjórn Reykjavíkur eru mikil tíðindi og greinilegt að F-listinn með Ólaf F. Magnússon í fararbroddi hefur fengið mörg lykilmál sín í forgang. Sérstaklega er ánægjulegt að myndaður hafi verið meirihluti í Reykjavík sem byggir á því að flugvöllurinn verði áfram í Vatnsmýrinni og hann festur í sessi. Þetta var eitt helsta áherslumál F-listans í kosningunum 2006, eins og allir muna.

Staða mála nú hlýtur þó að leiða til umræðu um samskipti Ólafs F. Magnússonar og Margrétar Sverrisdóttur. Þegar að nýr meirihluti var myndaður í október 2007, þegar að vinstriöflin tóku saman, var það án málefna og án Ólafs F. Magnússonar sem sýnilegs leiðtoga. Þegar að hann sneri aftur var það með læknisvottorð upp á vasann að kröfu meirihlutafulltrúa. Það var mjög í umræðunni og virðist vera að það hafi verið ólga yfir endurkomu hans í borgarmálin og þá hafi byrjað að síga undan meirihlutanum, þar sem Ólafur F. vildi starfa eftir málefnum sínum og beitti hiklaust oddastöðu sinni í þeim efnum, mun öflugar en Margrét Sverrisdóttir gerði sem forseti borgarstjórnar í nokkrar vikur.

Kjaftasagan er með þeim hætti að Margrét hafi óskað eftir læknisvottorðinu frá Ólafi á sínum tíma. Hver lak því svo út í fjölmiðla með vottorðið er líka óvíst, en margir segja að sá leki hafi verið úr meirihlutanum. Altént er ljóst að endurkoma Ólafs F. Magnússonar var örlagamóment fyrir meirihlutann. Sögurnar sem ég hef heyrt úr innsta hring stuðningsmannakjarna Ólafs F. er með þeim hætti að samstarf hans og Margrétar hafi aldrei verið samt eftir þessa daga er hann sneri aftur og varð forseti borgarstjórnar og mikill trúnaðarbrestur verið millum þeirra. Það er því ekki óeðlilegt að velta því fyrir sér hvort að Margrét hafi viljað bola Ólafi F. frá í orðsins fyllstu merkingu eins og hún talar um nú.

Það gerir hún þó að F-listinn hafi fengið borgarstjórastólinn og formennsku borgarráðs það sem eftir lifir kjörtímabils og málefnaáherslur sínar í gegn. Það er ekki óvarlegt að ætla að stutt sé í að Margrét gangi í Samfylkinguna, eins og kjaftasögur hafa verið um. Vík hefur allavega orðið milli vina í F-listanum og sex ára samstarfi Ólafs og Margrétar Sverrisdóttur virðist lokið. Þar hefur verið innri ágreiningur sem fjölmiðlar eiga eftir að fjalla um og virðist hafa verið áberandi, sérstaklega undir lokin þar sem Margrét vildi hvorki fylgja Ólafi og málefnum hans né heldur þeim lista sem hún var kjörin til trúnaðarstarfa fyrir.

Ólafur F. Magnússon er að því ég best veit fyrsti borgarstjórinn í Reykjavík sem fæddur er á Akureyri. Hann hefur verið hugsjónamaður í pólitík; gekk úr Sjálfstæðisflokknum vegna málefna Kárahnjúkavirkjunar og lét steyta á málefnum í þeim efnum svo eftir var tekið. Hann myndar nú meirihluta á þeim málefnum sem F-listinn hefur staðið vörð um og eftir hefur verið tekið sem lykilmálum hans. Hann fær nú tækifæri til að sýna kraft sinn í alvöru meirihluta, þar sem málefni skipta máli, en í fyrri meirihluta var aldrei klárað að semja um málefni á hundrað dögum, sem verður sögulegt klúður metið.

Nýr meirihluti tekur við völdum á fimmtudag. Alls óvíst er hvort að Margrét verði hluti hans eða fái nefndastörf í nafni hans. Á þessari stundu er það ólíklegt. Eflaust bíðum við öll eftir því að hún gangi í Samfylkinguna, eins og kjaftasagan hefur verið svo hávær um.

Lýsa stuðningi við Ólaf

Jafnréttindafélag Íslands stofnað

Áhugafólk um jafnréttindamál hefur nú ákveðið að stofna Jafnréttindafélag Íslands, félag sem byggir á öfga- og fordómalausri umræðu um jafnréttindamál. Undirbúningsfundur félagsins mun verða haldinn í Háskólanum í Reykjavík kl. 20:00 á morgun, miðvikudag. Á fundinn munu mæta alþingismenn stjórnmálaflokkanna og ræða um stöðu jafnréttismála í dag.

Þessi fundur er gott tækifæri fyrir folk að kíkja og heyra um áherslur félagsins og það starf sem þar verður. Hvet alla til að mæta og taka þátt.

Ólafur F. og Vilhjálmur Þ. borgarstjórar til kosninga

Það er ánægjulegt að heyra að Sjálfstæðisflokkurinn og Ólafur F. Magnússon hafi myndað nýjan meirihluta í borgarstjórn Reykjavíkur. Strax í upphafi hefur hann gert betur en 100 daga vinstrimeirihlutinn; lagt fram málefnasáttmála og plan að verkum þá 28 mánuði sem eru til borgarstjórnarkosninganna 2010.

Ólafur F. mun taka við embætti borgarstjóra á fimmtudag og verður áhugavert að sjá hann í því embætti, þar til að Vilhjálmur Þ. Vilhjálmsson tekur aftur við embættinu undir lok kjörtímabilsins og heldur inn í næstu kosningar sem borgarstjóri. Þeir hafa mikla reynslu af setu í borgarstjórn og eru traustir forystumenn í meirihlutanum og geta stýrt málum af krafti með tveggja afla meirihluta.

Það er greinilegt að Ólafur F. hefur fengið nóg af því að eiga við málefnalausan meirihluta og er ákvörðun hans fyllilega skiljanleg. Eðlilega er fýla í fyrri meirihluta. Það kom mér spánskt fyrir sjónir að sjá Björn Inga barma sér yfir því að hann hafi verið svikinn, fengið aðrar upplýsingar og ekki heyrt atburðarásina fyrir. Þetta er ekkert ósvipað því sem hann gerði sjálfur er hann stakk sjálfstæðismenn í októbermánuði og er kannski áhugaverð og nýstárleg lífsreynsla fyrir hann að lenda í því sama, fá rýtinginn í bakið, eins og hann hefur gert við svo marga aðra.

Það eru áhugaverðir tímar í borgarmálunum og líflegir mánuðir framundan. Ólafur F. og Sjálfstæðisflokkurinn felldu meirihluta R-listans í kosningunum fyrir tæpum tveim árum og eðlilegt að nú fái þeir tækifærið til að stjórna borginni. Til þess hafa þeir gott umboð kjósenda sem felldu R-listann frá völdum. Það hefði að mínu mati átt að mynda þennan meirihluta fyrir tveim árum - betra er þó seint en aldrei.

Ólafur og Vilhjálmur stýra

Nýr meirihluti í Reykjavík - Ólafur F. borgarstjóri?

Nýr meirihluti Sjálfstæðisflokks og F-lista hefur verið myndaður í borgarstjórn Reykjavíkur. Eftir 102 daga valdasetu vinstrimeirihlutans er hann fallinn og er orðinn skammlífasti valdhafinn í Reykjavíkurborg og Dagur B. Eggertsson lætur af embætti eftir einn stysta valdaferil í embætti borgarstjóra. Þetta eru sögulegar vendingar og sætur sigur fyrir Sjálfstæðisflokkinn eftir margfræg svik Björns Inga Hrafnssonar.

Hef skrifað talsvert um þetta í dag. Ákvað að tefla á tæpasta vað í upphafi og skrifa um þetta í morgun, þrátt fyrir að lítið hefði verið skrifað um það og margir þyrðu ekki að taka kjaftasögurnar trúanlegar. Var ekki með stöðuna alveg örugga þá reyndar. Eftir því sem leið á daginn spjallaði ég við marga sjálfstæðismenn í Reykjavík og heyrði ennfremur í mönnum sem tengjast Ólafi F. Magnússyni. Skynjaði fljótt eftir hádegið að það væru stórtíðindi í aðsigi og nýr meirihluti í kortunum. Þetta hefur verið stórmerkileg atburðarás, ekki síðri og áhugaverðari en þegar að meirihluti Sjálfstæðisflokks og Framsóknarflokks féll.

Það er talað um að Ólafur F. Magnússon verði borgarstjóri allavega hluta tímabilsins. Ekki rétt að fullyrða neitt um það nú þegar en bíð hinsvegar formlegrar staðfestingar á því. En er á hólminn kemur eru þessi meirihlutaslit gríðarlegt pólitískt áfall fyrir Dag B. Eggertssson, fráfarandi borgarstjóra, Svandísi Svavarsdóttur og auðvitað Björn Inga Hrafnsson. Og mikill sigur fyrir Sjálfstæðisflokkinn. Nú fær hann aftur völd til að vinna að stefnu sinni og verkum sem hann leiddi svo farsællega fram til októbermánaðar.

Nýr meirihluti kynntur

Meirihlutinn að falla - fundað um nýjan meirihluta

Flest bendir nú til þess að vinstrimeirihlutinn í Reykjavík riði til falls og bráðlega verði myndaður nýr meirihluti Sjálfstæðisflokks og F-lista. Það er nú ljóst að sögusagnir um að Vilhjálmur Þ. Vilhjálmsson og Ólafur F. Magnússon hafi rætt um myndun nýs meirihluta, sem gengið hafa í allan dag, eru sannar. Viðræður hófust af alvöru um helgina og hafa staðið í dag ennfremur.

Slökkt hefur verið á símum helstu áhrifamanna, innan beggja afla í allan dag og unnið að myndun meirihlutans. Það segir í raun allt sem segja þarf. Atburðarásin hefur þó verið hröð í dag. Framan af degi reyndu Dagur B. Eggertsson, borgarstjóri, og samherjar hans að neita sögusögnum um fall meirihlutans og að nýr meirihluti væri í burðarliðnum, F-listinn með Ólaf F. Magnússon væri á útleið úr meirihlutanum með þeim. Það eru nú hinsvegar allar líkur á að myndun nýs meirihluta sé langt á veg komin og jafnvel að hann verði kynntur nú á næstu klukkustundum.

Sögusagnir hafa verið um að deilt sé um hver verði borgarstjóri í Reykjavík í nýjum meirihluta. Sjálfstæðismenn geri kröfu um að Vilhjálmur Þ. Vilhjálmsson verði aftur borgarstjóri og að Ólafur F. Magnússon heimti hluta af því sem lifir kjörtímabilsins sem borgarstjóri. Það er erfitt að segja um hvað sé satt í þeim efnum. Hitt er þó ljóst að viðræður hafa farið fram og þær hafa staðið um nokkurn tíma. Það er því fjarri því ósannindi eins og reynt var að halda fram í svörum við skrifum mínum og fleiri í dag að myndun nýs meirihluta væri hafin.

Það er greinilegt að það hefur verið stirt milli aðila í fyrri meirihluta og virðist deila um málefnasamning hafa gert út af við meirihlutann, fari svo, sem allt bendir til, að vinstrimeirihlutinn sé á fallanda fæti. Hann hefur nú starfað í þrjá mánuði án málefnagrunns og greinilega verið ólga um viss mál - nægir þar að nefna deilur um gömul hús á Laugavegi, sem ætti að vera smámál.

En það eru spennandi tímar framundan í borgarmálunum með enn einum meirihlutanum, þeim þriðja á innan við hálfu ári - og kannski þriðja borgarstjóranum á sama kjörtímabilinu, ef Vilhjálmur Þ. verður ekki aftur borgarstjóri. Allir fylgjast spenntir með borgarstjórakapal nýs meirihluta.

Ennfremur er ljóst að þriggja mánaða borgarstjóraferli Dags B. Eggertssonar er að ljúka. Hann hefur nú aðeins verið borgarstjóri í tæpa 100 daga, aðeins örfáum dögum lengur en Árni Sigfússon fyrir einum og hálfum áratug.