Dauðsfall á Litla Hrauni - staða fangelsismála

Í annað skiptið á skömmum tíma hefur það gerst að fangi á Litla Hrauni deyi á meðan að afplánunartíma stendur. Ekki virðist vera sem að um sjálfsvíg sé að ræða - sama hverjar aðstæður eru í þessum tilfellum leiðir þetta óneitanlega hugann að stöðu fangelsismála. Ég hef alla tíð litið svo á að fangavist eigi að vera betrunarvist en ekki bara refsivist, þar eigi fólk að læra eitthvað og geta náð að breytast í betri einstaklinga.

Mér finnst staða fangelsismála í og með sorgleg að vissu marki. Húsakostur íslenskra fangelsa er almennt fyrir neðan allt. Það er t.d. með ólíkindum að enn hafi ekki risið almennilegt fangelsi á höfuðborgarsvæðinu. Þrátt fyrir áralangt tal um að bæta húsakost fangelsa hefur lítið í því gerst, nema ef frá er skilin viðbygging á Litla Hrauni í dómsmálaráðherratíð Þorsteins Pálssonar, ritstjóra Fréttablaðsins. Eftir margra ára baráttu fyrir því að bæta húsakost fangelsismála (sem var fyrir löngu orðinn óviðunandi) hér á Akureyri er nú loks unnið að því að byggja þar upp almennilega aðstöðu.

Þegar að hugsað er um fangelsismál finnst mér æði oft vera hugsað til þess að fangar eigi ekki að fá aðstoð til að feta skrefin aftur inn í lífið. Í fangelsi hlýtur lífið sem slíkt að fara á pásu og uppbygging er það sem tekur við að lokum, enda eru fangar að mörgu leyti á byrjunarreit. Staða einstaklinganna sem þar safnast saman er líka æði oft ólík og svo er sálræn staða fanganna mjög misjöfn og erfitt að setja þá alla undir sama þak í orðsins fyllstu merkingu. Hver einstaklingur hefur sínar þarfir og það þarf að vinna með hvert tilfelli áfram. Þetta er vandmeðfarið ferli og hugleiða má hvað best sé að gera í þeim efnum.

Að mörgu leyti finnst mér sá þingmaður sem best hefur talað í þessum málum á undanförnum árum vera Margrét Frímannsdóttir, fyrrum alþingismaður Samfylkingarinnar. Hún bjó um langt skeið í nágrenni fangelsisins á Litla Hrauni og það var því í kjördæmi hennar allan starfstímann á þingi. Hún talaði bæði af þekkingu og viti um þessi mál og það er því eðlilegt að hún hafi verið valin sem formaður nefndar um framtíðaruppbyggingu og skipulag á Litla-Hrauni.

Auk þessa má velta fyrir sér hvort fleira sé að en húsakostur fangelsa, einkum það sem inní húsunum tilheyrir; einkum sálfræðiaðstoð og læknisþjónustu af ýmsu tagi. Öllum er ljóst að sá hluti er mikilvægur og getur skipt sköpum. Þó að sagt sé í fréttum að ekkert bendi til sjálfsvígs í tilfellum sem þessum geta margir samverkandi þættir leitt til þess að fólk missir heilsuna í varðhaldi og getur fengið áfall af ýmsu tagi.

Mál sem þetta leiðir vonandi til þess að hugsað verði enn betur um fangelsismál - helst með öðrum hætti en þeim að þarna eigi fólk helst að vera lokað af með öllu og án þeirrar aðstoðar sem það þarf í sínum erfiðleikum. Hver og einn hefur sína sögu að segja og það verður að taka á hverju og einu máli með fagmennsku og mannlegum hætti.

Draumur um Nínu er frábært lag

Ég var að sjá það áðan að lagið Draumur um Nínu, framlag Íslands í Eurovision í Róm fyrir sextán árum, hafi verið valið versta lag íslenskrar dægurlagasögu, á bloggvef einum. Er ég algjörlega ósammála þessu vali. Allt frá því að þetta lag vann keppnina hérna heima fyrir sextán árum og var leikið í Róm á sínum tíma hef ég verið mjög hrifinn af því. Það er erfitt að finna töluna á það í hversu mörgum partýum og skemmtunum okkar þetta lag hefur verið spilað og það á alltaf mjög vel við.

Mér hefur alltaf fundist Draumur um Nínu besta lagið sem við höfum sent í Eurovision, ef frá er skilið All Out of Luck með Selmu Björns, sem var hársbreidd frá því að vinna keppnina fyrir um áratug (sem reyndar var mikil skömm að varð ekki reyndin). Það má vel vera að einhverjir þoli ekki þetta lag, en hey þetta er ekki versta lag íslenskrar dægurlagasögu. Gæti eflaust setið hérna í allan dag og tínt til lög sem eru verri allavega. Gott dæmi er lagið sem varð í öðru sæti í þessu vali, allavega mun frekar.

En kannski er það svo að ballaðan um Nínu sé umdeilt lag, en ég hef aldrei orðið var við annað en að þetta sé lag sem allir kunni og vilji syngja. Það er allavega mín reynsla. Er því sannarlega ósammála þessu vali.

Lagið Draumur um Nínu er í spilaranum hér á síðunni.

Mun Ásdís Halla fara til Símans?

Margir hafa velt því fyrir sér hvað Ásdís Halla Bragadóttir muni gera er hún hættir sem forstjóri BYKO í næstu viku. Í ljósi sögusagna um að Brynjólfur Bjarnason sé að hætta sem forstjóri Símans væri áhugavert að velta því fyrir sér hvort að Ásdís Halla yrði eftirmaður hans. Talað hefur verið um að tilkynnt verði um uppstokkun hjá Símanum á næstu dögum og hugleiða margir hver muni taka við Símanum losni forstjórastaðan.

Öllum er ljóst að Ásdís Halla er ekki að fara aftur í stjórnmál eftir tveggja ára hlé heldur er mun líklegra að hún sé að færa sig á milli staða. Ennfremur hefur verið talað um það hvort að Ásdís Halla yrði forstjóri Ríkisspítalanna í stað Magnúsar Péturssonar færi svo að Guðlaugur Þór Þórðarson, heilbrigðisráðherra, myndi stokka upp mál þar enn frekar en orðið er með því að verkefnastjórn undir forystu Alfreðs Þorsteinssonar hefur verið slegin af.

Svo hafa einhverjir spekingarnir talað um það hvort að Ásdís Halla færi á Morgunblaðið og tæki við af Styrmi Gunnarssyni, en það styttist óðum í starfslok hans eftir áratugalöng störf fyrir blaðið. Svo hafa einhverjir nefnt hvort að hún hefði áhuga á vist á Bessastöðum en forsetakosningar fara fram á næsta ári. Einhvernveginn hljómar nú kenningin um Símann sem allra þessara líklegust, fari svo að Brynjólfur Bjarnason sé að fara að stíga til hliðar.

Spenna á toppi og botni úrvalsdeildarinnar

Það er gott að spennan er enn í úrvalsdeildinni og að úrslit ráðist bæði á toppi og botni í síðustu umferðinni, á síðustu andartökum boltasumarsins. Enn geta nokkur lið fallið og enn eiga tvö lið möguleika á Íslandsmeistaratitlinum. FH-ingar hljóta að vera hundfúlir yfir því að hafa ekki náð að hampa titlinum á heimavelli enn eitt árið og missa möguleikana úr höndunum.

Þeir þurfa að vera nú upp á náð og miskunn Vals komnir með það hvort bikarinn haldist hjá þeim fjórða árið í röð. Eins og flestir vita hafa FH-ingar verið samfleytt á toppi úrvalsdeildarinnar í 60 umferðir, frá sumrinu 2004. Sigur Vals á FH í dag voru því mikil tíðindi. Það hlýtur að verða grátlega erfitt fyrir FH að missa titilinn frá sér úr því sem komið er, missa toppsætið í næstsíðustu umferð eftir að hafa verið komið í þá stöðu að tryggja sér hann en misst það úr höndum sér og það á heimavelli. Tapið í dag er þeim því nokkuð áfall.

En fyrir knattspyrnuáhugamenn er þetta auðvitað spennandi. Það er aldrei gaman þegar að úrslit á toppi og botni deildarinnar hafa ráðist fyrir lokaumferðina. Um leið og nú er ljóst að Valsmenn hafa stöðuna í höndum sér er jafnljóst að allt getur gerst í fallbaráttunni. KR hefði getað svo gott sem reddað sér og haldið öruggir í lokaumferðina með sigri á Fram en það breyttist á lokamínútum leiksins. Nú verða þeir að berjast. Hinsvegar hallast ég að því að það verði Víkingar sem falla, en þeir urðu Íslandsmeistarar fyrir einum sextán árum.

Frá árinu 1991 þegar að Víkingur varð Íslandsmeistari hefur aðeins eitt Reykjavíkurlið sigrað úrvalsdeildina; KR, sem varð meistari fjórum sinnum; 1999 (eftir þriggja áratuga bið), 2000, 2002 og 2003. Síðustu árin hefur KR átt erfiða tíma og er nú að berjast fyrir lífi sínu í deildinni á lokaspretti mótsins og hefur verið við botninn í allt sumar. Nú á Valur möguleika á titlinum og svo gæti líka farið að Reykjavíkurlið falli. Það verður áhugavert að sjá hvort að fókusinn að lokum á toppi og botni verði í boltanum í Reykjavík.

Fylkir burstaði Keflavík, Víkingur tapaði, Fram og HK náðu jafntefli

Valsmenn komnir með aðra höndina á bikarinn

Valsmenn eru með pálmann í höndunum í úrvalsdeildinni eftir glæsilegan sigur á lánlausum FH-ingum í Hafnarfirði í dag. Þeir þurfa nú að stóla á sigur í næsta leik til að hampa bikarnum, rétt eins og FH verður að stóla á að Valur misstígi sig. Valur hefur ekki staðið nær Íslandsmeistaratitlinum í tvo áratugi en liðið vann síðast árið 1987 í úrvalsdeildinni.

Það var greinilegt á öllu að Valur var hungraðra í sigur í dag og eðlilegt eftir að hafa svo lengi beðið eftir Íslandsmeistaratitlinum. FH hefur unnið titilinn þrjú ár í röð og sennilega hafa þeir verið rólegri fyrirfram, pressan var mun meira á þeim en Valsmönnum. Þetta var mjög skemmtilegur leikur, sennilega er þetta stórleikur sumarsins að óbreyttu. Valsmenn náðu þarna loksins að komast á toppinn og leiða nú slaginn. Það verður nýr kafli sem opnast fyrir félagið með sigri um næstu helgi og tryggja sér titilinn eftir langa hríð. FH á hvort sem er enn möguleika á bikarmeistaratitli í leik gegn væntanlegu úrvalsdeildarliði Fjölnis.

En það er líka spennandi að fylgjast með botninum. KR var hársbreidd frá því að sigra Fram og tryggja sér þar með nokkuð örugglega sæti áfram í úrvalsdeildinni. Með því að ná jafntefli á lokamínútum leiksins náðu Framarar að toga í KR og halda þeim áfram á sprengjusvæðinu. Fyrirfram verður þó staða Víkings að teljast afleit, en þeir eiga eftir leik gegn FH og þurfa að sigra Íslandsmeistarana til að halda sér uppi. Varla munu Hafnfirðingar verða áfjáðir í að tapa lokaleiknum og enda mörgum stigum undir Val og reyna að halda sér sem næst þeim.

En þetta var skemmtilegur dagur í boltanum. Valur er með örlög sín í höndunum, hafa aðra höndina á bikarnum og hafa frumkvæðið þegar að haldið er í lokaumferðina. Hvað varðar botninn er spennan þar enn yfir vötnum, þó sennilega telji flestir að Víkingar standi verst að vígi. Enn er spenna með toppinn og botninn og það er mjög gott.

Heilt yfir samfagna ég með Valsmönnum, enda er hungur þeirra í titil öllum ljós og nú er það þeirra sjálfra að láta draumana rætast vilji þeir ná takmarkinu mikla. Myndi sannarlega vel una þeim að vinna titilinn núna eftir langa bið.

Valur sigraði FH, 2:0, og fór á toppinn

Mun Gordon Brown flýta kosningum í Bretlandi?

Um fátt er meira rætt nú, við upphaf fyrsta flokksþings Verkamannaflokksins í leiðtogatíð Gordon Brown, forsætisráðherra Bretlands, en hvort þingkosningar séu í nánd í Bretlandi. Það yrði vissulega mjög klókt í stöðunni en um leið mikil áhætta á fyrstu mánuðum valdaferilsins. Hveitibrauðsdögum Browns er ekki enn lokið, en þess sjást þó engin merki um að sælunni á milli Browns og þjóðarinnar yfir að vera laus við Tony Blair sé að ljúka.

Innan við 100 dagar eru liðnir frá því að Gordon Brown tók við völdum í Bretlandi eftir þrettán ára langa og napra bið. Deilt hafði verið um það lengi innan Verkamannaflokksins áður en að valdaskiptum kom hvernig forsætisráðherra hann myndi verða og hvort hann gæti notið lýðhylli, hvort að hann hefði einfaldlega ekki beðið of lengi eftir húsbóndavaldi í Downingstræti 10. Þegar að hveitibrauðsdagar Skotans eru að renna sitt skeið á enda deilir enginn um hversu sterk staða hans er og allir spyrja sig að því hvort hann ætli að reyna á hana á næstu vikum.

Verkamannaflokkurinn hefur gengið í gegnum endurnýjun lífdaga við völdin eftir erfiða tíma undir lok forsætisráðherraferils Tony Blair, sem var orðinn verulega skaddaður síðustu misserin og allt að því hataður innan flokks sem utan vegna fjölda mála. Nýr forsætisráðherra hefur tryggt flokknum raunhæfa möguleika á að halda völdum í næstu þingkosningum og slá Íhaldsflokkinn fjórða skiptið í röð út af laginu. Það er því engin furða að sú umræða sé áberandi að kosningum verði hreinlega flýtt og Brown muni reyna að fá afgerandi umboð í eigin nafni. Staðan er allavega vænleg fyrir Gordon Brown.

Meira að segja heimsókn Browns til George W. Bush í Camp David í kastljósi heimspressunnar síðsumars breytti nákvæmlega engu um persónulegar vinsældir hans og flokksins heima fyrir. Breskir stjórnmálaskýrendur höfðu dregið í efa að heimsókn af þessu tagi svo snemma á hveitibrauðsdögunum væri skynsamleg og margir töldu ferðina feigðarflan fyrir mann sem væri á gullnu brautinni. Með ferðinni staðfesti Brown sterk bönd við Bandaríkjastjórn og gaf gagnrýnendum langt nef með því að vera kammó og hress við Bush forseta. Ferðin reyndist ekki feigðarflanið sem spáð var. Forsætisráðherrann þýtur enn upp vinsældalistann og mælist vinsælli sem aldrei fyrr í könnunum helgarinnar eftir 100 daga valdasetu.

En hlutirnir geta verið fljótir að breytast. Það hefur David Cameron sannreynt að undanförnu. Margir töldu kosningasigur í sjónmáli fyrir hann og íhaldsmenn eftir tíu ára napra pólitíska eyðimerkurgöngu Íhaldsflokksins. Munurinn á flokkunum fór mest í um tíu prósentustig. Nú hefur þetta snúist við. Verkamannaflokkurinn hefur samkvæmt könnun dagsins yfir fimm prósenta forskot, hefur rokkað á milli fimm til tíu prósent. Örvænting er í innstu herbúðum Camerons og hann hefur höktað allverulega til að undanförnu, er að reyna að finna rétta taktinn. Fyrir hann er upp á allt að spila í næstu kosningum. Tap þýðir að enn verður leitað að nýjum leiðtoga. Það blasir við.

Gordon Brown hefur alla tíð verið úthugsandi pólitískur klækjarefur. Það sást best í valdaátökum hans við Tony Blair bakvið tjöldin árum saman. Hann vann þann slag á sálfræðinni og tók helstu andstæðingana á taugum. Svo fór að hann fékk pólitískt ríkidæmi Tony Blair á silfurfati. Helstu Blair-istarnir lögðu niður skottið og sættu sig við orðinn hlut. Pólitísk velgengni hans frá valdaskiptunum þann 27. júní sl. hefur reynst mun meira afgerandi en jafnvel helstu samherjar Skotans þorðu að vona. Sigur er í nánd ef hann spilar taflið rétt. Það segja kannanir.

En pólitísk gæfa getur verið fallvölt. Það sem snýr upp í dag getur fallið niður á morgun. Það eru því spennandi tímar pólitískt í Bretlandi. Um þrjú ár eru eftir af kjörtímabilinu en við öllum blasir að það styttist mjög í kosningar haldi hveitibrauðsmælingar forsætisráðherrans áfram með þessum hætti. Pólitískur klækjarefur sem hefur tök á stöðunni veit að hann hefur allt í hendi sér í svona andrúmslofti.

En nú reynir á Brown, sem hefur tekist að verða mun öflugri og vinsælli en mörgum óraði fyrir, á flokksþinginu næstu dagana. Sögulegir sigrar gætu verið framundan spili hann rétt. Og á meðan heldur orðrómurinn um þingkosningar á næstu vikum áfram að dafna.

Brown útilokar ekki kosningar í haust

Fimm vikna bið Einars eftir afsökunarbeiðni lýkur

Það er ekki hægt að segja að Kristján L. Möller, samgönguráðherra, hafi verið einlægur og iðrandi í afsökunarbeiðni sinni til Einars Hermannssonar, skipaverkfræðings, í sjónvarpsviðtali á Reykjavíkurflugvelli í gær. Eftir fimm vikna bið; japl, jaml og fuður ráðherrans í slagtogi við aðstoðarmann sinn, komust þeir auðvitað að þeirri niðurstöðu að ekki yrði hjá því komist að biðja Einar afsökunar. Annað var ekki í stöðunni.

Kristján gat ekki annað eins og komið var en óskað eftir fundi með Einari og reynt að ljúka málinu með sómasamlegum hætti. Þetta tók samt ráðherrann ótrúlega langan tíma til að klára málið með þessum hætti. Hann virtist fyrst ætla að taka þá nálgun á stöðuna að segja ekki neitt en senda þess í stað aðstoðarmanninn Róbert Marshall á fjölmiðlana. Það skilaði ekki miklum árangri og eftir stóðu þeir félagar skítugir upp fyrir haus. Þetta var þeim hvorugum til mikils sóma og ég held að það sé enginn sem verji framgöngu þeirra þessa fimm vikurnar, ekki einu sinni flokksfélagar þeirra.

En ég get ekki sagt annað en það sé mjög mikilvægt að Kristján biðjist afsökunar. Þetta var bara klúður af hans hálfu og eðlilegt að hann bindi enda á málið með því að snúa til baka og sýna eftirsjá yfir orðavalinu. En mér fannst þetta ekki einlæg iðrun í þessu fréttaviðtali. Þetta virkaði eins og hann hefði verið kominn upp að vegg og svona sagði þetta bara til að losna undan þrýstingi. Hefði Kristján verið einlægari hefði þetta litið enn betur út en ella. Það er alltaf erfitt fyrir reynda stjórnmálamenn að lenda út undir vegg eins og Kristján kom sjálfum sér í óneitanlega í þessu máli.

Það sem mér finnst vanta nú er að Róbert biðji Bjarna Harðarson afsökunar. Mér fannst Róbert ekki koma vel fram gagnvart Bjarna. Hann sýndi af sér lágkúrulega framkomu og greinin sem hann skrifaði í Moggann um daginn var með þeim orðljótari sem sést hefur í pólitískri umræðu. Ég held að Róbert ætti að fylgja fordæmi húsbónda síns.

Bætir ekki skaðann

Marcel Marceau látinn

Meistari látbragðsleiksins, Frakkinn Marcel Marceau, er látinn. Það er ekki ofsögum sagt að Marceau hafi verið fremstur látbragðsleikara til þessa að Sir Charlie Chaplin, einum undanskildum. Það kemur því varla að óvörum að stærsta fyrirmynd Marceau á löngum ferli var einmitt Chaplin, sem varð heimsþekktur fyrir túlkun sína á flækingnum. Þekktasta túlkun Marceau var án vafa trúðurinn Bip sem fylgdi honum allt frá því að hann skapaði hann á fimmta áratugnum.

Marceau er sérlega minnisstæður þeim sem hafa séð Silent Movie, kvikmynd Mel Brooks frá áttunda áratugnum. Brooks vildi þar fara sína leið til að heiðra þöglu myndirnar og framlag þeirra í kvikmyndasögunni. Þar var ekkert orð sagt nema eitt og það af Marceau sjálfum. Stjörnur myndarinnar; Brooks, Marty Feldman og Dom DeLuise þögðu myndina í gegn og sama má segja um gestaleikarana Anne Bancroft (eiginkonu Brooks), Paul Newman, Lizu Minnelli og James Caan.

Atriðið með Brooks og Marceau er auðvitað óborganlegt. Marceau svaraði símtali og bón Brooks um þátttöku í þöglu myndinni með franska orðinu Non. Þar með varð látbragðsmeistarinn sá eini sem sagði orð í myndinni. Þetta var skemmtileg nálgun hjá Brooks og skemmtilega fyndin að hans hætti, táknræn leið til að skapa hið eftirminnilega atriði. Myndin er ein þeirra bestu frá litríkum ferli Brooks - hef alla tíð haldið mikið upp á hana og það er kominn tími til að rifja hana upp enn og aftur á næstu dögum.

Marcel Marceau öðlaðist frægð um alla heim fyrir snilli sína í látbragðsleik. Hans er minnst sem eins hinna bestu í sínum bransa. Það gleymir enginn trúðnum Bip, sem meta látbragðsleik mikils.

Látbragðsleikarinn Marcel Marceau látinn

Hillary á sigurbraut - baráttan harðnar

Ég fæ ekki betur séð en að Hillary Rodham Clinton sé á sigurbraut í baráttunni um hver verði forsetaefni demókrata á næsta ári. Það þarf ansi margt að breytast á þeim fimmtán vikum sem eru til fyrstu forkosninganna i flokknum til að koma í veg fyrir sigur hennar. Munurinn á milli hennar og keppinautanna sjö er að aukast frekar en hitt og því skiljanlegt að þeir John Edwards og Barack Obama grípi til vopna til að reyna að jafna stöðuna út, áður en baráttan við forsetafrúna fyrrverandi verður óvinnandi.

Mesta stuðið hefur verið á milli Hillary og Obama undanfarna mánuði. Ég held að það sé ekki ofsögum sagt að telja að annað þeirra verði frambjóðandi demókrata. Held að möguleikar Edwards séu þó næstir því, hinir eiga einfaldlega ekki séns og það verður áhugavert að sjá hversu hratt byrjar að saxast niður af hópnum þegar að líður á janúarmánuð og harkan hefst fyrir alvöru með forkosningunum. Obama hefur skotið talsvert á Hillary, þó undir rauðri kratarós frekar en hitt en það er að færast harka í leikinn og greinilegt að Obama er dauðhræddur um að Hillary taki þetta með trompi er yfir lýkur.

Margir demókratar líta auðvitað á Hillary og Obama sem draumateymi í forsetakosningunum eftir rúma þrettán mánuði. Sjálfur hefur Obama þó neitað því alfarið að taka boði um að verða varaforsetaefni Hillary og ég held að enginn hafi lagt í að spyrja Hillary að því hvort hún tæki að sér aukahlutverk með Obama í frontinum. Staðan er einfaldlega þannig núna að það leggur enginn í það, enda eru möguleikar Hillary mun betri og hún myndi ekki taka varaforsetahlutverk að sér. Tapaði hún slagnum úr því sem komið er myndi það tákna endalok stjórnmálaferils hennar. Það er upp á mikið að spila í sjálfu sér.

Hvernig svo sem fer virðist Obama hafa veðjað á rétt. Hann hefur engu að tapa með framboðinu og mun aðeins styrkja sig hvernig sem fer, ólíkt Hillary. Obama er ekki í ólíkri stöðu nú og John Edwards við síðustu forsetakosningar, sem sá er tekur áhættuna vitandi að hann tapar engu hvernig sem fer. Hann mun aðeins eflast og það verulega - stimplar sig inn í forystusveit flokksins með einum hætti eða öðrum. Sjálfur veit ennfremur Edwards nú að tap núna skaðar hann verulega. Hann fórnaði þingsætinu síðast fyrir aukahlutverk með Kerry og verið án hlutverks eftir að mistókst að landa sigri þá.

Bill og Hillary Rodham Clinton lögðu grunn að þessu framboði með forsetatíðinni 1993-2001 og eiga víða vini og kunningja. Þau stóla nú á að það muni tryggja forsetafrúnni á þeim tíma vist í Hvíta húsinu nú. Þau munu sækja inni alla greiða sem þau mögulega geta tryggt og leita víðar en það. Það stefnir allt í að sigurganga Hillary sé í spilunum. Allt annað yrðu stórpólitísk tíðindi úr þessu. Baráttan sýnist því vera Hillary vs. rest. Þar eru átakapunktarnir greinilegir og eflaust munu andstæðingar hennar eiga eftir að herða róðurinn gegn henni verulega þær vikur sem eru í að alvaran verði sönn í baráttunni.

Skoðanakannanir vestanhafs benda til þess að við fáum að sjá að ári þann pólitíska slag sem stefndi svo lengi vel í að yrði sviðsettur í New York árið 2000; keppni milli Hillary Rodham Clinton og Rudolph Giuliani. Þau standa sterkast að vígi. En eins og staðan er núna er alls óvíst hver verði fulltrúi repúblikana í kosningunum. Þar gnæfir enginn einn yfir þó Giuliani leiði vissulega í könnunum. Forskot Hillary meðal demókratanna er það mikið flestir telja hana örugga alla leið í lokabaráttuna. Enda er sótt að henni bæði innan eigin raða sem og annarsstaðar. Hún er umdeild.

Það stefnir í spennandi forsetakosningar á næsta ári. Einn óvinsælasti forseti bandarískrar stjórnmálasögu heldur brátt inn í pólitíska sólsetrið heima í Texas og stefnir í miklar breytingar í Washington hvernig sem fer í baráttunni um Hvíta húsið. Repúblikanar gætu vel stokkað sig hressilega upp með brotthvarfi bæði Bush og Cheney af pólitíska sviðinu. Hverjir svo sem mætast að lokum á örlagadeginum 4. nóvember 2008 má fullyrða að næsti forseti Bandaríkjanna verði harla ólíkur þeim núverandi.

Hillary Clinton sætir vaxandi gagnrýni keppinauta sinna

Flett ofan af einræðisherra og sjúkum kommúnisma

Fáar bækur hafa orðið meiri upplifun fyrir lesendur á undanförnum árum en bók hjónanna Jung Chang og Jon Holliday um einræðisherrann kínverska Maó. Hún er yfir 800 síður en er voldug saga, sem allir sem unna stjórnmálum og sagnfræðilegum málefnum lesa með miklum áhuga. Las ég hana á nokkrum dögum fyrir nokkrum árum í ensku útgáfunni og finnst hún með þeim betri sem ég hef lesið árum saman. Þar er flett ofan af einræðisherra og sjúkum kommúnisma.

Nú er bókin komin út í þýðingu Ólafs Teits Guðnasonar, blaðamanns. Ætla ég að kaupa mér bókina nú um helgina, enda ætla ég mér að upplifa hana aftur, en nú á íslensku, sem fyrst. Það er auðvitað ljóst að bókin er með þeim umdeildustu sem komið hafa út á undanförnum árum og skapað mikla umræðu um valdaferil Maó og varpað nýju ljósi á persónu hans og stjórnmálamanninn á bak við einræðisherrann.

Það er öllum hollt að lesa þessa bók, sérstaklega mæli ég með henni við vinstrimenn. Það hafa margir dýrkað Maó, eiga Rauða kverið og hafa slegið skjaldborg utan um minningu Maó til að hefja hann upp til skýjanna. Hef ég heyrt af mörgum sem hafa átt Rauða kverið en hent því eftir að hafa lesið þessa bók. Þetta er mikil upplifun og mikilvægt að sem flestir lesi bókina. Tækifærið er sannarlega komið nú með útgáfu hennar á íslensku.

Í vikunni voru Jung Chang og Jon Holliday í ítarlegu og góðu viðtali í bókaþætti Egils Helgasonar, Kiljunni. Var áhugavert að sjá viðtalið og heyra þau segja meira frá bókinni og sögunni á bakvið Maó. Egill er að standa sig vel með bókaþáttinn og hann er sannarlega ómissandi fyrir okkur bókaáhugafólkið.

Á að nafngreina meinta kynferðisafbrotamenn?

Mikil umræða hefur verið um meintan kynferðisafbrotamann eftir umfjöllun um hann í Kompás í vikunni. Sumir hafa tekið sig til og haldið málinu áfram og nafngreint viðkomandi mann og jafnvel gengið skrefinu lengra. Hefur alla tíð verið mjög umdeilt hversu langt eigi að ganga í svona tilfellum og sitt sýnist eflaust hverjum. Mörgum var illa brugðið þegar að DV tók upp þá stefnu sem gult pressublað fyrir nokkrum árum að nafngreina menn sem sakaðir voru um að vera kynferðisafbrotamenn og miklar deilur urðu.

Mér finnst það ábyrgðarhluti að kveikja svona bál gegn fólki áður en sekt er sönnuð fyrir dómi. Það verður að meðhöndla svona mál rétt og með öðrum brag en að kveikja bál á blogginu gegn þeim sem við á. Er ég þá ekkert endilega að tala um þetta mál sem mest hefur verið rætt undanfarna heldur almennt. Vel má vera að staða hans sem lögmanns hafi gert marga arga en ég er samt þeirrar skoðunar að mál af þessu tagi eigi að fara rétta leið en nafnbirting sé ekki hið rétta.

Kristján biður skipaverkfræðinginn afsökunar

Það var gríðarlegt pólitískt klúður hjá Kristjáni L. Möller, samgönguráðherra, að kenna Einari Hermannssyni, skipaverkfræðingi, einum um Grímseyjaferjuklúðrið mikla. Seint og um síðir hefur hann nú beðið Einar afsökunar. Er með ólíkindum hversu mjög Kristján hefur dregið þá afsökunarbeiðni og eiginlega honum til skammar að hafa beðið svo lengi. Með þessu var ráðherrann að hengja bakara fyrir smið. En betra er jú seint en aldrei að átta sig á mistökum sínum.

Róbert Marshall, aðstoðarmaður samgönguráðherra, bætti ekki úr skák fyrir ráðherranum þegar að hann geystist fram á ritvöllinn til að reyna að verja þetta klúður ráðherrans. Hann hafði enga stjórn á orðavali sínu í skrifum til Bjarna Harðarsonar, alþingismanns, og minnti mig á fyllerístal varaformanns Frjálslynda flokksins í garð undirritaðs, Halldórs Blöndals og Björns Bjarnasonar, nótt eina á spjallvef fyrir þrem árum, þar sem hann vildi sprengja okkur til helvítis. Stjórnlaus og ómálefnaleg skrif sem voru engum manni í pólitísku starfi til sóma.

Róbert missti svo enn og aftur stjórn á sér í spjallþætti fyrir viku þar sem hann réðst að Bjarna með skít og skömm. Var svona á tímapunkti varla að maður tryði því að þar færi maður sem hefði verið fréttastjórnandi á einu alíslensku fréttastöðinni í sjónvarpi. Róbert varð sér til skammar og opinberaði sinn innri mann rétt eins og varaformaður Frjálslynda flokksins á sínum tíma. Hann varð sér algjörlega til skammar og gengisfelldi sig svo um munaði. Hann gerði illt verra fyrir Kristján Lúðvík Möller, sem væntanlega vildi reyndan fjölmiðlamann til að aðstoða sig til að ná til pressunnar en ekki draga sig upp úr svaðinu í leiðinni.

Kristján er maður að meiri fyrir að játa á sig mistök sín og leysa þennan hnút sem hann átti svo erfitt með að leysa með aðstoð Róberts Marshalls.

Kristján biðst afsökunar

Sorglegt slys

Dapurlegasta frétt vikunnar var án nokkurs vafa slysið í Soginu, þar sem maður á sextugsaldri beið bana. Það er huggun harmi gegn að nú hafi lík hans fundist eftir tveggja daga erfiða leit. Það er alltaf skelfilegt í svona málum þegar að fólk sem leitað er að finnst ekki og aðstandendur geta ekki átt þá einu sönnu hinstu kveðjustund sem við á.

Enginn vafi er á því að mikið björgunarafrek var unnið þegar að syni mannsins var bjargað á miðvikudag eins og allir þekkja til sem kannast við staðinn og hversu erfiðar aðstæður geta skapast þar. Björgunarsveitirnar okkar hafa unnið vel í þessu máli eins og jafnan og enn einu sinni sést hversu mikilvægt hlutverk þeirra er.

Ég votta fjölskyldu og aðstandendum mannsins sem lést í þessu skelfilega slysi innilega samúð mína.

Karlmaður sem féll í Sogið fannst látinn

Björn Þórir rekinn - dóttir Símaforstjóra tekur við

Það eru heldur betur sviptingarnar á Skjá einum. Birni Þóri Sigurðssyni verið sagt upp sem dagskrárstjóra að tilstuðlan Brynjólfs Bjarnasonar, forstjóra Símans, og í staðinn hefur dóttir Brynjólfs sjálfs verið ráðin sem dagskrárstjóri, en hún var aðstoðardagskrárstjóri áður. Þetta eru merkilegar vendingar hjá stöðinni og hlýtur að kalla á umræðu um viss tengsl á milli aðila og hvaða stefnu Skjár einn muni taka í framhaldinu.

Persónulega finnst mér dagskrá Skjás eins hafa dalað upp á síðkastið - það er mun sjaldgæfara að ég skipti yfir á stöðina allavega og hafi gaman af henni. Samt er merkilegt að Björn Þórir hafi ekki fengið lengri tíma til að sinna starfinu og setja mark sitt á stöðina, enda ekki langt síðan að hann tók við starfinu, en hlutverk hans hefur væntanlega verið sérstakt við hliðina á sérstökum framkvæmdastjóra og hlutverkaskipting þar verið frekar óljós og einhver vandi komið upp. Það hlýtur að vera verðugt verkefni fyrir einhverja fjölmiðlamenn að finna það út hvað hafi farið úrskeiðis þar.

Varla mun þessi brottrekstur leiða til þess að koma í veg fyrir að Jay Leno kveðji Skjáinn en það verður áhugavert að sjá hvernig að nýr dagskrárstjóri vinnur með aðilum Símans, fyrirtækis sem faðir hennar stýrir.

Hvað telst stórt dópmál - er leiðin greið hingað?

Það verður ekki deilt um að stóra dópmálið fyrir austan ber nafn með rentu, enda umfang þess mikið. Hef þó heyrt marga tala um hvað teljist stórt dópmál. Þetta hlýtur að teljast með stærstu dópmálum Íslandssögunnar, en kannski gengu fjölmiðlar mjög langt í gær að tala um stærsta dópmál sögunnar án þess að nefna Ísland beint í því samhengi framan af. Bent hefur verið á önnur mál stór að umfangi og ekki síður erlendis frá auðvitað.

Þetta dópmál fyrir austan sýnir fíkniefnavandann í hnotskurn og hvaða leiðir þeir sem vilja flytja slík efni hingað inn nota umfram allt. Þar er horft til þess að fara með þau inn í gegnum rólega staði þar sem lögreglan er ekki alltaf sterk. Þó það hafi gengið vel að koma upp um slíkt mál núna leiðir þetta auðvitað hugann að því hvernig það hafi verið áður, hvort svona álíka stór mál hafi átt sér stað úti á landi áður og leiðin sé víða greið. Þó að margir hafi talið Fáskrúðsfjörð heppilegan til þessa áttu viðkomandi menn ekki von á lögreglunni sem segir auðvitað að lögreglan sé að standa sig vel við að sjá í gegnum svona fléttur.

Þetta er alþjóðlegt mál og tengist ekki bara okkur hér á Íslandi. Liðsinni Europol hafði mikil áhrif á hversu vel gekk væntanlega. Alþjóðleg samvinna skipti sköpum til að koma upp um eiturlyfjahringinn sem stóð að þessu máli. Eins og ég sagði í gær er mikilvægt að hugleitt sé hvort að hafnir landsins og landið um leið séu galopnar fyrir svona innflutningi. Það er eiginlega fyrsta hugsunin sem kemur upp í hugann þegar að hugsað er um þetta mál. Björn Bjarnason, dómsmálaráðherra, hefur þegar tekið upp þann punkt sem ég nefndi í gær og talað um hvort endurskoða eigi jafnvel eftirlit með umferð til landsins.

Það er ljóst að við lifum á þeim tímum að ekkert telst útilokað og þessi innflutningur á dópi sýnir vel þann vanda sem til staðar er. Á honum þarf að taka og því eðlilegt að hugsað verði til þess að styrkja Landhelgisgæsluna til muna til að herða enn meir flutning til landsins og að fylgjast með því betur en nú er.

Styrkleiki fíkniefnanna mjög mikill

Fimm menn í varðhald - dópmál fyrir austan

Jæja, þá er búið að úrskurða fimmmenningana íslensku sem tengjast stóra fíkniefnamálinu fyrir austan í gæsluvarðhald, fljótafgreitt það. Finnst merkilegt ef það er satt sem sagt er að þeir verði ekki yfirheyrðir fyrr en eftir helgina. Hélt satt best að segja að ekki væri beðið almennt svona lengi með yfirheyrslur í tilfelli á borð við þetta. Þegar eru komnar af stað sögusagnir um það hvaðan þessir einstaklingar eru. Fljótt flýgur fiskisagan jafnvel.

Það hlýtur að hafa verið visst krydd í tilveruna fyrir Austfirðinga að verða miðpunktur umræðunnar á þessum degi. Á Fáskrúðsfirði var allt krökkt af fjölmiðlamönnum og lögreglufólki og allir fjölmiðlar horfa þangað í dag. Þetta er vissulega mjög merkilegt mál. Eins og blasir við er ástæðan fyrir því að farið var þangað sú að þar var líklegast að ekkert kæmist upp, en séð var við því. Það var áhugavert að sjá viðtölin við heimamenn. Það virðist ekki vera að heimamaður fyrir austan hafi komið nálægt þessu máli og þá horfir það öðruvísi við. En þetta er sérstakt mál fyrir litla byggð og sýnir mjög vel hversu mikill vandinn er orðinn og hversu farið er í kringum hlutina.

Þetta er reyndar ekki nýtt mál þannig séð fyrir austan. Það eru aðeins þrjú ár frá líkfundarmálinu í Neskaupstað. Eins og flestum er í fersku minni var það fyrsta sem fannst þegar að viðkomandi maður var krufinn mikið magn eiturlyfja og mikil umfjöllun var um það mál. Farið hafði verið með manninn austur og honum varpað í sjóinn, væntanlega til að varðveita efnin en allt komst upp. Þá var lögreglan fyrir austan og samfélagið þar í miðpunkti allrar umræðu, en nú kemur mál sem er sama eðlis að sumu leyti aftur upp í austfirskri byggð.

Það er eflaust visst flashback fyrir Austfirðinga að upplifa svona mál aftur, svo skömmu eftir líkfundarmálið á sínum tíma.

Fimmmenningarnir úrskurðaðir í gæsluvarðhald

Sigurjón talar hreint út - átakafundur frjálslyndra

Átakafundur stuðningsmanna Frjálslynda flokksins stendur nú yfir á Grand Hótel ef marka má fréttir. Þar mun verða talað hreint út um samskiptavanda almennra flokksmanna við forystuna og ólguna sem skapast hefur vegna ráðningar framkvæmdastjóra. Sigurjón Þórðarson, fyrrum alþingismaður, hefur nú sagt opinberlega að Guðjón Arnar Kristjánsson hafi lofað sér framkvæmdastjórastöðu flokksins í aðdraganda kosninga næði hann ekki endurkjöri hér í Norðausturkjördæmi.

Lengi vel vildi Sigurjón ekki tala um ágreininginn vegna ráðningar framkvæmdastjóra en hefur rofið þögnina vegna þessa máls. Það er nokkuð um liðið frá því að ég fékk frá áreiðanlegum heimildum fregnir um þennan ágreining og sagði frá honum hér á vefsíðunni síðsumars. Allt sem þar var sagt hefur reynst rétt og hefur síðar verið staðfest af Sigurjóni sjálfum í fjölmiðlum. Sögusagnir hafa verið um að framkvæmdastjórn Frjálslynda flokksins hafi gengið frá ráðningu Magnúsar Reynis Guðmundssonar í stöðuna fyrir tíu dögum en flokksforystan hefur ekki viljað opinbera það formlega, sem sýnir ólgu málsins.

Sigurjón Þórðarson hefur gefist upp á þægilegheitum í þessu máli eftir stigmagnandi ólgu milli flokksforystunnar og grasrótar flokksmanna sem styðja Sigurjón. Það er greinilegt að tekist er á, að mestu hefur það verið bakvið tjöldin en ólgan er að koma æ betur upp á yfirborðið og farið er að tala í fjölmiðlum um þessi mál með mun hvassari hætti en áður. Það vekur athygli að Sigurjón tali svo áberandi um stöðu mála, eins og mun hafa verið í Fréttablaðinu í morgun og í kvöldfréttum Ríkisútvarpsins.

Fundurinn sem fyrr um ræðir átti fyrst að vera á Sægreifanum en þess í stað verður hann á Grand Hótel. Það verður fróðlegt að heyra af honum og ekki síður hvort að forysta flokksins mæti til fundar til að tala við almenna flokksmenn. Frjálslyndi flokkurinn er löngu þekktur fyrir eigin sundurlyndi og innan við ár er síðan að stofnandi flokksins og dóttir hans, Margrét Sverrisdóttir, yfirgáfu hann. Varla virðist horfa til bjartari tíðar ef marka má þessa ólgu sem við blasir.

Vönduð vinnubrögð lögreglunnar

Það er ekki hægt að segja annað en að lögreglan hafi staðið sig mjög vel í fíkniefnamálinu mikla fyrir austan. Vönduð vinnubrögð standa þar upp úr, enda var komið upp um málið á hárréttum tímapunkti og þeir sem ætluðu að flytja efnið inn gengu beint í gildru lögreglunnar og áttu ekki von á hversu vel yrði haldið þar á málum.

Öllum er ljóst að fara átti með efnin á Fáskrúðsfjörð vegna þess að þar væri líklegast að koma þeim í land án þess að lögreglan væri með viðbúnað og gæti gert upplýst málið. Það er gott að það staðfestist hversu vel lögreglan getur tekið á slíkum vanda og viðbúnaðurinn fyrir austan segir í sjálfu sér allt sem segja þarf um hversu vel var unnið og skipulega var haldið utan um alla verkferla.

Ef marka má fréttir og orðróminn á bakvið þær eru yfir 50 kíló af fíkniefnum um borð í skútunni og málið hið stærsta hérlendis. Umfangið segir allt sem segja þarf um málið og það hversu alþjóðlegt það er sýnir vel hversu mjög lögreglan hefur unnið með Europol. Fimm hafa verið handteknir og aðgerðir voru í þrem löndum og handtökur víðar en á Íslandi. Sannarlega alþjóðlegt mál sem fær sinn klímax á Fáskrúðsfirði.

Það verður fróðlegt að heyra viðbrögð stjórnvalda. Þau hafa lítið komið fram finnst mér. Enda er þetta stórmál í sjálfu sér sem ætti að hafa einhver áhrif út fyrir rannsóknina. Áhugavert verður að sjá hvort að þetta leiði til þess að eftirlit með umferð til landsins, flugvélum og skipum t.d. verði endurskoðað að einhverju leyti.

Sakborningar fluttir til Reykjavíkur

Guðlaugur Þór sparkar Don Alfredo

Það er ánægjulegt að heyra að Guðlaugur Þór Þórðarson, heilbrigðisráðherra, hafi ákveðið að sparka Alfreð Þorsteinssyni úr formennsku bygginganefndar hátæknisjúkrahússins og leggja nefndina niður og færa verkefnin annað. Það eru um tvö ár liðin frá því að Jón Kristjánsson skipaði Alfreð til að stýra uppbyggingu sjúkrahússins til að rýma leiðtogastól framsóknarmanna í Reykjavík með athyglisverðum hætti. Eftir alla framúrkeyrsluna með Orkuveituhöllina og annan glamúrinn vakti mikla athygli að sjá þessa dúsuveitingu til Alfreðs.

Í pistli á vef mínum þann 27. maí sl, nokkrum dögum eftir að Guðlaugur Þór Þórðarson varð heilbrigðisráðherra, spurði ég mig um stöðu Alfreðs Þorsteinssonar í þessari byggingarnefnd og ítrekaði það í öðrum pistli fyrir hálfum mánuði þar sem ég fór yfir fyrstu 100 daga ráðherrans í nokkrum orðum. Þar eiginlega fannst mér vanta að þessi nefnd yrði stokkuð upp og haldið í aðrar áttir. Það er gott að heilbrigðisráðherrann er sama sinnis og snúi hlutum til annars vegar.

Það er kómískt að það skuli vera Guðlaugur Þór Þórðarson sem slái Alfreð af. Eins og flestir vita tók Gulli við af Alfreð sem stjórnarformaður í Orkuveitunni. Það er þó varla undrunarefni sé litið til sögu þeirra saman í stjórnmálum, sérstaklega innan stjórnar Orkuveitunnar þegar að Alfreð vann sem kóngur í ríki sínu í fyrirtækinu og hélt minnihlutafulltrúum Sjálfstæðisflokksins algjörlega í skugganum.

Stjórnin tekin af Alfreð Þorsteinssyni

Stærsta fíkniefnamál sögunnar á Fáskrúðsfirði

Það hefur mikið gengið á austur á Fáskrúðsfirði. Þar hefur stærsta fíkniefnamál Íslandssögunnar verið afhjúpað og nokkrir einstaklingar handteknir. Verið er að tala um tugi kílóa af efnum. Gríðarlegt umfang og ánægjulegt hversu vel lögreglan hefur tekið á því að afhjúpa þetta mál. Einn sem ég þekki fyrir austan sagðist ekki hafa séð aðrar eins aðgerðir þar og því mikið um að vera. Að þessu komu sérsveitin og lögregluyfirvöld fyrir austan og þetta hefur verið unnið með fagmennsku.

Þetta sýnir okkur mjög vel hversu dópvandinn er rosalegur sem við er að eiga. Það er samt greinilegt að reyna á að smygla efnum á rólegum stöðum út á landi og reyna að stóla á að löggæslan þar sé það veik að ekki komist upp um neitt. En það er gott að þetta var afhjúpað og umfangið er auðvitað sláandi mikið og þetta er gott sýnishorn á þann vanda sem við er að eiga.

Tugir kílóa af fíkniefnum í skútu í Fáskrúðsfjarðarhöfn