Samgönguyfirvöld vakna til lífsins

Mikið er nú gott að heyra að samgönguyfirvöld hafi vaknað til lífsins og gert eitthvað til að bæta stöðu mála á hinum umdeilda kafla Reykjanesbrautar þar sem fjöldi slysa hefur orðið að undanförnu. Var löngu kominn tími til. En það þurfti enn eitt slysið til og samgönguyfirvöld urðu að finna fyrir reiði almennings til að eitthvað yrði gert.

Svona sleifarlag má ekki gerast aftur. Við eigum að eiga betra skilið en svo að horfa upp á svona aðgerðarleysi langtímum saman án þess að nokkur valdsins maður hafi frumkvæði til að gera eitthvað. Það á að vera skylda Vegagerðar og samgönguráðuneytisins að tekið sé á málum í stöðu sem þessari og ekki þurfi að bíða eftir slysum til að mál séu leyst.

Held að þetta mál með Reykjanesbrautina sé skólabókardæmi um hvernig eigi alls ekki að gera hlutina. Vona að þeir sem ráða för hafi lært eitthvað á þessu. Það er alveg ólíðandi að ekki sé gripið til heimilda í lögum til að hefja framkvæmdir að nýju. Það er stóri skandall þessa máls og mesti áfellisdómurinn yfir þeim sem ráða för. Þrátt fyrir öllu fögru fyrirheitin eftir slysið í gær stendur það stórklúður algjörlega eftir og verður að sjálfsögðu að gera upp.

Þetta er auðvitað embættisafglöp hjá þeim sem ráða för. Viðkomandi aðilar eiga sér ekki málsbætur. Þeir læra þó vonandi sína lexíu á þessu.

Úrbætur á Reykjanesbraut

Ingibjörg Sólrún lítur í heimsókn til Condi Rice

Það er ánægjulegt að Ingibjörg Sólrún sé á leiðinni til Bandaríkjanna til að hitta dr. Condoleezzu Rice, utanríkisráðherra Bandaríkjanna, gagngert til að bæta samskipti landanna. Einkum eru þetta góð tíðindi í því ljósi að svo margir samflokksmenn ráðherrans hafa verið svo ósáttir við Condi og stefnu hennar og Bush forseta í utanríkismálum - voru hundfúlir yfir því þegar að Davíð Oddsson fór sérstaklega út til að heimsækja Powell og Bush.

Það er ekkert nema gott um það að segja að Ingibjörg Sólrún vilji heimsækja kollega sinn í utanríkisráðuneytið í Washington. Enda þarf hún ekkert að skammast sín fyrir það. Condi er ekki aðeins valdamesta blökkukonan í bandarískri stjórnmálasögu, heldur aðeins önnur konan á stóli utanríkisráðherra í Bandaríkjunum. Hún er sérfræðingur í málefnum A-Evrópu, M-Austurlanda og Rússlands - talar rússnesku, frönsku, kínversku, spænsku og ítölsku reiprennandi. Var ráðgjafi George H. W. Bush í forsetatíð hans, 1989-1993, í málefnum Sovétríkjanna og Rússlands og var áberandi í þeim málaflokki sérstaklega við lok kalda stríðsins í upphafi tíunda áratugarins.

Samstarf hennar og forsetans hófst þó meðan hann var varaforseti 1981-1989 og Rice starfaði fyrir varnarmálaráðuneytið. Allt frá þeim tíma hefur samstarf Rice við Bush-fjölskylduna verið náið. Samvinna hennar og Bush eldri var reyndar svo náin að sá síðarnefndi kynnti Mikhail Gorbatsjov fyrir Rice á leiðtogafundi árið 1989 með orðunum: "This woman tells me everything I have to know about the Soviet Union". Hún varð aðalráðgjafi Bush yngri í utanríkismálum eftir að hann tilkynnti um forsetaframboð sitt árið 1999 og hefur frá sumrinu 1999 unnið sem lykilráðgjafi hans í málaflokknum.

Eftir að George W. Bush var kjörinn forseti í nóvember 2000 tilkynnti hann að Condi yrði þjóðaröryggisráðgjafi, fyrst kvenna. Hún hefur verið í lykilhlutverki alla tíð síðan í forsetatíð Bush og áberandi í fjölmiðlum og hefur síðustu þrjú árin verið forystumaður í utanríkismálapólitík Bandaríkjanna, topp diplómat landsins. Eins og flestir vita hefur Bush útnefnt tvo valdamestu blökkumenn í bandarískri pólitík; Powell og dr. Rice.

Það virðist á skrifum sumra um þessi tíðindi að þeir séu grautfúlir með að Ingibjörg Sólrún ráðfæri sig við bandarísk stjórnvöld um heimsmálin. Það er samt sem áður skynsamt og gott að hún fari til Bandaríkjanna og ræði við þá sem ráða för þar og svo víðar um heiminn. Því ekki?

Utanríkisráðherra fundar með Condoleezzu Rice

Sleifarlag samgönguyfirvalda á Reykjanesbraut

Nú er ljóst að heimild er í lögum til að grípa inn í framkvæmdir, án útboðs, vegna neyðarástands. Það hefði vel átt við á Reykjanesbraut. Reiði almennings vegna sleifarlags samgönguyfirvalda við að klára framkvæmdir á vegarkaflanum þar sem bílslysið varð í gær er vel skiljanleg og gott betur en það. Fyrir löngu átti að vera búið að gera eitthvað í þeim málum.

Fannst reyndar athyglisverðast í gær að heyra Jón Rögnvaldsson, vegamálastjóra, segja í prime time sjónvarpsviðtali að þetta væri nú svo flókin aðgerð að það hefði ekki verið hægt að gera neitt annað. Heyr á endemi, svona talar bara embættismaður með engan sans fyrir því sem er að gerast. Um er að ræða stórhættulegan vegarkafla og þar hefur fjöldi slysa verið síðustu mánuði á meðan að beðið er eftir því að samgönguyfirvöld vakni til lífsins.

Það eru engar afsakanir í þessu máli fyrir Vegagerðina og samgönguráðuneytið. Ekki þýðir fyrir ráðherrann að beina ábyrgðinni annað. Hann hefði vel getað tekið málið sínar hendur og fengið því hnikað fram hefði hann látið það sig skipta. Sé að meira segja harðir vinstrimenn eru í bloggskrifum farin að fordæma þennan ráðherra, sumir telja hann ekki starfi sínu vaxinn og vilja að hann segi af sér. Skal engan undra. Þessi sofandagangur ætti að vera dýrkeyptur fyrir hvaða stjórnmálamann sem væri. Þarna er um að ræða einu leiðina í millilandaflugið og svona sleifarlag er algjörlega óviðunandi.

Einkum og sér í lagi er við því að búast að fólk sé óánægt með stöðu mála þegar að heimild er í lögum til að taka af skarið og gera eitthvað. Það er enginn öruggur á þessum vegarkafla, allavega ekki eftir svona mörg slys, og þar er neyðarástand uppi, alveg klárlega. Sofandagangur þeirra sem með samgönguvaldið fara í svona máli er algjörlega óviðunandi.

Þrennt er enn á gjörgæslu

Stýrivextir hækka - þjóðarnauðsyn eður ei?

Davíð Oddsson hefur rétt fyrir sér hvað það varðar að það er þjóðarnauðsyn að hemja verðbólguna. Fátt er mikilvægara. En enn frekari hækkun stýrivaxtanna vekur þó aðallega spurningar um hvert við stefnum. Í þeim efnum dugar fátt meira en traust forysta í landinu, þar sem tekið er á þeim vanda sem blasir við með einbeittum aðgerðum.

Það má deila um hvort stjórnvöld hafi verið að standa sig í stykkinu með ákvörðunum sínum. Seðlabankinn viðurkenndi að stefna sín meginpart vetrar hefði beðið skipbrot þegar að þeir methækkuðu stýrivextina fyrir nokkrum vikum. Frekari aðgerðir blasa við en ég held að flestir spyrji sig að því hvað ríkisstjórnin ætli sér að gera í þessari stöðu. Þrátt fyrir að hún sé voldug í þingmannatölu finnst mér hún hafa verið einum of vandræðaleg í aðgerðaleysi sínu.

Við lifum á krísutímum. Fólk af minni kynslóð og yngri hafa blessunarlega ekki þurft að lenda í mikilli peningalegri krísu, en hinsvegar heyrt margar goðsagnakenndar sögur af metverðbólgu og krísutíð frá foreldrum okkar og jafnvel öfum og ömmum. Nú virðumst við á þeirri vegferð að lenda í ólgusjó. Vonandi mun takast að afstýra því. Það er eins gott að Seðlabankinn viti allavega hvert þeir stefni í slíku árferði.

Þjóðarnauðsyn að hemja verðbólgu

Turnbruni í Kópavogi - Towering Inferno

Það fyrsta sem mér datt í hug þegar að ég heyrði af brunanum í turninum í Kópavogi í kvöld var stórslysamyndin mikla The Towering Inferno - þar sem smálogi kviknar í miklum og veglegum turni, Glass Tower, 138 hæða, á vígsludegi, sem endar með því að turninn skíðlogar.

Góð ráð verða dýr fyrir veislugestina á efstu hæðunum - gleði og glaumur breytist í mikla lífsbaráttu. Ein af þessum ógleymanlegu stórslysamyndum áttunda áratugarins sem skörtuðu stórstjörnum í hverju hlutverki og allt varð svo stórt og mikið - auðvitað voru hetjurnar í bruna-aksjóninu goðumlíkar stjörnur; Steve McQueen og Paul Newman.

Sem betur fer varð þetta ekki mikið eldhaf í turninum í Kópavogi og tókst að ráða niðurlögum hans tiltölulega fljótlega þegar að þeirri spurningu hafði verið svarað hvar eldurinn var, en það tók sinn tíma að átta sig á því. Góðar eldvarnir hafa skipt þarna einhverju máli vonandi og því að eldurinn náði ekki að breiðast mjög mikið út. Þetta hefði getað farið mun verr.

Það er reyndar svolítið sérstakt að þetta komi upp svo skömmu eftir að turninn, sem nú gnæfir yfir höfuðborgarsvæðinu, var tekinn í notkun. Það fer kannski svo einhvern tímann að það reyni á hvort að svipuð stemmning myndist hér heima og í þessari gamalkunnu bandarísku stórmynd. Vonandi ekki. Komment við færsluna fær mig allavega til að hugsa um þetta.

En já, það er kannski spurning að líta bráðlega á Towering Inferno? Eða hvað? Eðalmynd reyndar, hiklaust besta stórslysamyndin sem gerð var á áttunda áratugnum - þá var aðalsportið að gera svona myndir.

Sjáum smá klippu úr þessari eðalstórslysaræmu.



Set hér líka inn klippu með hinu löngu gleymda óskarsverðlaunalagi úr myndinni, We May Never Love Like This Again, með stórslysamyndasöngkonunni frægu Maureen McGovern. Hún söng nefnilega líka titillagið í stórslysamyndinni, The Poseidon Adventure, tveim árum áður - hið mun þekktara The Morning After. Það vann líka óskarinn. Það var síðar gert gott grín að því í stórslysaþætti hjá Simpson-fjölskyldunni undir heitinu I Think We´re Heading For a Disaster.



Bendi líka á upphafsklippu myndarinnar - flugferðinni í turninn mikla í San Francisco - þess má reyndar geta að hann var sjónhverfing ein, vel gerður af tæknibrellumeisturum þess tíma.

Ráða niðurlögum eldsins

Alvarleg mistök hjá Vegagerð og ráðuneytinu

Tek heilshugar undir ummæli Björgvins Halldórssonar, söngvara, um sleifarlag Vegagerðarinnar og samgönguráðuneytisins í málefnum Reykjanesbrautarinnar, sem er til skammar bæði fyrir Kristján Möller, samgönguráðherra, og Jón Rögnvaldsson, vegamálastjóra. Þar hafa mjög alvarleg mistök verið gerð og til skammar að bíða þurfi eftir stórslysi til að einhver opni augun.

Björgvin talar vissulega af tilfinningum í þessu máli - umfram allt þó af mikilli skynsemi, enda vita allir að hann hefur rétt fyrir sér. Svala, dóttir hans, liggur slösuð, ásamt nokkrum öðrum á sjúkrahúsi, eftir alvarlegt slys á þessum umdeilda vegarkafla sem hefur verið látinn dankast mánuðum saman vegna þess að fyrirtækið sem fékk verkið fór yfir um og enginn hefur haft manndóm í sér til að taka á því megaklúðri, hvorki fyrir gjaldþrotið né síðustu vikur. Þetta er vítavert gáleysi og óafsakanlegt.

Jón Rögnvaldsson var að reyna að afsaka þetta sleifarlag í viðtölum í dægurmálaspjallþáttunum í kvöld. Það má vel vera að Jón sé ágætismaður og vilji öllum vel en þetta klúður á vakt hans er svo mikið að það verður ekki afsakað í settlegum viðtalsbút í sjónvarpi. Þar þarf aðgerðir til og skelfilegt að þurfi slys til að augu manna opnist. Samgönguráðherrann virðist hafa opnað augun sín í dag, er það vel, en þó alltof seint. Það er til staðar lagaheimild sem hefði verið hægt að beita í þessu máli fyrir löngu og koma allavega framkvæmdum af stað.

Þetta er algjörlega óafsakanlegt rugl, einkum og sér í lagi á einu leiðinni í millilandaflugið, þarna um þarf fjöldi fólks að fara reglulega, sumir daglega. Það er ljóst af atburðum dagsins að þessi vegarspotti er algjör slysagildra. Það var slys á þessum kafla fyrir nokkrum mánuðum, þrátt fyrir það sváfu þeir menn sem auglýsa sjálfa sig sem menn valdsins löngum svefni og þurftu að láta vekja sig með stórslysi til að lofa bót og betrun.

Sveiattan segi ég bara. Það er spurning hvort svona ráðherra sé starfi sínu vaxinn.

Reiður út í þá sem bera ábyrgð á Reykjanesbraut

Bílslysið við Borgarbraut

Það var ekki fögur aðkoman að bílslysinu við Borgarbraut í hádeginu. Ég átti leið þarna um skömmu eftir að slysið átti sér stað og óraði ekki fyrir öðru en fólkið í bílnum hefði slasast mikið. Vona að þeim heilsist vel eftir slysið og nái sér að fullu. Enn og aftur verð ég þó að minnast á þessar myndbirtingar á bílslysunum. Það er varla liðinn hálftími til klukkutími frá umferðarslysi þar til að myndir eru komnar á vefinn af öllum aðstæðum, bílflökum og öllu sem við kemur alvarlegu slysi.

Finnst þetta vera algjörlega óþarfar myndbirtingar og undrast þær enn og aftur. Það virðist vera sem að fjölmiðlar telji það helst þurfa að sýna bílinn í nærmynd til að geta sagt fréttir af slysum af þessu tagi. Eitt er að segja fréttir af slysum, annað er að sýna bílflökin og allt sem tengist slysinu beint. Allavega þetta er eitt af því í fjölmiðlun sem stingur mig svolítið og mér finnst vera mjög óviðeigandi.

Það er greinilegt á viðbrögðum við skrifum hér og pósti til mín, þar sem ég hef heyrt mjög margar sögur frá fólki sem hafa fyrst frétt af andláti náins ástvins og ættingja með myndbirtingu af vettvangi slyssins á netinu, og ýmsar aðrar sögur af slysum þar sem fólk þekkir bílflökin og veit hver lenti í slysinu, að fólki finnst þetta mjög óviðeigandi og tekur undir skrif mín.

Þrjú flutt á sjúkrahús eftir umferðarslys á Akureyri

Sturla kærður - munu mótmælin halda áfram?

Eftir atburðarás síðustu daga þarf ekki að koma að óvörum að Sturla Jónsson hafi verið ákærður vegna mótmæla atvinnubílstjóra. Lögregluyfirvöld hafa orðið sífellt óþolinmóðari í garð mótmælanna eftir því sem frá hefur liðið og greinilegt um skeið að eitthvað myndi brátt gerast. Það sem verður þó áhugaverðast að sjá í kjölfarið hvernig atvinnubílstjórar svari kærunni, hvernig mótmæli verði næstu dagana.

Það þarf ekki sérfræðing til að sjá að síendurtekin mótmæli á aðalumferðaræðum borgarinnar bættu ekki málstað bílstjóranna. Þetta voru sterk skilaboð fyrstu vikuna eða svo, en síðan fór boðskapurinn svolítið að verða útvatnaður og umdeildari - fólk sem hafði samúð með bílstjórunum fóru að verða óánægð og það fór að lokum svo eins og ég sagði í pistli eftir fyrstu mótmælin að síendurtekin mótmæli, alveg eins, myndu ekkert gera nema veikja málstað bílstjóranna og gera það að verkum að samúð almennings myndi dvína. Margir studdu málstaðinn en ekki verklagið við að vekja athygli á honum.

Mótmæli bílstjóranna við fjármálaráðuneytið og samgönguráðuneytið, sem blokkeraði formenn stjórnarflokkanna í Hafnarhúsinu, svo þau urðu að fara fótgangandi frá, vakti t.d. að ég tel mun meiri athygli og einhverja samúð en hitt. Það er alltaf svo að þegar byrjað er að mótmæla getur málstaðurinn veikst ef ekki er haldið skynsamlega á málum. Það er enginn vafi á því að það var farið svolítið langt í þessum mótmælum og þau voru byggð upp spontant og ekki skipulega að ég tel. Það er enda erfitt að halda dampi í svona mótmælum mjög lengi með sömu aðferðum.

Ekki vantaði samstöðuna, en ég tel að bílstjórar hér nyrðra t.d. hafi gert þetta mun skynsamlegra en félagar þeirra fyrir sunnan, með því að lama ekki umferðina alveg, heldur hægja á henni og senda skilaboð með því. Mótmæli bílstjóranna hér voru auk þess ekki upp á hvern dag og þeir komu sínu vel á framfæri. Held að margir styðji enda málstað bílstjóranna en það hafi misst tiltrú á aðferðunum sem slíkum í mótmælunum.

En stóra spurningin er auðvitað nú hvernig bílstjórarnir muni bregðast við ákærunni á hendur Sturlu. Munu þeir berjast áfram og loka af umferðaræðar? Þeir létu greinilega af því verklagi í byrjun vikunnar og vöktu athygli með mótmælum á mánudag, en fróðlegt verður að sjá hvaða stefnu þeir taka núna.

Bílstjórar: „Við höldum áfram"

Óprúttið hótelplott um skortstöðuna í Íslandi

Það er alveg stórmerkilegt að lesa greinina í Financial Times og fá smá innsýn í plottpælingar alþjóðlegu peningamannanna með íslensku bankamönnunum á 101 hótel í upphafi ársins. Er þjóðsögu líkast. Fer ekki á milli mála að þarna eru komnir þeir óprúttnu aðilar sem Davíð Oddsson, seðlabankastjóri, gerði að umtalsefni í ræðu sinni á ársfundi Seðlabankans.

Peningamennirnir í útrásinni hafa talað digurbarkalega og farið langt í landvinningum. Nú virðist stólað á að ríkið komi þeir til bjargar á örlagastundu. Hratt flýgur stund í gleðinni, segir maður nú bara. Eftir allar sælustundirnar, bruðlið og peningaplottið virðist komið að því að hægja verði á ferðinni eftir mikla keyrslu. Fróðlegt verður nú að sjá hvernig það verður allt saman er yfir lýkur.

Þessi plottsaga af hótelinu jaðrar við frásögn í skáldsögu. Hún er þó eflaust merkilega sönn - innsýn í heim þar sem spilað er upp á mikla hagsmuni.

Allir taka skort í Íslandi

Bílslys og myndbirtingar

Það er dapurlegt að heyra af enn einu bílslysinu, nú á Eyrarbakkavegi. Það sem mér finnst jafnan einna sorglegast við fréttir af svo dapurlegum slysum er að sjá sjálfan vettvang slyssins í fjölmiðlum; myndir af bílflökum og aðrar þær sorglegu aðstæður sem þar jafnan birtast. Strax núna hefur birst slík mynd hér á Netmogganum. Finnst þetta með því sorglegra.

Myndbirtingar af vettvangi umferðarslyss þjónar mjög litlum tilgangi, hef aldrei talið það skipta miklu máli að sýna bílflökin. Kannski er það ábending til annarra að svona geti farið í umferðinni, en fyrir þá sem tengjast þeim sem slasast eða láta lífið í umferðarslysi er þetta særandi myndræn umgjörð um mikinn harmleik.

Veit ekki hvort það er einhver algild regla hjá fjölmiðlum í þessum efnum. Sumir fjölmiðlar eru þó meira áberandi í þessu en aðrir eflaust. Hef séð hjá þeim sumum að þeir birta aðeins staðsetningu slyssins á korti. Það er ágætis nálgun á það finnst mér.

Finnst þetta algjör óþarfi, enda getur aðkoma að svona slysum verið virkilega sjokkerandi og vandséð hvaða erindi þær fréttamyndir eigi í fjölmiðla.

Alvarlegt umferðarslys

Sir Paul lifir lífinu eftir að losna við kvendjöfulinn

Fjörlegt virðist það vera ástarlífið hjá gamla góða Bítlinum Sir Paul McCartney eftir að hann losnaði við kvendjöfulinn Heather Mills úr augsýn sinni - með þrjár konur í takinu, hvorki meira né minna. Paul á það sennilega inni, og vel það, að geta slett úr klaufunum. Ekki náði bítillinn margfrægi að eiga eina einustu gleðistund á 64 ára afmælisárinu, sem hann söng svo fallega um forðum daga.

Síðustu tvö ár voru víst ígildi helvítis fyrir Paul. Hann var fastur í feni hjónabands með sannkölluðum kvendjöfli sem heimtaði morðfjár af honum - því lauk með að kvinnan jarðaði sjálfa sig algjörlega hjálparlaust. Eftir ár sem mörkuðust af harðvítugum skilnaðarátökum, forræðisdeilu, yfirráðum yfir peningum og mannorði hafði hann sigur og virðist njóta hverrar sekúndu núna.

Paul virðist ekki feiminn við að stuða í einkalífinu núna, sennilega dauðfeginn að vera laus við Heather og geta gert það sem hann vill. Dómsorðið var honum svo mikið í vil að Heather getur ekki einu sinni upplýst prívatmál sín án þess að eiga á hættu að enda í fangelsi og færa Paul þar með forræði yfir dótturinni. Hún er föst og kemst ekki lengra og Paul virkar dauðfeginn að vera laus við þennan skugga fortíðar.

Það verður fróðlegt að sjá hvernig að þessir rómansar gamla góða Bítilsins fari. Ekki vantar honum sénsana allavega þessa dagana.

Með þrjár í takinu?

Baugur selur - rofið á tengslin við Ísland?

Það eru stórmerkileg tíðindi að Baugur hafi ákveðið að selja hlut sinn í fjölmiðla- og fjarskiptafyrirtækjum. Vissulega eru kaupendur tengdir Baugi en í þessu felst einkum að Baugur er að rjúfa að mestu helstu tengsl móðurfyrirtækisins við landið. Ætli að þar ráði ekki mestu að ímynd landsins hafi neikvæð áhrif á mikilvægum mörkuðum.

Baugur hefur með fjölmiðlarekstri sínum haft víðtæk áhrif og mun eflaust hafa það áfram undir niðri, þó breytt sé nafni eigenda og það séu einhverjar breytingar. Ramminn utan um þetta verður sá hinn sami. Í þessum efnum er þó helst spurt um hvort Baugur sé í raun ekki að horfa út fyrir niðursveifluna með því að sækja í aðrar áttir og hafa fókusinn í aðrar áttir.

Áhugavert verður að sjá hversu miklar breytingar verði á þessum fyrirtækjum sem voru í eigu Baugs og undir forystu lykilmanna þeirra eftir þetta, en væntanlega er um að ræða aðeins inn og út um gluggann viðskipti þar sem reynt er að hafa viss áhrif á stöðuna með eigendabreytingum innan sama hópsins.

Baugur selur fjölmiðla- og fjármálafélög

Umhverfispostulinn Al Gore kominn til Íslands

Jæja, þá er Al Gore kominn til Íslands. Það er enginn vafi á því að Nóbelsnefndin veitti Al Gore pólitíska uppreisn æru með því að velja hann friðarverðlaunahafa Nóbels. Persónulega skildi ég ekki valið á Gore, hefði talið mun eðlilegra að heiðra friðarmál með áberandi hætti, t.d. hefði Martti Ahtisaari, fyrrum forseti Finnlands, átt að fá verðlaunin vegna verka sinna í Kósóvó.

Það hefði fáum órað fyrir því þegar að Gore hvarf úr miðpunkti stjórnmálaumræðu fyrir tæpum átta árum, beygður og sár, eftir að hafa naumlega mistekist að verða forseti Bandaríkjanna í jöfnustu forsetakosningum í sögu landsins að hann myndi hljóta friðarverðlaun Nóbels og yrði ein af stjörnunum við afhendingu óskarsverðlaunanna í Los Angeles. Allt þetta hefur honum tekist á innan við einu ári. Gore hafði vissulega stuðning fræga fólksins og peningafólksins í borg englanna á sínum tíma og safnaði miklum fjárhæðum í kosningabaráttuna árið 2000 og vann Kaliforníu þá með nokkrum yfirburðum, en hann var þó aldrei með stjörnuljóma á við leikarana.

Það leikur enginn vafi á því að Al Gore varð fyrir þungu áfalli í forsetakosningunum 2000. Hann vann.... en tapaði samt. Hann er enn að vinna við að byggja sig upp eftir þann þunga skell en virðist hafa tekist það með undraskjótum hætti. Hann er orðinn gúrú í umhverfismálum og hefur markað sér sess sem mikilvægur postuli í umræðunni um loftslagsmálin. Á sama tíma og sól Bush forseta hnígur hratt til viðar hefur Gore tekist að halda sviðsljósinu og ljómanum af fyrri frægð og áhrifum. Hann hefur byggt upp áhrif sín á öðrum vettvangi - vettvangi sem honum hefur tekist nokkurn veginn að gera að sínum, algjörlega í gegn.

Al Gore náði aldrei að heilla mig í forsetakosningunum 2000. Mér fannst hann grobbinn og fjarlægur. Það er alveg ljóst að með þessari ímynd sem hann hefur nú hefði hann unnið forsetakosningarnar vestan hafs þá. Talað er um pólitíska endurkomu hans - verði jafnvel málamiðlun fyrir demókrata á klofnu flokksþingi í Denver. Al Gore hlaut fleiri atkvæði í forsetakosningunum 2000 á landsvísu en George W. Bush en mistókst að sigra í fleiri fylkjum Bandaríkjanna og tapaði því í kjörmannasamkundunni. Það er ekki fjarlægur möguleiki. Persónulega myndi ég telja hann sterkasta valkost demókrata nú.

Ég tel að Gore sé lífsreyndari og sterkari nú en áður. Hann virðist hafa farið í algjöra endurnýjun, það er öllum mönnum hollt. Mér finnst Gore allavega sterkari karakter nú en fyrir átta árum. Richard M. Nixon og Al Gore eiga það sameiginlegt að hafa tapað naumlega forsetakosningum meðan að þeir gegndu embætti varaforseta. Báðir tóku þeir tapið gríðarlega nærri sér. Merkilega margt er líkt með sálrænu áfalli þeirra eftir tapið. Nixon tapaði fyrir John F. Kennedy með svo naumum hætti að lengi vel var óvíst um úrslitin. Deilt var um úrslitin í Illinois meðal annars. Ólíkt Gore véfengdi Nixon ekki stöðu mála þar og bakkaði frá stöðu mála.

Ósigur Gore var mun tæpari en Nixons fjörutíu árum áður. Það hefur margt verið rætt og ritað um tap Nixons. Hann var brennimerktur af því alla tíð. Gore gekk í gegnum svipaðan sálrænan öldudal. Nixon tókst að eiga sér endurkomu og varð forseti átta árum eftir tapið sögufræga. Það verður seint sagt að Nixon og Gore eigi pólitískt margt sameiginlegt. Um margt voru þeir sem dagur og nótt. Bitur reynsla þeirra við tap í forsetakosningum er þó kaldhæðnislega lík þegar á er litið. Báðir mörkuðust þeir alla tíð af tapinu. Nixon tókst að eiga sér endurkomu og eiga söguleg ár á forsetastóli, með mörgum afrekum á vettvangi utanríkismála, sem féllu öll í skugga Watergate.

Al Gore hefur endurnýjað sig. Mér finnst hann sterkari nú en fyrir átta árum. Hann hefur helgað sig málstað, málstað sem ég tel að sé þverpólitískur. Fyrir vikið er hann sterkari leiðtogaímynd. Margir telja hann eitt sterkasta forsetaefni flokksins þrátt fyrir mistækan stjórnmálaferil sem markast af góðum og slæmum dögum í stjórnmálum. Lykiltromp Gore er fyrst og fremst pólitísk reynsla. Hann var varaforseti Bandaríkjanna á tímum Clinton-stjórnarinnar 1993-2001 og hefur reynslu á vettvangi alþjóðastjórnmála og málum í Washington. Barátta hans í umhverfismálum hefur líka markað honum aðra tilveru sem gæti orðið honum drjúg er á hólminn kemur.

Það verður fróðlegt að sjá hvort að hann snýr aftur á pólitíska sviðið í aðdraganda kosninganna þar sem eftirmaður keppinautar hans í sögulegustu forsetakosningum Bandaríkjanna frá upphafi verður valinn. Enda velt því fyrir sér hvort hann geti orðið málamiðlun fyrir demókrata í harðvítugum slag sem klofið hefur flokkinn, enda hann ekki tekið afstöðu til Hillary eða Obama. Enn er of snemmt þó um það að spá.

Al Gore á Bessastöðum

Er eðlilegt að faðir barns sé afi þess líka?

Það er fátt ógeðslegra en sifjaspell - hreinn óþverri sem ber að fordæma. Þessi frásögn af áströlsku stelpunni sem átti barn með föður sínum hlýtur að teljast með því dapurlegra. Það er ekkert eðlilegt við að faðir barns sé um leið afi þess og er ekkert nema siðleysi, óverjanlegur verknaður. Enda hafa þau verið sakfelld fyrir sifjaspell og tekið á máli þeirra.

Þetta er ein af þessum fréttum sem maður vonar eiginlega að sé aprílgabb en er það ekki.

Feðgin sem eiga barn saman biðja um skilning

Hver skaut með loftriffli á flutningabílinn?

Ekki vantar hitann í mótmælum atvinnubílstjóra, en þeir króuðu utanríkis- og forsætisráðherra af í Hafnarhúsinu og voru með mótmæli við samgönguráðuneytið. Þeir eru nú að beina mótmælunum greinilega að ráðamönnum, enda augljóst að það var ekki til vinsælda fallið að stöðva algjörlega umferð tímunum saman marga daga í röð.

Það sem vekur mesta athygli frá mótmælunum í morgun er þó að skotið var með loftriffli á flutningabíl. Þetta virðist nokkur ráðgáta og ekkert komið fram sem varpar ljósi á þetta. Væri fróðlegt að vita hvort að skotið kom úr nærliggjandi húsi eða einhver á svæðinu hafi fengið nóg af mótmælunum og látið vaða. En það ætti varla að fara framhjá neinum hafi svo verið gert.

Væri gott að vita hver skaut á bílinn og hvers vegna, annað en þá að ná sér niðri á bílstjórunum. En já, þvílíkur hasar, og það á mánudegi.

Skotið á flutningabíl?

Ólafur Ragnar hlýtur Nehru-verðlaunin

Það er mikill heiður fyrir Ólaf Ragnar Grímsson, forseta Íslands, að hljóta Nehru-verðlaunin, til minningar um Jawaharlal Nehru, fyrsta forsætisráðherra Indlands, föður Indiru Gandhi og afa Rajivs. Þekktir þjóðarleiðtogar og mannréttindapostular hafa hlotið þessi verðlaun áður. Umfram allt staðfestir þetta hvað Ólafur Ragnar er vel tengdur Gandhi-fjölskyldunni.

Ólafur Ragnar hefur áður hlotið friðarverðlaun Indiru Gandhi og verið forseti alþjóðlegu þingmannasamtakanna Parliamentarians for Global Action. Ólafur Ragnar er vinur Soniu Gandhi, ekkju Rajivs og valdamestu konu Indlands nú um stundir sem leiðtogi Kongressflokksins, og hefur hitt hana margoft á síðustu árum.

Eins og flestir vita stjórnar Sonia öllu í Indlandi nú um stundir, þó hún hafi reyndar afþakkað að verða forsætisráðherra eftir þingkosningarnar 2004. Mun Pratibha Patil, forseti Indlands, afhenta verðlaunin, en eins og allir vita fékk hún forsetaembættið út á tryggð sína við Gandhi-fjölskylduna.

Óska Ólafi Ragnari til hamingju með þennan heiður.

Hlýtur Nehru verðlaunin

Ólympíueldurinn slökktur í mótmælum í París

Bjarmi mestu íþróttahátíðar sögunnar dó táknrænt í mótmælaöldunni sem mætti honum í París í morgun. Af tvennu illu ákvað lögreglan að slökkva ólympíueldinn sjálf frekar en láta mótmælendur slökkva hann. Þetta er táknrænt að öllu leyti - væntanlega aðeins forsmekkur þess sem koma skal á næstu mánuðum og þegar að Ólympíuleikarnir verða haldnir í Peking síðar á þessu ári. Ólgan vegna Tíbet er alþjóðleg og nú er tækifærið notað til að berja á Kínverjum.

Það var reyndar súrrealískt að sjá fréttamyndirnar frá miðborg Lundúna í gær þar sem sveit lögreglumanna varð að passa upp á kyndilinn og þann sem hljóp með hann hvert skref. Reyndu mótmælendur öll brögð til að slökkva kyndilinn og tókst það næstum því er þeir reyndu að hrifsa hann til sín. Ef ekki hefði verið fyrir vel æfða breska lögreglumenn hefði ólympíuneistinn slokknað þar með. Merkilegar fréttamyndir og táknrænar að öllu leyti.

Man ekki eftir öðrum eins mótmælum í aðdraganda Ólympíuleikanna - að það þurfi hóp lögreglumanna til að beinlínis vernda ólympíueldinn á ferð um vestrænar borgir. Það var reyndar viðbúið að þetta myndi gerast. Það eru allir búnir að fá nóg af yfirgangi Kínverja og hvernig þeir hafa komið fram í málefnum Tíbet. Það voru mikil mistök hjá alþjóða ólympíusambandinu að ákveða að hafa leikana í Peking, einkum í skugga þessarar grafalvarlegu stöðu sem blasir við og einkum mannréttindabrota Peking-stjórnarinnar.

Þeim er að hegnast fyrir það núna. Þó að margt misjafnt sé í alþjóða ólympíusambandinu hafa Ólympíuleikarnir allt að því verið heilagir í huga flests fólks og notið alþjóðavirðingar. Fólk sætti sig merkilega við það að hafa leikana í Berlín á Hitlerstímanum og Moskvu á Brésnef-tímanum. En þetta er eitthvað sem öllum sundlar yfir - og eðlilega er reynt að koma með pólitískar yfirlýsingar með mótmælum.

Er hræddur um að þessir ólympíuleikar anno 2008 í vöggu mannréttindabrotanna verði sögulegir og eftirminnilegir.

Slökkt á ólympíueldi í París

Svipmynd af kjarnakonunni Ólöfu Pétursdóttur

Horfði í kvöld á minningarþátt um kjarnakonuna Ólöfu Pétursdóttur, dómara, í Sjálfstæðu fólki hjá Jóni Ársæli. Brugðið var upp heilsteyptri svipmynd af því hvernig hún lifði með þeim örlögum að lamast frá hálsi í slysi fyrir einu og hálfu ári. Hafði Jón Ársæll unnið lengi að gerð þáttarins og ákveðið var að sýna þáttinn með leyfi fjölskyldu Ólafar, en hún lést fyrir tæpum mánuði.

Þessi þáttur var mikil upplifun. Það er mikið áfall að þurfa að berjast fyrir því einu að geta hreyft höfuðið og þurfa að byggja líf sitt upp frá grunni. Fannst mér aðdáunarvert af hve miklu æðruleysi Ólöf tók örlögum sínum í skugga mikillar lömunar. Hugprýðin sem einkenndi allt fas hennar við þessa aðstæður ætti að verða lærdómur fyrir alla sem sjá þáttinn.

Í veikindum Ólafar sást persónulegur styrkleiki hennar mjög vel. Það eru þung örlög að vera dæmd til vistar í hjólastól og þurfa að læra að lifa lífinu með öðrum hætti og vita að hver andardráttur getur verið erfiður - hver áskorun verður svo mikil í þeim aðstæðum.

Það er langt síðan að einn þáttur hefur snert mig meira. Viðhorf Ólafar og persónulegur styrkur í erfiðum veikindum er aðdáunarverður. Vil þakka Jóni Ársæli fyrir að færa okkur þessa fallegu svipmynd af kjarnakonu og hetju, sem lést langt fyrir aldur fram.

Blessuð sé minning Ólafar.

Þotulíferni ráðamanna - á að kaupa einkaflugvél?

Það virðist vera orðin hefð hjá ráðamönnum þjóðarinnar að fljúga um heiminn í einkaþotu. Eðlilegt er að því sé svarað hvað það kosti að leigja þessar einkaflugvélar og hversu dýr þessi nýji standard sé fyrir landsmenn. Mér finnst þessi hálfgerði flottræfilsháttur vekja stórar spurningar um hvert stefni með ferðalög æðstu ráðamanna þjóðarinnar.

Það er allavega lágmark að því sé svarað hvað þetta kostar og hvort að þetta sé aðeins byrjunin á því sem koma skal. Þetta eru varla góð skilaboð í krísutíð, þar sem talað er um að allir reyni að tempa niður bruðlið. Finnst þetta ekkert sérstaklega ánægjuleg þróun og er jafnmikið á móti þessu og var í tilfelli Ólafs Ragnars, sem var reyndar enn verra þar sem auðmenn voru að skutla honum milli landa og tryggja að hann gæti komist heimshorna á milli.

Ef ráðamenn þjóðarinnar geta ekki ferðast í almennu millilandaflugi með öðru fólki (Saga Class hefur í seinni tíð ekki verið neitt slor) eiga þeir að óska eftir því að ríkisstjórnin kaupi einkaflugvél handa þeim til að geta sinnt sínum verkum. Það er mun skárra - þó virðist þotulíferni hinna ríku meira að segja á undanhaldi í krísustöðunni.

Fannst reyndar fyndnast að sjá umhverfissérfræðingana í Samfylkingunni vera að verja einkaflugið hennar Ingibjargar Sólrúnar í vikunni. Já, það er margt lagt á sig fyrir flokkinn sinn og leiðtoga lífsins.

Forsætisráherra á ferð og flugi

Verða eldflaugavarnir á Íslandi?

Mjög áhugavert að lesa vandaða umfjöllun á vef Viðskiptablaðsins sem Örn Arnarson, blaðamaður, skrifaði. Þar kemur fram að Geir Haarde og Ingibjörg Sólrún staðfestu afdráttarlaust eldflaugavarnaáform Bandaríkjastjórnar í Evrópu á leiðtogafundi NATÓ í Búkarest ásamt öðrum bandalagsþjóðum.

Áform af þessu tagi hafa ekki verið rædd hérlendis af neinni alvöru, svo ég viti til, hvað þá að Ísland styðji þau algjörlega afdráttarlaust. Mesta athygli vekur að Ingibjörg Sólrún Gísladóttir, utanríkisráðherra, staðfesti áform af þessu tagi án athugasemda og hlýtur að vekja spurningar um utanríkisstefnu Samfylkingarinnar, þar sem lengi vel var mjög kuldalega talað til Bandaríkjanna.

Stóra spurningin sem ég velti fyrir mér er hvort áformin þýði að hér á Íslandi verði eldflaugavarnir settar upp á næstu árum. Ekki er óeðlilegt að spyrja þannig. Hér hefur engin umræða farið fram af alvöru um þetta mál. Ekki er hægt að afsaka þetta með að Geir og Ingibjörg hafi setið hjá - þarna eru allir með eða á móti. Einfaldara verður það ekki. Væri gaman að heyra hvernig þetta fer í Samfylkingarfólk.

Hvernig stóð á því að íslenska pressan svaf þetta algjörlega af sér og þetta hefur ekki verið rætt meira og af alvöru? Var það vegna þess að allir gleymdu sér við að tala um einkaflug ráðherranna? Sumir kalla það flottræfilshátt, ekki óeðlilegt svo sem.