Samið við flugumferðarstjóra - ánægjuleg tíðindi

Ánægjulegt er að takast skyldi að semja við flugumferðarstjóra á fyrsta verkfallsdegi. Langvinnt verkfall flugumferðarstjóra hefði verið algjör skelfing fyrir ferðamannageirann og það á hásumri og skaðað flugbransann gríðarlega.

Nógu skaddaður er hann nú fyrir vegna fjöldauppsagna og ástandsins í efnahagsmálum. Langt verkfall hefði haft víðtæk áhrif og skaðað þá sem síst skyldi. Væntanlega hefði það getað sloppið fyrir horn að taka einn til tvo daga í verkfall en lengra mátti það ekki vera.

Hefðu samningar ekki tekist fljótt og vel, eins og reyndin varð, hefði ríkisstjórnin átt að setja bráðabirgðalög. Ekki hefði verið viðunandi að hafa verkfall hér fram í júlímánuð. Samstillt átak afstýrði því. Eflaust verður hugleitt nú hvort stokka eigi upp rekstrarþætti flugumferðarinnar.

Búið að semja

Nektarmynd af Dorrit - ný hlið á forsetafrúnni

Í gær sá þjóðin nýja hlið á forsetafrúnni Dorrit Moussaieff er nektarmynd af henni var opinberuð. Eftir allar formlegu myndirnar af forsetafrúnni er þetta skemmtileg viðbót, listræn og vel gerð mynd. Efast þó um að Dorrit hafi viljað opinbera myndina fyrir landsmönnum áður en íslenskum fornleifafræðingi tókst að grafa hana upp í gær.

Dorrit hefur greinilega farið úr hverri spjör til að vera nektarfyrirsæta fyrir vinkonu sína, listamanninn, einhvern tíma löngu áður en hana óraði fyrir að hún ætti eftir að enda sem forsetafrú á Íslandi, við hlið Ólafs Ragnars Grímssonar. Ekki verður allavega sagt hið sama um Kristin Styrkársson Proppé og Dorrit að þau geri allt fyrir frægðina nema að koma nakin fram. Enda sjá allir sem horfa á myndina að þarna hefur Dorrit setið nakin fyrir.

Þrátt fyrir að Dorrit Moussaieff hafi verið við hlið Ólafs Ragnars Grímssonar í tæpan áratug, fyrst sem framandi kona í matarboði á Bessastöðum sem enginn kannaðist við, síðar sem unnusta hans í þrjú ár og loks eiginkona og forsetafrú í fimm ár vita fáir hver Dorrit er á bakvið myndavélablossann og brosin á myndunum. Hún er enn framandi, viss leyndardómur fyrir þjóðina

Nakta konan á þessari mynd er allavega forsetafrúin okkar. Finnst stórmerkilegt að forsetaskrifstofan hafi ekki staðfest að þetta er Dorrit sem er nakin á þessari mynd. Eru þeir að reyna að afneita fréttinni eða hún gleymist. Væri gaman að vita hvaða vandræðalegheit felast í því hiki sem er á bakvið þá bið eftir staðfestingu um að nakta konan á myndinni sé konan í lífi forseta Íslands.

Eða er nektin kannski vandamál fyrir forsetaskrifstofuna og konuna á forsetavakt? Má vera, varla getum við þá átt von á að forsetinn sitji fyrir hjá listakonunni.

Geir reynir að tala upp krónuna í krísutíð

Ekki er öfundsvert að vera við stjórnvölinn í krísutíð eins og þeirri sem við erum öll komin í. Þetta er það sem Geir H. Haarde, forsætisráðherra og allir aðrir ráðherrar finna fyrir núna. Merkilegast af öllu er þó að stjórnarandstaðan virðist ekki styrkjast í þeirri ídeal stöðu til fylgisaukningar sem nú er uppi, er öll spjót standa á stjórnarflokkunum og augljós óánægja meðal almennings, skiljanlega, vegna stöðu mála.

Ummæli Geirs í dag um krónuna hljóma þannig að hann vilji ekki taka meiri áhættur en orðið er, hann ætli sér að standa við stefnu sína og afstöðu til lykilmála. Hann tekur pólitíska áhættu með því að halda fast við fyrri afstöðu og telur það rétta skrefið. Staðan er að öllu leyti mjög óljós og greinilegt að Geir heldur fast við fyrri afstöðu þrátt fyrir að ástandið sé farið úr böndunum og við stefnum í mikla óvissutíð þar sem ekkert er öruggt.

Ekki er við öðru að búast en óánægjan vegna verðhækkana á öllum sviðum komi niður á stjórnarflokkunum rétt eins og almennt er þessa stundina víðar í Evrópu, t.d. Bretlandi þar sem Gordon Brown er orðinn óvinsælasti forsætisráðherra Bretlands frá valdadögum Neville Chamberlain og Verkamannaflokkurinn mælist helmingi minni en Íhaldsflokkurinn. Nú reynir á þá sem eru við stjórnvölinn og augljóslega eru erfiðir tímar framundan, þar sem reynir bæði á stjórnarflokkana og forystumenn þeirra. Ef þeir missa ekki fylgi til stjórnarandstöðunnar, í takt við nýjustu kannanir, er það merkileg þróun.

Eflaust munu margir blóta Geir fyrir að verja íslensku krónuna og reyna að tala upp botnstöðuna. Hann heldur þar með fast við fyrri afstöðu og tekur þá pólitísku áhættu sem felst í stöðunni. Fróðlegt verður að sjá hvort hann mun koma sterkur frá þeirri krísutíð sem markar nú stjórnmálaferil hans og reynir á forystu hans í íslenskri pólitík.

Forsætisráðherra: Gengi krónunnar of lágt

Þrumandi veðurstuð

Fæ alltaf nettan hroll þegar talað er um þrumur og eldingar. Kannski er þetta bara kvikmyndaupplifun, en oftast nær er þetta veður notað til að undirstrika ógn eða kuldalegan kafla í kvikmyndum, kalla fram viðbrögð og netta hræðslu.

Eflaust eru þeir ekkert ógurlega hræddir við þetta veður fyrir sunnan en hristast yfir því í takt við skjálftakippina. Vonandi gengur þetta fljótt yfir.

Veðrið hér hefur verið lala í sumar. Ekkert spes svosem, aðallega gluggaveður að undanförnu. Vonandi mun Eyjólfur hressast í júlí.

Þrumuveður gengur yfir landið

Fylgislækkun er áhyggjuefni fyrir Geir og Þorgerði

Enginn vafi leikur á því að fylgislækkun Sjálfstæðisflokksins er áhyggjuefni fyrir Geir H. Haarde og Þorgerði Katrínu Gunnarsdóttur. Þau tóku pólitíska áhættu með því að mynda ríkisstjórn með Samfylkingunni og standa og falla með því að klára kjörtímabilið farsællega. Einkum verður stjórnin að sýna trausta forystu í efnahagsmálum til að virka trúverðug og sterk í takt við mannafla sinn á þingi.

Sögusagnir eru um að samstarf stjórnarflokkanna sé erfitt og losaralegt. Á hverjum degi sjáum við merki þess að þar er mikill losarabragur - einkum af verklaginu, þar sem hver og einn þingmaður leikur lausum hala og erfitt að henda reiður á því hver segir og gerir það sem sett er á oddinn pólitískt. Hver þingmaður getur, vegna öflugs þingmeirihluta, tekið sólóspil á sínum taktfasta hraða og verið eigin herra í skoðunum og tali. Svipan er ekki á lofti og greinilegt að viss ólga kraumar undir pottinum og stundum hefur soðið allhressilega upp úr.

Sjálfstæðisflokkurinn hefur verið lengi við völd, í rúm sautján ár, sem er sögulegur tími í forystu ríkisstjórnar. Varla er undrunarefni að fylgið rokki eitthvað til eftir svo langan tíma við völd. Í þeirri stöðu sem við blasir núna er spurt um trausta forystu, hver geti stýrt málum með ábyrgum hætti. Einn mesti styrkleiki Geirs H. Haarde sem stjórnmálamanns felst í því að hann hefur haft áru leiðtogans sem virkar traustur og öflugur. Æ fleiri spurningar hafa þó vaknað í þeim efnum eftir farsann í borgarmálunum og vandann í efnahagsmálunum.

Svarið við þeim vanda er að taka á málum og sýna þá traustu forystu sem þjóðin þarf á að halda við erfiðar aðstæður. Við erum komin í óvissuástand þar sem mikilvægt er að traust fólk sé við stýrið. Verkefni forystu Sjálfstæðisflokksins er að standa undir nafni sem traustur flokkur í forystu, svipað og var á þeim tíma er Davíð Oddsson leiddi Sjálfstæðisflokkinn til sögulegra kosningasigra og traustrar forystu sem markaði hann sem sigursælasta stjórnmálamann Íslandssögunnar.

Nú eru greinilega aðrir tímar - spurt er hvort Sjálfstæðisflokkurinn og forystumenn taki á málum af ábyrgð og festu. Fyrir forystu Sjálfstæðisflokksins er mikilvægt að klára þetta kjörtímabil, leysa þau vandamál sem til staðar eru og sýna að hægt sé að vinna með Samfylkingunni. Óvissa er yfir hversu farsælt þetta stjórnarsamstarf verði og því verður óvissan meiri en ella og kjósendur sýna óánægju sína án hiks.

Kannski er til of mikils mælst að Sjálfstæðisflokkurinn sigli lygnan sjó ár eftir ár og finni ekki fyrir því - allir flokkar taka sínar dýfur, hæðir og lægðir. Ekki er þó til of mikils mælst að forysta Sjálfstæðisflokksins sé öflug og stýri traustu stjórnarsamstarfi og sýni okkur að hann leiði ríkisstjórn sem er samhent og öflug á örlagatímum.

Fylgi Sjálfstæðisflokksins minnkar í könnun

Ólafur Ragnar heiðrar Steingrím Hermannsson

Á morgun verður Steingrímur Hermannsson, fyrrum forsætisráðherra, áttræður. Afmælinu verður fagnað með málþingi í Kópavogi. Athygli vekur að Ólafur Ragnar Grímsson, forseti Íslands, mun flytja þar ræðu Steingrími til heiðurs. Steingrímur og Ólafur Ragnar hafa lengi unnið saman í stjórnmálum, en þeir voru í þrjú ár samstarfsfélagar í síðustu vinstristjórn á Íslandi, 1988-1991, þar sem Steingrímur var forsætisráðherra en Ólafur Ragnar var fjármálaráðherra.

Langt er um liðið síðan Ólafur Ragnar hóf stjórnmálaferil sinn, sem varð stormasamur og litríkur en hann kom við í nokkrum flokkum áður en hann hélt til Bessastaða og sagði sig þá úr Alþýðubandalaginu, þar sem hann var formaður í átta ár. Fyrstu skrefin voru þó stigin innan Framsóknarflokksins. Alla tíð var Ólafur Ragnar umdeildur, ekki síður innan Framsóknarflokksins en á öðrum þeim vettvangi sem hann valdi sér áður en að hann varð forseti Íslands, með fyrri eiginkonu sína, Guðrúnu Katrínu Þorbergsdóttur, sér við hlið fyrir tólf árum. Hin mikla gæfa Ólafs Ragnars var þá að vera vel giftur.

Ólafur Ragnar sat í miðstjórn Framsóknarflokksins 1967-1974 og í framkvæmdastjórn 1969-1973. Á þessum fyrstu árum Ólafs Ragnars í Framsóknarflokknum var Eysteinn Jónsson, formaður flokksins. Eysteinn var öflugur maður í íslenskri stjórnmálabaráttu. Hann varð yngstur allra ráðherra, leiddi flokkinn og var lengi forystumaður á sínum heimavelli í pólitík fyrir austan. Í skjóli Eysteins Jónssonar hóf Ólafur Ragnar Grímsson stjórnmálaþátttöku sína. Það kom mér því ekki að óvörum þegar forsetinn Ólafur Ragnar Grímsson flutti ávarp til heiðurs Eysteini á aldarafmæli hans í nóvember 2006.

Þar var talað af virðingu um pólitísk verk Eysteins og forystu hans. Eysteinn varð aldrei forsætisráðherra, en setti mikið mark á Framsóknarflokkinn og pólitískt landslag um áratugaskeið. Sennilega er ekki ofmælt að framsóknarleiðtoginn Eysteinn hafi verið pólitískur lærifaðir Ólafs Ragnars og leikið lykilhlutverk í hans pólitíska lífi. Þetta staðfestir Ólafur Ragnar í aldargreininni og minningargrein sumarið 1993. Þar segir Ólafur Ragnar frá bílferð þeirra og Sólveigar, eiginkonu Eysteins, en hann var þá að keyra þeim á milli staða, ungur maður á leið til náms erlendis.

Segir Ólafur Ragnar svo í minningargreininni um það er Eysteinn, þar í þeirri ferð, tilkynnti Ólafi Ragnari að hann ætlaði að hætta formennsku í flokknum árið 1968: Í skugga sólarinnar, sem sleikti hin sögufrægu fjöll, sagði hann mér að nú ætlaði hann að hætta formennsku í Framsóknarflokknum. Rétti tíminn væri kominn. Honum varð ekki þokað þótt ég beitti öllum þrótti og ákafa ungs manns til að telja honum hughvarf. Auðvitað lét svo sterkur stofn íslenskra stjórnmála ekki ungan strák hagga sér. Hugurinn var skýr. Ákvörðunin hafði verið tekin. Rökin voru margvísleg en þó var fjarri því að hann ætlaði að draga sig í hlé.

Í upphafi áttunda áratugarins lenti Ólafur Ragnar upp á kant við forystu flokksins og hann stofnaði ásamt fleirum ungliðum í Framsóknarflokknum, samtök Möðruvellinga, sem voru til vinstri í flokknum. Ólafur Ragnar vildi kanna þann kost að sameina Framsóknarflokkinn og vinstri flokkana í einn flokk. Ólafur Jóhannesson, sem á þeim tíma var forsætisráðherra og formaður Framsóknarflokksins, var andvígur þessum hugmyndum og Ólafur Ragnar yfirgaf flokkinn ásamt samherjum sínum með miklum hvelli. Hann gekk þá í flokk Hannibals Valdimarssonar, Samtök frjálslyndra og vinstri manna og var t.a.m. formaður framkvæmdastjórnar flokksins 1974-1976. Eftirmálann þekkja allir.

Steingrímur Hermannsson rakti eftirminnilega sameiginlega pólitíska sögu sína og Ólafs Ragnars Grímssonar í ævisögu sinni. Þeir voru ekki samherjar í lykilmálum sem leiddu til þess að Ólafur Ragnar sagði skilið við Framsóknarflokkinn og samstarf við Steingrím Hermannsson, en um tíma leit svo út fyrir að þeir myndu leiða Framsókn saman hlið við hlið. Þeir komu þó saman síðar og mynduðu stjórn sem komst í sögubækurnar fyrir ýmsa hluti. Aftur mætast þeir nú á áttræðisafmæli framsóknarleiðtogans. 

Eflaust mun Ólafur Ragnar mæra afmælisbarnið Steingrím með sama hætti og Eystein, þann stjórnmálamann sem mest mark setti á hann og mótaði til framtíðar. Fróðlegt verður að lesa um hvaða sess Steingrímur skipar í pólitískri sögu hans, nú þegar að Ólafur Ragnar heldur áfram að heiðra framsóknarleiðtoga fyrri tíðar í ræðuhöldum.

Mun hálendisbjörninn bjarga fréttagúrkunni?

Nú þegar Einbjörn og Birna á Skaga hafa geispað golunni og horfið úr sviðsljósi fjölmiðla virðist algjör fréttagúrka blasa við næstu vikurnar. Eða hvað? Ekki er nú alveg öruggt að sumri ísbjarnanna sé lokið. Verð að viðurkenna að ég tók vænt hláturskast þegar ég heyrði fréttirnar af birninum sem sést hefði við Hveravelli.

Fannst þetta hljóma eins og æðsti draumur fréttamannanna frekar en veruleiki. Fyrsta spurningin sem ég beindi til vina minna, sem sagði mér frá þessu á meðan við horfðum á spennandi leik Þýskalands og Portúgals á EM, var hvort þetta væri ekki örugglega bara skógarbjörn. Það var hlegið dátt, enda er þetta aðallega fyndið bara.

Kannski er hálendisbjörn næsta fréttaefnið á þessu gúrkusumri fjölmiðlanna, þar sem pólitíkin virðist hjúpuð álpappír fram á haustið eins og bökunarkartöflurnar og fátt annað merkilegt er að gerast eftir að Hillary Rodham Clinton steig af sviðinu og tryggði spennandi slag ellilífeyrisþega og blökkumanns um Hvíta húsið, eða fulltrúa tveggja minnihlutahópa samfélagsins eins og einn snillingurinn sagði.

Mikið væri nú skemmtilegra ef þetta væri skógarbjörn frekar en ísbjörn. Fyrir fjölmiðlana alltsvo.

Hálendisbjörn er hugsanlegur

Einbjörn með orma og illa á sig kominn

Niðurstöður rannsókna á ísbjarnarhræjunum eru mjög merkilegar. Bæði bangsi og birna voru greinilega mjög illa á sig komin og ekki í góðu ásigkomulagi - Einbjörn með orma og greinilega sárþjakaður og sama má segja um birnuna sem augljóslega var ekki beint vel á sig komin. Niðurstöðurnar segja margt um breyttar aðstæður fyrir ísbirnina.

Bæði Einbjörn og Tvíbjörn virðast hafa átt það mjög erfitt áður en þeir náðu landi hér og verið ekki upp á sitt allra besta. Eflaust má velta því lengi fyrir sér hvort þau hafi haft heilsu og styrk til að komast aftur "heim" eða lifa lífinu í dýragarði, hafi getað átt sér líf eftir Íslandsförina. Þessar rannsóknir svara mörgum spurningum um ástand bjarna og aðstæður þeirra.

Finnst hafa verið talað um ísbirnina tvo frekar út frá tilfinningalegum rökum en raunhæfum. Margir sem vildu bjarga þeim voru ekki meðvitaðir um hætturnar sem af þeim stafar og eru að koma í ljós í þessum rannsóknum og staðreyndum um hvort þeir hefðu þolað flutning frá Íslandi. Ágætt er að velta þessum málum fyrir sér.

Eflaust er það mannúðlegt að vilja bjarga þessum dýrum en það hefur sést vel í þessum tveim málum að það er ekki raunhæft nema að allar aðstæður séu í lagi. Það var ekki þannig á þessu sumri.

Þverárfellsbjörninn smitaður af þráðormi

Hið eina rétta að fella Birnu á Skaga

Greinilegt er að flestir sérfræðingar í málefnum ísbjarna telja drápið á Birnu á Skaga skynsamlega ákvörðun, þó erfið hafi verið og vandræðaleg fyrir umhverfisráðherrann sem ætlaði að slá sig til riddara með því að mæta á einkaflugvél á svæðið. Athygli vekur að í dag tjáir Björgvin, hinn setti umhverfisráðherra, sig um málið í því hlutverki. Er Þórunn farin aftur í frí?

Slæmt ástand dýrsins gefur svo til kynna að vonlaust hafi verið frá upphafi að flytja dýrið burt. Enda var þetta ekki sætur tuskubangsi eða gæf skepna, heldur svelt og langþreytt birna sem villtist af leið og virtist ekki tilbúin að láta mannfólkið ná sér. Eins og þrautreyndur ísbjarnasérfræðingur sagði, að mig minnir í hádegisfréttum útvarps, var þetta verkefni sem var erfitt frá upphafi og greinilegt þrátt fyrir lagasetningar að tillögur um björgun voru frekar í orði en á borði.

En allt var reynt og vissulega var það gott, þó að ekki fari allir sáttir frá þessu máli og enn sé talað eins og þetta hafi verið auðvelt og harmað að dýrið væri skotið, þó vel væri vitað að þetta yrði auðvelt einkum þar sem engin saga er fyrir því að reynt sé að bjarga þessum dýrum hérlendis. Kunnáttu og þekkingu var ábótavant í bæði skiptin en eflaust er hægt að læra eitthvað á þessu.

Ísbjörninn ekki í góðu ásigkomulagi

Er hjónabandssæla stjórnarflokkanna að súrna?

Ekki fer á milli mála að mikill losarabragur er á samstarfi Sjálfstæðisflokks og Samfylkingar. Hjónabandssælan virðist vera að súrna - þingmenn hlaupa út og suður, ráðherrar eru opinberlega ósammála um mál á borði ríkisstjórnarinnar og tjá sig án þess að hika um þá andstöðu og eru ekki feimnir við að berja í borðið þegar að þeim hentar.

Eflaust mátti eiga von á þessu. Stjórnin hefur mjög ríflegan meirihluta á Alþingi. Þar geta þingmenn tekið þeysireið á eigin vegum, kveikt á sviðsljómanum með óábyrgum skrifum og pólitísku tali og hype-að sig upp án þess að þurfa að velta mikið fyrir sér hverjir eftirmálarnir verði. Það er engin svipa á lofti, þetta er eins og heimili þar sem börnin ala sig upp sjálf og enginn agi er yfir. Kannski er þetta fyndið og skemmtilegt fyrsta slagið en það gæti farið að syrta í álinn er líður á tímabilið.

Að mörgu leyti minnir þessi ríkisstjórn mig á Viðeyjarstjórnina 1991-1995. Þar var sagt og gert allt sem þingmönnum og ráðherrum datt í hug. Þá var meirihlutinn reyndar mun naumari og er að lokum tímabilsins kom var stjórnin búin að missa fjögur varadekk og var í járnum. Mér fannst reyndar Viðeyjarstjórnin skemmtilegri og skoðanaágreiningurinn þá litríkari og kostulegri í raun og veru. Mér finnst þetta frekar daufgerð stjórn. Ýmislegt veldur því. Mér finnst fúttið ekki mikið og því verður skoðanaágreiningurinn sjálfsagðari og meira hlegið að honum, frekar en tekið mark á því.

Að því mun koma um síðir að þessi sólóleikur vissra þingmanna geti vegið að lífi þessarar ríkisstjórnar. Þar ræður mestu hversu traust samstarf formanna flokkanna verði og hvort þau geti miðlað málum. Þetta er öðruvísi stjórn en samstjórn Framsóknar- og Sjálfstæðisflokks í tólf ár hvað það varðar að ef vandamál komu upp var tekið á þeim og flokkarnir voru merkilega samstíga um mörg mál, þrátt fyrir átök, stundum harkaleg, en þó að mestu leyti bakvið tjöldin.

Geir og Ingibjörg eru í þeirri stöðu að vera í sambúð sem er á mörkum þess að vera hamingjusöm, kannski mun frekar hagsmunasambúð þar sem ytri ástæður ráða ástríðunni. Fróðlegt verður að sjá hvort ástríðan aukist er líður á tímabilið eða þau haldi út í fjögur ár með vandræðabörnin á heimilinu að hlaupa útundan sér. Ef hagsmunirnir að baki sambúðinni bresta getur enginn pólitískur hjónabandsráðgjafi fundið ástríðublossann fyrir þau.

Harðari tónn í garð samstarfsflokksins