Spaugstofan fer algjörlega yfir strikið

Ég verð að segja það hreint út að mér fannst Spaugstofan missa marks í "gamansemi" sinni í gærkvöldi. Mér fannst það lélegt hjá þeim að hafa engan efnivið til að halda þættinum uppi nema veikindi Ólafs F. Magnússonar, borgarstjóra. Látum vera að minnst hafi verið jafnvel á þau einu sinni, en það er ekki hægt að segja annað en að þetta hafi verið rauði þráðurinn í gegnum þáttinn - Spaugstofan dró upp þá mynd af honum að þar færi maður án vitglóru og úti á þekju.

Hnífabrandari Framsóknar og Björns Inga var kannski fyndinn í fyrsta eða annað skiptið en hann var orðinn ansi þreyttur þegar að líða tók á prógrammið. Einum of misnotaður brandari. Það er ekkert óeðlilegt að Spaugstofan geri grín að borgarstjóranum en mér fannst formið á gamanseminni verða að frekar gráu gamni eftir því sem á leið. Erum við virkilega ekki komin lengra í skynseminni hvað varðar umfjöllun um geðsjúkdóma en að gera endalaust grín að þeim og nudda fólki upp úr því, eins og mér fannst því miður gert í þessum þætti? Ekki óeðlilegt að velta því fyrir sér.

Það er ekkert óeðlilegt að gert sé grín að nýjum meirihluta í borgarstjórn Reykjavíkur og hinu ítalska ástandi í borgarstjórn Reykjavíkur þar sem allir stjórnmálamenn hafa brugðist með einum eða öðrum hætti. Eiginlega er það skylda þeirra sem framleiða gamanefni að dikta upp einhvern húmor um það. En að taka fyrir borgarstjórann með þessum hætti og draga upp þessi veikindi hans og ganga þetta langt fannst mér einum of.

Það hefur verið sagt nokkuð oft í vetur að Spaugstofan sé búin á því; orðin bæði þreytt og léleg. Það er kannski kominn sá tímapunktur að maður segi það hreint út að þeir félagar ættu að fara að horfa í aðrar áttir. Þetta er orðið ágætt alveg.

Suharto deyr

Jæja, þá er Suharto dauður. Hvað er eiginlega hægt að skrifa um einn kuldalegasta einræðisherra 20. aldarinnar? Er nema von að spurt sé. Jú, hann var þekktur fyrir að murka lífið úr pólitískum andstæðingum sínum, vann gegn mannréttindum og misbeitti valdi sínu með ægivaldi í alltof mörg ár. Hernaðarlegur ruddi sem beitti valdi sínu með hernaðaraflinu og gat ríkt í skugga verka sinna í yfir þrjá áratugi.

Og hann, rétt eins og Augusto Pinochet, komst hjá því á gamals aldri að svara til saka fyrir grimmdarverk sín og einræðistilburði. Allt vegna þess að þeir væru jú orðnir of gamlir og myndu ekki þola réttarhöld og að fara fyrir dómara. Það er lítil eftirsjá af svoleiðis mönnum, þó vissulega svíði að þeir hafi ekki verið dregnir til ábyrgðar fyrir langa sögu grimmdarlegrar beitingar valdsins.

Las fyrir nokkrum árum bókina um Suharto eftir Elsen, sem er vel skrifuð og segir sögu valda og grimmdar með listilega góðum hætti, - mæli hiklaust með henni fyrir þá sem vilja kynna sér eitthvað feril þessa umdeilda einræðisherra.

Suharto látinn

Stórsigur Obama - Edwards búinn að vera

Sigur Barack Obama í Suður-Karólínu kemur engum að óvörum, enda verið spáð sigri þar í margar vikur. Þar var aðeins spurt að því hve munurinn yrði mikill. Hann þurfti að vinna fylkið til að halda dampi í baráttunni, hafandi aðeins unnið Iowa fyrir tæpum mánuði. Þar er blökkufólk í meirihluta kjósenda flokksins og því mjög mikilvægt fyrir hann að taka fylkið, einkum þess vegna. Þetta gefur honum byr fram að ofur-þriðjudegi.

John Edwards vann forkosningarnar í Suður-Karólínu fyrir fjórum árum, en hann er fæddur í fylkinu og var öldungadeildarþingmaður á sínum tíma fyrir Norður-Karólínu. Þetta er því heimahérað hans. Þarna varð hann að vinna til að geta átt möguleika áfram. Nú fékk hann aðeins 17% atkvæða. Það er auðvitað fyrir nokkru síðan ljóst að Edwards á ekki lengur hinn minnsta möguleika á því að verða forsetaefni demókrata og þessi niðurstaða er með þeim hætti að hann er einfaldlega búinn að vera. Aðeins spurt að því hvort hann verði í slagnum fram að ofur-þriðjudegi eftir níu daga.

Hillary Rodham Clinton gaf fylkið upp á bátinn fyrir nokkrum dögum og tók að einbeita sér að þeim fylkjum sem kosið verður í á ofur-þriðjudegi. Ávarpaði hún stuðningsmenn frá Nashville í kvöld. Stólar hún á að taka stóru fylkin og samkvæmt könnunum mun hún verða sigursæl þar. Ofur-þriðjudagur verður stór dagur í forkosningaslag demókrata. Það mun þó varla fara svo að frambjóðandinn verði ljós þá, baráttan mun standa lengur og ráðast á þeim fylkjum sem kosið verður í um miðjan febrúar eða jafnvel í mars, ef þetta fer í þann farveg að talið verði upp á hvern þingfulltrúa.

Forkosningaslagurinn hefur verið frá kosningunum í Iowa einvígi tveggja sögulegra frambjóðenda; fyrstu konunnar og fyrsta blökkumannsins með möguleika á Hvíta húsinu. John Edwards hefur lent á milli þeirra allan þennan mánuð, aldrei náð að yfirvinna tapið í Iowa, þar sem hann stóð sig vel árið 2004, og eftir skaðlegan ósigur í Nevada, þar sem hann fékk aðeins fjögur prósent, þurft að minna á nærveru sína í baráttunni - væntanlega hefur Suður-Karólína nú veitt honum náðarhöggið.

Enda er það svo að sértu fyrrum öldungadeildarþingmaður úr suðrinu og fæddur og uppalinn í suðrinu og tekur ekki suðrænt fylki á þessum tímapunkti ertu búinn að vera. Það er ekki flóknara en það. Á þessu féll Fred Thompson í sama fylki um síðustu helgi. Þetta veit auðvitað John Edwards manna best. Margir tala um að stutt sé í að hann fari úr slagnum. Fundur hans með Hillary um daginn vakti t.d. athygli og spurningar margra með stöðuna.

En staðan er galopin. Sigurinn í Suður-Karólínu er mikilvægur fyrir Obama og tryggir að slagurinn verður spennandi nokkrar vikur enn, þó ég telji að Hillary muni verða sigursæl á ofur-þriðjudegi. Spurning hversu sterkur byrinn frá Suður-Karólínu verði fyrir Obama. Þá er kosið í 25 fylkjum - spennandi kosningadagur sem mun skýra línur nokkuð.


------

Hvað varðar repúblikana er baráttan nú um Flórída, það er kosið þar á þriðjudag. John McCain fékk í gær stuðning öldungadeildarþingmanns fylkisins, Mel Martinez, og fyrir nokkrum klukkustundum lýsti Charlie Crist, ríkisstjóri Flórída, yfir stuðningi við hann, eftir langa umhugsun, en allir helstu frambjóðendur höfðu leitað eftir stuðningi ríkisstjórans.

Þessi stuðningur er mjög mikilvægur fyrir John McCain. Ég tel að hann muni taka Flórída og verða sigursæll á ofur-þriðjudegi. Spái honum útnefningu repúblikana. Finnst línur þar hafa skýrst mikið síðustu dagana. Þetta er barátta hans og Romney núna.

Obama sigraði í Suður-Karólínu

Átti að brjóta Ólaf F. niður með skrílslátunum?

Ég verð var við að sífellt fleiri spyrja sig þeirrar spurningar hvort að skrílslætin í Ráðhúsinu fyrir tveim dögum hafi ekki verið sett fram til að reyna að brjóta niður Ólaf F. Magnússon, borgarstjóra, og koma í veg fyrir að nýr meirihluti tæki við völdum. Sumir þeirra sem voru á pöllunum fóru þangað með þá von að skrílslætin myndu verða til að koma í veg fyrir meirihlutaskiptin. Var það þá ekki Ólafur sem var verið að ráðast að?

Velti þessu fyrir mér hér í gær. Sumir þeirra sem kommentuðu þar beindu þessu sérstaklega að mér. Er ég þó fjarri því fyrsti bloggarinn sem kem með þessar pælingar. Sú sem fyrst kom með þessa pælingu var Salvör Gissurardóttir. Seint verður hún talin til mestu stuðningsmanna Ólafs F. Magnússonar, DF-meirihlutans né flokksforystu Sjálfstæðisflokksins, þó vissulega sé hún systir Hannesar Hólmsteins Gissurarsonar. Björn Bjarnason, dómsmálaráðherra, vék að þessu í gærkvöldi ennfremur á vef sínum. Ástæðan fyrir því að ég tók það upp er vissulega sú að ég tel að þetta hafi átt að vera sálfræðihernaður, fyrst og fremst gegn Ólafi.

Það vakti mikla athygli mína þegar að ég sá fundinn í beinni og eiginlega mun frekar síðar á vefvarpi Ríkisútvarpsins að mest var kallað og öskrað þegar að Ólafur F. Magnússon stýrði sem forseti borgarstjórnar fundinum og allt datt niður þegar að hann gekk úr sal, greinilega mjög langt niðri vegna þessara skrílsláta sem fóru langt fram úr því að vera mótmæli. Aftur reis þetta upp þegar að kom að kjöri borgarstjóra og tilkynnt var um að Ólafur F. hefði verið kjörinn. Þá reyndar fór þetta út yfir öll mörk. Það átti að hleypa upp fundinum, koma í veg fyrir almennileg skoðanaskipti kjörinna fulltrúa.

Gera átti fundinn að einu allsherjar kaos. Sumir vilja meina að stólað hafi verið á að löggan bæri fólk út. Allt var þetta leitt af stjórnmálaflokkunum sem voru að missa völdin og stuðningsmanni Margrétar Sverrisdóttur. Dagur B. Eggertsson, fyrrverandi borgarstjóri, og læknir nota bene, sat álengdar greinilega glottandi yfir því að Ólafur F. komst úr jafnvægi við öskrin, sem fóru alltof langt, enda var persónulegum svívirðingum og hreinu ógeði dælt á hann. Orðavaðallinn fór langt yfir öll mörk. Það er ekki óvarlegt að telja að þarna hafi átt að brjóta Ólaf F. niður.

Sé tekið tillit til þess að þetta er maður sem nýlega hefur sigrast á geðsjúkdómi er þetta ekki óvarlegt mat og engin furða að þessu sé velt upp.

Ólafur F. tjáir sig opinskátt um veikindi sín

Ólafur F. Magnússon, borgarstjóri, kemur vel fyrir í viðtölum í 24stundum og Fréttablaðinu í dag og tjáir sig opinskátt um atburðarás síðustu daga og árásir gegn honum vegna veikinda sem hann átti við að stríða. Umræðan um veikindin hefur verið mjög lágkúruleg og því miður hefur hún sýnt að það eru enn miklir fordómar í samfélaginu gagnvart geðsjúkdómum - það er dapurlegt að sjá á hversu lágu plani ráðist er að honum.

Það sem skiptir mestu máli nú er að Ólafur starfi af heilindum og fái tækifæri til að vinna að þeim verkum sem hann telur skipta máli. Ólafur F. Magnússon skilaði læknisvottorði þegar að hann sneri aftur í borgarstjórn í byrjun desember 2007, eftir að hafa verið fjarverandi um nokkurra mánaða skeið. Það var sögulegt, enda man ég engin önnur dæmi þess að kjörinn fulltrúi með umboð frá almenningi hérlendis hafi þurft að skýra veikindi sín sérstaklega fyrir stjórnvaldi, sérstaklega því að um er að ræða meirihlutafulltrúa á þeim tíma. Það vottorð ætti þó að duga í þessari umræðu nú.

Mér finnst mjög ómaklega hafa verið ráðist að Ólafi síðustu dagana. Man ekki önnur dæmi þess að veikindi stjórnmálamanna hafi áður leitt til jafn lágkúrulegra og persónulegra árása þar sem allt að því er vegið að mannorði viðkomandi. Það hefur verið langt seilst til að ráðast að heiðri og æru Ólafs F. Magnússonar og satt best að segja finnst mér þetta komið út yfir öll mörk. Ólafur F. hefur skilað vottorði og hefur snúið aftur til starfa og það er eðlilegt að hann vilji forðast að gera einkalíf sitt að skotspóni.

Hann hefur þó nú farið yfir þessi mál og það er heiðarlegt að gera það eins og komið er málum. Það er þó vonandi að sú umræða þagni nú. Það eru því miður dæmi um að nota eigi veikindi Ólafs F. Magnússonar til að veikja hann í sessi og eiginlega hefur verið gengið lengra í þeim efnum en ég man eftir. Eitt er að gagnrýna verk stjórnmálamanns en annað er að draga æru hans í svaðið vegna veikinda sinna. Það er lágkúrulegt og finnst mér engum það til sóma.

Ólafur F. hefur alla tíð verið þekktur fyrir að vera hugsjónamaður í pólitísku starfi og látið verkin tala, haft afgerandi skoðanir og verið maður málefnanna. Það er þegar ljóst á verkum nýs meirihluta að hann ætlar að láta verkin tala í embætti.

Ólafur: Aðalatriði að ég starfi af heilindum

Sól Framsóknar hnígur til viðar í höfuðborginni

Á innan við ári hefur sól Framsóknarflokksins í Reykjavík hnigið til viðar. Höfuðborgaruppbyggingin mikla í flokknum sem skipulögð var í formannstíð Halldórs Ásgrímssonar er hrunin og eftir eru aðeins rústir. Flokkurinn á engan þingmann í höfuðborginni en átti þrjá á síðasta kjörtímabili, þar af tvö ráðherrasæti lengst af þeim tíma og um tíma sjálft embætti forsætisráðherra.

Eftir fjórtán ára meirihlutaþátttöku framsóknarmanna í Reykjavík, lengst af innan R-listans sem flokkurinn var burðarásinn í alla tíð, þar sem leiðtogar flokksins höfðu lykiláhrif við stjórn borgarinnar er Framsókn nú með öllu valdalaus. Eftir að hafa í mörg ár leitt nefndir í borgarkerfinu situr hann aðeins eftir með nefnasetu í borgarráði og stjórn Faxaflóahafna, auk áheyrnarfulltrúa í nefndum, sem hafa ekki atkvæðisrétt. Óskar Bergsson sem borgarfulltrúi er því varla öfundsverður af stöðu sinni og mjög einangraður á vaktinni.

Brotthvarf Björns Inga er mikið áfall fyrir flokkinn, en það er skiljanlegt að hann hafi ekki viljað verða áhrifalaus í minnihluta. Hann var orðinn einangraður með öllu í stöðu sinni, hafði málað sig út í horn í valdatafli sínu og hneykslismálin fóru illa með hann. Honum var þó slátrað innan frá með herferð síðustu daga, þar sem Guðjón Ólafur reyndist bæði vígfimari og klókari andstæðingur en Binga órðai fyrir.

Brotthvarf hans er enn eitt áfallið fyrir Framsókn í Reykjavík og eitt skýrasta dæmið um að höfuðborgaruppbygging Halldórs, sem var eitt lykilmála formannsferils hans, er með öllu hrunin til grunna.

Upptalning Egils Helgasonar á vef sínum yfir kjörna fulltrúa er athyglisverð:

"Björn Ingi er farinn. Anna Kristinsdóttir er farin. Guðjón Ólafur Jónsson er persona non grata í flokknum. Ásrún Kristjánsdóttir er líka hætt. Jónína Bjartmarz er í Kína. Jón Sigurðsson staldraði stutt við í pólitík. Finnur er horfinn, Árni Magnússon líka. Halldór Ásgrímsson er í Köben.

Af fjórum efstu frambjóðendum í síðustu borgarstjórnarkosningum eru tveir farnir. Af fjórum efstu frambjóðendum í Reykjavík norður og suður í alþingiskosningunum er aðeins einn sem má telja fúnkerandi flokksmann: Sæunni Stefándsóttur, ritari Framsóknar.

Flokkurinn á engan alþingismann í borginni, en í borgarstjórninni sendur Óskar Bergsson einmana vaktina."

Við þessa upptalningu mætti bæta við Ólafi Erni Haraldssyni, fyrrum þingmanni Framsóknar, sem hrökklaðist frá metorðum í flokknum vegna þess að hann komst upp á kant við forystu flokksins, en var síðar komið fyrir í forstjórastöðu hjá Ratsjárstofnun, en var hent þar út í fyrra af utanríkisráðherra Samfylkingar.

Eftir stendur að þetta er eiginlega kaldhæðnislegt hrun Framsóknarflokksins í Reykjavík, í raun aðeins á tveim árum, frá því að Halldór og Árni hrökkluðust út. Jón Sigurðsson náði aldrei að skipta máli þarna en fall hans var samt ansi hátt. Það er fjarstæða að kenna fjölmiðlum um þetta hrun eins og Guðni Ágústsson, formaður Framsóknarflokksins, hefur gert, að ég tel með hálfum huga, því honum getur varla verið alvara.

Það eru innanmein sem eru að drepa þennan flokk í höfuðborginni. Hann er valdalaus og í molum. Það er eins og enginn vilji byggja hann upp og þegar að hann kemst á hnén taka flokksmenn sjálfir upp sveðjuna og höggva til flokkskjarnans. Það eru fá dæmi um aðra eins eyðileggingarherferð innan frá í stjórnmálaflokki árum saman.

Halldór Ásgrímsson ætlaði sér að byggja flokkinn upp í höfuðborginni. Þrír pólitískir krónprinsar hans; Björn Ingi, Finnur og Árni Magg, voru í forystusessi flokksins í borginni en allir fóru þeir úr pólitík við lítinn orðstír. Halldór sjálfur færði sig í borgina en veslaðist upp þar, allt þar til að hann gafst upp og fór af velli mæddur og bugaður.

Það er ekki hægt að segja annað en að þetta séu kuldaleg örlög fyrir einn flokk - vandséð er að hann geti risið upp úr þessari sjálfstortímingarherferð sinni.

Mikið áfall fyrir Framsóknarflokkinn

Skrílslátum í Ráðhúsi beint að heilsu Ólafs F.

Það verður sífellt greinilegra að skrílslátum ungliða vinstriaflanna í fundarsal í Ráðhúsinu í gær var beint að því að brjóta niður Ólaf F. Magnússon, borgarstjóra, og koma í veg fyrir að hann gæti annaðhvort setið fundinn eða myndi hreinlega missa stjórn á sér í fundarsalnum. Enda sást það vel að það hafði viss áhrif að kalla á tilfinningar hjá honum, enda tók hann þessi skrílslæti mjög nærri sér.

Skrílslætin á fundinum fóru langt yfir þau mörk að vera mótmæli í sjálfu sér. Þau voru dónaleg og yfirdrifin og greinilega átti að reyna að vega að borgarstjóranum. Enda var langmest öskrað þegar að hann stjórnaði fundi eða er lýst var kjöri hans í embætti borgarstjóra. Það hefur mikið mætt á Ólafi síðustu dagana og harkalega verið að honum sótt. Umræðan um geðheilsu borgarstjórans er komin langt yfir öll mörk og gengið mjög langt í þeim ófögnuði. Ólafur hefur læknisvottorð um að hann sé hæfur til starfa, einn borgarfulltrúa, og það er engin ástæða til að draga það í efa.

Ég hef svosem sagt mínar skoðanir nokkrum sinnum hér á þessum vef á þessum skrílslátum og bendi á þær aftur. Fannst gengið langt þarna í gær og ég sá að mörgum úr vinstriarminum eða úr þeim hópum sem styðja minnihlutann í borgarstjórn fannst gengið of langt. Enda var þetta hreinn farsi og þetta fólk vann málstað sínum ekki fylgis með þessum öskrum, skaðaði hann mun frekar en styrkti.

Nýr meirihluti í Reykjavík leysir Laugavegsmálið

Strax á fyrsta sólarhringi sínum við völd hefur meirihluti Sjálfstæðisflokks og F-listans leyst Laugavegsmálið margumtalaða og hefur markað þá afgerandi pólitísku stefnu að varðveita nítjándu aldar götumynd við Laugaveg. Og nú þarf Þorgerður Katrín því ekki að skera úr um friðun húsanna við Laugaveg 4 og 6. Það er ekki hægt að segja annað en að Ólafur F. Magnússon, borgarstjóri, hafi unnið mikinn pólitískan sigur í þessu máli.

Hann hefur náð áherslum sínum í gegn. Hann hefur í mörg ár verið einn helsti baráttumaður þess að þar sé byggt upp á gömlum grunni. Það er tómt mál um að tala að hann sé valdalítill aðili í meirihluta nú, hefur á fyrsta sólarhringi náð meiru fram en það sem F-listinn náði áður í hundrað daga málefnalausum vinstrimeirihluta. Þetta er allavega stór pólitískur sigur og ætti að kæta þá sem hafa talað mest um friðun í miðbænum og byggja upp hið gamla og varðveita það, svipað og Sigmundur Davíð Gunnlaugsson talaði um af mikilli innlifun í Silfri Egils fyrir nokkrum vikum.

Það verður áhugavert að sjá hvernig umræðan verður um þetta mál. En niðurstaða er fengin og greinilegt að meirihlutinn í Reykjavík ætlar að láta verkin tala en forðast blaður án málefnasamnings eins og áður einkenndi hundrað-daga-meirihlutann.

Borgin kaupir Laugaveg 4 og 6

McCain á sigurbraut - töggur í mömmunni

Mér sýnist flest benda til þess að John McCain verði forsetaefni repúblikana í nóvember og marki þar með söguna sem elsti maðurinn sem hefur möguleika á Hvíta húsinu. Fyrir nokkrum vikum hafði Rudy Giuliani tögl og hagldir, yfirgnæfandi stöðu í könnunum, á meðan að framboð McCain virtist á fallanda fæti. Það hefur nú snúist við með stórmerkilegum hætti.

Flestir telja Giuliani búinn að vera, hann sígur í öllum fylkjum og hefur misst flugið í landskönnunum. Sú djarfa strategía hans að sleppa baráttunni í fyrstu fylkjunum í baráttunni, stóla á að slagurinn yrði enn opinn þegar að kæmi að Flórída, og fókusera þess í stað á það fylki, virðist ætla að verða ein sú glataðasta í seinni tíma stjórnmálasögu. Kannanir sýna vel að hann er að hrapa í fylgi í fylkinu og þar verði slagurinn milli McCain og Romney. Tapi Giuliani illa þar á þriðjudag er þessu lokið - það er ekki flóknara. Þvílíkt stjörnuhrap.

Annars finnst mér stóra stjarnan í liðssveit McCain þessa dagana vera mamma hans, Roberta McCain. Það er töggur í þessari öldnu kjarnakonu, sem hátt á tíræðisaldri, er á fullri ferð með kosningamaskínu sonarins, ferðast um landið og kemur fram með honum og einnig í viðtölum. Og þar fer ekki hin heklandi amma sem talar rósahjal um fjölskylduna og pólitík, onei þar er kona með skoðanir og talar hreint út. Var alveg magnað að sjá hana tala hreint út í viðtali um stuðning forystu repúblikana við son hennar.

Hún var ekki að skafa utan af því og sagðist ekki hafa séð hann enn, en bætti við með glotti að það væri kannski stutt í hann. Ef að sonur hennar tekur Flórída myndi ég fara að búast við því allavega. Þetta er eiginlega sönn og tær stjarna og það sem meira er að hún vekur athygli og hefur greinilega mikil áhrif á vissa hópa í baráttunni. Fjölmiðlarnir virðast dýrka hana og hún er sífellt meira áberandi. Enda skrambi skemmtileg og orðheppin. Þetta er sannarlega ein af hinum sönnu hvunndagshetjum.

Hjaðningavíg Framsóknar eru sjálfskaparvíti

Framsóknarflokkurinn, elsti starfandi stjórnmálaflokkur landsins, hefur logað stafnanna á milli síðustu árin. Þau víg hafa náð hámarki í dramatíkinni í flokkskjarnanum í Reykjavík síðustu dagana þar sem leiðtoginn, pólitískt eftirlæti Halldórs Ásgrímssonar, hefur sagt skilið við stjórnmálin. Flokkurinn er sviðin jörð eftir leiðsögn hans og valdalaus í borginni, í fyrsta skipti í fjórtán ár, eftir valdatafl sem að lokum sprakk framan í hann.

Fræg vinslit og hnífaslagur hans við fornan samherja hafa líka orðið að örlagastungu í flokkskjarnann, sem jafnvel verður banastunga. Talað hefur verið um hnífasett, sem segir allt sem segja þarf. Þessi hjaðningavíg Framsóknar eru auðvitað algjört sjálfskaparvíti eins og Guðni Ágústsson bendir réttilega á. Þar hefur tímanum frekar verið varið í að höggva hvorn annan en sinna pólitík. Enda er svo komið að flokkurinn er algjörlega kominn að fótum fram og ekki vitað einu sinni hvort að hann nái aldarafmæli eftir átta ár.

Guðni ætti reyndar að þekkja svona hjaðningavíg manna best. Í mörg ár tókst hann á við Halldór Ásgrímsson og var aldrei treyst af honum fyrir völdum og áhrifum. Þegar að Halldór hafði brennt allar brýr að baki sér og fór af velli mæddur og uppgefinn, búinn með sitt pólitíska kapítal, ætlaði hann að taka Guðna með sér í fallinu. Gat ekki unað honum valdasessi í flokknum. Allt var reynt til að ganga frá pólitískum ferli Guðna og óvönduðum meðölum beitt í því skyni eins og Guðni segir sjálfur frá í ævisögu sinni, sem var opinskátt uppgjör við Halldórsarminn og átti að vera stökkpallur Guðna til forystu í flokknum á næstu árum - tilraun hans til að sýna að þar færi ekki biðleikur í valdaleysi flokksins.

Það hefur verið svolítið raunalegt að sjá Framsókn fuðra svona upp. Þetta er eins og að horfa á sögufrægt hús fuðra upp í eldsvoða og eigendur hússins horfa á, af miklum vanmætti og með tárin í augunum, en geta ekkert gert til að slökkva eldinn. Þess virðist beðið að eldurinn slökkni og hægt verði að flikka upp á rústirnar og byggja á sama stað. Sögufrægar tengingar flokksins virðast glataðar, sérstaðan er farin í pólitískri hugsjónasögu, og eftir stendur flokkurinn í óvissuferð án veganestis, eins og ég sagði frá í skrifum mínum í gær.

Sú var tíðin að ég taldi að Framsóknarflokkurinn væri ódrepandi flokkur, hann myndi alltaf geta risið upp úr erfiðleikum. Er farinn að efast um það. Vandræði hans á síðustu árum formannsferils Halldórs Ásgrímssonar voru eðlilega merkt honum. Forsætisráðherraferill hans var sorgarsaga á við grískan harmleik. Halldór fór úr pólitík illa særður og naut aldrei þess að sitja í embættinu sem hann hafði svo lengi stefnt að, og átti að hafa styrkleika til að gegna. Þrátt fyrir það sökkti þetta embætti honum endanlega. Flokkurinn tók dýfuna með honum.

Þrátt fyrir að Halldór tæki á sig ábyrgð á fallandi gengi flokksins hefur hann ekki risið. Vandræðin hafa haldið áfram og orðið hálfu verri. Val Halldórs á eftirmanni til að svína yfir Guðna, tilraunin til að manípúlera forystuhlutverkinu framhjá vinsælum varaformanni, fór illa með flokkinn og hann sökk í þingkosningunum 2007, formaðurinn sat eftir án kjörs í höfuðborginni og var ekki sætt áfram. Nýr formaður tók við allt að því fyrirtæki í greiðslustöðvun, sem var komið að fótum fram. Þar hefur ekkert lagast og fylgi flokksins er enn innan við tíu prósent.

Það er ljóst að Framsókn er á krossgötum í valdaleysi í borgar- og landsmálum í fyrsta skipti í einn og hálfan áratug. Barátta hans er fyrir því að halda velli. Allir krónprinsar Halldórs hafa runnið út úr pólitík við lítinn orðstír og Halldórsarmurinn margfrægi virðist standa og falla nú með Valgerði Sverrisdóttur, kjarnakonunni frá Lómatjörn, sem virðist reyndar eini stjórnarandstæðingurinn með lífsmarki og pólitískt veiðieðli. Guðni er enn að finna fiðluna sína og reyndar óvíst hvort að hann hafi styrkleika til að halda velli í gegnum það sem koma skal.

Það er allt í einu orðin alvöru spurning hvort að Framsókn lifi fram að aldarafmælinu. Þetta eru vond örlög sem Framsókn hefur upplifað. Þar er hinn gamli og trausti flokkur valdanna orðinn allt í einu að illa leiknu gatasigti, fleytu sem varla er fær til sjóferða. Þetta eru grimm örlög og allir stjórnmálaáhugamenn spyrja sig að því hvort að hann geti risið upp úti í sveit undir leiðsögn Guðna, nú þegar að höfuðborgaruppbygging flokksins hefur hrunið eins og spilaborg í logni.

Átök framsóknarmanna í Reykjavík hafa jaðrað við mannvíg

Magnús Geir verður Borgarleikhússtjóri

Það fór eins og ég spáði hér fyrir nokkrum vikum. Magnús Geir Þórðarson, leikhússtjóri Leikfélags Akureyrar, hefur verið ráðinn eftirmaður Guðjóns Pedersen í Borgarleikhúsinu. Það kemur okkur hér fyrir norðan ekki að óvörum. Allt frá því að fregnaðist að hann hefði sótt um vorum við viss um að hann fengi stöðuna; einfaldlega vegna þess að hann er alveg frábær leikhúsmaður, hefur verið að standa sig vel og kann þá list að gera leikhús bæði skemmtilegt og áhugavert.

Magnús Geir hefur gert hrein kraftaverk með Leikfélag Akureyrar á síðustu árum, rifið það upp af botninum og gert það metnaðarfullt, glæsilegt og öflugt leikhús sem er að gera það allra besta í íslenskri leikhúsmenningu. Hver sýningin á eftir annarri hefur slegið metin í langri sögu leikfélagsins og toppað. Sýningarnar hér hafa verið alveg pottþéttar og sá ferski vindblær sem hefur einkennt þessa velgengni er að mínu mati Magnúsi Geir einum að þakka. Nægir þar að nefna; Fullkomið brúðkaup, Óvita, Ökutíma, Svartan kött, Óliver og Litlu hryllingsbúðina.

Þegar að Magnús Geir kom norður var leikfélagið í tætlum og hreinlega horfði svo að það gæti liðið undir lok og myndi veslast upp. Bærinn þurfti að dæla í það peningum til að halda í það lífinu. Nú skilar leikfélagið hagnaði og hefur meira að segja þurft að hætta að sýna fyrir fullu húsi til að rýma til fyrir næstu sýningu. Þetta hefur verið ótrúleg velgengni og við hér fyrir norðan höfum getað verið stolt af þessari menningarstarfsemi. Þetta hefur verið rós í hnappagat Akureyrar og hingað höfum við fengið gesti sem vilja kynna sér leikhúsmenninguna.

Vil óska Magnúsi Geir innilega til hamingju með stöðuna, hann getur verið stoltur af sínum verkum hér. Það er eftirsjá af honum, en auðvitað er skiljanlegt að hann hafi metnað og áhuga á að gera eitthvað ferskt og gott með LR. Hann hefur byggt upp LA til vegs og virðingar að nýju og þeim fyrir sunnan datt auðvitað ekki í huga að hafna kröftum hans í það starf sem tekur við eftir að Guðjón hættir. Hann er einfaldlega spútnikk-maður - kann að stýra leikhúsinu með metnað og kraft að leiðarljósi.

Magnús Geir ráðinn

Ódauðlegur stjörnuljómi hæfileikaríks leikara

Það er orðið ljóst að leikarinn Heath Ledger lést af slysförum. Andlát hans er mikill harmleikur og hans hefur verið minnst af mikilli virðingu af fjölmiðlum síðustu dagana og umfjöllun um hann dekkað fréttir og vefsíður um allan heim. Eðlilega, enda ein af stóru stjörnunum í leikbransanum. Það er orðið langt síðan að svo ung og skær stjarna hefur dáið svo óvænt og það er ljóst að kvikmyndaáhugamenn um allan heim minnast hans með hlýhug.

Staða hans sem eins hæfileikaríkasta leikara minnar kynslóðar hefur verið staðfest með afgerandi hætti síðustu dagana, eiginlega mun meira en mér hefði órað fyrir er andlátið varð opinbert. Var viss um að umfjöllunin yrði mikil en það hversu víðtæk sorgin hefur verið í Bandaríkjunum og víðar um heim minnir hreinlega á það þegar að James Dean dó, einmitt þegar að hann var að ná tindi á sínum ferli. Dean varð íkon heillar kynslóðar og hefur verið minnst mjög og persónugerður í svo mörgum myndum að ekki er tölu á það komandi í raun.

Því verður ekki neitað að Heath Ledger var á góðri leið með að verða einn þeirra bestu er ævi hans lauk með svo sorglegum hætti. Það er vissulega kaldhæðnislegt að andlát hans mun verða til að styrkja enn frekar undirstöður hans sem frábærs leikara og hann verður ávallt ungstjarnan mikla. Annars þorir maður varla að hugsa um það hvernig James Dean hefði verið minnst hefði hann lifað lengur. Það verður ekki um það deilt að myndirnar þrjár sem Dean gerði; Giant, Rebel without a Cause og East of Eden, eru algjör stórvirki í kvikmyndagerð sjötta áratugarins. Ledger lék í fleiri myndum vissulega en átti glæsilega hápunkta sem festa hann ávallt í sessi.

Það leikur enginn vafi á því að hlutverkið í Brokeback Mountain kom honum endanlega í sess þeirra bestu og verður helsti minnisvarðinn um hann. Það er reyndar skelfilegt að heyra hommahatara hóta honum öllu illu eftir lát hans og að þeir ætli jafnvel að reyna að varpa skugga á kveðjuathafnir um Ledger. Þvílíkt virðingarleysi og ómennska. Og þetta ómerkilega fólk predikar sig sem trúað fólk. Það greinilega hefur ekki kynnst mannkærleikanum vel þetta falstrúarlið evangelístanna. Myndin er vissulega umdeild, en það að fólk sem skreytir sig með trú geti ekki séð mun á leik og raunveruleika er fyrir neðan allar hellur.

Það verður sérstakt að sjá Batman-myndina í sumar, síðustu leiktúlkun Ledgers. Það verður væntanlega stórmynd sumarsins og það verður sérstakt að sjá viðbrögðin við svanasöng þessarar ungu stjörnu. Myndin er allavega örugg í sessi um kynningu og hún verður þekkt sem síðasta mynd Heath. Það er sorglegt að hann fékk ekki fleiri leiktækifæri, en þrátt fyrir það lætur hann eftir sig mjög merkilegt ævistarf. Heath Ledger mun aldrei gleymast, það sést vel á sorg kvikmyndaáhugamanna um allan heim þessa janúardaga.

Ledger brenndi kerti sitt í báða enda

Prodi segir af sér - Ólífubandalagið fallið á Ítalíu

Romano Prodi, forsætisráðherra Ítalíu, sagði af sér í kvöld fyrir hönd stjórnar sinnar eftir að hafa orðið undir í vantraustskosningu í efri deild ítalska þingsins. Þrátt fyrir að orðið væri ljóst að hann hefði misst meirihlutann og Ólífubandalagið stæði eftir með tapaða stöðu ákvað hann gegn ráðleggingum ráðgjafa sinna að biðjast ekki lausnar fyrir kosninguna. Það er nokkuð líklegt að stjórnmálaferli Prodis sé lokið í kjölfar þessa skaðlega taps.

Prodi hefur verið forsætisráðherra í tæp tvö ár, frá því í maí 2006, en Ólífubandalagið vann nauman sigur í þingkosningum á Ítalíu í apríl 2006. Hefur bandalagið aðeins haft eins sætis meirihluta í efri deildinni og missti þrjá þingmenn fyrir borð fyrir nokkrum dögum. Í kjölfarið bar stjórnarandstaðan fram vantrauststillögu á stjórnina og hefur nú haft sigur. Þetta er í annað skiptið á innan við ári sem Prodi segir af sér. Hann tapaði kosningu um utanríkismál í efri deildinni í febrúar 2007 en nú fær stjórnin sjálf skell og getur ekki setið lengur.

Ólífubandalagið er bandalag alls níu vinstriflokka með mjög ólíka eigin stefnu og það hafa flestir séð allan þennan tíma að það yrði erfitt ef ekki ómögulegt að halda völdum allt kjörtímabilið og ná samkomulagi í öllum málum við svona aðstæður í tveim þingdeildum og halda jafnvægi allan tímann. Það er enda svo að Romano Prodi er ekki leiðtogi neins flokksins heldur bara forsætisráðherra í nafni flokkanna níu og andlit þeirra.

Prodi var forsætisráðherra í nafni samskonar bandalags á árunum 1996-1998 en gafst þá upp og aðrir tóku við og kláruðu kjörtímabilið. Varð síðar forseti ESB en sneri aftur í ítölsk stjórnmál til að leiða Ólífubandalagið. Það virðist vera að litríkum ferli hans sé lokið, enda varla sætt lengur með falli vinstriaflanna. Hann tók þó áhættuna með að fara í kosninguna, þvert á allar ráðleggingar og verður að horfast í augu við það tap og að hafa misst taflið úr höndum sér.

Vinstrimaðurinn Giorgio Napolitano er forseti Ítalíu. Það verður hans að meta nú stöðuna, ræða við leiðtoga flokkanna og kanna hvað sé rétt að gera. Það eru ekki liðin tvö ár frá þingkosningum og fróðlegt að sjá hvort Napolitano felur þjóðinni að leysa úr erfiðri pólitískri stöðu með því að óska eftir áliti landsmanna eða felur öðrum völdin. Napolitano vildi að Prodi segði af sér fyrir kosninguna. Það hefði tryggt honum opnara spil en nú það sem nú blasir við.

Eftir stendur að vinstristjórnin er ekki starfhæf, enda búin að missa meirihlutann í efri deildinni. Þegar að Prodi hrökklaðist frá völdum fyrir áratug var skipt um forsætisráðherra og tímabilið klárað. En á móti kemur að stjórnin fellur í vantraustskosningu nú og varla getur Napolitano með trúverðugum hætti farið framhjá þeirri staðreynd að Ólífubandalagið er fallið.

Eflaust óttast Napolitano forseti að Silvio Berlusconi komist til valda með kosningum nú. Þetta er mjög erfið staða og vandséð hvernig að hún verður leyst öðruvísi með sómasamlegum hætti en með þingkosningum, þar sem stjórnin er fallin.

Prodi sagði af sér

Hamingjuóskir til nýs borgarstjóra

Ég vil óska Ólafi Friðriki Magnússyni, borgarstjóra, til hamingju með embættið og vona að honum muni ganga vel í störfum sínum. Ólafur er fyrsti Akureyringurinn sem sest á borgarstjórastól, og var eiginlega kominn tími til. Í mínum huga hefur Ólafur alltaf verið hugsjónamaður, farið eftir sannfæringu sinni og hvikað hvergi í að tala fyrir málefnum sínum. Það sést á málefnasamningi nýs meirihluta þar sem hann hefur fengið margt fram.

Á fyrstu landsfundum Sjálfstæðisflokksins sem ég sat var Ólafur F. þar, þá vara- og borgarfulltrúi í Reykjavík fyrir flokkinn. Man vel eftir landsfundinum 2001 þar sem deilt var um Kárahnjúkavirkjun. Þar lét Ólafur sverfa til stáls í andstöðu gegn virkjuninni og varð undir. Hann hafði vissulega umdeildar skoðanir og þær fóru ekki saman með öllum öðrum í Laugardalshöll þá. Það var eftirminnileg umræða um tillögur andstæðinganna og Ólafur barðist af krafti. Hann varð undir í kosningunni og ákvað í kjölfarið að yfirgefa flokkinn. Þá sem alla tíð lét hann málefnin ráða og barðist fyrir sannfæringu sinni.

Ólafur F. Magnússon á átján ára feril að baki sem aðal- og varamaður í borgarstjórn Reykjavíkur og aðeins Vilhjálmur Þ. Vilhjálmsson setið lengur þar. Margir, þar á meðal ég, töldu að Ólafur ætti ekki möguleika á að ná kjöri í borgarstjórnarkosningunum 2002. Eftir að hann yfirgaf Sjálfstæðisflokkinn myndaði Ólafur F. F-listann með frjálslyndum og var óháður fulltrúi í forystu framboðslistans á meðan að Margrét Sverrisdóttir, þáverandi framkvæmdastjóri Frjálslynda flokksins, tók annað sætið sem flokksfulltrúi. Ólafur F. mældist ekki inni í borgarstjórn alla kosningabaráttuna en náði kjöri með eftirminnilegum hætti á fimmta tímanum á kosninganótt.

Þá kom fylgissveifla til F-listans og tryggði hann stöðu sína enn með utankjörfundaratkvæðum. Hafði hann verið farinn heim að sofa þá og taldi sig ekki lengur eiga von á að ná kjöri. Eru eftirminnilegar fréttamyndirnar frá þessari nótt þegar að Ólafur F. kom til baka í gleði stuðningsmanna sinna og ávarpaði þá. Þarna vann hann sigur á öllum skoðanakönnunum. Í kosningunum 2006 bætti F-listinn við sig nokkru fylgi og var ekki fjarri því að ná inn Margréti Sverrisdóttur í borgarstjórn. Hlaut listinn yfir 6000 atkvæði og 10% atkvæða - varð stærri en Framsóknarflokkurinn. Sjálfstæðisflokkurinn og F-listinn felldi R-listaöflin frá völdum eftir tólf ára valdasetu.

Þrátt fyrir að Ólafur hafi verið valinn maður ársins 2001 á Rás 2 vegna málefnabaráttu sinnar í virkjunarmálinu hefði fáum órað fyrir því þegar að hann yfirgaf Sjálfstæðisflokkinn og stökk í djúpu laugina að hann ætti eftir að verða borgarstjóri í Reykjavík og það í meirihlutasamstarfi með Sjálfstæðisflokknum. En sú hefur nú orðið raunin. Það er ánægjulegt að sjá þennan fyrrum flokksfélaga sameinast að nýju sjálfstæðismönnum í borgarstjórn í samstarfi, en með sumum þeirra hefur hann unnið allt frá því að hann varð varaborgarfulltrúi í nafni flokksins.

Ég hef alla tíð borið nokkra virðingu fyrir Ólafi F. Magnússyni sem stjórnmálamanni, þó ekki hafi ég reyndar alltaf verið sammála honum. Hann hefur verið ötull talsmaður mannúðlegra áherslna og verið fulltrúi málefnalegrar stjórnmálabaráttu - látið málefnin tala og farið eftir sannfæringu sinni í pólitískri baráttu. Það er mikil áskorun fyrir hann að taka við borgarstjórastarfinu og ég vona að honum farnist vel. Nú þegar hefur hann fengið mörg mál í gegn og lætur verkin tala.

Það er til skammar hvernig hrópað var fúkyrðum og ómálefnalegu ógeði að Ólafi F. Magnússyni á borgarstjórnarfundi í dag. Ungliðar vinstriaflanna gerðu sig að fíflum með skrílslátum sínum í dag. Þau misstu algjörlega marks og fóru yfir strikið.

Ólafur hyggst láta verkin tala

Alli hættir með landsliðið - lélegur árangur í Noregi

Það kemur ekki að óvörum að Alli Gísla hafi ákveðið að hætta með landsliðið. Það hefur ekki verið að spila vel í heildina á EM í Noregi og það eru okkur vonbrigði hvernig fór. Vonandi mun ganga vel að vinna sig frá þeim ógöngum og eðlilegt að Alli vilji veita HSÍ frjálsar hendur með framtíðina og ætli sér ekki að sækjast eftir að halda áfram. Það hafði reyndar verið ljóst fyrir mótið, tel ég, að litlar líkur væru á að Alli héldi áfram.

Alli stóð sig að mörgu leyti vel sem landsliðsþjálfari. Árangur okkar á HM í Þýskalandi fyrir ári var auðvitað stórglæsilegur og við upplifðum hreina sæludaga vegna eftirminnilegra sigra gegn sterkum liðum, t.d. Frökkum. Að sama skapi var skelfilegt að sjá leikinn gegn þeim nú á EM, sem var hreinn rassskellur, þar sem við mættum ofjörlum okkar. Þó að sigurinn gegn Ungverjum í gær hafi verið sætur og góður dugði hann ekki og tapið fyrir Spánverjum í dag var alltof massíft og slæmur endir á vondu móti. Það var reyndar þegar ljóst eftir tapið fyrir Frökkum að þetta væri glatað mót og engu breytt til að snúa við stöðunni.

Alli hélt áfram í EM vegna stuðnings þjóðarinnar sem studdi hann í könnunum og það var alveg ljóst að það var vilji okkar að hann tæki slaginn áfram, þó að hans bíði önnur krefjandi verkefni. Það var eitthvað stórlega að klikka. Sóknarleikurinn hélt ekki vatni mest allt mótið og við vorum bara drullulélegir. Það vantaði neista og kraft, sigureðlið og löngunin í að standa sig voru víðsfjarri og virðast ekki hafa farið meðferðis til Noregs. Eftir góða leiki gegn Tékkum var upphaf mótsins vonbrigði og okkur tókst aðeins að taka Ungverja og Slóvaka. Annað var hrein tragedía og katastrófa, sem við þurfum nú að horfa framfyrir.

Það verður áhugavert að sjá hver taki við af Alla. En ég vil þakka honum allt það sem hann hefur gert. Hann var arkitektinn að góðum árangri í fyrra og stóð sig vel og það er ekki honum að kenna hvernig fór núna. Tel að hann geti þrátt fyrir bæði hæðir og lægðir farið stoltur af velli. Vonandi er framtíðin björt með nýjum þjálfara. Alla óska ég góðs gengis nú sem fyrr á sínum vettvangi.

EM: Alfreð er hættur

Barnaleg mótmæli vinstriungliða í Ráðhúsinu

Það var sorglegt að horfa á barnalega framkomu ungliðahreyfinga vinstriaflanna í fundarsal borgarstjórnar Reykjavíkur eftir hádegið. Mér finnst framkoma þeirra grafa undan trúverðugleika pólitísks starfs þeirra og gera lítið úr lýðræðinu. Það að lýðræðislega kjörnir fulltrúar geti ekki komist að til að tala á fundi sem þessum er algjörlega óásættanlegt og ekki viðunandi að mínu mati.

Þau eru með þessu að reyna að stöðva af meirihlutalýðræði í landinu og starfsemi þeirrar stofnunar sem stýrir stærsta sveitarfélagi landsins. Það er eðlilegt að krafa sé gerð um að fólk sem tekur þátt í pólitísku starfi hafi vitsmuni og þroska til að haga sér eins og fullorðið fólk en ekki einhverjir vanvitar sem gera lítið úr því valdi sem lýðræðislega kjörnir fulltrúar hafa. Það er ekki hægt að taka svona fólk alvarlega. Múgæsing af þessu tagi þjónar engum tilgangi og er til skammar. Hafi fólk ekki stillingu og leyfi ekki lýðræðislega kjörnu fólki að tala og vinna sitt verk á vinnustað sínum er mjög illa komið.

Það neitar enginn því að það er ítalskt ástand í borgarmálunum. Meirihlutar geta komið og farið eins og ég skrifaði hér áðan. Þetta er ekkert nýtt í sveitarstjórnarmálum á Íslandi. Reykjavík er ekki fyrsta sveitarfélagið þar sem meirihlutar falla á yfirstandandi kjörtímabili og nýjir myndist. Það leysir þó engan vanda að geta ekki sýnt stillingu og yfirvegun og ætla að hleypa fundi lýðræðislega kjörinna fulltrúa með afgerandi umboð upp í rugl og að fólk láti eins og boltabullur. Það er ekki leiðin að beita ofbeldi, það er til skammar fyrir viðkomandi að mínu mati.

Fyrir 100 dögum tók við nýr meirihluti í Reykjavík. Þá fóru valdaskipti fram með sama hætti og í dag. Sjálfstæðisflokkurinn stóð ekki fyrir neinu ofbeldi á lýðræðinu við þau valdaskipti og tók þeim valdamissi eins og siðsamlegt fólk, beitti ekki öskrum og boltabullulátum í sal borgarstjórnar, þó valdaskiptin hafi auðvitað verið þeim á móti skapi. Það eru tilfinningar í stjórnmálum og eðlilegt að sýna þær, en það verður líka að sýna stillingu. Það er viss list út af fyrir sig.

En þeir sem stóðu fyrir þessu rugli í dag eru að varpa dökkum bletti yfir pólitískt starf, sérstaklega ungliðastarfið. Þessi öskur inni á fundinum eru engum til sóma og ég segi fyrir mig sem ungliðastjórnmálamaður í mörg ár að mér finnst þetta til skammar og finnst það ekki málstað neins til sóma að ætla að beita ofbeldi til að koma í veg fyrir að lýðræðið hafi sinn gang.

Mótmælendur yfirgefa Ráðhúsið

Hvar voru þessir ungliðar í október 2007?

Það er mjög sérstakt að sjá vinstrisinnaða ungliða gera sig að fíflum á fundi borgarstjórnar Reykjavíkur. Svona mótmæli eru eins og ég hef áður vikið að barnaleg og heimsk. Mér finnst það fyrir neðan allar hellur að breyta fundi lýðræðislega kjörinna fulltrúa í hálfgerðan fótboltaleik.

Þeir sem sitja fundinn hafa umboð úr kosningum til fjögurra ára og því verður ekki breytt þó einn meirihluti falli og fylgismenn hans hafi ekki þroska eða vitsmuni til að virða lýðræðið. 

Hvar voru þessir ungliðar í október 2007? Svari hver sem vill.

Hávær mótmæli í Ráðhúsinu

Barnaskapur í Ráðhúsi Reykjavíkur

Það er algjörlega með ólíkindum að fylgjast með fundi borgarstjórnar Reykjavíkur. Mér finnst það háborinn barnaskapur að vinstrisinnuð ungmenni í flokksstarfi geti ekki sýnt þá mannasiði að leyfa lýðræðislega kjörnum fulltrúum að halda fund í borgarstjórninni. Hvar var þetta fólk þegar að meirihlutaskipti fóru fram með nákvæmlega sama hætti í október 2007? Fer þetta mótmælavæl bara eftir flokkslínum?

Finnst fólk gera sig að hreinum fíflum með svona vinnubrögðum. Meirihlutar koma jú og fara í sveitarstjórnum. Þannig getur hið pólitíska eðli orðið þar sem engum einum aðila eru falin völd með skýrum hætti. Vissulega er þetta sögulegt kjörtímabil í Reykjavík. Í síðustu kosningum náði enginn einn flokkur eða bandalag flokka meirihluta í borgarstjórn í fyrsta skipti frá borgarstjórnarkosningunum 1978 og semja þurfti. R-listinn hafði geispað golunni og Sjálfstæðisflokkurinn fékk ekki umboð til að leiða borgina einn, eins og kannanir höfðu bent til að gæti orðið lengi vel í kosningabaráttunni. Þá þegar var ljóst að staðan öll væri mun opnari og opið á ítalskt ástand þar sem meirihlutar gætu komið og farið, eins og gerist oft í öðrum sveitarfélögum víða um landið.

Staðan í Reykjavík er auðvitað ekki góð. En lýðræðislega kjörnir fulltrúar hafa umboð til verka. Það verður ekki kosið þó að einn meirihluti falli og stuðningsmönnum fallins meirihluta líki ekki valdaskiptin. Umboðið er fjögur ár og kjörnum fulltrúum ber sú skylda að mynda nýjan meirihluta falli sá sem fyrir er og ekkert annað er í stöðunni. Það er fjarstæða að tala um upplausn þegar að kjörinn fulltrúi með fullt umboð úr kosningum sér hag sínum ekki borgið í meirihlutasamstarfi og heldur í aðrar áttir og myndar nýjan meirihluta. Það má vel vera að vinstrisinnuðum ungmennum líki þetta ekki í Reykjavík, en það er fjarstæða að þetta sé eitthvað nýtt í pólitík.

Sjálfstæðisflokkurinn missti völdin fyrir þrem mánuðum. Þá mynduðu lýðræðislega kjörnir fulltrúar, sem höfðu meirihluta, framhjá honum, sem stærsta afli borgarstjórnar Reykjavíkur, nýtt afl til valda. Það var þeirra réttur. Sjálfstæðisflokkurinn í Reykjavík hlaut ekki hreinan meirihluta og varð að sætta sig við, þó sárt væri auðvitað, að valdið gæti færst annað. Þá deildi enginn um umboð Björns Inga Hrafnssonar, sem kjörins fulltrúa, að fara annað og þær hreyfingar sem helst skæla og öskra út í valdamyrkrið nú tóku við völdum með sama hætti og gerist með nýjan meirihluta á morgun. Átta aðalmenn borgarstjórnar mynduðu nýjan meirihluta - sá fyrri féll með skelli.

Sjálfstæðisflokkurinn í Reykjavík sætti sig við það áfall. Það var ekki hans stíll að fara að starta marklausum netundirskriftasöfnunum þar sem hægt er að falsa inn hvaða nafn sem er, senda út ályktanir án þess að horfa á samhengi hlutanna eða mótmæla á fundarstað valdaskiptanna. Það er einu sinni þannig að þeir sem hafa umboð til valdasetu geta myndað nýjan meirihluta, skipt um skoðun, á hvaða tímapunkti. Það gerði Björn Ingi í október og það gerir Ólafur F. nú. Aðstæðurnar eru þær hinar sömu - nýr meirihluti hefur vald til breytinganna. Það deilir enginn um það vald, þó vissulega séu sárindi. Eðlilegt er að það séu sárindi.

En það verður að hugsa rökrétt og láta ekki eins og smábörn þegar að stjórnmál eru annars vegar.

Mótmæla nýjum meirihluta í borginni

Björn Ingi yfirgefur stjórnmálin með sviðna jörð

Björn Ingi Hrafnsson hefur á nokkrum vikum misst pólitíska stöðu sína og yfirgefur nú hið pólitíska svið rúinn trausti og með sviðna jörð í eigin flokkskjarna í Reykjavík. Ákvörðun hans kemur ekki að óvörum, enda var orðið ljóst að eitthvað þyrfti undan að láta, enda var flokkurinn að deyja í höfuðstaðnum undir leiðsögn hans og völdin voru gengin honum úr höndum. Það var ekkert eftir til að berjast fyrir, enda hefur Björn Ingi verið í stjórnmálum fyrir völd en ekki málefni.

Þegar að Björn Ingi stakk sjálfstæðismenn í bakið í október og myndaði meirihluta framhjá þeim var honum spáð gulli og grænum skógum og rósrauðri sigurgöngu til fullra yfirráða á næstu árum í Framsóknarflokknum og myndi hjóla í Guðna Ágústsson á næsta flokksþingi. Þá skrifaði ég reyndar með þeim hætti að Björn Ingi hefði tvíeggjað sverð í höndum og aldrei að vita nema að hann myndi grafa eigin gröf með því valdatafli. Á hundrað dögum hefur það orðið raunin. Sigurgangan varð engin og hann fer frá borði mjög skaddaður og búinn að missa allt sem hann hafði í raun barist fyrir frá því að hann tók við forystuhlutverkinu af Alfreð Þorsteinssyni í borginni fyrir tveim árum. Þar var allt farið veg allrar veraldar.

Það er heiðarlegt mat að ætla að fall meirihlutans í október hafi verið örlagaspil sem Björn Ingi hafi fallið á. Hinsvegar er greinilegt að eldar hafa kraumað mjög lengi innan Framsóknarflokksins í Reykjavík og það var aðeins tímaspursmál hvenær að syði upp úr. Þegar að allt blossaði þar upp með hjaðningavígum í fjölmiðlum, en ekki bara bakvið tjöldin, má segja að öllu hafi verið lokið. Þó væri gott að vita hvað gerðist í lokahluta átakanna, einmitt á bakvið tjöldin. Þar virðist mikið hafa gengið á. Guðjón Ólafur Jónsson var lykilspilari í þeim hluta - hann reyndist bæði klókari og gáfaðri vígamaður en Björn Ingi gat ráðið við.

Það verður áhugavert að sjá hvernig að Óskar Bergsson muni standa sig sem leiðtogi Framsóknar í Reykjavík og borgarfulltrúi. Hann hefur verið lengi í innra starfi flokksins og var varamaður í borgarstjórn á þeim tíma er Sigrún Magnúsdóttir og Alfreð Þorsteinsson leiddu flokkinn innan R-listans. Nú ætti Framsókn að fá vinnufrið að rétta sig af, í kjölfar þess að missa völdin í borginni eftir fjórtán ára lykilstöðu í meirihluta borgarstjórnar. Geti hann ekki risið upp úr duftinu í þeim vinnufrið er honum þó öllum lokið - alls óvíst er að hann hafi það sterka stöðu að geta farið í aðrar kosningar og berjast fyrir því að ná völdum aftur.

Björn Ingi yfirgefur sviðið, greinilega særður og vankaður, eftir átök jafnt við andstæðinga innan og utan flokka. Margir höfðu spáð honum frama og frægð, fullum völdum í þessum forna bændaflokki og hann gæti leitt hann inn í nýja tíma á mölinni. Það er nú allt farið veg allrar veraldar og Björn Ingi fer með hnífinn í bakinu af velli. Hann féll vegna innanmeina flokks í vanda og átaka, féll í átökum sem hann hóf sjálfur, bæði í baráttu við samherja sem andstæðinga. Honum hefndist fyrir að hefja hið ítalska ástand í borginni með því að fella meirihluta með sjálfstæðismönnum og valdataflið hans sprakk framan í hann.

Áhugavert verður að sjá hvað framtíðin beri í skauti sér fyrir hinn valdalausa Framsóknarflokk í borgar- og landsmálum. Í fyrsta skipti í fjórtán ár stendur hann berskjaldaður. Þar verður nú barist hatrammlega fyrir því að endurheimta þá fornu gullaldartíð er hann skipti raunverulega máli í íslenskum stjórnmálum, var flokkur með sérstöðu og lykiláherslur, sem hann hefur misst með falli samvinnuvaldsins. Varnarbarátta Framsóknar í því valdaleysi verður að baráttu fyrir því að halda velli sem heild. Hann stendur illa og virðist ekki burðugur.

Nú færist Framsóknarflokkurinn til forns uppruna síns - lykiláherslur byggðar á uppruna sveita landsins - verður hinn gamaldags félagshyggjusinnaði bændaflokkur, eins og var á dögum Steingríms Hermannssonar og Ólafs Jóhannessonar. Höfuðborgaruppbygging flokksins undir leiðsögn Halldórs Ásgrímssonar er orðin gjaldþrota með skelli - sérvaldir krónprinsar hans hafa nú allir yfirgefið sviðið við lítinn orðstír og arfleifð Halldórs innan flokksins er gufuð upp, utan þess að Valgerður frá Lómatjörn er ein eftir henni til varnar.

Í því felast þau tíðindi helst að flokkurinn stendur og fellur með landsbyggðinni. Hann hefur hörfað særður til upprunans og reynir að eiga endurkomu þar. Krónprinsinn sem margir spáðu konungsríkinu hefur skilað veldissprotanum, með sviðna jörð á eigin velli, og hefur glutrað með eigin verklagi þeim völdum sem honum voru falin, féll í valinn pólitískt vegna eigin ákvarðana á hundrað sviptingasömum dögum valdatafls. Eftir stendur flokkur í óvissuferð án veganestis.

Björn Ingi hættir

Björn Ingi segir af sér og hættir í stjórnmálum

Björn Ingi Hrafnsson, borgarfulltrúi og fráfarandi formaður borgarráðs, hefur ákveðið að segja af sér á fundi borgarstjórnar Reykjavíkur í dag og hætta þátttöku í stjórnmálum. Þetta eru mikil tíðindi - en þurfa þó ekki að koma að óvörum. Staða Björns Inga hefur orðið vonlaus á síðustu dögum í skugga hneykslismáls vegna umdeildra fatakaupa (skattalagabrota) og falls vinstrimeirihlutans sem Björn Ingi múraði sig inn í eftir svikin við sjálfstæðismenn í haust og hætti öllu fyrir.

Björn Ingi kom sem mikil vonarstjarna inn í íslensk stjórnmál árið 2002 og virtist hafa sterka stöðu í upphafi innan Framsóknarflokksins, var náinn samstarfsmaður Halldórs Ásgrímssonar, fyrrum forsætisráðherra og formanns Framsóknarflokksins, og samherja hans, og voru falin mikil og voldug verkefni allt frá fyrsta degi og varð frambjóðandi í öðru sæti á lista Framsóknarflokksins í Reykjavík suður, á eftir Jónínu Bjartmarz, í þingkosningunum 2003. Í kjölfarið varð hann aðstoðarmaður Halldórs í utanríkisráðuneytinu og síðar í forsætisráðuneytinu, þar til að Halldór hætti þátttöku í stjórnmálum sumarið 2006, eftir litríkan og stormasaman feril. Fáir stóðu honum nær síðustu árin en Björn Ingi.

Í kjölfar ákvörðunar Alfreðs Þorsteinssonar að hætta í stjórnmálum í nóvember 2005 gaf Björn Ingi kost á sér til leiðtogahlutverks framsóknarmanna í borgarstjórn, þar sem flokkurinn bauð í fyrsta skipti fram í borgarmálum í eigin nafni í tólf ár. Sigraði hann leiðtogaslag í prófkjöri í janúar 2006 gegn Önnu Kristinsdóttur og Óskari Bergssyni. Í kjölfarið ákvað Anna, sem var sitjandi borgarfulltrúi framsóknarmanna innan R-listans frá árinu 2002, að hætta í stjórnmálum og taka ekki annað sætið, sem hún hafði hlotið á listanum. Óskar færðist upp í sætið í hennar stað. Kosningabaráttan varð Framsókn erfið og illa horfði lengi vel, öll sund virtust flokknum lokuð.

Það var fyrst í síðustu viku kosningabaráttunnar sem að Björn Ingi mældist inni í skoðanakönnunum og með von á kjöri. Tókst honum með markvissri baráttu, miklum auglýsingum og sterkri strategíu að hala sér inn en naumt var það. Í kjölfarið ákvað hann að taka upp samstarf við Sjálfstæðisflokkinn og slíta á R-listatengslin. Lengi framan af virtist samstarf Björns Inga og Vilhjálms Þ. ganga vel og virkuðu þeir nánir sem samrýmdir feðgar með einbeittan hug. Í hita hins funheita REI-máls á örfáum dögum í október 2007 lauk samstarfinu og Björn Ingi stakk sjálfstæðismenn í bakið og myndaði meirihluta framhjá þeim.

Með því að fara til vinstri lokaði Björn Ingi á alla aðra kosti, múraði sig inni með fyrrum minnihlutaöflum. Það varð honum því allt að því pólitískt lífsspursmál að meirihlutinn héldi velli. Um leið minnkuðu áhrif hans sjálfs til muna, sem varð æ greinilegra eftir því sem frá leið. Hann var barinn til hlýðni í vissum lykilmálum og svigrúm hans varð miklu minna. Það mátti sjá í áramótaþætti Egils Helgasonar að Björn Ingi var ekki eins sigurreifur og nokkrum vikum áður er hann virtist vera hamingjusamasti maður borgarinnar. Að því kom að meirihlutinn sprakk eftir aðeins hundrað daga.

Og nú er Björn Ingi farinn af sviðinu og felur Óskari Bergssyni leiðtogahlutverk Framsóknarflokksins í Reykjavík. Það sést vel á atburðarás síðustu daga að það er mjög skaddað fley - Björn Ingi skilur eftir sig sviðna jörð í flokkskjarnanum í borginni. Með vinnubrögðum Björns Inga og valdatafli felast endalok valdamaskínu Framsóknar í borgarmálunum eftir fjórtán ára samfellda vist í meirihluta. Þar tekur við nöpur minnihlutavist án valda. Björn Ingi, sem virtist hafa öll tækifæri og öll tromp á hendi fyrir nokkrum vikum og virtist hafa stöðu til formennsku í Framsókn, hefur misst sína stöðu.

Það er því skiljanlegt að hann fari. En mikið er nú annars stjörnuhrapið hans Björns Inga og leitun að öðrum eins endalokum. Eftir allt sem á undan er gengið hrósar Vilhjálmur Þ. Vilhjálmsson, maðurinn sem Björn Ingi stakk í bakið, sigri í valdabaráttu síðustu vikna og Björn Ingi, krónprinsinn ungi, hefur sagt sig frá veldissprota sínum. Þetta eru mikil pólitísk tíðindi. Og eftir stendur flokkur í vanda með vonda stöðu og vonlausan kapal í höndunum.