Óskemmtileg lífsreynsla á Keflavíkurflugvelli

Það hlýtur að hafa verið verulega óskemmtileg lífsreynsla að vera í flugvélinni sem rann út af flugbrautinni á Keflavíkurflugvelli. Það sem mér finnst mest áberandi er hversu lítið var hugsað um farþegana í vélinni í kjölfarið, sérstaklega andlega líðan þess, t.d. var ekki spurt um líðan farþegana fyrr en um klukkustund síðar, eftir því sem nokkrir þeirra hafa sagt í fréttum.

Það hlýtur að vera algjört lágmark að hugsað sé um hag farþeganna eftir svona mál og reynt að kanna vel hvernig fólk sé stemmt, enda er þetta í huga flestra einstæð lífsreynsla, þar sem flugferð er jafnan einn traustasti fararmátinn og lítið um slys í sjálfu sér. Ég hef t.d. aldrei upplifað dramatíska flugferð í líkingu við þetta og er ansi viss um að það sé visst sjokk fyrir alla að upplifa svo harkalega lendingu. Þekki fólk sem hefur upplifað harkalega lendingu, t.d. við Fornebu-völlinn fyrir nokkrum árum og þetta er mikil lífsreynsla

Það vekur mjög mikla athygli að svona ástand sé fyrir það fyrsta á alþjóðaflugvelli á Íslandi. Eins og flestir vita eru hitaskil meginástæða ísingar, það er með vægari veðurbreytingum varðandi lendingarskilyrði á flugbraut. Á alþjóðaflugvelli ætti svona ástand varla að vera stórvandamál, sérstaklega í eins góðu veðri og raun bar vitni í nótt. Það hversu mikið mál þetta er leiðir hugann að stöðu mála á Keflavíkurflugvelli, en í eðlilegri stöðu ætti flugferðin að enda vel þrátt fyrir svona aðstæður.

Það er ekki nema von að hugsað sé hvers vegna svona smávægilegt mál verður að stórmáli. Hefur öryggi á vallarsvæðinu minnkað eftir að við tókum við yfirstjórn þar? Þetta var ekki stórmál meðan að Bandaríkjamenn héldu utan um stöðu mála þar og þetta er mál sem virkar smávægilegt en skiptir máli að sé í lagi. Það að svona gerist á alþjóðaflugvelli vekur spurningar.

RNF: Hálka stærsti þátturinn í því að flugvélin rann út af braut

Tengdadóttir og sonur Jónínu Bjartmarz stefna RÚV

Lucia Celeste Molina Sierra og Birnir Orri Pétursson hafa nú stefnt Ríkisútvarpinu vegna frægrar umfjöllunar um mál hennar í tengslum við ríkisborgararétt sinn. Lucia dróst inn í flókið pólitískt mál á elleftu stundu kosningabaráttunnar í vor og fékk eflaust stærri sess í huga landsmanna en hún vildi með umsókninni. Þetta var heitt mál og tilfinningar eru í því og það hefur verið tekist á um það af krafti.

Þetta var auðvitað mjög vandræðalegt mál í alla staði, bæði fyrir Luciu og ráðherrann fyrrverandi, tengdamóðurina, og eiginlega fjölskyldu hennar alla í raun. Hitinn var mikill í því og Kastljós gekk mjög ákveðið fram í forystu þess að fjalla um málið og frægt varð rifrildi Helga Seljan og Jónínu í spjallþættinum nokkrum dögum fyrir alþingiskosningar. Er á hólminn kom höfnuðu borgarbúar Jónínu og Framsóknarflokknum í Reykjavík (og á landsvísu) í kosningunum 12. maí, hún missti ekki aðeins ráðherrastólinn, heldur þingsætið eftir átta ára þingferil.

Nokkrum vikum eftir að stjórnmálaferli Jónínu lauk í kjölfar þessa hitamáls úrskurðaði siðanefnd Blaðamannafélags Íslands um að umfjöllun Kastljóss hefði brotið siðareglur BÍ. Deilt var harkalega um þann úrskurð. Ég hef aldrei farið leynt með þá skoðun mína að fjalla hafi átt um þetta mál með áberandi hætti. Þá skoðun tjáði ég margoft þegar á málinu stóð rétt fyrir alþingiskosningar og endurtek hana hérmeð. Þetta var svo sannarlega frétt sem vakti athygli, rétt eins og umræðan í kjölfarið sýndi vel.

Kastljós fékk upplýsingar sem sýndi athyglisvert vinnuferli málsins og ákveðið var að birta það. Það má vel vera að deilt sé um hvernig verkið var unnið, en fréttin var stór engu að síður. Margir töldu þetta persónulegt mál Helga. Það er af og frá, enda er á bakvið umfjöllunina umfram allt ritstjóri þáttarins og dagskrárstjóri Sjónvarpsins, Þórhallur Gunnarsson. Enda sýnist mér á öllu að parið beini málinu til æðstu stjórnenda Ríkisútvarpsins fyrst og fremst.

Það má deila vissulega um ýmislegt í þessu máli öllu. Hinsvegar finnst mér eðlilegt að þættir af því tagi sem Kastljós er þori að koma fram með afgerandi mál og skapa umræðu um þau. Það má vel vera að það komi við stjórnmálamenn og sé ekki þeim að skapi. Hinsvegar hef ég aldrei litið á fjölmiðla sem halelúja-miðstöð umfjöllunar í stjórnmálum. Ég get ekki betur séð en að allt þetta mál hafi vakið stórar spurningar og málið allt var það stórt að það varð að koma í umræðuna.

Er á hólminn kemur verða fjölmiðlar að þora. Mér finnst þessi umfjöllun mjög léttvæg miðað við margt sem sést hefur á prenti í gegnum tíðina og finnst því þessi tíðindi boða nýja stefnu jafnvel þegar að kemur að því taka alvarleg mál fyrir til umfjöllunar. Það er eðlilegt að parið og ennfremur fyrrum ráðherra og alþingismaður (sem er í bakgrunni þessa dómsmáls) vilji verja heiður sinn, telji þau að ráðist hafi verið að honum.

Það er þá bara dómstóla að fjalla um málið. Það er réttur okkar allra að beina til dómstóla þeim málum er við teljum á okkur brotið með einum eða öðrum hætti. Áhugavert verður að sjá niðurstöðu þess máls, sem mun hafa talsverð áhrif á fjölmiðlaumfjöllun í landinu.

Ríkisútvarpinu stefnt fyrir ærumeiðingar

Rétt ákvörðun að láta Eyjólf hætta með landsliðið

Það kemur engum að óvörum að forysta KSÍ hafi ákveðið að endurráða ekki Eyjólf Sverrisson sem landsliðsþjálfara. Hann hafði náð endastöð í hlutverki sínu, hafði einfaldlega ekki staðið sig og það hefði verið óverjandi fyrir KSÍ að endurráða Eyjólf til einhverra ára úr því sem komið var. Reyndar er það mjög klaufalegt að samningstíminn hafi ekki náð yfir alla undankeppnina, en það er eins og það er.

Það hefði allt orðið galið hefði Eyjólfur verið endurráðinn og starfslokin því eðlileg. Þar spilar tapið gegn Liechtenstein lykilhlutverk. Það var eins og ég sagði á sínum tíma og endurtók í viðtali við morgunútvarp Rásar 2 fyrir rúmri viku ófyrirgefanleg niðurlæging fyrir okkur öll. Það að lúta í gras gegn landsliði á borð við þetta með þrem mörkum gegn engu var í einu orði sagt sorgleg niðurlæging sem við hvorki eigum né getum sætt okkur við. Þjálfari sem heldur utan um liðið í slíku klúðri á að taka pokann sinn.

Það var öllum nóg boðið með leiðsögn Eyjólfs með liðið eftir þennan leik og þá heyrði maður síðustu vígin í kringum Eyjólf falla. Eftir það var aðeins spurning með Danaleikinn. Lengra hefði hann einfaldlega ekki umboð til að leiða liðið, hvorki frá þjóðinni, leikmönnum eða KSÍ. Umræður um agavandamál og uppreisn leikmanna gegn glötuðum þjálfara vöktu athygli, en komu ekki að óvörum. Þjálfarinn naut ekki virðingar nokkurs manns eins og komið var og það varð að láta hann fara.

Endurráðning útfrá stöðunni hefði verið óverjandi og þá hefði liðið misst allan damp endanlega og líka stuðning þjóðarinnar. Fólki var nóg boðið. Ég vona að KSÍ bæri gæfa til að velja alvöru þjálfara, með credit sem slíkur og alvöru reynslu en geri liðið ekki að tilraunamiðstöð manns með enga þjálfarareynslu að baki. Það er komið nóg af slíku takk. Til að endurbyggja liðið til vegs og virðingar þarf sterkan þjálfara!

Eyjólfur hættur sem þjálfari landsliðsins

Myndbirtingar frá vettvangi bílslysa

Það er dapurlegt að heyra af enn einu banaslysinu í umferðinni á árinu. Það sem mér finnst jafnan einna sorglegast við fréttir af svo dapurlegum slysum er að sjá sjálfan vettvang slyssins í fjölmiðlum; myndir af bílflökum og aðrar þær sorglegu aðstæður sem þar jafnan birtast. Myndbirtingar af vettvangi umferðarslyss þjónar mjög litlum tilgangi, hef aldrei talið það skipta miklu máli að sýna bílflökin. Kannski er það ábending til annarra að svona geti farið í umferðinni, en fyrir þá sem tengjast hinum látnu er þetta særandi myndræn umgjörð um mikinn harmleik.

Veit ekki hvort það er einhver algild regla hjá fjölmiðlum í þessum efnum. Sumir fjölmiðlar eru þó meira áberandi í þessu en aðrir eflaust. Hef séð hjá þeim sumum að þeir birta aðeins staðsetningu slyssins á korti. Það er ágætis nálgun á það finnst mér. Þar sem ég hef sjálfur lent í bílslysi finnst mér alltaf mjög stingandi að sjá aðstæður annarra slysa, enda getur aðkoma að svona slysum verið virkilega sjokkerandi og vandséð hvaða erindi þær fréttamyndir eigi í fjölmiðla.

Erlend kona á sextugsaldri lést í bílslysinu í gærkvöldi

Fyrsti vetrardagur - boðið upp á kjötsúpu

Þá er kominn vetur. Haustið liðið og sannarlega sumarið líka, en það er þó óralangt síðan að því lauk í huga okkar flestra - skammdegið brátt skollið á, en styttist óðum í að við hugsum til jólanna og ljósanna fögru sem varpa birtu yfir myrkrið. Haustið hefur verið rysjótt en samt ekki fallið neinn snjór að ráði hér fyrir norðan. Vonandi verður þetta mildur og góður vetur.

Líst vel á þessa skemmtilegu nýju hefð þeirra í miðbæ Reykjavíkur; að bjóða vegfarendum upp á kjötsúpu. Það er fátt íslenskara en gamla góða kjötsúpan, hún yljar vel og sniðugt að hún sé á boðstólum á fyrsta vetrardegi. Held að þetta sé bara gert í Reykjavík, en mætti sannarlega hugsa um að gera það víðar um landið úti á götu, bjóða fólki upp á heita og góða súpu.

Það klikkar aldrei. Annars er þetta að aukast mjög að valdir séu dagar til að bjóða fólki upp á súpu eða veitingar. Dalvíkingar byrjuðu með þetta á fiskideginum, að bjóða upp á fisk og veitingar, síðan hafa Reykvíkingar boðið upp á vöfflur á menningardeginum og á Akureyrarvöku hafa verið veitingar í miðbænum hér. Þetta er sniðugt og myndar skemmtilega stemmningu.

Kjötsúpan yljar á fyrsta vetrardegi

Er byggingahraðinn orðinn of mikill á Íslandi?

Mér finnst alltaf verða meira áberandi í umræðunni hversu mikið gallar í húsbyggingum hefur aukist til muna. Oftast nær virðist um að kenna miklum hraða í byggingariðnaði og ónákvæmum vinnubrögðum, sérstaklega við meðferð steypunnar. Hef heyrt sögur af þessu víða að byggingarhraðinn sé kominn út úr öllu korti og eðlilegt að hugsa málin aðeins, staldra við og fara yfir stöðuna.

Það er gott að umræða hefst um þennan þátt mála og er orðinn áberandi í fjölmiðlum. Það er ekki langt síðan að talað var um Búsetahúsið hér á Akureyri í Naustahverfi sem byrjaði að síga og úr varð mikið og áberandi fjölmiðlamál. Þetta er fjarri því eina málið sem hefur vakið athygli og er svo komið að mál af þessu tagi eru ótalmörg og sum hafa ratað í fjölmiðlaumræðuna. Það er auðvitað mjög vont fyrir fólk að lenda í því að húsið sé illa gert vegna of mikils hraða og standa eftir með lélega fasteign sem erfitt er að losna við.

Það er vonandi að eitthvað verði hugsað um þessa þætti. Líklega er það eina sem fólk getur í svona málum að leita sér lögfræðiaðstoðar og sótt sinn rétt. Það er hörð og erfið barátta en taka verður á svona málum af hörku frá upphafi.

„Þýðir ekkert að segja: ég er bara fúskari!"

Er Inga Jóna valdamesta kona landsins?

Það vekur athygli að Inga Jóna Þórðardóttir, eiginkona Geirs H. Haarde, forsætisráðherra, hefur verið skipaður formaður bygginganefndar hátæknisjúkrahúss - sem tekur við verksviði nefndar sem Alfreð Þorsteinsson, guðfaðir vinstrimeirihlutans í Reykjavík, stýrði áður með fyrrnefnda Ingu Jónu sem varaformann. Það mun því vera hlutverk Ingu Jónu að leiða verkefnið, sem heldur áfram að því er virðist óbreytt og af sama krafti og áður var en undir verkstjórn sem nýr heilbrigðisráðherra treystir á.

Það hefur verið rætt um það um nokkuð skeið hvort að Inga Jóna Þórðardóttir sé orðin valdamesta kona landsins. Varla er það óvarlegt mat að mínu mati. Það er öllum ljóst að Inga Jóna er ekki settleg eiginkona forsætisráðherra eins og þær hinar fyrri sem hafa staðið við hlið maka síns í blíðu og stríðu í verkunum sem fylgja hinu annasama og krefjandi húsbóndahlutverki í Stjórnarráðinu. Inga Jóna hefur verið formaður útvarpsráðs, framkvæmdastjóri Sjálfstæðisflokksins og leitt borgarstjórnarflokk Sjálfstæðisflokksins auk þess sem hún var varaþingmaður fyrir flokkinn um skeið fyrir Vesturlandskjördæmi hið forna.

Inga Jóna er því í senn litrík baráttukona sem hefur sjaldan hikað og verið áberandi í þjóðlífinu sem stjórnmálamaður. Hún gaf leiðtogasætið í borgarstjórn eftir til Björns Bjarnasonar með eftirminnilegum hætti fyrir fimm árum og eftir því sem kjaftasögurnar segja var mikið valdatafl þar bakvið tjöldin. Eftir að Inga Jóna náði ekki kjöri í borgarstjórn úr áttunda sæti Sjálfstæðisflokksins í Reykjavík í borgarstjórnarkosningunum hefur hún ekki verið áberandi leikkona á stjórnmálasviðinu. Hún tók ekki sæti í borgarstjórn sem varamaður á síðasta kjörtímabili og fór ekki í nefndir. Hún gaf pólitíkina upp á bátinn.

Eftir að Geir H. Haarde varð eftirmaður Davíðs Oddssonar hefur hún verið við hlið hans sem hin trausta eiginkona. En hlutverk hennar verður seint í huga flestra metið sem þöguls þátttakanda í verkefnum forsætisráðherrans. Hún er hans traustasti ráðgjafi og stendur honum eflaust allra næst. Með því hlutverki er hægt að fullyrða að hún sé valdamesta kona landsins í vissum skilningi þess orðs. Inga Jóna þekkir alla innviði Sjálfstæðisflokksins, hefur jú leitt allt innra starf hans á vissum tíma og verið kjörinn forystumaður innan hans. Það býst enginn við að hún sé ekki lykilpersóna á valdaferli Geirs.

Skipan Ingu Jónu sem yfirmanns byggingar nýja hátæknisjúkrahússins sýnir vel sterka stöðu hennar og gefur frægum orðrómi um að hún sé valdamesta kona landsins byr undir báða vængi. Það var svosem erfitt að afneita honum áður.

Nýjar nefndir fjalla um málefni heilbrigðisstofnana

Glæsileg viðbygging við Grand Hótel

Það er ekki hægt annað en að óska Grand Hótel innilega til hamingju með glæsilegan hótelturn sinn og um leið viðbyggingu við eldri hluta hótels síns í Sigtúninu. Ég gisti í nýja hlutanum í apríl þegar að ég sat landsfund Sjálfstæðisflokksins. Þá var auðvitað allt mjög hálfkarað og var erfitt að komast niður í lobbý, þurfti að fara úr gömlu byggingunni og tengjast á þriðju hæð við lyftu nýja hlutans, enda auðvitað ekki búið að tengja efstu hæðirnar við þær neðri og nýja lobbýið.

Þá var viss hluti herbergja var til og ég var svo heppinn að gista á fimmtu hæðinni. Aðbúnaður allur er þarna eins og best verður á kosið og sannarlega er Grand Hótel orðið enn glæsilegra hótel en áður. Þegar að ég var þarna í apríl var vinna í fullum gangi við lobbýið og sást þá þegar hversu glæsilegt þetta yrði. Glerlistaverkin setja sterkan svip á viðbygginguna og þar nýtur glæsilegt handbragð Leifs Breiðfjörð sín mjög vel.

Sannarlega glæsileg viðbygging og með þessu er Grand Hótel orðið stærsta hótel landsins og ber þann titil sannarlega með sóma.

Stærsta hótel landsins formlega opnað

Vilhjálmur Þ. mætir ekki á afmælisfund borgarráðs

Það hefur vakið mikla athygli að hvorki Vilhjálmur Þ. Vilhjálmsson, fyrrverandi borgarstjóri í Reykjavík, né forverar hans á borgarstjórastóli innan Sjálfstæðisflokksins ákváðu að mæta í hóf í kjölfar fimm þúsundasta borgarráðsfunds Reykjavíkurborgar í Höfða í gær. Vilhjálmur Þ. situr í borgarráði nú og hefur setið yfir þúsund borgarráðsfundi, lengst af sem borgarfulltrúi og að auki borgarstjóri í 16 mánuði, og hefur verið í ráðinu stærstan hluta 25 ára ferils síns í borgarstjórn Reykjavíkur.

Í hófið var öllum borgarstjórum Reykjavíkur boðið og þótti áberandi að Davíð Oddsson, seðlabankastjóri, Birgir Ísleifur Gunnarsson, fyrrum seðlabankastjóri, Markús Örn Antonsson, sendiherra, og Árni Sigfússon, bæjarstjóri í Reykjanesbæ, mættu ekki og fjarvera Vilhjálms Þ. Vilhjálmssonar, sem situr í ráðinu eins og fyrr segir, var hróplega áberandi. Hinsvegar mættu allir borgarstjórar vinstritímans í Reykjavík nema Þórólfur Árnason. Birst hafa myndir af Ingibjörgu Sólrúnu Gísladóttur, utanríkisráðherra, Agli Skúla Ingibergssyni, fyrsta vinstrisinnaða borgarstjóranum í Reykjavík, og Steinunni Valdísi Óskarsdóttur, alþingismanni, að ræða á léttu nótunum við Dag B. Eggertsson, borgarstjóra.

Þarna var líka Alfreð Þorsteinsson, guðfaðir nýja vinstrimeirihlutans í Reykjavík og fyrrum stjórnarformaður Orkuveitu Reykjavíkur. Þetta virðist af myndum að dæma fyrst og fremst hafa verið hóf nýju valdhafanna. Þar voru sjálfstæðismenn lítið sýnilegir og virðast hafa sniðgengið afmælisstund borgarráðsins í Höfða.

Óvæntar tengingar komu í ljós á hátíðarfundi borgarráðs

Fangaflug - íkveikja í Vestmannaeyjum

Það er ekki á hverjum degi sem þyrlur Landhelgisgæslunnar eru notaðar fyrir fangaflug eða til að flytja fólk til að koma fyrir dómara. En það gerðist í gær til að koma konunni sem grunuð er um íkveikju milli lands og Eyja í tæka tíð, þar sem ekkert annað flug er í boði. Efast um að stemmningin í vélinni hafi minnt á það sem gerðist í kvikmyndunum Die Hard 2 og ConAir, en samt hlýtur stemmningin að hafa verið skrýtin fyrir þá sem fóru þessa ferð, enda mjög óvenjulegur fararmáti fyrir fanga hérlendis.

Annars er þetta mál allt mjög dapurlegt. Það er greinilega heljarmikil saga á bakvið þetta dapurlega mál sem er á yfirborðinu og felast í að viðkomandi kona kveikti í íbúð sinni. Það að hún fái þessa meðferð sýnir bara alvarlega stöðu málsins og hlýtur að vera margflókin saga. Vonandi mun rannsókn á málinu ganga vel.

Flutt til Selfoss og leidd fyrir dómara

Tony Blair skrifar um árin í Downingstræti 10

Það kemur engum að óvörum að Tony Blair, fyrrum forsætisráðherra Bretlands, vilji rita pólitíska ævisögu sína, sögu áranna í Downingstræti 10. Fetar hann þar í fótspor Margaret Thatcher sem ritaði eftirminnilega minningasögu um árin ellefu í Downingstræti. Bók hennar The Downing Street Years varð metsölubók, enda opinská og einlæg í senn, og er ofarlega í hillunni minni allavega. Algjörlega ómetanleg heimild um litríkan stjórnmálamann í innsta hring eftirminnilegra ákvarðana sem markaði spor í sögu eins öflugasta ríkis heims, um leið heimsmyndarinnar.

Eðlilega er slegist um útgáfuréttinn á þessari minningasögu Teflon-Tony, rétt eins og Thatchers áður. Þrátt fyrir hæðir og lægðir áranna tíu í Downingstræti er Tony Blair hiklaust einn sigursælasti stjórnmálaleiðtogi breskrar stjórnmálasögu. Hann er sterkasti leiðtogi breskra vinstrimanna í Bretlandi til þessa, stýrði flokki sínum til þriggja kosningasigra, þar af þeim stærsta í stjórnmálasögu Bretlands, og hefur því sannarlega sögu að segja. Ég hef á tilfinningunni að Tony Blair ætli að vera mjög opinskár í þessari bók sinni, sem hann ætlar að rita sjálfur eins og Thatcher gerði forðum. Tímasetning útgáfunnar er varla tilviljun en hún kemur væntanlega út eftir næstu þingkosningar í Bretlandi. Þetta verður tæpitungulaus saga.

Þannig tel ég að Tony ætli sér að tala af alvöru um hitamálin sem skiptu máli á þessum tíu árum og vonandi allt annað hið litla sem í raun skiptir varla minna máli. Tony Blair kom til valda á ótrúlegri bylgju stuðnings á vordögum fyrir áratug og var sem risi á vettvangi breskra stjórnmála mjög lengi. Honum entist ótrúlega vel á pólitísku lífunum níu og átti jafnvel til staðar fleiri en bara þau. Hann kom sem ferskur vindblær vorið 1997 og gerði stöðuna að sinni. Hann varð táknmynd nýrra tíma og persónugerði þreytuna í garð Íhaldsflokksins að sinni og var augljóst mótvægi nýrra tíma við þá eldri. Íhaldsflokkurinn átti aldrei séns þetta vor breytinganna. Það var bara þannig.

Ég dáðist mjög að hlutverki hans í kjölfar dauða Díönu. Hann lét gamlar hefðir og venjur lönd og leið og lagði til verka við að minnast hennar, þó að greinileg kergja væri bakvið tjöldin. Ég fer aldrei ofan af því að glæstasta stund Tonys var þegar að hann ávarpaði bresku þjóðina í Sedgefield að morgni 31. ágúst 1997. Sú ræða súmmaði algjörlega upp stöðuna. Hún var örlagavaldur. Hún kom af stað bylgjunni miklu sem síðar var nærri búin að taka með sér Elísabetu II og granda lykilstöðu hennar, í ljósi þess að hún lét ekki segjast og hélt til London til að halda utan um þjóð í sorg. Hún áttaði sig seint og um síðir. Ég er þess fullviss að ef Blair hefði ekki leiðbeint hinni lífsreyndu drottningu þessa haustdaga hefðu gullnu dagar hennar liðið undir lok.

Margir hafa spurt sig hvort að Tony Blair hafi verið að reyna að leika Margaret Thatcher allan sinn stjórnmálaferil. Að vissu marki má segja það. Hann auðvitað gjörbreytti Verkamannaflokknum. Hann á þó ekki heiðurinn af því einn. Þar átti John Smith lykilþátt ennfremur en honum entust ekki lífsins dagar til að koma því í framkvæmd. Blair gerði stefnuna að sinni og fullkomnaði hana. New Labour var skothelt plagg í kosningunum 1997 og það var grunnur nýrra tíma. Þó gengið hafi svona og svona er öllum ljóst hvaða áhrif breytingarnar vorið 1997 höfðu. Blair var auðvitað aldrei verkalýðskrati eða kommi. Hann var hægrikrati sem hélt flokknum á miðju og gat höfðað til hægrimanna. Þar lá stærsta farsæld flokksins.

Tony Blair ríkti lengi. Sama hversu molnaði undan honum var komið í veg fyrir hrapið á þeim stað sem hættulegastur var og hann náði alltaf að bjarga sér. Undir lokin varð staðan vissulega mjög erfið en það er auðvitað aðdáunarvert hversu vel honum tókst að halda lykilstöðu. Meira að segja tókst honum, þvert á flestar spár, að bjarga sér frá nöprum endalokum eftir sjálfsmorð dr. Davids Kelly, sem var auðvitað hreinn harmleikur pólitískt og persónulega, Cash-for-honours fíaskóið og síðast en ekki síst tapið auðmýkjandi í þinginu í nóvember 2005. Í síðastnefnda tilfellinu stóð hann tæpast, enda var naumur þingmeirihluti skaðlegur enda höfðu andstæðingarnir í flokknum hann í spennitreyju og það flýtti fyrir endalokunum.

Í ósigri eða endalokum getur mesti sigurinn falist. Þetta kom vel fram þegar að Margaret Thatcher var í raun sett af sem leiðtogi Íhaldsflokksins. Það voru nöpur endalok. Daginn sem hún sagði af sér leiftraði hún af fjöri og orðfimi sem aldrei fyrr í þingumræðum. Flestir sem upplifðu að sjá þann dag muna eftir henni berjast af fimi við Neil Kinnock, í bláu dragtinni sinni og sennilega með flottustu hárgreiðsluna. Þrátt fyrir niðurlægjandi endalok gat hún gert stund endalokanna að sínum og náði að bægja frá mestu gagnrýni. Þetta tókst líka Tony Blair á stund endaloka. Hann stjórnaði þeim og var klappaður upp eins og leikari eftir sinn glæstasta leiksigur.

Flestir munu horfa til uppgjörs Blairs við eftirmanninn Gordon Brown; hvernig þeim verði lýst. Margar sögur hafa gengið af erfiðum samskiptum og tímasetning útgáfunnar er sérlega heppileg til að tala hreint út án þess að skaða. Árin tíu í Downingstræti frá sjónarhóli húsbóndans Tony Blair verður áhugaverð lesning, hvaða skoðun sem stjórnmálaáhugamenn hafa á Tony Blair og verkum hans. Það má gefa sér að pólitískt uppgjör hans verði spennandi súmmering á lykilmálum áranna fyrir og eftir forsætisráðherraferilinn.

Hart barist um útgáfuréttinn á endurminningum Blairs

Mun eyrnamergsátið umdeilda skaða Kevin Rudd?

Eitt mesta hitamálið í Ástralíu þessa dagana er athyglisvert eyrnamergsát Kevin Rudd, leiðtoga Verkamannaflokksins. Hefur myndband af þeirri lítt geðslegu iðju hans farið eins og eldur í sinu um allan heim á netinu. Skoðanakannanir hafa bent til þess nú um nokkuð skeið að hinn fimmtugi Rudd muni verða næsti forsætisráðherra Ástralíu að loknum þingkosningum eftir mánuð og Verkamannaflokkurinn muni vinna stórsigur á hægriblokkinni.

Muni Rudd vinna kosningar markar hann sér sess á spjöldum sögunnar og mun þá endir verða bundinn á ellefu ára valdaferil hægristjórnarinnar sem leidd hefur verið af einum sigursælasta stjórnmálamanni ástralskrar stjórnmálasögu, John Howard, sem hefur unnið fjórar þingkosningar og er orðinn einn þaulsetnasti forsætisráðherra Ástralíu, allt frá því að hann felldi Paul Keating og kratana frá völdum með afgerandi hætti í ársbyrjun 1996 og verið eins og teflon-maður alla tíð síðan.

John Howard hefur verið eins og kötturinn með níu lífin á sínum forsætisráðherraferli. Flestir töldu hann búinn að vera í aðdraganda kosninganna 2004 en hann vann að lokum góðan sigur á Mark Latham, sem spáð var forsætisráðherraembættinu um langt skeið. Man ég vel eftir fregnunum af kosningasigri hans í október 2004 en ég var staddur í Washington þá vegna forsetakosninganna, var í leigubíl frá Arlington til hótelsins í miðborginni er fyrstu fregnir heyrðust af sigri hans og hægriblokkarinnar. Það var óvæntur sigur eftir vonda stöðu Howards lengst af.

Það hefur reyndar verið ólga með Howard um nokkuð skeið. Flestir telja tíma hans liðinn og margir vildu að hann rýmdi til fyrir Peter Costello, augljósum arftaka hans allan valdaferilinn, frekar en að sækjast eftir fimmta kjörtímabilinu. Sú ólga hefur nú leitt til þess að Howard hefur tilkynnt um að sigri hann í kosningunum muni hann rýma til fyrir arftakanum Costello fljótlega á næsta kjörtímabili. Hann segist ekki vera heigull og vilji verja verk sín og stjórnarinnar. En fjöldi landsmanna er orðinn hundleiður á Howard og flestir hafa talið að þjóðin myndi refsa honum harkalega.

Nú er Kevin Rudd með öll spil á hendi - allar kannanir benda til þess að hann verði nú örlagavaldur ástralskra stjórnmála, muni fella Howard af stalli sínum. En mun eyrnamergsátið leggja vonir hans um kosningasigurinn í rúst eða veikja hann umtalsvert? Vissulega er þetta frekar ógeðsleg iðja, held að flestum sundli örlítið við myndunum. En nú verður áhugavert að sjá hversu klígjugjarnir Ástralir eru í raun og veru.

Eyrnamergsát gæti skaðað stjórnmálaferilinn

Umdeildur sakamálaþáttur

Eitt athyglisverðasta sjónvarpsefni síðustu ára voru þættirnir Sönn íslensk sakamál, þar sem fræg sakamál voru kortlögð nánar og atburðarás sviðsett til að gefa fyllri mynd á öllum hliðum þeirra. Þó að þættirnir hafi vissulega verið fræðandi og áhugaverðir var ekki óeðlilegt að einhverjir væru ósáttir við sumar hliðar þeirra og tekist væri á um túlkun sem farið væri eftir, enda í öllum tilfellum eru þetta mál sem eru viðkvæm að einhverju leyti.

Eitt grimmdarlegasta morðmál Íslandssögunnar er morðið á bensínstöðinni í Stóragerði í Reykjavík fyrir tæpum tveim áratugum, þar sem bensínafgreiðslumanni var ráðinn bani árla dags með melspíru. Leitun er að hrottalegra morðmáli hérlendis og eðlilegt að áhugi hafi vaknað hjá umsjónarmönnum þáttanna að kortleggja það í einum þættinum. Átök hafa verið milli aðstandenda þáttanna og fjölskyldu hins látna. Einkum virðist það hafa verið vegna samskiptaleysis við gerð þáttarins um málið og að friðhelgi einkalífs þeirra hefði verið vanvirt.

Þessi þáttur er mér einna helst eftirminnilegur af þeim sem ég hef séð í þessum seríum. Kannski er það vegna þess hversu málið var kaldrifjað og skelfilegt, eða vegna grimmdarinnar í verknaðinum. Er ekki alveg viss. Hinsvegar skil ég vel fjölskyldu mannsins og skil vel þeirra tilfinningar í málinu. Það þarf alltaf að hafa aðgát í nærveru sálar. Mál af þessu tagi skilur eftir sig sár, sár sem eflaust aldrei gróa. Það er með ólíkindum að aðstandendur þáttanna hafi ekki leitað eftir samþykki aðstandenda við að taka málið fyrir.

Heilt yfir finnst mér lágmark þegar að tekið er fyrir mál af þessu tagi sem er sérstaklega viðkvæmt, í ljósi allra aðstæðna, að reynt sé að hafa samráð við fjölskylduna um framsetningu þáttarins eða hvort að hún vilji umfjöllun um málið. Í grunninn hlýtur allt siðmenntað fólk að taka undir það. Dómurinn er nokkuð afgerandi en mér finnst rétt að hugsa til mannlegra tilfinninga við gerð svona efnis, einkum þegar að fjallað er um morðmál sem skildi eftir fjölskyldu í sárum.

RÚV sýknað af bótakröfu vegna heimildarmyndar um morð

Golfferð verður að golflausri fjölskylduferð

Það eru alltaf vonbrigði þegar að farið er í flugferð og maður áttar sig á því er áfangastað er náð að farangur af einhverju tagi vanti. Ég hef upplifað það, en ég fór einu sinni í utanlandsreisu og vantaði aðra töskuna mína. Mér var síður en svo hlátur í huga þegar að ég barðist fyrir því að fá töskuna sem vantaði, sem tókst reyndar eftir japl, jaml og fuður að finna á vissum stað. Það var lítið um hlátur í huga mér þann daginn. En töskuna fékk ég eftir vissa baráttu.

Mér finnst Ólafur golfari ótrúlega brosmildur yfir því að hafa misst af golfinu úti í Bandaríkjunum, vera í golflausri fjölskylduferð vegna þess að hann fékk ekki golfsettið sent út. Ég er einn þeirra sem hef aldrei fundið mig í golfinu algjörlega. Hef þó prófað það og haft gaman af. Eflaust kemur þetta með aldrinum.

Þekki ansi marga golfara sem myndu verða rauðari í framan en Rúdolf með rauða trýnið yfir að fara í golfferð án settsins en Ólafur tekur þessu greinilega af ró, enda er svo margt hægt að gera á Flórída. Sannarlega yndislegur staður.

Icelandair skildi 30 golfsett eftir á Íslandi

Glæpsamleg skemmtiatriði á barnum

Viss goðsagnablær hefur verið yfir hlutverki gengilbeinanna á barnum og þær hafa verið túlkaðar með ýmsum hætti í eiginlega óteljandi kvikmyndum. Held þó að þessi í Perth í Ástralíu slái þær allar út með skemmtiatriði sínu á barnum, sem virðist hafa endað sem glæpsamlega skemmtilegt. Nú á að sekta hana fyrir að kremja dósir og gera fleiri skondin atriði sem vekja kátínu fólks um allan heim.

Það er nú reyndar vandséð hverjum hún eigi að hafa verið að vinna skaða með athæfi sínu, sem hún var vel meðvituð um. Sé reyndar fyrir mér viðbrögð hörðustu femínistanna sem lesa þessa frétt og eru sennilega gapandi hissa yfir skemmtiatriðum gengilbeinunnar. Hún flippaði kannski yfir um, en hún er ákærð fyrir brot á áfengislöggjöfinni. Veit ekki hvort er skondnara það eða atriðið sem slíkt.

Fannst reyndar fyndnast að kráareigandinn var sektaður líka fyrir að hafa ekki stöðvað aumingja konuna af við það sem hún ákvað sjálf. Finnst nú siðsemin hafa tekið einum of mikið völdin þarna. En spurningin hlýtur í grunninn að vera; hvaða lög braut konan í raun og veru? Særði hún kannski helst stolt vissra einstaklinga með athæfi sínu?

Sektuð fyrir að kremja bjórdósir með berum brjóstunum

Einum of væn búbót fyrir varaborgarfulltrúa

Það er ekki hægt að segja annað en að launakjör varaborgarfulltrúa framboðanna fimm sem náðu kjöri í kosningunum 2006 séu væn. Mér finnst það algjörlega út í hött að stjórnmálamenn geti fengið 300 þúsund krónur fyrir einn fund í viku jafnvel. Get ekki ímyndað mér annað en að þetta verði nokkuð hitamál, enda afleitt verklag á meðan að hinar ýmsu stéttir sitja óbættar hjá garði. Þetta gerir ekkert annað en að hella olíu á það bál sem til staðar er hjá fólki almennt í samfélaginu.

Það virðist reyndar vera að sá varaborgarfulltrúi sem nýtur þessa mest sé Óskar Bergsson, varamaður Björns Inga Hrafnssonar. Það er svosem varla furða enda hafa framsóknarmenn haft vægi í borgarstjórn Reykjavíkur langt umfram kjörfylgi. Þeir höfðu yfir 35% vægi í meirihluta Sjálfstæðisflokks og Framsóknarflokks og héldu því í vinstrimeirihlutanum nýja, þó þar séu tvö framboð fleiri. Þeir sem hæst töluðu um of mikið vægi framsóknarmanna áður hafa haldið þeim áfram í sömu hæðum, svo að gagnrýni þeirra var máttlaus er yfir lauk.

Óskar er t.d. formaður framkvæmdaráðs borgarinnar og mjög valdamikill í nefndakerfinu, valdamestur varaborgarfulltrúa ef Margrét Sverrisdóttir, forseti borgarstjórnar, er undanskilin, en hún er ekki kjörinn aðalfulltrúi, enn er Ólafur F. Magnússon þar, en er í óskilgreindu leyfi vegna persónulegra erfiðleika ef marka má Séð og heyrt. Heilt yfir vekja þessi launakjör varaborgarfulltrúa í Reykjavík stórar spurningar um almennt pólitískt siðferði. Almenningi mun blöskra svona verklag og væntanlega verður spurt að því hvort að þetta sé eðlilegt. Það getur varla talist það.

Það verður áhugavert að sjá hvaða afstöðu vinstrimeirihlutinn brothætti tekur til þessa máls, en það yrði ekki undrunarefni ef almennar kröfur færu að heyrast um að þetta yrði stokkað upp.

Varaborgarfulltrúar fá 300 þúsund á mánuði

Ísland fær sína stundarfrægð í Grey´s Anatomy

Ég er einn þeirra sem er ekki beint hrifinn af spítalaframhaldsþáttum, einskonar blöndu af rómans og raunveruleika sjúkrahúsanna. Þannig að það verður seint sagt að ég hafi gaman af Grey´s Anatomy og ER. Finnst tilveran á sjúkrahúsunum stundum einum of slétt og felld í bland við alvöru lífsins sem þar er, en það er bara mitt heiðarlega mat. Margir eru miklir aðdáendur svona þátta eins og áhorfsmælingar sýna.

Það leikur lítill vafi á því að Grey´s Anatomy er einn heitasti þátturinn vestanhafs. Nú er Ísland að fá sína stundarfrægð í þeim þætti, minnst er á landið í hugleiðingum dauðvona sjúklings sem vill fá að kveðja þennan heim sáttur við lífið og tilveruna á Íslandi. Það er ánægjulegt að Ísland fái þessa frægð og vonandi getum við notað þetta sviðsljós eitthvað. Þetta gefur okkur vonandi færi á fleiri ferðamönnum til landsins og því að Bandaríkjamenn líta til litlu eyjarinnar í norðri og vilji koma hingað og upplifa náttúruna frá öllum hliðum.

Síðustu mánuði hafa fjöldamargar stjörnur verið að kynna Ísland með mjög áberandi hætti. Meðal þeirra má nefna óskarsverðlaunaleikkonuna Jodie Foster og 24-leikarann Kiefer Sutherland. Það eru ekki mörg ár frá því að Ísland komst vel á kortið í tveim bandarískum þáttum, þó með mjög ólíkum hætti. Fyrra tilfellið var í The West Wing, sem hefur reyndar því miður runnið sitt skeið á enda, en það var öllu meira mitt áhugasvið í sjónvarpi að horfa á þá þætti. Þar var minnst á við forseta þáttanna, Martin Sheen, að sinfóníuhljómsveitin myndi leika í tónlistarhúsi í Washington og skemmtilegur söguþráður spannst út frá því.

Í hinu tilfellinu voru það mafíuþættirnir frábæru um Soprano-fjölskylduna. Þar voru mafíufélagarnir að gamna sér með íslenskum flugfreyjum í ansi skemmtilegu atriði og þar bar Ísland á góma með skondnum hætti. Ólík atriði en Ísland fékk sína stundarfrægð. Það er ekki síður skemmtilegt að heyra af því að minnst sé á landið okkar í þessum vinsæla þætti og vonandi koma góð tækifæri útfrá því, eins og nú er að sýna sig með auknum áhuga á landinu.

Ísland í Grey's Anatomy þættinum

Hamfarir á Hollywood-skala í Kaliforníu

Það er eins og að horfa á gamla stórslysamynd að horfa á fréttamyndirnar frá Kaliforníu. Þetta eru gríðarlegar hamfarir á Hollywood-kvikmyndaskala í raun og veru. Bush forseti og stjórn hans hafa tekið réttar ákvarðanir í dag, markaðir af hitanum við eftirmála fellibylsins Katrínar, sem gekk yfir Louisiana, Mississippi og Alabama í ágúst 2005, er olli gríðarlegu tjóni og eyðileggingu. Þar var deilt á stjórnvöld og mikilvægt að Bush og fleiri hafi lært sína lexíu af því.

Náttúruhamfarirnar eru með því versta sem yfir Bandaríkin hefur dunið í manna minnum. Ljóst er að uppbyggingarstarf muni taka langan tíma enda eyðileggingin gríðarleg. Ljóst er að eldarnir hafa valdið mun meira eigna- og fjártjóni en aðrar náttúruhamfarir síðustu árin, ef Katrín er undanskilin.

Hugur allra er þessa dagana hjá íbúum Kaliforníu, þeirra sem eru á flótta frá heimilum sínum og þurfa aðstoðar við á komandi árum, hafa orðið fyrir eignatjóni. Fréttamyndirnar eru sláandi en mestu skiptir að rétt sé tekið á málum og fólk viti að allt er gert sem í mannlegu valdi er mögulegt.

Tjón af völdum eldanna í Kaliforníu komið yfir milljarð dollara

Mannleg grimmd dauðarefsinga

Ég hef alla tíð verið harður andstæðingur dauðarefsinga og jafnan fundist í þeim felast mesta mannlega grimmd sem til staðar er í tilverunni. Finnst sérstaklega mikil grimmd vera til staðar í þessu máli í Alabama þar sem fársjúkur dauðadæmdur maður (í tvennum skilningi þess orðs) af krabbameini bíður dauðans. Til þess að réttlæti stjórnvalda í Alabama verði ofan á mun vera ætlað að lífláta manninn með sprautunni áður en krabbinn hefur sigur í baráttu sinni.

Mér finnst þetta mikil grimmd og ég tel að við flest í hinum siðmenntaða heimi getum verið sammála um það. Dómur með dauða er engin lausn í sjálfu sér að mínu mati. Það er umdeildasta refsing sem til staðar er, ef fyrir utan aftökur stjórnvalda á fólki án dóms og laga sem eiga sér því miður stað víða í heiminum án þess að nokkur geri neitt í neinu, endist held ég færslan varla til að telja upp þau ríki. Hef oft hugsað mikið um þetta réttlæti sem nokkur ríki Bandaríkjanna hafa valið sér, réttlæti að þeirra mati, sem felst í að binda enda á líf með þessum hætti. Finnst kuldalegheitin reyndar ná einna helst hámarki í málinu í Alabama.

Dauðarefsingar hafa verið við lýði í mörgum ríkjum Bandaríkjanna og undir stjórn bæði demókrata og repúblikana. Mesta athygli hefur þetta vakið í suðurríkjunum. Þar hafa repúblikanar verið valdamiklir en demókratar ekki síður. Hefur ekki verið hægt að merkja neina breytingu á þessu þegar að demókratar hafa ráðið ferðinni í mörgum þessara ríkja. Oft hefur verið horft til Texas í þessum efnum. Þar voru demókratar á ríkisstjórastóli síst vinsamlegri en repúblikanar. Heilt yfir virðist hitinn í þessum málum ekki fara minnkandi þó komin sé 21. öldin og ákall um nýja tíma þar sem dauðarefsing er enn við lýði ekki svarað.

Mér finnst álitamál dauðarefsinganna sjaldan hafa verið tekin betur fyrir í kvikmynd en í Dead Man Walking, hinni ógleymanlegu mynd leikarans Tim Robbins. Þar segir af nunnunni Helen Prejean sem verður trúnaðarvinur Matthew Poncelet, fanga á dauðadeildinni, rétt áður en hann er líflátinn og baráttu hennar fyrir að honum verði hlíft. Susan Sarandon fékk óskarinn fyrir eftirminnilega túlkun sína á nunnunni, hlutverk ferilsins án vafa, og Sean Penn var rafmagnaður sem Poncelet.

Þetta er heilsteypt mynd með boðskap sem á vel við, sem horfir á grimmdina frá öllum hliðum en svarar spurningunni um hver sé mesta grimmd slíkra örlaga. Þeir sem hafa ekki séð Dead Man Walking hafa misst af miklu og eru hvattir til að líta á hana. Vissulega er hinn dauðadæmdi Daniel Siebert enginn sómamaður en ég held að mál hans ætti að vekja marga til umhugsunar um mannlegu hliðar allra mála, hversu dökk sem þau virðast vera.

Drifið í aftöku áður en fangi deyr úr krabbameini

Veðramót drottnar yfir Edduverðlaununum

Tilnefningar til Edduverðlaunanna, íslensku sjónvarps- og kvikmyndaverðlaunanna, voru kynntar formlega í dag. Það er ekki hægt að sjá annað en að Veðramót muni drottna yfir verðlaununum þetta árið, ekki aðeins er hún með ellefu tilnefningar heldur er hún klárlega besta íslenska kvikmynd ársins, ber höfuð og herðar yfir allt annað. Það hefur blasað við frá því að hún var frumsýnd að hún hlyti verðlaunin og það er varla neitt annað í kortunum. Reyndar vekur mikla athygli að Astrópía er ekki tilnefnd sem besta mynd ársins.

Annað sem vekur athygli er að Astrópía fær engar tilnefningar fyrir leik, en fyrirfram átti ég von á að Pétur Jóhann Sigfússon eða Ragnhildur Steinunn Jónsdóttir yrðu tilnefnd, en Pétur Jóhann er aftur á móti tilnefndur fyrir leik sinn í Næturvaktinni, en þar er hann gjörsamlega að brillera í hlutverki bensíntittsins Ólafs Ragnars. Næturvaktin er að sjálfsögðu tilnefnt sem besta leikna efni ársins. Mjög vel gerðir, fyndnir og vel skrifaðir þættir - hiklaust afgerandi sönnun þess að við getum vel gert góða gamanþætti í sjónvarpi og þjóðin er hrifin af svona efni. Það sést vel á viðtökunum sem þættirnir hafa fengið.

Finnst reyndar verulega hallærislegt hjá þeim sem sjá um verðlaunin að hafa saman frammistöður karla og kvenna í leikaraflokkum í aðal- og aukahlutverki. Það er allverulega dapurt að mínu mati og vert mikillar umhugsunar. Þó að lítið sé framleitt af íslensku efni er alveg út í hött að sameina þessa flokka. Það er þá hreinlega best að sleppa þeim. Það er þó mikið af gæðaleikurum tilnefnt til leikaraverðlauna. Hera Hilmarsdóttir og Jörundur Ragnarsson voru virkilega góð í Veðramótum og koma sannarlega sterklega til greina í sínum flokkum.

Heilt yfir er nokkuð ljóst að Veðramót muni verða stór sigurvegari þann 11. nóvember. Það væri líka mjög verðskuldað. Ég skrifaði kvikmyndagagnrýni um hana á film.is og fór þar yfir mitt mat á myndinni. Var mjög ánægður með hana, en hún skildi líka mikið eftir sig. Það er mjög öruggt veðmál allavega að spá Guðnýju Halldórsdóttur og hennar fólki góðs gengis á Edduverðlaununum þetta árið. Guðný var sigursæl á fyrstu Edduverðlaunahátíðinni fyrir um áratug, en þá hlaut Ungfrúin góða og húsið öll helstu verðlaunin og Guðný var valin besti leikstjórinn. Líklega mun hún ná því aftur nú.

Það kemur ekki að óvörum að lista- og menningarþættirnir Kiljan og 07/08 bíó - leikhús hafi fengið tilnefningu. Báðir þættir eru vel gerðir og með því allra besta sem er í kassanum en aftur á móti vekur talsverða athygli að sjá þátt eins og Útsvar tilnefndan. Held að flestir veðji á Syndir feðranna og Kompás í sínum flokkum. Margt fleira er áhugavert í þessum kapal en nú fær þjóðin að velja fimm bestu sjónvarpsþættina sem símakosning er svo um kvöldið sem verðlaunin eru afhent.

Held þó að lítið verði um spennu á Eddunni þetta árið. Þetta verður hátíð Veðramóta fyrst og fremst. Lítill vafi þar á.

Tilnefningar til Edduverðlaunanna 2007

Veðramót fékk 11 tilefningar til Edduverðlauna